Historie Venray
in vogelvlucht
Mannenkoor
presenteert Home
for Christmas
Onthullende passages
over Venrayse pater
Afscheidsconcert
That's Left in
't Schöpke
Bosch Blazers
Ensemble in
Mariakapel
L
PEEL EN MAAS
PEEL EN MAAS
Donderdag 20 november 2008 - Pagina 29
Frans Vermeulen trots op fotoboek 'Venray van bovenaf bekeken 1924-1974'
Ja, hij is er trots op. Natuur
lijk, want Frans Vermeulen
(46) uit Venray, die werkt
op het gemeentearchief in
Venray, heeft heel wat uur
tjes in het boek 'Venray van
bovenaf bekeken 1924-1974'
gestoken. Maar het resultaat
mag er wezen, zegt Frans Ver
meulen met een brede lach
op zijn gezicht. "Het is een
uniek boek, dat de lezer van
begin tot eind zal boeien. In
vogelvlucht zien we het voor
oorlogse agrarische Venray in
vijftig jaar veranderen in een
industrieel dorp met stadse
allures." Het eerste exem
plaar van 'Venray van boven
bekeken 1924-1974' wordt op
woensdag 26 november om
10.00 uur in het gemeentehuis
overhandigd aan wethouder
Hans Teunissen.
'Venray van boven bekeken
1924-1974' is een boek met oude
luchtfoto's van Venray die afkom
stig zijn uit het archief vanAvio-
drome luchtfotografie (voorheen
KLM Aerocarto), foto's die door
Frans Vermeulen zijn voorzien van
heldere, oriënterende teksten. "In
deze uitgave is een keuze gemaakt
uit de vele prachtige opnames
die KLM Aerocarto al sinds 1921
maakt", vertelt Frans Vermeu
len. "Sinds 1 januari 2003 KLM
Aerocarto -Vogelvluchtfotografie
overgegaan in handen van het
Nationaal Luchtvaart-Thema Park
Aviodrome in Lelystad, waar op
dit moment zo'n 150.000 negatie
ven worden bewaard.
Bijzonder is dat er foto's in dit
boek staan die nooit eerder gepu
bliceerd zijn vanwege het copy
right. Dat was voor mij ook dé
reden om 'ja' te antwoorden op
de vraag van de uitgever of ik mee
wilde werken aan de totstandko
ming ervan. Want het gaat om een
serie die al jaren landelijk wordt
uitgegeven. En dit keer was de
gemeente Venray aan de beurt."
CHARME
Het bekijken van oude luchtfo
to's heeft een bijzondere charme,
vindt Vermeulen. "We kennen een
plaats door en door, maar op de
foto's zien we toch situaties die
we vanaf de straat nooit zouden
opmerken. Kijk maar eens op een
luchtfoto: dan zie je altijd situaties
die je niet kunt plaatsen. Maar
door middel van heldere, oriënte
rende teksten te gebruiken en ijk-
punten op de foto's te zoeken, heb
ik geprobeerd om grip te krijgen
op de afbeeldingen. Ik weet zeker
dat er bij veel mensen herinnerin
gen aan die goede oude tijd naar
boven zullen komen als ze naar de
foto's kijken. Ze kunnen bijvoor
beeld hun eigen geboortehuis of
oude buurtschap terugzien op de
luchtfoto's."
Frans Vermeulen had de keuze
uit circa 150 exclusieve foto's uit
het archief van KLM Aerocarto,
maar mocht er slechts dertig van
gebruiken.Toch had hij naar eigen
zeggen niet erg veel moeite om
die keuze te maken. "Ik werk op
het archief dagelijks met oude
foto's, waaruit je een selectie moet
maken. Nee, dat was niet het pro
bleem. Ik heb meer liggen stoeien
met de teksten, die kort en bondig
moesten zijn. Ja, dat is lastig, zeker
omdat het gaat om exclusieve
Een luchtfoto van de psychi
atrische instelling St.-Anna uit
1924. Foto: Aviodrome luchtfo
tografie Lelystad (fotonummer
1262).
foto's, die voor het merendeel nog
nooit eerder zijn gepubliceerd en
die het grote publiek zeker niet
kent. Je wilt vaak te veel vertellen
en dat is nou niet de bedoeling
van dit boek. De bijschriften die
nen eigenlijk louter ter oriëntatie
voor de lezers. Want het gaat per
slot van rekening toch om de
prachtige foto's."
WOORD EN BEELD
In het boek is de geschiedenis
van Venray in de jaren 1924-1974
in woord en beeld vastgelegd.
In 1924 telde Venray ongeveer
11.000 inwoners. De gemeente
had toen nog een overwegend
agrarisch karakter en genoot daar
naast bekendheid als vestigings
plaats van diverse onderwijsin
stellingen en twee psychiatrische
inrichtingen. "Maar na de Tweede
Wereldoorlog wordt de industrie
de belangrijkste bron van werk
gelegenheid, met op de tweede
plaats de gezondheid en welzijns
zorg. Om die reden zijn in het boek
unieke luchtfoto's van de psy
chiatrische instellingen St.-Anna
als St.-Servaes opgenomen, maar
ook van voor Venray belangrijke
bedrijven als Muvero ketels, Rank
Xerox, de melkfabriek in Leunen,
het ziekenhuis, Inalfa en Nelissen
BV." Maar natuurlijk hebben ook
de oude buurtschappen van toen
een plek in het boek gekregen.
"Want op die foto's zien je ontwik
keling van Venray in vijftig jaar tijd
het best", meent Vermeulen. "Daar
waar eens de koeien graasden en
de boeren hun land bewerkten,
daar vinden we nu industrieter
reinen als de Brier, Smakterheide,
de Hulst, Keizersveld en De Blakt.
En oude buurtschappen zoals
Veltum, Brukske, Landweert en
De Blakt zijn in de loop der jaren
veranderd in moderne woonwij
ken met duizenden inwoners. De
mensen kunnen in dit boek met
eigen ogen zien hoe snel Venray is
veranderd in vijftig jaar tijd."
Vermeulen hoopt dat het boek
een succes wordt. "En ik verwacht
het eigenlijk ook wel. Want 'Venray
van bovenaf bekeken' is eigenlijk
voor iedereen interessant, voor
jong en oud. Ouderen kunnen
misschien hun oude geboortehuis
of school op een van de foto's
terugvinden, terwijl jongeren met
eigen ogen kunnen zien hoe hun
woonwijk er vroeger uitzag. Het
heeft me bloed, zweet en tranen
gekost om de teksten op tijd klaar
te hebben om ervoor te zorgen
dat het boek voor de feestdagen
in de boekhandels ligt, maar ik
ben er trots op. Mijn dank gaat uit
naar mijn collega Paul van Mee
geren, die me erg heeft geholpen
met het schrijven van de teksten.
Het is nu aan de lezer om de ont
dekkingstocht van Venray in vogel
vlucht verder in te vullen."
FOTO'S
De dertig foto's die in het boek
staan op een rij: Jerusalem/ St.-
Petrus' Bandenkerk (1924), Jerusa
lem/ St.-Jozefklooster (1924),
St.-Anna (1924), Franciscanen
klooster/ Gymnasium (1933),
ziekenhuis (1934), Zuivelfabriek
Leunen (1953), Gymnasium/
Paterskuil (1951), Muvero ketels
(1953), St.-Servatius (1958), Nelis
sen BV (1958), zuivelfrabriek Leu
nen (1958), metaalfabriek Inalfa
(1959),Venray Noord-West (1959),
omgeving Langstraat/ Westsingel
(1959), Venray-Centrum (1959),
Veltum (1959), Oranjebuurt
(1959), omgeving Maasheseweg/
Stationsweg (1959), Vlakwater/
Veltum (1959), Brabander/Molen-
klef (1959), Brukske (1959), Leu
nen/De Wieën (1959), De Hulst/
Oostrum (1959), St.-Antoniusveld
(1959), Venray Centrum/Juliana-
singel (1965), Rank Xerox (1965),
industrieterrein Smakterheide
(1966), Venray-Centrum (1969),
Veltum/Langstraat (1969), Bruks
ke (1974).
'Venray van boven bekeken
1924-1974' is een uitgave vanV
W Collective Hoogeveen en is
te koop bij boekhandel Van den
Munckhof, Hofstraat 6 in Venray.
Prijs: 19-95 euro.
De eindejaarsconcerten van
het Venray's Mannenkoor
genieten al meerdere jaren
een toenemende belangstel
ling. Vooral het eindejaars-
concert van 2007, samen met
Guido's Orchestra, kreeg veel
positieve reacties.
De samenwerking met Guido's
Orchestra begint zelfs structu
rele vormen aan te nemen. Guido
overweegt het Venray's Mannen
koor in één van zijn grote shows
op te nemen in de nabije toe
komst en het VMK gaat Guido's
Orchestra inpassen in haar jubile
umjaar 2010 ter gelegenheid van
het 100-jarig bestaan van het koor.
Dit zijn natuurlijk fantastische ont
wikkelingen voor het VMK maar
natuurlijk ook voor Venray. Dit
motiveert alle betrokkenen en
het Venray's Mannenkoor en alle
deelnemende muzikanten zijn
dan ook volop bezig om op 13
en 14 december door middel van
een eindejaarsconcert het succes
van voorgaande jaren minstens te
evenaren. Dit concert wordt twee
maal uitgevoerd in Schouwburg
Venray. De titel van de show dit
jaar is Home for Christmas, ont
leend aan het Amerikaanse kerst
lied I'll Be Home for Christmas uit
1943 en toen voor het eerst op de
plaat gezet door Bing Crosby.
De boodschap van dit lied is
de basis geweest voor een voor
stelling met naast het VMK een
aantal gerenommeerde Venrayse
en Noord Limburgse muzikanten
zoals de close Harmony groep
Confetti, Ron Barents, vocal groep
VET, OctetNog en het combo
onder leiding van Otto Kooien.
Ook Ellen en Sanne Valkenburg,
bekend van eerdere optredens
met het koor, gaan ook dit jaar
Ron Barents
weer samen met het VMK musi
ceren en ook diverse solo's voor
hun rekening nemen. Voor de
pauze kan men genieten van aan
trekkelijke hedendaagse en her
kenbare muziek en na de pauze
van hedendaagse en ook enkele
klassieke stukken die de bezoe
kers alvast in kerstsfeer gaan
brengen. De concerten worden
gehouden op zaterdag 13 decem
ber om 20.00 uur en op zondag
14 december om 14.30 uur. Het
concert van 13 december is al uit
verkocht! Voor de zondagmiddag
voorstelling op 14 december zijn
er nog wel kaarten beschikbaar.
Kaarten zijn te bestellen via info@
venraysmannenkoor.nl. of via tele
foon (0478)589207. Bestellen kan
natuurlijk ook via elk lid van het
Venray's Mannenkoor.
Vlooienmarkt
in Veulen
Carnavalsvereniging Ut Dar
tele Veulen uit Veulen begint het
carnavalsseizoen traditiegetrouw
met een vlooienmarkt op zondag
23 november. Er wordt een groot
assortiment aan spullen aangebo
den; van antiek tot modern van
kunst tot kitsch en van lelijk tot
mooi. Iedere koper maakt kans
op een levensmiddelenpakket. De
buitenverkoop start om 12.00 uur
en de zaal gaat om 12.30 uur open
voor de tafelverkoop. De veiling
wordt om 13.00 uur door de voor
zitter geopend. De markt wordt
gehouden in en rondom café-zaal
't Veule gelegen aan de Veulense-
weg in Veulen.
Johnny Stardust
in Gryphus
In Gryphus in Vierlingsbeek
vindt op zaterdag 22 november
een concert plaats van Go Back To
The Zoo en Johnny Stardust. Jonge
honden in Gryphus dus. En jonge
honden op het podium verdienen
jonge honden in de zaal. Daarom
is dit concert voor mensen jonger
dan 20 jaar geheel gratis! Go Back
To The Zoo is in de zomer van
2007 opgericht. Vanaf dat moment
worden er hits geschreven in The
Cave, de kelder van het grachten
pand in Utrecht waar Boudewijn
Büch zijn zoölogische collectie
hield. Vier nummers zijn inmiddels
uitgebracht op een eerste titelloze
ER Liedjes om te swingen, zingen
en op los te gaan. Aanstekelijke,
prettig toegankelijke en dansbare
poprock met Britse invloeden. De
band speelt momenteel door het
hele land tijdens de Popronde en
stond de afgelopen tijd in voor
programma's. Johnny Stardust
komt uit Noord-Brabant. Dit jonge
trio uit Oosterhout was afge
lopen voorjaar de winnaar van
PopSport 2007-2008, een project
voor schoolbands in Brabant en
Limburg. Gryphus is deze avond
geopend vanaf 21.00 uur. Meer
informatie over deze avond is te
vinden op www.gryphus.nl.
niet ontvangen?
Bel 582877!
Onder begeleiding van drie
paters vertrekken tien acht
tienjarige jongens op 27 okto
ber 1956, vijftig jaar geleden,
met de boot naar Brazilië.
Drie Limburgers waren erbij:
Jan Dam uit Treebeek, Piet
Janssen uit Schinveld en Frits
Hoedemaker uit Beek. Dam en
Janssen zijn bekenden van de
organisatie Sao Martinho van
wege hun werk voor de straat
kinderen in Rio de Janeiro
waarvoor in Noord-Limburg
de Stichting Sint Martinus
actief is.
De mannen werden destijds
door de katholieke Orde van de
Karmelieten in tien jaar opgeleid
tot missionaris. In parochies die
soms bijkans de omvang hebben
van het vaderland, moeten de
jeugdige Nederlanders aan de slag
om de 'blijde boodschap' van de
wereldkerk te verspreiden.
Daarvoor zaten ze op het semi
narie in Zenderen (Overijssel),
waar de Venrayse pater Van Rijs-
wijck de touwtjes in handen had.
De tien frontsoldaten van Onze
Lieve Heer moeten hun weg vin
den in een exotisch land waar
rechtse militairen, linkse bevrij
dingstheologen en het Vaticaan
strijden over de koers van de
kerk. Hoe is het de avonturiers in
monnikspij vergaan? In gesprek
ken met alle betrokkenen en met
gebruikmaking van dagboeken,
brieven, preken en foto's wordt
een nauwgezette reconstructie
gemaakt van hun lotgevallen in
Brazilië - maar tegelijkertijd ook
van het katholieke Nederland in
de jaren vijftig en zestig. Het boek
is geschreven op een zeer vlotte
wijze door Marcel Haenen.
Hij werkte de afgelopen vijf
jaar vanuit standplaats Buenos
Aires als correspondent Latijns-
Amerika van NRC Handelsblad
en NRCNext. Haenen heeft veel
medewerking ondervonden bij
De paters na hun wijding in Brazilië. Helemaal links staat Frits Hoedemaker uit Beekhelemaal rechts
Piet Jansen uit Schinveld en onder, zittend, Jan Dam uit Treebeek.
het schrijven van dit boek van
pater Martin Cox, de oprichter
van de Sint Martinusorganisatie in
Rio de Janeiro, die tegenwoordig
in Nijmegen woont.In het boek
'Tien paters op Gods grote akker'
wordt uitgebreid verslag gedaan
van de periode dat deze jongens
op het seminarie in Zenderen
hebben gestudeerd.
Op dit seminarie zwaaide de in
1901 in Venray geboren Antonius
Henricus Jacobus van Rijswijck
de scepter. Hij was rector van het
seminarie van 1948 tot en met
1956. In het boek wordt door de
missionarissen en ex-paters wei
nig vlijend gesproken over de Ven
rayse pater en zijn streng regiem
op school. De volgende passage
spreekt boekdelen: "Ook rector
Van Rijswijck sloeg elke dag wel
iemand. Ik heb hem wel eens een
jongen zien slaan van de slaapzaal
tot de kapel. Hij sloeg met een
stok. De man was af en toe buiten
zinnen van geweld. Soms werd
je naar je kamer gestuurd om de
bloedvlakken weg te wassen",
aldus het verhaal van een van de
studenten van toen.
Een andere seminarist spreekt
over een incident met Van Rijs
wijck die de student op zijn
gezicht timmert. "Ik had allebei de
ogen dicht en een tand door de
lip", aldus de student van toen, die
nu in Brazilië woont en net als zijn
negen collega's openhartig heeft
gesproken met de auteur van het
boek. Volgens de seminaristen van
toen zouden docenten als Van
Rijswijck tegenwoordig wegens
mishandeling worden opgepakt.
Naast deze onthullende passages
over de Venrayse pater gaat het
Het Schönberg Kwartet geeft
in zijn laatste seizoen op zondag
23 november vanaf 15-30 uur een
concert in het Odapark aan de
Merseloseweg in Venray. De vier
leden hebben een jaar geleden
besloten een einde te maken aan
hun samenwerking in het verband
dat ze al 32 jaar geleden zijn aan
gegaan: een kwartet te vormen
dat vooral aandacht zou geven aan
een zo getrouw mogelijke weer
gave van de muziek van de zoge
naamde Tweede Weense School
van Arnold Schönberg, Alban Berg,
Anton Webern en Alexander Zem-
linsky. Van alle muziek voor strij
kers van deze componisten heeft
het kwartet opnames gemaakt.
Daarnaast heeft het kwartet op
zich genomen eigentijds werk
van Nederlandse en buitenland
se componisten bekendheid te
geven. Zo heeft het kwartet regi
straties gemaakt van werken van
onder meer Louis Andriessen, Jan
van Vlijmen, Willem Pijper, Jana-
cek, Schulhoff en Szymanovski.
Op de lessenaars staan zondag
drie belangrijke werken: de Langs-
amer Satz uit 1905 van Anton
Webern, het enige strijkkwartet
van Maurice Ravel uit 1903 en het
zesdelige vijftiende strijkkwartet
van Sjostakovitsj, gecomponeerd
in 1975. Voor dit concert zijn
kaarten verkrijgbaar bij Concert
organisatie Fred H. Renirie via
telefoon (0478)582472, via e-mail
fredh.renirie.@home.nl. of aan de
ingang van het Theehuis vlak voor
aanvang van het concert.
De band That's Left speelt
op zaterdag 22 november in 't
Schöpke in Wijkcentrum Vel
tum aan de Veltumse Kleffen
in Venray.
Het optreden begint om 21.00
uur. Het repertoire van That's
Left omvat onder meer pop, rock
en blues. De formatie bestaat uit
Hanny Sijbers (bas en zang), Mieke
Jeuken (leadzang),Alex van Vliet
(toetsen en zang), Geert van Enc-
kevort (drums en zang) en Hans
Peeters (gitaar en zang).
De Locht
In streekmuseum De Locht in
Melderslo worden op zondag 23
november verschillende activitei
ten gehouden. Behalve demonstra
ties hout snijden, stroop maken
en manden vlechten is er voor
kinderen de mogelijkheid om een
doekje te weven. Bezoekers kun
nen kennismaken met de nieuwe
wisselexpositie De Twaalf maan
den van het Jaar, met onder ande
re een twaalftal middeleeuwse
afbeeldingen van het leven op het
platteland rond het jaar 1500.
Deze afbeeldingen hebben
betrekking op de sprokkelmaand,
de oogstmaand, de slachtmaand,
enzovoort. Voor de kinderen is er
nog een speciale speurtocht. Zie
ook www.delocht.nl.
boek vooral over de tien jongens
die als missionaris naar Brazilië
trekken. Boeiende, indringende
en aangrijpende verhalen. Van de
tien missionarissen van toen zijn
er acht uitgetreden.Twee zijn nog
altijd actief als missionaris onder
wie pater Piet Janssen uit Schin
veld.Het boek 'Tien paters op
Gods akkers' met als ondertitel 'De
laatste missionarissen in Brazilië'
is uitgegeven door Prometheus/
NRC Handelsblad en verkrijgbaar
in de boekhandel. ISBN-nummer:
9789044612097. Prijs 17,95 euro.
'Status' Odapark
De provincie Limburg heeft het
Odapark in Venray voor de duur
van vier jaar de cultuurplanstatus
verleend. Dat betekent dat het
Odapark jaarlijks een subsidie van
100.000 euro kan ontvangen en
als provinciale cultuurplaninstel
ling wordt erkend.
De provincie heeft de cultuur
planstatus aan het Odapark ver
leend omdat het Odapark heeft
zich de laatste jaren sterk heeft
ontwikkeld. Het Odapark is er
volgens de provincie in geslaagd
provocatieve thema's aan de orde
te stellen.
Het tentoonstellingsprogramma
is gedurfd en legt dwarsverbin
dingen met de maatschappij en is
interessant voor een brede doel
groep. Daarnaast vindt de provin
cie het educatieve programma
van het Odapark innovatief en
prijzenswaardig.
De provincie acht het Odapark
van belang voor de beeldende
kunst in Limburg.
De Mariakapel in Holthees
houdt dit jaar voor de negende
keer op rij een serie advents- en
kerstconcerten, waarbij op iedere
zondag in de adventstijd een con
cert wordt gegeven in de kapel,
met muziek die vooral met de
kersttijd van doen heeft. De con
certen beginnen steeds om 15.30
uur, met uitzondering van het laat
ste concert op 21 december dat
een uur eerder begint.
De serie wordt op zondag 30
november geopend door het
Bosch Blazers Ensemble, bestaan
de uit tien musici onder leiding
van dirigent Herman Olij. Het
Bosch Blazers Ensemble is een
dubbelkwintet of dixtuor. Daarbij
worden alle instrumenten van het
traditionele blaaskwintet (fluit,
hobo, klarinet, hoorn en fagot)
verdubbeld. Zo blijven de moge
lijkheden van het kwintet behou
den, terwijl het ensemble op volle
sterkte een orkestachtige klank
krijgt. De vijf verschillende blaas
instrumenten kunnen in orgelach
tige koralen samenklinken.
De componist kan ook grote
contrasten creëren met de ver
schillende klankkarakters van
de instrumenten. Sinds Mozart's
tijd hebben tal van componisten
kamermuziek geschreven voor
grotere blazersensembles, zoals
het dubbelkwintet.
Het Bosch Blazers Ensemble
heeft inmiddels een fors deel
van deze composities op haar
repertoire staan. Componisten
als Mozart, Haydn, Beethoven,
Dvorak, Debussy en meer heden
daagse componisten als Andries
sen en Ibert staan regelmatig op
het programma van het ensem
ble. Het Bosch Blazers Ensemble
bestaat inmiddels twaalf jaar en
heeft in die periode vele con
certen gegeven. Gebruikelijk is
dat de dirigent aan het publiek
per werk een korte explicatie
geeft. De dirigent is Herman Olij.
Kaarten voor dit concert zijn te
bestellen bij de familie Ermers
via telefoon (0478)636480 en bij
de familie Wijenberg via telefoon
(0478)636390. Kaarten zijn ook
te bestellen via www.mariakapel.
nl. Tenslotte zijn kaarten vanaf
een half uur voor aanvang van het
concert nog te verkrijgen aan de
ingang van de kapel, voor zover er
dan nog kaarten beschikbaar zijn.
Postzegel
Hakkespits
Bij gelegenheid van het 25- jarig
jubileum heeft dansvereniging de
Hakkespits bij TNT postzegels
laten drukken, met daarop als
afbeelding de mooie Limburgse
toer. De Hakkepits wil de post
zegel graag onder de aandacht
brengen van het grote publiek.
Misschien een leuk cadeau voor
de feestdagen? Mocht u interesse
hebben, neem dan even contact
op met Martien de Groot tel:
0478-587810 De Hakkespits
heeft een keer per twee weken
zijn oefenavond op de maandag
en is op zoek naar nieuwe leden,
zowel mannen als vrouwen en
paren Voor meer informatie,
GerdaArts, tel: 589473
vrijdag tussen 9.00-17.00 uur
Kunst Cultuur
