I Stichting Heemkundig Genootschap Castenray -17- ticf)ting fjeemfcunStg 6«nootsc6ap Castenra? Boerengezegden Twiêë harde stiëën male zaelde göej mael. (Twee stijfkoppen bereiken zelden Samen iets goeds.) Zó löj zien as enne waegkretser. D'r ennen öp de zök laote gaon. (Een onhoorbare wind laten, die echter des te beter te ruiken is.) Klots an de bieën hebbe. (Werd gezegd van een weduwe met veel kinderen.) As ge ien de naacht vist, motte owerdag de nette druuëge. (Als je tot laat in de nacht doorgaat, moet je overdag evengoed werken.) 't Casels Broëk - aflevering 27. Sommige plantensoorten waren door de genomen maatregelen tijdens de Ruilverkaveling ten dode opgeschreven. De Gevlekte Orchis, de Waterviolier, de Moerasspirea en de Dotterbloem verdwenen. In de visvijver en de schaatsbanen daalde de waterstand dermate, dat de voorheen zo fraai bloeiende Waterlelie, Gele Plomp en Waterviolier het loodje legden. De vijver en schaatsbanen verlandden en groeiden dicht met Riet, Gróte Lisdodde en moerasbos. De Holpijp, de Slangewortel en de Koningsvaren, die in grote aantallen voorkwamen, kregen het uiterst moeilijk en werden bedreigd in hun bestaan. Op beschutte plaatsen zag je vroeger duizenden stengels van de Holpijp uit het ondiepe water oprijzen. Door de verandering van de voor de Holpijp noodzakelijke constante waterstand werd het leefmilieu danig verstoord. Vóór de ruilverkaveling bedroeg de grondwaterstandfluctuatie slechts ongeveer 20 cm. Door het uitdiepen van de Lollebeek werd de fluctuatie vergroot tot wel 60 cm, waardoor de Holpijp wel moést verdwijnen. De aronskelkachtige Slangewortel groeide voorheen massaal in de vele kleine turf- of petgaten. De plant vormde daar dichte tapijten van frisgroene bladeren. In de bloeitijd staken de mooie, witte bloeikölven daartussen omhoog en in het najaar verschenen er talloze kolven met eerst groene en daarna rode bessen. De Slangewortels die er anno 2003 nog groeien hebben veel kleinere bladeren en bloeien nauwelijks nog. Wel zijn in sommige petgaten en ook in de kikkerpoel langs de Lollebeek weer hele veldjes met slangewortels te zien. In de petgaten groeien dè Slangèwörtèls. Foto HD. De oude bedding vail de Lollebeek is grotendeels verland. Foto HS. ÜWbx

Castenrays dorpsblad De Schans | 2003 | | pagina 17