-14-
"De kwaliteit van de turf was in Y Broek niet al te best", vertelt ook 'Rofiers Pieëter', Peter van de
Pasch in 2002 78 jaar oud uit Overloon. "Er zat veel modder tussen de verrotte plantenresten.
Mijn vader zei altijd, dat de asla in een mum van tijd vol zat van al het zand, dat in de turf zat".
Duidelijk zijn in het natuurgebied nog steeds de sporen van de vroegere bezigheid te zien. Verspreid
in het moerasgebied vind je nog op diverse plaatsen de zogenaamde petgaten of moerkuilen. 'Pet' is
een oud Keltisch woord dat staat voor een sponsachtige, zachte laag van planten. Deze petgaten
bleven over, nadat het veen gebaggerd was. Enkele zijn helemaal dichtgegroeid met de
aronskelkachtige slangewortel, terwijl in andere de waterviolier en de wateraardbei groeien. De
laatste jaren worden steeds meer petgaten overwoekerd met mannagras, als gevolg van verlanding en
een hoge concentratie aan fosfaten.
De petgaten zijn zeer karakteristiek in het moerasgebied en dienen dan ook zeker behouden te blijven.
Om algehele verlanding tegen te gaan, kan het wel eens noodzakelijk zijn, dat ze weer worden
uitgediept.
Op sommige plaatsen zijn de petgaten wel 60 tot 70 meter lang en 30 meter breed, andere zijn maar
klein en ze zijn volgens Mart Strijbos vrij diep. 'Frits zien gat' is 6 tot 8 meter breed en 2% meter
diep. In een van die petgaten lag vroeger een roeiboot, zo 'n vierkante houten bak, waarmee de
modder werd weggesleept.
Jaer van de Munckhof Jaer van de Liend') uit Horst vertelde dat zijn plaatsgenoot Hay Bouten op
zekere dag in de winter tot aan zijn nek in een petgat viel. "Hij schravelde naar de kant en keerde zo
snel als hij kon, gelijk een plank zo stijf bevroren, huiswaarts.
Onder de laag veen zit volgens 'Jöppe Wiel', Wiel Smits, een laag heel fijn en sneeuwwit zilverzand.
Me stuitte op die laag als alle veenresten waren weggebaggerd. Het mooie zand werd in emmers
meegenomen naar huis. De vrouwen maakten met dit zilverzand allerlei mooie versieringen op de
keukenvloer. De keukenvloeren waren vroeger op sommige plaatsen van ruwe stenen gelegd en deze
zandversieringen gaven ze een mooi aanzien.
Correcties en/of aanvullingen op deze tekst gaarne doorgeven aan Jan Strijbos tel. 571677.
Uit de parochiekroniek
Op 30 Nov. deden 69 personen de persoonlijke toewijding aan O.L. Vrouw. Moge Maria onze
parochie beschermen en zegenen.
Besloten werd door Y kerkbestuur tot aanleg van een geluidsinstallatie voor de kinderkapel. Deze zou
ruim f400 kosten. Er werd een rondgang gehouden, maar deze bracht maar f260 op. Dus nu maar
uitstellen en wachten tot 1953.
Op 5 Dec. werd Y nieuwe raam van Charles Eyck geplaatst op Y Priesterkoor. De krant, die anders
de meest onzinnige berichten opneemt, heeft er met geen enkel woord melding van gemaakt, en toch
meen ik dat het raam goed voldoet en dat de parochianen het ook mooi vinden. Het is echter wel
opvallend dat na de aanbieding van de geldsom bij gelegenheid van het Zilveren priesterfeest, ik zelf
(pastoor Rieter JS) er voor heb moeten zorgen dat de rest van het benodigde bedrag bijeen kwam.
Zo is dan het einde gekomen van 1952. Op de voorlaatste dag, 30 Dec. vierde M.Duijkers-Rambags
het 25 jarig bruiloftsfeest, welke festiviteit gevierd werd in het parochiehuis.
Viering 70 Jaar Parochie
Plechtige H.Mis
Inzegening H.Hartbeeld bij de kerk
Officiële opening vernieuwd dorpsplein
Expositie in het gemeenschapshuis
Zaterdag 6 september: -
