-9-
wekken. Heel sterk steekt dit alles af bij hetgeen men aan den westkant vindt in een groot
ontginningsgebied ten zuiden van Veulen, waar men bij het in cultuur brengen der gronden aan
het land alle landschappelijke schoonheid heeft weten te ontnemen. Ook voor het Castenraysche
Broek dreigt de aantasting door ruilverkaveling, waarmede men de hoeveelheid cultuurgrond tot
een maximum wil opvoeren en de te scheppen cultuurgronden aan de hoogste eisschen van
doelmatig gebruik wil doen aanpassen. Wat hiermede dreigt verloren te gaan, kan bij een
vergelijking van het Castenraysche Broek en de westelijker gelegen gronden als het ware ter
plaatse gedemonstreerd worden!
De prachtig blauwe voorjaarslucht
weerspiegelt fraai in het moeraswater.
De felgele kleur van de bloeiende Gele Lis
steekt scherp af tegen de frisgroene bladeren
van de weelderige begroeiing.
Wie het geluk heeft gehad het
broeklandschap ten zuiden van
Castenray in den voorzomer te bezoeken, heeft hier in dit vrij ontoegankelijke gebied, temidden
der moerassen en het opgaande struikgewas bij poelen en langs de kleine beek, onuitwisbare
indrukken kunnen opdoen. Het is een en al landschappelijke bekoring, welke hier te genieten valt
en die nog verhoogd wordt door de afwisseling welke het terrein hier biedt. Loopend of fietsend
langs en door de aangrenzende dennebosschen of over de landelijke kleine wegen, die dit gebied
doorsnijden en langs de mooie akkers voeren die zich nu als cultuurlandschap op zijn mooist doen
gelden, krijgt men een onvergetelijken indruk van dit heerlijke Noord Limburgsche landschap.
Statig staan er de lange populierenrijen langs de kleine beek; een rij zeer oude wilgen met hun
grijsgroene bladertooi langs den noordelijken begrenzingsweg. Deze weg, waarvan de bermen met
struikgewas begroeid zijn, is door zijn bochtig verloop en groote breedte het voorbeeld van een
weg met landschappelijke bekoring. Natuurlijk zal de cultuurtechnicus hier wel een verbetering
voor het doelmatig gebruik weten aan te brengen, maar de vraag rijst, of dit loonend is tegenover
de niet in cijfers uit te drukken ideële waarde van zooveel schoonheid. Heeft het doel om zulke
mooie wegen te gaan verbeteren alleen door rectificatie, terwijl de boer er daarna toch weer zijn
kronkelend karrespoor door trekt? Wie nu dit kronkelend spoor tusschen het afwisselende
geboomte en de heide- en bremranden en over een enkele lage verhevenheid ziet loopen, weet
hoelang de natuur nog noodig zal hebben, om ten slotte toch weer dezelfde schoonheid te bereiken
in deze afgelegen en verlaten landbouwstreken, waar het grootere verkeer wel nooit eischen zal
stellen.
Buitengewoon mooi doen het hier de enkele berken- en beukengroepen; de plantenkenner kan in
het lagere gebied, waar de grond ondanks de beeknormalisatie toch de noodige vochtigheid
behouden heeft, zijn hart ophalen aan de orchideeën en waterplanten welke hij hier vinden kan.
Vooral ook in de directe nabijheid van Castenray staat men versteld van de wonderlijke landelijke
schoonheid, welke hier zoo dicht bij de bebouwing en bewoning te vinden is. Nog liggen hier
aardige open waterplassen temidden van rijk geboomte. Men kan zich hier in de ongerepte natuur
wanen, ver van de bewoonde wereld, terwijl men er in werkelijkheid slechts enkele honderden
meters van verwijderd is!