Carol Epke preses
wapenbroeders
Koester uw
Monument
boutPQjrgroep Verkoopplannen??
Bel voor een gratis
waardebepaling!
Na Geijsteren en Blitterswijck,
deze week speciale aandacht voor
de St. Linderts' Kapel aan de St.
Leonardsweg 27 in Wanssum. Ter
ere van de H. Leonardus, werd
in Wanssum, in het begin van de
17e eeuw, een kapel gesticht. Een
eenvoudig gebouwtje, gebouwd
in de zogenaamde 'kapelskoel' in
open land, niet ver van de huidige
plek. Omstreeks 1892 hing er nog,
aldus geschiedschrijver pastoor
M.J. Janssen, een verweerd schil
derij, voorstellende St. Leonardus
met staf en geopende boeien.
Leonardus was beschermheilige
van vee, zieken en gevangenen.
Achter het altaar werden verschil
lende windsels, banden en deels
vermolmde krukken bewaard: als
aandenken aan genezingen. Vroe
ger werd er elke maandag een hei
lige mis gelezen, en op St. Linderts'
feestdag, was er een hoogmis met
preek, waarna gedurende een aan
tal jaren zelfs een soort kleine ker
mis volgde. Voor de celebrant van
de heilige mis, meestal de pastoor,
en zijn assistenten, was er nadien
een kermiskoffietafel op de naast
gelegen boerderij. In verband met
de bouwvallige toestand van de
kapel werd de hoogmis na 1890
in de parochiekerk opgedragen.
De kapel bleef vrij toegankelijk,
totdat ze omstreeks 1900 door
brand, na blikseminslag, totaal
werd verwoest. In 1954 namen de
naburen Jan Gielen en Harry Jen-
niskens het initiatief tot de bouw
van een vervangende kapel. Het
metselwerk en dergelijke, namen
weer andere buren op zich zoals
onder meer Baer Siebers en Sjang
Maas. Anno 2009 zijn genoemde
betrokkenen allen overleden. Wij
len Huub Rutten, afkomstig van
de belendende boerderij J. Gielen,
voorheen PJ. Rutten, wist zich
anno 1992 nog te herinneren dat
het op de feestdag van de H. Leo-
nardus (St. Lindert), 6 november,
toen de nieuwe kapel in gebruik
genomen werd, maar liefst 22 'C
warm was. Het vrij royale gebeds
huis is opgetrokken in baksteen.
Het heeft een topgevel met
bekroning en een pannengedekt
zadeldak. In beide zijgevels drie
toograampjes. Binnen een stenen
altaartje waarop een beeld van
St. Leonard, een replica afkomstig
uit België, dat het oorspronkelijke
beeld uit veiligheidsoverwegin
gen vervangt. Herstelwerkzaam
heden waren in het verleden
mede mogelijk door ontvangen
giften. Het onderhoud berust bij
mevrouw Gielen van bovenge
noemde boerderij. Nog jarenlang
werd er in de kapel rond de feest
dag van St. Lindert een heilige
mis opgedragen totdat hiermee
vanwege gebrek aan mankracht
moest worden gestopt. Foto Frans
de Roos. Bronnen: Stichting Krui
sen en Kapellen Meerlo-Wanssum,
familie J. Gielen. SVM: secretariaat,
Beekweg 62, 5815 CN in Merselo,
e-mail venraymonumentaal@live.
nl.
ANWB Streetwise leerde alle
kinderen van basisschool De Hom
mel afgelopen maandag en dins
dag door het oefenen met praktijk
situaties beter om te gaan met het
huidige verkeer. ANWB Streetwise
bestaat uit vier onderdelen. In Toet
toet leren de kinderen van groep
1 en 2 in de speelzaal verkeers
geluiden herkennen en oefenen
het veilig oversteken. Daarnaast
wordt geoefend met de autogor
del in combinatie met het kinder
zitje. Tijdens Blik en klik leren de
kinderen van groep 3 en 4 in de
gymzaal over veilig oversteken.
Het belang van het dragen van de
gordel en gebruik van een auto
stoel in de auto wordt geoefend
met een spannende gele elektro-
auto. Hallo auto leert de kinde
ren van groep 5 en 6 (weg bij de
parkeerplaats richting scouting)
over de remweg van een auto en
de invloed van reactiesnelheid op
die remweg. Kinderen nemen zelf
plaats op de bijrijdersstoel van een
ANWB lesauto en mogen zelf rem
men. Ook het belang van het dra
gen van een gordel komt in deze
les aan bod. Trapvaardig tenslotte
traint de kinderen van groep 7 en
8 op het schoolplein in praktische
fietsvaardigheid. De leerlingen fiet
sen over een uitdagend parcours
en trainen moeilijke manoeuvres
met een zware rugzak op. Hier
mee worden de kinderen voorbe
reid op het zelfstandig fietsen naar
de middelbare school.
Op de gewestelijke jaarvergade
ring in Nederweert werd op zater
dag 17 januari 2009 de in Venray
woonachtige drs. Carol Epke
gekozen als gewestelijke voorzit
ter van Limburg. Epke volgt Edwin
Jacobsz op, die deze functie een
decennia lang heeft verricht. Voor
deze overdracht kwam het bonds-
bestuur naar Limburg om hierbij
aanwezig te zijn. Voor zijn verdien
ste werd Jacobsz gedecoreerd met
het Verenigingskruis van Verdien
ste.
Het is de tweede keer dat de
afdelingvoorzitter van de Wapen
broeders afdeling Venray en omge
ving werd gekozen om tevens
gewestvoorzitter te worden. Wij
len Nico van Hoek ging Epke voor.
Carol Epke, 66 jaar, blijft tevens in
functie als afdelingsvoorzitter Ven-
ray. Hij is een oudgediende van
zowel de Koninklijke Marine als
van de Koninklijke Luchtmacht.
Als 17-jarige marineman werd hij
ingezet in maart 1960 bij de hulp
actie in Agadir, Marokko, waar een
aardbeving 12.000-15.000 omkwa
men. Het zoeken naar overleven
de onder het puin leverde louter
lijken op. Een afschuwelijke herin
nering voor Epke, die zijn eerste
jaren doorbracht in een Jappen
kamp (1942-1945).
Als veteraan van Nieuw-Gui-
nea (1962) stapte hij over naar
de onderzeebootdienst en werd
hij specialist in opsporing. Na
zijn overstap naar de Koninklijke
Luchtmacht breidde hij zijn ken
nis in het opsporen van objecten
driedimensionaal uit en hij verliet
de militaire dienst als AwACS-spe-
cialist, nadat hij in Amerika was
ingezet na de aanslagen op het
Overdracht voorzittersschap
aan drs. Carol Epke uit Venray
(rechts op de foto).
World Trade Centre in New York,
om mogelijk nieuwe aanslagen per
vliegtuig op te sporen en te voor
komen. In zijn vrije tijd studeerde
Epke psychologie in Utrecht en
slaagde voor zijn doctoraal in
2008. De nieuwe gewestelijke
voorzitter staat voor de moeilijke
taak om de jonge generatie vete
ranen in het gewest Limburg te
werven. Als meer prettige taak
heeft hij de leiding over de actie
ve afdeling Venray en omgeving,
die dit jaar de 65e jarige herden
king van de bevrijding van Venray
gaat organiseren, samen met twee
groepen Britse bezoekers plus de
viering van het 25-jarige jubileum
van de Wapenbroeders Afdeling
Venray.
Met het programma Erfgoed
van de oorlog wil het ministe
rie van Volksgezondheid, Wel
zijn en Sport belangrijk mate
riaal uit en over de Tweede
Wereldoorlog behouden en
het gebruik van dit materiaal
stimuleren. Het is een eenma
lige en tijdelijke impuls. Een
deel van het programma richt
zich specifiek op het immate
riële erfgoed: de getuigenis
sen, herinneringen en verha
len van mensen die de Tweede
Wereldoorlog persoonlijk heb
ben mee gemaakt, de zogehe
ten 'oral history'. Onder de
naam Getuigen Verhalen wer
den instellingen, onder meer
het Liberty Park/Nationaal
Oorlogs -en Verzetsmuseum in
Overloon gestimuleerd om op
een verantwoorde en professi
onele manier dergelijke getui
genissen audiovisueel vast te
leggen en voor de toekomst te
bewaren.
Het verzamelen en audiovisueel
vastleggen van nieuwe verhalen is
arbeidsintensief. Het onderzoek,
de voorbereidingen, het intervie
wen en het verwerken van een
verhaal kost meestal vele uren.
Er worden hoge en specifieke
voorwaarden aan techniek, appa
ratuur en opslagformaat gesteld.
Na enkele oriënterende gesprek
ken van beide partijen werd een
samenwerkingverband gesloten.
Het Liberty Park nam de organi
satorische werkzaamheden en
het uitwerken van de interviews
op zich. Sinvid kreeg de opdracht
voor het audiovisuele gebeuren,
inclusief het aanleveren van de
juiste digitale bestanden.
De overheid ziet het als taak
het publiek in staat te stellen de
herinneringen aan de Tweede
Wereldoorlog geïnformeerd en
op verantwoorde wijze invulling
te geven. Het erfgoedprogramma
in het algemeen- en het project
'Getuigen Verhalen' in het bijzon
der- wil een meerzijdig perspec
tief op de Tweede Wereldoorlog,
inclusief de voor- en nageschiede-
nis ervan, bevorderen. Het aantal
direct door de Tweede Wereldoor
log getroffenen zal in de nabije
toekomst sterk afnemen. Daarom
ontstaan er talrijke initiatieven
en voornemens van instellingen
om de getuigenissen van de oor
logsgeneratie vast te leggen. Het
uitgangspunt is, dat de aandacht
bij het interviewen van ooggetui-
gen vooral uitgaat naar nieuwe
of onderbelichte thema's, invals
hoeken en groeperingen. Van
geen enkele historische periode
zijn zoveel individuele verhalen
opgetekend als de Tweede Wereld
oorlog. De verhalen, in de vorm
van herinneringen, dagboeken
en interviews, leveren niet alleen
feitelijke gegevens op over de
gebeurtenissen die hebben plaats
gevonden en waarvan zij getuigen.
Ze zeggen ook iets over de manier
waarop ervaringen worden herin
nerd en doorwerken in het leven
van vandaag. Daarbij gaat het vaak
om gebeurtenissen en ervaringen
die niet op een andere wijze toe
gankelijk zijn, omdat de getuigen
hun ervaringen meestal alleen
delen binnen de specifieke groep
waartoe zij behoren en deze erva
ring niet via ander bronmateriaal
gedocumenteerd zijn.
Om die redenen is het van
belang om de laatste ooggetuigen
aan het woord te laten over hun
ervaringen en de doorwerking
daarvan in hun latere leven. Als
voorwaarde bij het verzamelen
van nieuwe getuigenissen moeten
deze licht werpen op specifieke
'ervaringsgemeenschappen'. Een
ervaringsgemeenschap wordt
gevormd door ooggetuigen met
gemeenschappelijke ervaringen
rond specifieke gebeurtenissen en
locaties bijvoorbeeld de Slag om
Overloon en Venray. De bekende
documentairefilm 'De Vergeten
Slag' uit 1989 geeft een goed en
algemeen beeld welke tragedie
hier in de regio op het einde van
de oorlog in 1944 heeft plaatsge
vonden. Meer dan 40 oud-strijders,
Engelsen, Amerikanen, Duitsers
en burgers vertellen in deze film
hun ervaringen. Op een enkeling
na zijn deze mensen reeds alle
maal overleden. Gelukkig zijn hun
getuigenissen van twintig jaar
terug allemaal bewaard gebleven
en opgeslagen in het archief van
Sinvid in Venray de makers van de
film. Gezien het uitgangspunt van
het ministerie van VWS, dat het
om nieuwe of onbelichte thema's
moest gaan, kwam deze impuls op
het juiste moment.
Bij het Liberty Park stond al lan
ger een project op de rol om de
meer persoonlijke en menselijke
ervaringen over het oorlogsgebeu-
ren in deze regio te belichten. Net
op tijd kon dit project meeliften in
het programma van VWS. Als eer
ste wordt de Overloonse situatie
in september 1944 in woord en
beeld gebracht. Mensen uit Over-
loon en omgeving vertellen niet
alleen hun ervaring, hoe het was
om zonder pardon uit hun huis te
worden verjaagd door de Duitsers,
maar ook, dat ze gedoemd waren
te vluchten, waarheen dat wisten
ze op dat moment niet. Als alles
volgens plan verloopt, wordt in
een tweede fase de algehele eva
cuatie van de Venrayse burgers in
woord en beeld gebracht. Echter
met het verschil dat de mensen
uit Venray niet brutaal verjaagd
werden door de Duitsers, maar
georganiseerd moesten evacueren
op gezag van onze Engelse bevrij
ders. Ook de vele patiënten van
de psychiatrische inrichtingen en
de vele burgers uit de regio die
in de overbevolkte kelders zaten
moesten verplicht evacueren. De
verzamelde verhalen, herinne
ringen en getuigenissen vormen
waardevol materiaal voor de toe
komstige gebruikers (bijvoorbeeld
onderzoekers, documentairema-
kers en musea). Uitgangspunt is
om de interviewen zoveel moge
lijk in hun oorspronkelijke vorm
te bewaren, zodat zij gezamenlijk
een audiovisueel archief over de
Tweede Wereldoorlog vormen. Op
die manier worden nieuwe, his
torische bronnen gecreëerd voor
latere raadpleging. Het opgeno
men beeldmateriaal en het copy
right is eigendom van het Liberty
Park in Overloon. Het is zeker de
bedoeling dat dit waardevolle
materiaal gebruikt gaat worden
voor nieuwe projecten die in de
toekomst georganiseerd gaan wor
den door het museum. De digitale
bestanden en uitgewerkte trans
scripties worden verder verwerkt
door het bedrijf DANS Data
Archivering and Networked Ser
vice) in Den Haag. Met het door
DANS ontwikkelde systeem EASY
(Electronic Archiving System)
worden de interviewbestanden,
samen met de daarbij behorende
documentatiefiles, op een locatie
bewaard. Onder bepaalde condi
ties kan iedereen op een gebruiks
vriendelijk manier gebruikmaken
van deze digitale kerncollectie
'Oral History'.
Streetwise
S makelaardij a
IlHOLTERMANS makelaardij
Patersstraat 33 - 5801 AT Venray
T 0478 - 51 18 00
E info@bouten-groep.nl
EN
Honderddertigste jaargang - week 4 - donderdag 22 januari 2009
MAAS
L
Streetwise op De Hommel
Project 'Getuigen Verhalen'
in volle gang
