/\rts
geweldig vond van Joop, dat hij dat deed, terwijl wij in de oorlog toch zoveel te lijden hadden
gehad van de Duitsers. Eindelijk gerechtigheid, dacht ik toen, eindelijk Wiedergutmachung.
Moeke nam de leiding bij het werk, want vader was daar niet toe in staat. Vader was
ontredderd door de gebeurtenissen van de afgelopen weken. Hij maakte zich verwijten, dat hij
Jos had meegenomen naar de Ortskommandant om te protesteren tegen de razzia en de
deportatie. De onzekerheid over zijn terugkomst. De machteloosheid tegen het schandalige
gedrag van de Duitsers. Vader was een vredelievend en zachtaardig man, die onmiddellijk in
zijn schulp kroop als hij onheus behandeld werd of zich in mensen teleurgesteld voelde. Ik zie
hem nog doelloos dwalen door het huis, niet wetend waar hij zou beginnen.
Moeke was praktischer van aard. Ze vond het minstens even erg, maar wist datje maar het
beste je mouwen kon opstropen en aanpakken. Des te eerder wasje van die rotklus af.
Bovendien, je moest toch slapen en dus moesten de bedden voor de nacht zijn opgemaakt. Het
beddengoed was er nog. De Moffen hadden het naar de voorste kelder gesjouwd en ter
beveiliging van de kelder was het keldergat afgedekt en waren de boekenkasten voorover op
de vloer van het kantoortje gegooid met de boeken er nog in en de rest van de vloer was
opgevuld metschansenZo werd de kelder afgeschermd voor granaten. Met een deel van de
stoelen was in de tweede kelder een zitje gemaakt. Wonder boven wonder hadden ze de paar
flessen wijn, die daar onder handbereik lagen niet gevonden. Er was daar indertijd een bak
gemetseld, waarin vader de wijn bewaarde. Het aantal volle flessen was intussen sterk
geslonken en ging schuil onder de vele lege flessen. Na de evacuatie bleek dat de Duitsers ze
niet gevonden hadden. Het was een van de weinige meevallers.
De Duitsers hadden flink gesjouwd met het achtergelaten huisraad. Ieder groepje richtte de
eigen schuilplaats in met de dingen, die ze links en rechts vonden en konden gebruiken. Zo
kon je bij de buren vaak dingen vinden, die verdwenen waren. De eerste dagen zocht iedereen
naar de spullen, die men miste. Zo vond Moeke, op ziekenbezoek bij Tinus de koster, wiens
moeder ernstig ziek was en waarschijnlijk niet meer lang te leven had, onze antieke
petroleumlamp met porseleinen voet terug, die nu in Helvoirt staat. Ze mochten de lamp
uiteraard houden zo lang moeder ziek was.
Een andere meevaller was dat het antieke koper en tin, dat we niet hadden ingeleverd maar
verstopt onder de turf in het kippenhok, niet weg was. De turf was intussen opgestookt en dus
lag het antiek daar open en bloot te wachten op een dief, die gelukkig niet is komen opdagen.
Ik had mijn pamflettenverzameling met meer dan 150 pamfletten verstopt in een duiker achter
in de boomgaard. Helaas was het water in de duiker zo hoog gestegen, dat er water in de
blikken Rode Ster-tabakstrommel was doorgedrongen, waardoor de pamfletten nat geworden
waren. Ik heb ze gedroogd en ze later aan het Oorlogsmuseum te Overloon geschonken, die er
blij mee waren, ondanks wat roestvlekken.
Een groot probleem was het huis weer dicht te krijgen. Daar had Handrie Dinghs een mooie
oplossing voor: Met steigerplanken werden de ramen dicht gespijkerd. In uitsparingen werd
het glas van schilderijen of foto's geplaatst, zodat het daglicht binnen kon, maar regen en
wind buiten bleven. De ingekwartierde Engelsen stookten die winter het huis verder droog.
LAAT BIJ UW VERDRIET ONZE ZORG EEN TROOST ZIJN
nr. 0478 550150 W
Voor correcties en aanvullingen: ajw vollebergh, lage driesstraat 16, 5268br helvoirt e-mail ajwvollebergh@prettel.nl AV26042005
begrafenis en crematie onderneming
en ray
on nr.
a$ en nac.
Venrayseweg 104 5961 AJ Horst
telefoon 077 398 70 99
