Grad van den Beuken Jan Classens Wim Daniels aJan Fleuren aThei Geurts aJan Janssen aJan Peeters Piet Peeters Toon Roelofs Trennes Strijbos a Jan Vollenberg Sjaan Willemssen Piet van den Beuken Piet Classens Teng Dinghs Gzn. Teng Friesen Lei Heidens Jeu Josten Chris Peeters aSef Peeters Louis Roelofs Grad Versteegen Teng Vollenberg Thei Wismans Louis Calon Thei Classens Teng Dinghs Mzn. Jan Geerets Thei Heidens BAlex van Leeuwen Grad Peeters aGer Philipsen Thei Strijbos Sjef Voermans Bart Wiersma aHandrie Wismans Wim Classens aWiel Classens Jeu Emonts Wim Geerets Handrie Hermans BWiel Muyres aJeu Peeters Jan Rambags Toon Strijbos aJos Vollebergh Sef Willemse a Nog in leven Liefst 47 mannen en jongens werden in oktober en november 1944 met de bevrijding in zicht op brute wijze in Castenray en Klein Oirlo door de Duitse bezetters opgepakt. Onder hen inwoners van ons dorp, maar ook onderduikers en boerenknechten. Als beesten werden ze in veewagons gestouwd, om vervolgens per trein naar nazi-Duitsland te worden gebracht. Wat hen daar wachtte is nauwelijks te beschrijven. Reeds tijdens de treinreis vielen de eerste doden en gewonden, toen geallieerde jachtvliegtuigen de treinen bestookten. Degenen die de reis overleefden, kwamen in de meest erbarmelijke omstandigheden terecht. Zwaar en vies werk, knagende honger, bittere kou, slechte hygiëne en gebrekkige onderkomens vielen hun ten deel. Maar het ergste van alles was de psychische pijniging. Door de gedachte aan thuis werden velen overmand door hartverscheurend verdriet. Hoe zou het met vrouw en kinderen zijn en met familie en vrienden? En dan de onzekerheid over het eigen overleven. Dit alles was voor de meesten ondraaglijk en sommigen stortten volledig in en overleden aan alle ontberingen. Pas zes maanden nadat onze gemeente geheel bevrijd was, kwamen de overlevenden weer thuis. Broodmager, geheel vervuild, onder de luizen en met de last van een zwaar trauma. Tijd voor de psychische verwerking was er niet. De uitgemergelde lichamen, de meesten waren 20 tot 25 kilo lichter dan bij hun vertrek, moesten meteen aan de slag, want er moest weer opgebouwd worden. Het was de generatie die aan de basis stond van een land in welvaart. De belevenissen werden niet verteld, verdrongen, maar de traumatische stoornissen bleven. Vergeten werd deze groep oorlogsslachtoffers. Tot op de dag van vandaag, zestig jaar nadien. En het is daarom dat we zo blij zijn, dat we door de oprichting van herdenkingsmonumentjes in de getroffen dorpen voortaan blijvend worden herinnerd aan deze vergeten oorlogsepisode. Een genoegdoening en eerherstel voor deze groep dwangarbeiders en hun familieleden. En we praten dan over vele honderden in onze gemeente.

Castenrays dorpsblad De Schans | 2004 | | pagina 7