f
Een dorpje in de Himalaya
Natuurcompensatie
bij de Blakt
Koester uw monument
Kunstenaars voor
kansarme kinderen
Verdachte in
moordzaak vrij
'Wi
Honderdachtentwintigste jaargang - week 1 - donderdag 4 januari 2007
Marjo Jenniskens vertelt over haar leven in Nepal
Marjo Jenniskens, oud
inwoonster van Ysselsteyn,
werkt sinds een aantal jaren
in Nepal. Zij houdt zich bezig
met de coördinatie van pro
jecten van de organisatie Wild
Welfare Scheme (CWS). Een
monoloog over haar bijzon
dere leven in Nepal.
"Vele mensen in Nepal leven in
afgelegen bergdorpjes. Ik woon
daarentegen in een stadje, Pokha-
ra, waar naar verhouding alles ver
krijgbaar is en de logistiek geen
problemen geeft. Er zijn wegen,
er zijn ziekenhuizen, scholen, er
zijn winkels, al het noodzakelijk
is verkrijgbaar in Pokhara. Daar
naast hebben wij stromend water
en elektra. In de weekenden ga ik
vaak naar een bergdorpje, omdat
het leven daar zo lekker puur is.
In de vroege ochtenduren, het
is nog koud, maar de zon begint
langzaam op te warmen, loop ik
omhoog naar Panchassee Bany-
ang. Dit is een dorpje op 2050
meter hoogte, net onder de hei
lige heuveltop van Panchasse
(2300 meter). In dit dorpje leven
elf mensen. Pokhara ligt op 1000
meter, dus een behoorlijke klim
omhoog! Via een 1,5 uur durende
busrit over een zandweg met vele
gaten, langs steile afgronden, hob
bel ik naar de eindbestemming
van deze bus. Een klein dorpje,
met voornamelijk kleine eetstal
letje. Vanuit dit dorpje begint een
4-6 uur durende wandeltocht
omhoog naar Panchasse Banyang.
De weg omhoog bestaat voor het
grootste gedeelte uit een paadje
van stenen, door de jungle en rijst
velden. Voor mij is het een heerlijk
oefening en een lekker weekend
je weg. Het uitzicht is adembene
mend, de Himalaya pieken schit
teren boven alles uit, de dorpjes
tussen de rijstvelden zijn pittoresk
in onze ogen. Onderweg zijn ze
druk met het dorsen van de rijst.
Voor de lokale bevolking is deze
voettocht een dagelijks ritueel.
Onderweg kom ik vele mensen
tegen met hun voedselvoorraad
of andere benodigdheden op hun
rug. Een van bamboe gevlochten
mand (Dhoka) dragen ze op hun
rug en met behulp van een band
over hun voorhoofd tillen ze hun
benodigdheden. Dit is het lokale
transport. "Namaste!", klinkt het
met vriendelijke stemmen de
hele weg lang. Een paar meisjes
tussen de 10 en 12 jaar met vele
kilo's hout op hun rug, tillen hun
hoofd omhoog en met een brede
glimlach stellen ze nieuwsgie
rige vragen! "Kahaa jaane? Kahaa
bataa?" Daar draait het voorname
lijk om als je mensen onderweg
tegenkomt, "Waar ga je naar toe?"
en "Waar kom je vandaan?" In
december wordt in alle huizen de
voorraad hout voor het hele jaar
bijgevuld, hout voor het kookvuur.
Een vreselijk zware klus, tussen
de 20 en 50 kilo wordt op de rug
naar huis gesjouwd. Ik krijg het
niet eens opgetild.Afljn al genie
tend en kletsend met de locale
bevolking puf ik verder omhoog.
Een vreselijk steile klim, van 1000
naar 2050 meter in vier uur. Ja, dat
is stijl!"
"Na het passeren van drie
dorpjes, waar de kinderen achter
me aanrennen voor een pen, een
snoepje of een rupee (INRs
1.36 Euro cent) kom ik aan in Ban
yang. Een fantastisch mooie plek!
Vanuit Banyang kijk je aan beide
kanten uit op prachtige valleien.
Heel in de verte zie ik Pokhara,
heel ver weg zowel in afstand als
beleving. "Namaste Moryo!", drie
vriendelijke zussen verwelkomen
me, Maya, Tisa en Didi. Ik wordt
gelijk de keuken binnengetrokken
voor een heerlijke kop Dude Chiy-
aa (Nepalese melk thee). De thee
in de dorpjes smaakt echt verruk
kelijk, met pure buffalo melk op
hout gekookt. We zitten om het
open vuur gezellig te kletsen en
wachtend op de thee die bijna
klaar is. Alleen al voor dit kopje
thee zou ik de tocht omhoog
willen maken. Jammie! Normaal
houd ik het in de keuken van
een Nepalees huis niet langer dan
vijf minuten vol. De rook van het
open vuur doet pijn in je ogen.
Voor de vrouwen is het de nor
maalste zaak van de wereld dat ze
de hele dag in een rokerige keu
ken doorbrengen. Het gros van de
Nepalese huishoudens doorstaat
dit. In soortgelijke dorpjes, maar
verder van de bewoonde wereld
bouwen wij met lokaal materiaal,
klei grond, buffalo stront, rijste-
pulver en water (waar ze ook de
huizen mee bouwen) een nieuw
kookvuur met een schoorsteen.
De schoorsteen leidt de rook naar
buiten en pijn in de ogen is verle
den tijd. Daarnaast wordt 50% van
het hout bespaard en is het risico
voor verbrandingswonden voor
de kinderen gigantisch minder.
"Ik heb deze drie zussen voor
gesteld om een zelfde "kook-
oven" te bouwen in hun keuken.
Wazige blikken kijken me dan
aan, ze begrijpen niet waar ik het
over heb. Banyang ligt niet in ons
werkterrein, maar ik ga toch zeker
stimuleren dat ook deze drie zus
sen een ICS (Improved Cooking
Stove) in hun huis gaan krijgen.
Afijn...na de overheerlijke thee
in de rokerige keuken wordt lang
zaam gestart aan de voorbereidin
gen voor de Dal Bhat. Dal Bhat
is het lokale eten, dat bijna elke
Nepalees twee keer per dag eet.
Het bestaat uit rijst, linzensoep
met meestal een groentencurry.
Terwijl ik buiten aan het bij
komen ben van de rook, passeert
een vrouwtje van circa 55 jaar
met heerlijke mandarijnen op
haar rug. Het is nu het mandarij
nenseizoen in de dorpen lager in
de vallei. Deze mevrouw komt uit
de vallei om haar mandarijnen te
verkopen. Het dichts bijzijnde
dorp is minimaal drie kwartier
dalen en 5 kwartier stijgen. En ze
gaat zeker niet alleen naar Bany
ang toe met haar zware mand op
haar rug. "Nou, doe mij maar een
kilo, lekker!
Zodra het donker wordt, gaan
we met z'n alle binnen om het
kookvuur zitten. De Dal Bhat
is bijna klaar, ik ga m'n handen
wassen en smullen maar! Ja, met
de handen! Na het eten nog effe
kletsen, met z'n alle Mula (soort
mierikswortel) snijden zodat deze
morgen kan drogen in de zon, een
Nepali thee en slapen onder twee
dikke dekens, want het is 's nachts
toch wel behoorlijk koud.
Om vijf uur 's ochtends wordt
het eten voor de buffalo bereid.
De buffalo is het meest belang
rijke levend wezen in een dorp.
Zij geeft de dagelijks benodigde
melk. Van de melk maken ze gie
(geklaarde boter), melk en iets
tussen melk en yoghurt in (Moy).
Daarna wordt hij gemolken en
kan de dag beginnen voor de rest
van de mensen. Een heerlijk bak
kie Nepali-thee vroeg in de och
tend om jezelf op te warmen...
heerlijk."
GELUK
"Tisa vraagt me of ik mee ga
naar een ander dorp om even
inkopen te doen. De gerst is op
en er moet dus worden ingekocht.
Vijf uur onderweg, lopend met
de dhoka op onze rug. Wederom
voor mij een lekkere oefening, en
een leuke tocht... voor Tisa een
regelmatig terugkerende nood
zaak. Maar deze keer wel een
leuke afwisseling dat ik een keer
tje mee ga. De andere zussen gaan
aan het werk op het veld of in het
huis.
Na terugkeer direct weer aan
de voorbereidingen van de Dal
Bhat. Zo gaat het leven in het
dorp. iedere dag weer.Tisa en Didi
zijn nooit naar school geweest.
Maya daarentegen wel. Deze drie
zussen hebben nog zes andere
broers en zussen en ze verdienen
hun geld met onderdak verlenen
aan passerende gasten. De men
sen die rond Panchassee leven
hebben het eigenlijk nog niet zo
slecht. Ze hebben te eten, ze heb
ben redelijke huizen en van de
meeste families kunnen er één of
twee kinderen naar school. Ze zijn
op reisbare afstand van medische
hulp; twee tot drie uur naar bene
den lopen en daarna nog circa
twee uur met de bus. Binnen een
dag kunnen ze een doktor zien,
indien nodig.
Vele Nepali hebben dat niet. De
meeste Nepali wonen meer dan
Marjo Jenniskens samen met
Mukti op de foto.
een dag reizen van een weg, meer
dan een dag lopen van medische
hulp, meer dan een dag lopen van
goede educatie, of hebben geen
toegang tot stromend water, geen
rijst, geen
Mukti, de jongen op de foto,
komt van een Himalaya-dorpje
drie dagen reizen van Pokhara.
Als klein kind heeft hij zijn been
verbrand aan het open kookvuur.
Mukti heeft zijn leven lang met
een klein verbrand linkerbeen
rond "gelopen" dat met functio
neerde, omdat zijn ouders niet
wisten dat hier wat aan gedaan
kon worden. Ze wisten niet dat er
doktoren waren en hebben ook
niet het geld ervoor. Mukti is nu
in contact met onze ASHA kliniek
en krijgt een nieuw been. Mukti
heeft geluk.
Voor vele mensen in Nepal
kunnen we nog een hoop bete
kenen. In de bergdorpjes waar
wij werken, bieden we medische
zorg voor de kinderen. Daarnaast
dagopvang voor kinderen onder
de zes, zodat de oudere broertjes
en/of zusjes niet voor hen hoeven
te zorgen. Dat de kleinen veilig
zijn gedurende dag. Dat de oude
re kinderen naar school kunnen
of op het land kunnen werken
zonder hun kleine zusje/broertje
op hun rug. Dat al deze kinderen
een beter leven kunnen leiden.
Laten we hopen dat 2007 voor
veel meer kinderen een nieuwe
kans in hun leven brengt. En voor
iedereen een gelukkig en gezond
2007."
Wilt u het werk van Marjo steu
nen, dan kunt u geld overmaken
op giro 945516.
Voor de komst van een
nieuw bedrijventerrein in
de Blakt - tussen Venray en
Oirlo - moet de gemeente een
verlies van 12,75 hectare aan
natuurwaarden compenseren.
Dat is gebleken uit een flora-
en faunaonderzoek. De nieu
we natuur wordt direct gren
zend aan het bedrijventerrein
aangelegd.
Het gaat om een nieuw leefge
bied van 9,8 hectare voor patrij
zen en 2,95 hectare voor zeldzame
planten die verloren gaan door de
komst van de bedrijven. Gelijktij
dig met het bouwrijp maken van
de grond moeten de maatregelen
getroffen worden.
De patrijs is het meest de dupe
van de bedrijfsontwikkeling op de
Blakt. De vogel raakt een leefge
bied van bijna tien hectare kwijt
en er zijn weinig uitwijkmogelijk
heden. De compensatie is gericht
op herstel van een terrein voor
twee koppels patrijzen. Volgens
onderzoek heeft een patrijzenpaar-
tje een leefgebied van 4,9 hectare.
Het wordt ingericht als kleinscha
lig agrarischlandschap bestaande
uit houtwallen, fruitbomen, ruige
perceelranden en akkers met een
wisselteelt met een cyclus van drie
jaar. Het gebied is tevens bestemd
voor de das en de gewone dwerg
vleermuis, die ongeveer dezelfde
biotoopeisen hebben en die ook
in het gedrang komen door de
oprukkende bedrijvigheid.
Voor een aantal soorten heeft
de ontwikkeling van het bedrij
venterrein eveneens negatieve
effecten. Hiervoor is inmiddels
een ontheffing van de Flora- en
Faunawet aangevraagd. Het gaat
om de kleine bonte specht, toren
valk, buizerd, das, dwergvleermuis
en de plant wilde marjolein. Dit
betekent dat verstorende werk
zaamheden (bomenkap, afgra
ven bovengrond en verwijderen
begroeiing) alleen mogen plaats
vinden tijdens de minst kwetsbare
periode voor broedvogels, dit is
van half augustus tot half februari.
Er moet tevens ruimte zijn voor
tijdelijke natuurontwikkeling door
op de hoeken begroeiing intact te
laten die kan dienen als dekking
voor zoogdieren. Aan de rand van
de Blakt wordt een torenvalkkast
opgehangen. Beschermde planten
soorten als koningsvaren, dubbel-
loof, gewone vogelmelk en wilde
marjolein worden verplaatst naar
andere plekken.
Het waterschap Peel en Maasval
lei is bezig met een natuurontwik
kelingsproject voor de Oostrumse
Beek die aan de noordkant van de
Blakt stroomt. De natuurcompen
satie zal zoveel mogelijk op de
droge gronden buiten het beekdal
plaatsvinden. Er komt in de noord
oosthoek (Deurneseweg-Oirlose-
weg-Hulstweg) grasland met hout
wallen en een poel.
Door de aanwezigheid van de
A73 (westkant) en Deurneseweg
(noordzijde) zal vooral gezocht
worden naar natuurlocaties aan
de zuidkant in de richting van
Zandhoek en Oirlo. Ze moeten
aansluiten op het agrarisch gebied
en bereikbaar zijn voor de patrijs.
De compensatiegebieden moe
ten met elkaar verbonden zijn via
bestaande landschapstructuren.
Indien deze verbinding ontbreekt,
dan moet ze worden aangelegd.
Door de natuurcompensatie aan
de randen wordt het bedrijventer
rein ingepast in het landschap.
Een bedrijvengebouw aan
de Maasheseweg 83 in Venray.
Gebouwd in 1954 en ontworpen
door het architectenbureau De
Vries uit Venray. De gevels van
dit industriegebouw uit de eerste
naoorlogse fase van de industria
lisatie van Venray zijn opgebouwd
uit baksteen en beton, een in die
tijd een gebruikelijke combinatie.
Het complex bestaat uit fabrieks
hallen mat daarvoor een kantoor
gedeelte, dat op de eerste verdie
ping uitkraagt. De hoek wordt
gemarkeerd door een iets hogere
blok dat de entree bevat. Beton
omlijst de ramen en deuren en
geeft expressiviteit aan het kan
toorgedeelte, dat gedragen wordt
door geprefabriceerde elemen
ten. Het zwevende dak boven de
entree en de uitbreidingen zijn
ontworpen in 1998 door het
architectenbureau Alynia Lerou
eveneens uit Venray. Koester Uw
Monument!!
Weet u ook zo n bijzondere
plek in Venray of een van de
kerkdorpen? Reacties graag via
het secretariaat Stichting Venray
Monumentaal p/a Groene Hart 7,
5801 SX Venray E-mail venraymo-
numentaal@kpnplanet .nl
In Galerie Abrahamart aan
de Noordsingel 39 in Venray
vindt in de maanden januari,
februari en maart de expositie
Kunstenaars voor kansarme
kinderen in ontwikkelingslan
den plaats. De exposanten zijn
Henk van Hemert en Christian
Porzia.
AbrahamArt toont iedere zater
dag tot en met maart deze exposi
tie met schilderijen van Henk van
Hemert en beelden van Christian
Porzia. Een deel van de opbrengst
van de expositie zal ten goede
komen aan het goede doel. Naast
het werk van Henk van Hemert
en Christian Porzia in de solozaal
wordt er werk getoond van vele
nationale en internationale kun
stenaars. „Algemene gevoelens die
betrekking hebben op de onder
linge relaties van mensen vormen
de bron van inspiratie voor mij",
zegt Henk van Hemert over zijn
werk. „Ontmoetingen, kennisma
kingen en het intensiveren van
contacten met anderen zijn daar
om van vitaal belang. Door deze
ontmoetingen en het verdiepen
in menselijke relaties kan ik schil
derijen maken en me uitdrukken
in een samenspel van bewuste
en onbewuste beeldelementen.
De bronnen waar ik inspiratie uit
put wisselen continu. Ze lopen
uiteen van een vluchtige ontmoe
ting, goede vriendschappen of de
impressies van een verre reis tot
een zakelijke gebeurtenis. Het is
steeds de emotie die de hoofd
rol speelt bij mijn onophoudelijk
en onafgebroken verkennen van
deze bronnen. Het zoeken naar
wat met woorden alleen niet te
verklaren is", aldus de kunstenaar
uit Meerlo.Christian Porzia over
zijn werk: „Ik probeer schijnbaar
.koude mensen' hun warm hart
te laten vinden. Iedere keer als
iemand me aanspreekt hoe de
figuren hen beroeren, besef ik dat
diegene door mijn kunst een stuk
nader tot zichzelf is gekomen. Dat
is prachtig."
De Nederlandse stichting Futu
re for Children (FFC) ondersteunt
kleinschalige ontwikkelingspro
jecten, gericht op kansarme kin
deren, in ontwikkelingslanden
Een deel van de opbrengst van de
expositie gaat naar de Stichting
Future for Children. Deze stich
ting steunt projecten die er toe
bijdragen dat de kindersterfte in
kansarme ontwikkelingslanden
omlaag gaat. Daar waar dit nodig
en mogelijk is hebben vooral kin
deren recht op een tweede kans.
Zij zijn de toekomst en hebben
bescherming nodig. Dit kan vaak
al met eenvoudige en goedkope
hulpmiddelen gerealiseerd wor
den. De steun gaat uit naar projec
ten met korte communicatielijnen
waarbij resultaten concreet en hel
der door de stichting beoordeeld
kunnen worden. Hun voorkeur
gaat uit naar ondersteuning van
projecten die een begin en een
eind kennen. Zo is de bouw van
een school een voorbeeld van een
project dat op enig moment zijn
afronding nadert. Respect voor de
plaatselijke cultuur is een voor
waarde. Dit maakt de projecten
ook interessanter en effectiever.
Zodra het project voltooid is en
Henk van Hemert uit Meerlo.
er een garantie is dat de continu
ïteit is gewaarborgd, beschouwd
Future for Children een project
als succesvol afgerond.
De zeventienjarige Venlonaar
die op 10 december werd aan
gehouden in de zaak van de
vermoorde Venraynaren Karim
Fourkour (19)en Fouad Bendella
(23), is vrijgelaten. Twee andere
verdachten blijven vastzitten. Dat
heeft justitie vorige week bekend
gemaakt.
De kinderraadkamer van de
rechtbank in Roermond vindt de
verdenkingen tegen de jongeman
niet ernstig genoeg om hem nog
langer vast te houden. Wél blijft
justitie hem zien als verdachte
in de zaak. De vrijgelaten jongen
is de zoon van de 44-jarige man
uit het Duitse Bracht die sinds
eind november vastzit op ver
denking van betrokkenheid bij
de zaak. De derde man die op 10
december werd aangehouden,
een 32-jarige Sevenummer, blijft
ook in hechtenis. Het openbaar
ministerie verdenkt de drie van
moord of doodslag op de twee
Venraynaren. Fouad Bendella (23)
en Karim Fourkour (19) worden
sinds de nacht van woensdag 10
mei op donderdag 11 mei van dit
jaar vermist. De politie gaat ervan
uit dat de twee om het leven zijn
gebracht. De verdwijning van de
twee mannen zou rechtstreek
te maken hebben met een ont
ruimde hennepplantage aan de
Poststraat in Venray. In de loods
werd een grote hoeveelheid bloed
aangetroffen. Uit DNA-onderzoek
bleek dat dit bloed afkomstig
was van de twee vermiste Venray
naren, beiden van Marokkaanse
afkomst. De mannen zouden stie
kem naar de hennepplantage zijn
gegaan om hennep te stelen en
zijn tijdens hun werkzaamheden
waarschijnlijk gestoord door de
kwekers. Een vriend sloeg op de
vlucht toen de eigenaren met de
auto kwamen aanrijden. De vol
gende dag informeerde hij een
broer van Fouad Bendella, die in
de loods bloed aantrof en de poli
tie waarschuwde. Hun lichamen
zijn ondanks uitgebreide zoekac
ties nooit gevonden.
EL EN MAAS
