Smaal Pedje blijft bestaan Venray wil geen huizen bouwen voor Polen Indiëherdenking in Castenray Bewoners Langstraat willen excuses FRANSLEMMERS 'Een debacle voor Venray' MOOI WONEN SCHEIDEN DAT DOE JE SAMEN WONINGINRICHTING PEEL EN MAAS Donderdag 11 oktober 2007 - Pagina 3 Gemeente maakt koopovereenkomst met aanwonenden ongedaan De gemeente is teruggeko men op het besluit het Smaal Pedje af te sluiten en te verko pen. Er was al een koopover komst gesloten met drie aan wonenden over de verkoop van het historische voetpad tussen Stationsweg en Dr. Poelsstraat. Omdat het Smaal Pedje een grote cultuur-histo rische en emotionele waarde heeft voor Venray, heeft het college besloten het pad te behouden. Wel zal het voort aan beter onderhouden wor den door de gemeente. Nadat de voorgenomen verkoop In Castenray heeft afgelo pen zaterdag een grote her denking plaatsgevonden voor de Indiëgangers uit dat dorp. De uitgave van een boek, een herdenkingsdienst in de plaat selijke parochiekerk en de onthulling en inzegening van een Indiëmonument vormden enkele belangrijke elemen ten van deze herdenkingsdag. Ruim voor 14.00 uur arriveer den al de eerste van de bijna 150 Indiëgangers, familiele den en genodigden bij het Cas- tenrayse gemeenschapshuis De Wis. Onder een stralende herfstzon stond een erewacht van het Regiment van Heutsz voor de ingang aangetreden en telkens wanneer er gasten passeerden, sprongen ze met geheven sabel stram in de houding. Al gauw stroomde De Wis hele maal vol en het was duidelijk dat de organiserende Stichting Heem kundig Genootschap Castenray had moeten woekeren met de beschikbare ruimte. Maar voor iedereen was er toch nog net een zitplaats en na de koffie en vlaai werden de aanwezigen verwel komd door voorzitter Jan Strij- bos. Hij schetste een beeld van de wijze waarop de Indiëgangers in de periode 1946/1947 waren voorbereid op hun missie. Eenvou dige, hardwerkende jonge man nen, overwegend van agrarische afkomst, werden uitgezonden naar een voor hen totaal onbekend gebied aan de andere kant van de aardbol. Ze gingen een onbe kende bestemming en een onbe kend lot tegemoet. Injecties tegen enge, tropische ziektes, een korte training, een kort inschepings verlof en vervolgens de reis van ruim een maand met duizenden op een troepentransportschip. In Nederlands-Indië wachtte hen een weergaloos mooi, exotisch landschap, maar ze kwamen er niet als vakantieganger, zoals een van de Castenrayse Indiëgangers het uitdrukte. Waakzaamheid was constant geboden, maar ook dat gaf geen garantie voor een veilige thuiskomst. Marinier Gerrit Arts uit Klein Oirlo moest zijn inzet met de dood bekopen. Hij werd zaterdag in Castenray heel speciaal her dacht. De overige Indiëgangers uit het dorp keerden heelhuids thuis. Sommigen pas na ruim drie jaar en ze kregen een warm, maar kort onthaal. Er was geen tijd om lang stil te staan bij hun ervaringen. Het land was in wederopbouw na alle vernielingen van de Tweede Wereldoorlog. De Indiëgangers begin dit jaar bekend werd, kwa men er protesten van Stadspark Venray, 'tVeldeke en Venray Monu mentaal. Ook het wijkplatform centrum pleitte voor het behoud van het voetpad. De gemeente was van plan, naar aanleiding van het verzoek van de familie Eibers, het voetpad te verkopen aan drie aanwonenden aan de Stationsweg en Dr. Poels straat. Vorig jaar oktober besloot de gemeente de grond te verko pen als reststrook waardoor de grondprijs meer dan halveerde tot 101 euro per vierkante meter.Na bleven zitten met hun opgekropte gevoelens, met hun grote twijfels over het nut van die oorlog en met het gebrek aan aandacht voor hun geestelijke verwondingen. En het meeste pijn deed bij velen de houding van onze regering, die zich vrijwel geheel afzijdig hield. Geen erkenning en geen eerbe toon voor de Indiëgangers. Ven- raynaar Sjeng Ewalds ging in een boeiende powerpointpresentatie onder meer in op de activiteiten van de lokale Thuisfrontafdelin gen. Ook toonde hij veel beelden van Indiëgangers uit de regio. Jam mer genoeg kwam om technische redenen de vertoning van de film met historische beelden te verval len, maar de Castenrayse Indiëgan gers krijgen deze samen met foto's en film van de herdenkingsdag nog thuisbezorgd. Wel mochten de Indiëgangers en familie van de overledenen een eerste exemplaar van het gepresenteerde boek in ontvangst nemen. AUTEURS De auteurs Toon Kuijpers en Jan Strijbos hadden gezorgd voor een rijkelijk van foto's voorzien boekwerk, waarin met name de persoonlijke belevenissen van de Indiëgangers goed tot uitdrukking komen. Overigens was het boek nog dezelfde dag op zo'n vijftien exemplaren na uitverkocht. Na het nuttigen van broodjes was er voor de aanwezigen ruim de tijd om ervaringen uit te wisselen en de uitgebreide expositie te bezichtigen. En vervolgens was het tijd voor de kerkdienst. De erewacht van het Regiment van Heutsz had zich al bij de ingang van de kerk geposteerd. Prachtig muzikaal opgeluisterd door de Castenrayse koren werd het een zeer indrukwekkende herden kingsdienst, waarin onder meer kleinkinderen van Indiëgangers gedichten voordroegen. Ademloos luisterden de kerkgangers naar de toespraak van Henny Meijer, waar nemend voorzitter van de Bond van Wapenbroeders Venray e.o. Hij benadrukte nog eens de zware last die oorlogsveteranen na hun thuiskomst met zich meedragen. Zo zwaar zelfs dat velen niet meer de kracht hebben om er mee ver der te leven. Als voorbeeld gaf hij de Vietnamoorlog, waarin 64.000 Amerikanen sneuvelden, terwijl er meer dan 100.000 veteranen na die oorlog zelf voor de dood kozen. Tegen het einde van de kerkdienst trok de fanfare Dorpsklank, voor afgegaan door de mannen van de erewacht, met een processiemars de bomvolle kerk binnen. Onder muzikale klanken begaf het hele gevolg zich naar het dorpsplein, waar de onthulling en inzegening ondertekening van de koopover eenkomsten kwam de kritiek uit de Venrayse gemeenschap los. Het leidde tot ingezonden brieven en verontruste reacties vooral uit de hoek van de lokale cultuurhisto rici. In april 2007 vond er op het gemeentehuis een gesprek plaats tussen de drie aspirantkopers, het wijkplatform centrum, Stadspark Venray, 'tVeldeke en Venray Monu mentaal. Een van de drie kopers gaf toen al aan liever niet te willen kopen om zo het pad te behou den voor de Venrayse gemeen schap. De aanleiding om tot ver van het Indiëmonument plaats vond. Drie kinderen van de basis school posteerden zich met de Nederlandse driekleur achter het met een doek bedekte monument, terwijl de militairen van het Regi ment van Heutsz naast het kunst werk de erewacht vormden. In zijn openingswoord gaf voorzitter Jan Strijbos aan dat de Indiëgan gers niet alleen een herdenking verdienen, maar ook een perma nent aandenken. Hij refereerde daarbij aan de gevoelens van de Indiëgangers bij het jaarlijkse eerbetoon dat onze Amerikaanse, Britse en Canadese bevrijders ten deel valt. Voor de Indiëgangers was er nauwelijks erkenning, laat staan eerbetoon. Het heemkundig genootschap wilde ook meer voor dorpsgenoot Gerrit Arts, die het moet doen met een witgeverfd kruis op een ereveld hier vele dui zenden kilometers vandaan. MONUMENT De heemkundegroep wilde een monument dat symbool zou staan voor vreugde, maar ook voor ver driet en ellende; voor alle gevaren en inspanningen; voor het taaie doorzettingsvermogen en de soms gortdroge humor; voor de vin dingrijkheid en kameraadschap. Een permanente herinnering aan een periode die niet vergeten mag worden. De voorzitter sprak de hoop uit dat het monument ook zou staan voor vrede, veilig heid en stabiliteit in de wereld en voor broederschap, tolerantie en solidariteit onder alle volkeren. Na een muzikaal intermezzo van de fanfare werd het monument onthuld door de zes nog in leven zijnde Indiëgangers uit Castenray. Vervolgens brachten twaalf basis schoolleerlingen een bloemenhul de door voor elke Indiëganger een roos in een vaas te plaatsen. Één witte voor de gesneuvelde Gerrit Arts en elf rode voor de overigen. Daarna lazen drie kinderen zelfge maakte gedichten voor, waarna de ontwerpster van het monument, de kunstenares Marianne Hoe- demaekers, uitleg gaf over haar ontwerp. Ze had gekozen voor de vorm van een obelisk, omdat deze van oudsher al gebruikt wordt om belangrijke feiten uit de geschie denis op af te beelden. De obe lisk, waarop ook de namen van de Indiëgangers vermeld zijn, heeft tussen de top en de rest een lege ruimte, die enerzijds de leegte symboliseert die de Indiëgangers na hun vertrek achterlieten en anderzijds is het voor degenen die weg zijn geweest een moeilijke periode om over te praten. Het liefst zouden de Indiëgangers die periode als een lege ruimte in hun hoofd zien, een periode waar men koop over te gaan was de overlast van hangjongeren, onveiligheid en vervuiling omdat het slecht onder houden werd. Na de verhuizing van de Petrus Bandenschool uit de Dr. Poelsstraat zou het pad ook zijn functie grotendeels verloren hebben. De lokale historici wezen op het belang van het behoud van het laatste stukje voetpad dat voor veel Venraynaren een grote emotionele en cultuur-historische waarde heeft. Het Smaal Pedje komt al voor op een topografische kaart van omstreeks 1800 maar is vermoedelijk nog veel ouder. De meningen stonden lijnrecht tegen- niet meer aan wil denken. Het bovenstuk van de obelisk wordt gedragen door drie roestvrijstalen staven en is verder verfraaid met diverse reliëfafbeeldingen.Veel lof was er voor de vrijwilligers van de Stichting Kruisen en Kapellen die in hun Venrayse atelier met groot vakmanschap van het model een mal gemaakt hadden en het geheel in beton gegoten hadden. GODS ZEGEN Daarna was het de beurt aan pastoor te Boekhorst om Gods zegen te vragen over het monu ment en over allen aan wie het moet herinneren. Er volgden toe spraken van de voorzitter van de Castenrayse dorpsraad, Louis Vroe- men en van wethouder Patrick van der Broeck van de gemeente Ven ray. De laatste vertelde welk effect een vakantie in Normandië op de D-Daystranden op hem had gehad. Daar had hij met een aanvankelij ke afstandelijke belangstelling een artikel gelezen over de politionele acties in Nederlands-Indië. Op het strand had het artikel echter heel veel indruk op hem gemaakt. Zijn kennis over de strijd in onze voor malige kolonie was in Normandië behoorlijk bijgespijkerd en de wethouder benadrukte dat hij de oprichting van een monument als in Castenray een zeer goede zaak vond. "Mensen sterven niet, men sen sterven pas als ze vergeten Het college heeft onlangs besloten een bouwvergunning te verstrekken aan de stichting Isla mitisch Centrum om het voorma lige winkelpand Langstraat 49 te verbouwen tot een Turks studie centrum en internaat.Al twee jaar keren de omwonenden zich fel tegen de plannen. Het bezwaar spitst zich toe tegen de komst van het internaat. Het pand zou niet brandveilig zijn en de buurt vreest overlast van rondhangende jongeren. Hans Bolwerk en Joep Vorst hebben vorige week namens 22 buurtbe woners formeel bezwaar aangete kend tegen de bouwvergunning. Het verbaast de omwonenden dat B en W toch medewerking willen verlenen aan het initiatief. Om de komst van het studiecen trum-internaat mogelijk te maken over elkaar. Wethouder Van der Broeck deed het voorstel de haag, die in slechte staat verkeerde, te verwijderen. De familie Eibers zou dan op eigen terrein een schut ting plaatsen waarna de gemeente voor groene beklimmers zou zor gen. Tevens zou de gemeente het pad netjes opruimen. Maar dit voorstel werd niet geaccepteerd. In de koopovereenkomst was een ontbindende voorwaarde opgenomen. Hiervan maakt het college nu gebruik zodat de ver koop definitief van de baan is. De herdenking trok zaterdag veel belangstellenden. worden. Nu staan ze ook gegrift in ons geheugen. We moeten ons realiseren dat wij nog maar zes tig jaar geleden in naam van het koninkrijk der Nederlanden jonge mannen naar Nederlands-Indië stuurden om hun leven te wagen en zelfs hun leven te geven. Daar aan nu en in de toekomst te herin neren is de waarde van dit monu ment", aldus wethouder van der Broeck. Na de toespraken werden door een aantal aanwezigen bloe men gelegd bij het monument en toen volgde een van de meest indrukwekkende momenten van deze herdenkingsdag. Uit respect voor alle tienduizen den Indiëgangers en voor allen die in Indië gevallen zijn, werd door de honderden aanwezigen een minuut stilte in acht genomen, waarna trompettist Caro Verstee- gen The Last Post blies. Met een dankwoord en het zingen van 't Cassels Lied werd de herdenkings ceremonie officieel afgesloten. Velen maakten daarna nog gebruik om in het gemeenschapshuis na te praten en de expositie te bezichti gen. Op het grote scherm werden tal van foto's geprojecteerd van het basisschoolproject en van de totstandkoming van het Indiëmo nument. moet eerst het bestemmingsplan gewijzigd worden. Het steekt de omwonenden dat het college nogal lichtzinnig met de bezwaren omgaat. Vooral de opmerking 'van slapende mensen gaat in begin sel geen overlast uit' is helemaal verkeerd gevallen. 'Badinerend en schofferend'schrijven Bolwerk en Vorst in een brief aan college en gemeenteraad. De omwonenden vinden dat een verontschuldiging op zijn plaats is. Ze doen daarbij een beroep op de gemeenteraad. "Want wij zijn niet in staat om het college ter verantwoording te roe pen. U bent dat wel." De wijziging van het bestem- mingspan is onvoldoende en onzorgvuldig onderbouwd, luidt het bezwaar. De buurtbewoners vermoeden dat de gemeente toe zeggingen aan de stichting heeft gedaan. De gemeente Venray kiest er niet voor om huizen te bouwen voor Oost-Europese werknemers. Dit in tegenstelling tot andere gemeen ten in Noord-Limburg. Wethouder Teunissen (Lokaal Aktief) meent dat de grote toestroom van vooral Poolse arbeidskrachten van tij delijke duur is. "Daarom moeten we nu niet voor deze doelgroep gaan bouwen. Met het risico dat we over vijftien jaar een over schot hebben aan goedkope en kwalitatief mindere woningen", zei Teunissen maandag in de com missie Stedelijke Ontwikkeling. De gemeente is in het buitenge bied op zoek naar een grootscha lige opvang. In december, als de gevolgen van de nieuwe Geurwet in kaart gebracht zijn, zal duide lijk worden welke locatie het meest geschikt is. Daarnaast zet de gemeenten in op een aantal klei nere onderkomens waarin minder dan twintig werknemers worden ondergebracht. Hiervoor komen vrijkomende agrarische gebouwen en recreatieparken of campings in aanmerking. In de gemeente Ven ray zijn momenteel veertig loca- Dorpen zien monitor niet zitten De gemeente Venray wil in alle kerkdorpen een leefbaarheids- onderzoek uitvoeren. De vorige monitor dateert van 2001 en is niet meer actueel. Het nieuwe onderzoek kost 67.000 euro. Cen traal staat de vraag hoe de bewo ners de leefbaarheid in hun dorp ervaren en hoe het is gesteld met de voorzieningen. Sieb Nijssen (CDA), tevens voor zitter van de dorpsraad Ysselsteyn, meldde dinsdag in de commissie Stedelijk Beheer dat de dorpen er helemaal niet blij mee zijn. "Het is niet geloofwaardig meer. Er zijn al zoveel onderzoeken geweest", zegt Nijssen die doelde op de DOP's (dorpsontwikkelingsplan nen), het woningmarktonderzoek en de ruimtelijke visies. "Alle aspecten zijn daarin al ruim aan de orde geweest. Daar is geen nieuwe onderzoek voor nodig. We moeten nu maar eens snel aan de slag gaan met de informatie die we hebben." 'Bewoners zorgwoningen niet stigmatiseren' De PvdA heeft moeite met een passage in de woonvisie over zorgwoningen. Bert Linskens vindt dat cliënten van de Zorg groep Noord-Limburg of Dichter bij hierdoor gestigmatiseerd wor den. De gemeente kiest ervoor in nieuwbouwwijken zoals Braban der op voorhand zorgwoningen op te nemen.'Voordeel is dat men sen die een woning kopen van tevoren weten waar zorgwonin gen komen. Zij kunnen dus een bewuste keuze maken', zo luidt de tekst waarmee de PvdA onge lukkig is. Wethouder Teunissen (Lokaal Aktief) vindt dat zorgwo ningen behoren tot de diversiteit van een nieuwbouwwijk. "Het is absoluut geen stigmatisering. Het moet juist een natuurlijk proces zijn. Maar we merken in de dage lijkse praktijk dat de komst van zorgwoningen in buurten en stra ten weerstand en vragen oproept. Waarom in onze straat, vragen de mensen zich af. Ze vrezen dat het de leefbaarheid aantast." Openbare ledenvergadering inVENtief InVENtief houdt op donderdag 18 oktober een algemene ledenver gadering. De bijeenkomst begint om 19-30 uur in zaal Thielen aan de Kennedystraat. De ledenverga deringen van inVENtief zijn voor iedereen vrij toegankelijk. Dus ook niet-leden, sympathisanten en andere belangstellenden zijn van harte welkom om mee te praten, hun mening te geven of met idee- en te komen. Op de agenda staan enkele actuele politieke onder werpen zoals de verbouwing van het gemeentehuis en de financie ring ervan, de situatie rond jonge rencentrum 't Podium, de kosten van het nieuwe parkeerbureau en de nieuwe sporthal die niet hoog genoeg is voor internationale vol leybalwedstrijden. ties bekend waar ongeveer vijf honderd werknemers verblijven. Sinds 1 mei 2007 zijn de grenzen opengaan voor veel landen uit Midden- en Oost-Europa. Het is te merken dat de toestroom van arbeidskrachten sindsdien is toe genomen. Vooral in de gemeente Horst aan de Maas hebben grote werkgevers woningen opgekocht om hun werknemers in onder te brengen. Volgens Teunissen speelt dit in Venray in veel mindere mate. "De overlast valt hier ook ontzettend mee." De wethouder vertelde dat er genoeg aanbod is voor tijdelijke huisvesting. "Het is voor de eigenaren ook bijzonder Vervolg voorpagina De SP deed het voorstel de marktverordening te wijzigen. Waarbij het aantal marktverplaat- singen per jaar zou moeten wor den verruimd van vijf naar tien dagen. Ook Tarcicia Voigt (PvdA) 'wij betreuren het ten zeerste' pleitte ervoor de marktverorde ning snel aan te passen. Gerrit Ver- koeijen (Samenwerking) meende dat het vooral draaide om de financiën. "Daarom moet de orga nisatie volgend jaar eerder begin nen zodat ze het beter kunnen bespreken met de markt." Ingeborg de Barbanson (WD): "Het is zonde dat zo'n leuk eve nement niet kan doorgaan. Het zet Venray positief op de kaart", zei het VVD-raadslid, die eveneens de marktverordening wil ver ruimen. "We moeten voorkomen dat de stichting ermee stopt. Het is een enthousiaste club mensen die er zich volledig voor inzet. We moeten er allemaal de schouders onder zetten om het volgend jaar wel voor elkaar te krijgen." Theo Olde Daalhuis (Lokaal Aktief) is een regelmatig bezoe ker van de markt. Hij begrijpt de weerstand van de marktverko- pers niet om in de winterdag hun kraam enkele weken te verplaat sen. "Het komt vaak genoeg voor dat kramen niet eens bezet zijn. Dat geven ze nergens aan. Als het hen niet uitkomt, dan komen ze niet. Daarom moeten ze nu niet praten over omzetverlies." Elianne Sweelsen was het er roerend mee eens."En de mensen zijn niet dom. Ze weten de kraam echt wel te vinden als het duidelijk staat aan gegeven." Wethouder Van der Broeck kreeg de meeste kritiek van zijn eigen partij. "We hebben sterk de indruk dat de wethouder er niet veel aan heeft gedaan om een compromis te bereiken", zeiWiske Koster. "We betreuren dit ten zeer ste. Het Winterfestival heeft een grote aantrekkingskracht. Ook de middenstand vaart er wel bij." Koster deed het voorstel de ijs baan definitief te verplaatsen naar de Grote Markt. Om een grote baan aan te leggen zou de kerst stal verplaatst moeten worden naar het pleintje in De Bleek. "De stal kan bovenop de vijver gezet worden. De rijbaan langs de Grote Markt kunnen we ook benutten voor de ijsbaan en er hoeft geen grote tent bij. Want er is al genoeg horeca rond het plein." lucratief. Hier wordt veel geld aan verdiend. Daarom moeten we ook geen extra huizen bouwen. Dat is een te dure oplossing vooral als de woningen over een paar jaar leegstaan." De gemeente Venray verwacht in de komende vijf tot tien jaar tussen de vijfhonderd en duizend werknemers te moe ten huisvesten. Teunissen meldt dat de Oost-Europese arbeids krachten momenteel nauwelijks een beroep doen op de reguliere woningmarkt. Ook bij Wonen Ven ray loopt het niet storm. "Mensen die wel een huurwoning aanvra gen, zijn ook van plan zich hier definitief te vestigen." De CDA'ster oogstte louter kri tiek. Bernie van Lierop (Samen werking) maakte duidelijk dat het technisch onmogelijk is de kerst stal in De Bleek te plaatsen. Henk Bisschops (PvdA) reageerde dat de rijbaan altijd vrij moet blijven voor hulpdiensten als brandweer en ambulance. Van wethouder Van der Broeck kreeg Koster het ver wijt dat ze de stukken niet goed had gelezen. Bovendien peinst de stichting Winterfestival er niet over terug om te keren naar de Grote Markt. "Het concept past daar niet. Daar kun je niet dezelf de kwaliteit bieden als op het Schouwburgplein", vertelde Van der Broeck, die herhaalde dat hij geen voorstander is van meer dan vijf marktverplaatsingen per jaar. Als de maandagmarkt te vaak niet doorgaat, dan zouden de verko pers afhaken waardoor de kwali teit terugloopt. Ook de wethouder sprak zijn grote teleurstelling uit. Hij wees er fijntjes op dat de ijs baan juist een versterkend effect kan hebben voor de markt. "Maar als ze dat niet inzien, dan houdt het op. Alle partijen hebben toch hun best gedaan eruit te komen. Heel treurig dat het niet gelukt is", aldus Van der Broeck, die hoopt dat het initiatief van Joop Goos- sens voor een kleinere ijsbaan op de Grote Markt alsnog slaagt. "We werken er hard aan, maar het is nog geen gelopen race." PEEL EN MAAS Nieuwsblad voor Venray en omstreken Grotestraat 68 5801 BH Venray Postbus 1 5800 AA Venray Tel. 0478-582727 Fax 0478-510916 Redactie Ron Koenen Henk Lammen Christ van den Munckhof Henk Willemssen redactie@vandenmunckhof.nl Advertenties: Arie Snellen e-mail: asnellen@ vandenmunckhof.nl telefoon: 0478-58 27 27 Tarieven op aanvraag e-mail: advertentie@ vandenmunckhof.nl Aanleveren advertenties: Uiterlijk dinsdag 18.00 uur. Bezorging Donderdagmiddag/avond Bezorgklachten Verspreidingsbureau Periodiek - Tel. 0478-582877 uitsluitend tot vrijdag 17.00 uur. Nabezorging gebeurt tot uiterlijk dit tijdstip. Aanleveren kopij: Sport- en verenigingsnieuws tot uiterlijk dinsdag 10.00 uur. Abonnementen: 19,95 (postcode 58..) 35,50 (overige binnenland) Geen uurtarief, maar vooraf vaste prijs Gratis intakegesprek DE SCHEIDINGSWEG www.franslemmers.nl De juiste weg in de goede richting Hans Peeters 077 3523359 of 06 53264978 Bezoek onze websitewww.scheidingsweg.nl PATERSSTRAAT 31 VENRAY TEL 0478 585 552

Peel en Maas | 2007 | | pagina 3