Stichting Heemkundig Genootschap
Castenray
Castenray ving dömphoren
Roerdomp herkrijgt vrijheid
-15-
Maandag 3 nov.: Regionaal Overleg Heemkundeverenigingen in "De Winkel" bij de kerk te
Tienray. Aanvang 20.00 uur.
Woensdag 5 nov.: Vergadering bij Jan Strijbos. Aanvang 19.30 uur.
Boerengezegden
Hij hingt nog an de mem. (Hij is nog niet volwassen.)
Korte aerm rieke nie wied. (Met weinig geld kun je niet veel)
9 As hij ów dat gegaeve hét, is 'm de ziel dur zien koont d'r uutgevloge! (Om dat af te geven, kostte
hem veel pijn!)
9 Zien keuntje haaj kermes! (Hij kreeg flink voor de broek!)
Van de gavel ien de riek loeëpe. (Van de wal in de sloot raken.)
't Casels Broek - aflevering 20.
Vandaag een drietal krantenpublicaties
over de roerdomp. Ze komen uit het
Dagblad voor Noord Limburg van
respectievelijk 14-01-1959,
16-01-1959 en 06-06-1958. Vanwege
de bladvulling is de volgorde gewijzigd.
De geheimzinnigheid rond de roerdomp,
in de zomer van 1958, kreeg in januari
1959 dus een vervolg met het vangen en
helaas later het sterven van deze prachtige
rietvogel.
Castenray eerbiedigt de wet
ticfjting fjeemftunötg 6enootscliai
Castenray
y
CASTENRAY, 15 jan,
Over de vangst van de
roerdomp, de „spook vogel"
welke in de afgelopen zomer
grote verontrusting teweeg
bracht in Castenray, meldt
men ons uit dit dorp nog het
volgende. Dinsdag trokken
drie jagers naar het in deze
maanden zeer verlaten
„Broek" om cr fazanten te
gaan voeren, die wegens de
sneeuwval in nood dreigden
te komen. Een der jagers
had zich doen vergezellen
door zijn hond. welk dier de
aandacht trok toen het plot
seling tegen een ,,stok" stond
te blaffen. Althans, daar leek
het op, totdat er beweging in
de „stok" kwam. Het bleek
dat men met een vogel had te
doen. die dreigend zijn snavel
naar de ogen van de hond
richtte. De dapperste van dc
drie jagers ging er op af, leg
de zijn schop ovei de kop van
de vogel en pakte vervolgens
de poten en nek stevig vast.
Op dat ogenblik stiet de vo
gel een geluid uit, dat maar
al te zeer herinnerde aan de
sombere roep, welke regel
matig in de zomer 1053 uit
het Broek was opgestegen- De
jager liet van schrik zijn
prooi los, waarop de vogel
hem terstond naar de ogen
trachtte te pikken. Bleek van
schrik en met trillende han
den zijn de jagers er tenslot
te in geslaagd om zich op
nieuw van de roerdomp mees
ter te maken. Eenhunner
heeft hem na thuiskomst in
een kooi geplaatst, waarnaar
al spoedig een grote toeloop
ontstond van dorpsbewoners
cn zelfs van nieuwsgierigen
uit omliggende plaatsen.
De roerdomp ook domp-
horen of bosaapje genoemd
is grijsgrauw van kleur cn
neemt urenlang de zogenaam
de paalhouding" aan, in wel
ke stand hij inderdaad iets
weg heeft van een stok en
nauwelijks van zijn omgeving
te onderscheiden is. Wanneer
nieuwsgierigen zich echter
dichtbij wagen doet hij on
verwacht een uitval met zijn
spitse snavel.
Daar de vleugelpennen van
de vogel zijn afgeschuurd,
kan hij niet meer vliegen. Men
heeft dc politie van de vangst
op de hoogte gesteld, omdat 't
hier een beschermde vogel
betreft. Het ligt in de bedoe-
ling van de jagers om de roer
domp, die van kikkers, visjes
torren e.d, leeft, door de moei
lijke wintermaanden heen te
helpen cn daarna weer m het
Broek vrij te laten, in w°lke
mooie omgeving hij met zijn
„oemp-oemp"-refrein een ex
tra attractie kan vormen voor
late wandelaars, en nu niet
langer op de zenuwen zal
werken van kinderen en huis
moeders, wanneer in "stille zo
mernachten zijn monotone
roep ver doorklinkt over de
Castenray se landouwen. De
verwekker van dit geluid is
nu immers niet langer oen
raadsel meer.
-
Revanche op rustverstoorder
Oplettende lezers (en leze
res? in) zuilen zicfc ongetwij
feld nog de beriv *'on herin
neren. waarin gewag werd
gemaakt van grote opschud
ding in het vriendelijke dorp
je Castenray. dïc wes vt»r-
oorzaak! door het opstijgen
van onverklaarbare geluiden
in de moerassen van het
Casfenray's-Broek. Later
konden de dreigende „Oemp-
Ocmp"-gcluiden, welke de
nachtelijke stilte rond Casten
ray verstoorden, verklaard
worden a's te zijc afkomstig
van een roerdomp, een rei-
gerachltgc vcgel. welke in
deze streken zeldzaam pleegt
voor te komen. De omstan
digheid, dat de kikkers in het
Broek angstvallig zwegen,
wanneer de sombere roep
weerklonk, had in dit geval
het juiste spoor aangewezen.
E«n niet geringe opluch
ting viel velen in Castenray
ten deel. toen zij lazen, dat
het geheimzinnige ..verschijn
sel" zulk oen onschuldige
verklaring had gekregen.
Maar men heeft h<*! de
vogel nooit kunr.rn verge ven,
dol h:j 's nachts k:nd«-ren
ann het schrcfen heeft ge
bracht. huïsm'Óeders zenuw
achtig het licht van een nieu
we dag heeft coen verbreiden,
en troepen wakkere jongelin
gen tot vergeefse expedities
in de moerassen heeft uitge
lokt-
Eens,' zo zwoeren velen
voor zich zelvori. zou men de
domphorcrj dood of levend Sn
handen krijgen. En gisteren
meldde men ons triomfante
lijk uit Castenray. iat de ja
gers aldaar erin waren ge
slaagd om de rust ver.'lodVder
levend tc vangen De roer
domp bleek enigszins invali
de te zijn, doordat zijn slag
pennen aan weerszijden half
afgebroken waren. In afwach
ting van nadere maatregelen
is dc vogel in verzekerde be
waring genomen. En wij
hoorden reeds van plannen
om hem l.i opgezette staat
ook voor het nageslacht te
bewaren, opdat dit de domp-
horen zelf zal kunnen zien,
wanneer dc herinneringen
aan de gebeurtenissen vai:
zomer 1933 nog ecr.s worden
opgehaald. Aangezien de
domphorens echter tot dc be
schermde vogels behoren
geven wij Castenray het ad
vies om terzake oei si de
mening van bevoegde instan
ties m tc winnen.
•'iy-'i- ie /t,
t
