Koester uw Monument Kostbare bevrijding van Venray Aan tafel in De Kruudwis Recht uit ons Hart P&FC-WKM Honderddertigste jaargang - week 42 - donderdag 15 oktober 2009 De Peel-Raamstelling werd aangelegd onder druk van de naderende oorlogsdreiging voor afgaand aan de Tweede Wereld oorlog. In 1940 hebben zich in Venray geen noemenswaardige oorlogshandelingen voorgedaan. Met name in oktober 1944 is er wel zwaar gevochten in het Peel- gebied. Desalniettemin is er veel van de Peel-Raamstelling bewaard gebleven. De Peel-Raamstelling wordt beschouwd als een voor Limburg zeldzaam Rijksmonument. Door uitvoering van het project "Kaze matten voor vleermuizen" mag men inmiddels bovendien spre ken van een wel heel bijzonder Rijksmonument. De Peel-Raam- stelling is een militaire verdedi gingslinie die loopt van de Maas bij Grave langs het riviertje de Raam tot de Belgische grens bij Budel-Dorplein. De totale lengte van de stelling is circa 90 kilo meter, 110 kilometer als ook de voorposten worden meegerekend. Daarvan bedraagt de lengte op Venrays grondgebied ruim der tien kilometer. De stelling werd in 1939-1940 door het Nederlandse leger aangelegd. Bij het ontwerp maakte men gebruik van natuur lijke hindernissen, zoals ontoegan kelijk peelmoeras en het riviertje de Raam. Alsook van kunstmatige hindernissen zoals het Defensie kanaal, thans Peelkanaal geheten, dat daartoe in 1939 werd gegra ven en dat loopt van Griendts- veen tot aan het zuiden van Grave. Ook werden stuwen aangebracht omdat de waterstand moest wor den gegarandeerd. Op Venrays grondgebied zijn krachtens de Monumentenwet beschermd: Het Peelkanaal (antitankgracht), de wal langs het Peelkanaal, dertig kaze matten (betonnen bunkers) zie de foto in het midden en vijf stu wen (verdeelwerken) zie de foto midden onder. Vleermuizen zijn een zeldzame en bedreigde dier soort en zijn daarom beschermd. In Nederland komen een twin tigtal soorten voor, die bijna alle ook in Limburg voorkomen. Het gebied van de Peel-Raamstelling is voor vleermuizen een belangrijk leef- en jachtgebied. Zij vinden daar insecten bij het water en de luwte tussen de bomen. De water loop is bovendien van belang als verbindend lijnelement. De Stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen in Lim burg (IKL) heeft in 2006 en ook in 2008 de kazematten op Venrays grondgebied geschikt gemaakt voor vleermuizen om er hun win terslaap in door te brengen. Daar toe werd het metselwerk van de dichtgemetselde toegangsopening verwijderd en een stalen toe gangsdeur aangebracht die voor zien was van een invlieggat. Op de muren en plafonds werden richels en oneffenheden aangebracht, waarachter de vleermuizen kun nen wegkruipen. De Stichting IKL is voornemens om in 2010 haar werkzaamheden te vervolgen met een gerichte monitoring van de kazematten om zo de vleermui- zenstand beter in beeld te krijgen. Foto en tekst Frans de Roos. Bronnen Rijksdienst voor Monumentenzorg, Monumenten van verdediging, IKL Roermond, Gemeente Venray en Wikipedia Commons. Stichting Venray Monu mentaal (SVM): secretariaat Vlie- zenweg 1 5801 JC Venray, e-mail venraymonumentaal@live.nl Herbeleef de kostbare bevrij ding van Venray op zaterdag 17 oktober met een rondrit in oude legervoertuigen van Lucky Seventh en bezoek een aantal locaties die betrekking hebben op oorlog en vrede. Op 17 en 18 oktober is het 65 jaar geleden dat Venray werd bevrijd. Venray lag in de front linie en werd bijna volledig verwoest (Slag bij Overloon). Op 17 oktober organiseert RooyNet (samenwerking tussen BiblioNu Venray, Museum 't Freu- lekeshuus, Historisch Platform Venray en het Gemeentearchief Venray in het kader van De Week van de geschiedenis de herden kingsactiviteit Kostbare bevrijding van Venray. Op de Grote Markt staat van 11.00 tot 16.00 uur een informatiestand. Daar zijn kaartjes verkrijgbaar a twee euro per per soon voor een rondrit met oude legervoertuigen. Opstapplaats Hoenderstraat, tegenover de Bonte Koestraat. De legervoertuigen rij den langs het Brits Oorlogskerk hof aan de Hoenderstraat Venray, Molen Nooit Gedacht in Merselo, Museum van de Psychiatrie en de kelders van Sint Servaas, Sint Annaterrein (nu GGZ) en Museum 't Freulekeshuus. Per minibus kan men vervoerd worden naar het Duitse Oorlogsbegraafplaats in Ysselsteyn en Expo 40/45 in Blit- terswijck. Op deze locaties zijn er diverse activiteiten die te maken hebben met de kostbare bevrij ding van Venray. De rondrit met de legervoertuigen wordt verzorgd door Lucky Seventh. Lucky Seven th is een vriendengroep die zich bezighoudt met de geschiedenis uit de periode 40-45. Dit houdt onder andere in het restaureren van geallieerde voertuigen die in 40-45 werden gebruikt. De activiteiten op de diverse locaties: Museum 't Freulekeshuus en Museum van de Psychiatrie: dub beltentoonstelling Oorlog aan den Lijve, tot en met 29 november. Kelders Sint Servaas: Op 17 oktober zal het Museum van de Psychiatrie geopend zijn én zijn de kelders, waar duizenden vluch telingen opgevangen werden, toe gankelijk. Terrein Sint Anna (locatie Noordsingel GGZ): Op het St. Annaterrein op het grasveld bij de kiosk is een legerkamp ingericht door Lucky Seventh met onder andere een veldhospitaal en een roadblock uit WO II. Vrijwilligers van Lucky Seventh zullen diverse demonstraties geven. Het leger kamp is op zaterdag 17 én zon dag 18 oktober te bezichtigen. 17 oktober zal Anne Beuving een demonstratie van het opruimen van explosieven verzorgen. Brits Oorlogskerkhof: op 17 oktober wordt u geïnformeerd en eventueel rondgeleid over deze indrukwekkende oorlogsbegraaf plaats. Molen Nooit Gedacht Merselo: op 17 oktober kunt u zien hoe het verblijf van evacués in WO II er uit zag. Tevens is er aandacht voor het verzetswerk van Frans Michels (Mulders Frans). Bij de molen een kleine expositie (tenten, camou- flagenetten, jerrycans van Keep them rolling, een vereniging met als doel het in stand houden van materiaal die in de Tweede Wereld oorlog gebruikt werden. Duitse Oorlogsbegraafplaats Ysselsteyn: op 17 oktober is de begraafplaats en het informatie centrum te bezoeken. Expo 40/45 Blitterswijck: het huis aan de Veerweg 14 waar nu Expo 40/45 is gehuisvest, was tijdens de WO II een mitrailleurs nest én onderduikadres. Nu is het een museum met als doelstelling de herinnering levend te hou den en informatie te vertrekken. Dit gebeurt aan de hand van een zevental diorama's, met daarin 45 poppen met uniformen, afgewis seld met fotomateriaal, kaarten enz. Normaal alleen op afspraak te bezoeken. Op 17 oktober houdt Expo 40/45 open dag van 11.00 tot 16.00 uur. Ook op de Venrayse basiss- school De Kruudwis werd aan dacht geschonken aan de opening van de Kinderboekenweek 2009. Dit jaar is het thema Aan tafel! Snoepen en eten in kinderboeken. De koks Kok en Kokkie - die altijd soep maken voor de juffen en meesters in de lunchpauze - wil den deze keer een heel bijzonder soepje maken:.. als je deze soep eet ziet alles wat je leest er in je hoofd nog lekkerder en mooier uit. Er moesten natuurlijk speciale ingrediënten in zoals lettervermi- celli, een chocoladeletter K (van kok, koken en keuken) en ook een boekenwurm. Nadat er flink geroerd was en de kinderen mee hadden gehol- pen met het zeggen van de spreuk was de soep klaar en mochten alle kinderen proeven en kijken of het werkt. Er volgde ook nog een creamiddag waarbij de kinderen allerlei heerlijk gerechten konden koken. Ook werd er geknutseld en zo werden er kleipizza's, pastaket tingen, placemats en koksmutsen gemaakt. Op het einde van de middag kreeg iedereen de kans om de cre aties te bewonderen èn te proe ven natuurlijk. Afgelopen zaterdag hebben de Sjanellekes in een uitverkochte foyer van Schouwburg Venray hun tweede cd gepresenteerd met als titel Ro(oy)se smart recht uit ons hart. De eerste cd, met daarop der tien nummers, werd uitgereikt aan Leon Mooren van De Evenaar, de zaal waar de Sjanellekes al jaren iedere maandagavond repete- ren. Leon zorgt ervoor dat het de dames aan niets ontbreekt, waar door hij de eerste cd verdiende. De avond werd geopend door de Sjanellekes. Als gastkoren waren dit jaar het Beers visserskoor en smartlappen koor de Boas uit Amersfoort pre sent, evenals het duo de Lollypops uit Someren. De Venrayse inbreng was van Jack en de bubs en Sija Mooren, een tienjarig talent uit Venray. De avond werd gepresen teerd door het duo Rob Jacobs en Frank Claessens. De cd is vanaf nu te verkrijgen bij boekhandel Van den Munckhof aan de Hofstraat in Venray en bij de leden van de Sjanellekes. IM )RL()GSM()NUMEI\ EN ivERBÜJFPLAA IS VLEERMUIZEN (anno 200(>) EN MAAS L

Peel en Maas | 2009 | | pagina 19