r- 1 1 MAAS v - PEEL EN MAAS 125 jaar Peel en Maas Zondag 27 maart 2005 - Pagina 9 Het bdrijfspand na de bevrijding zag er nog redelijk ongeschonden uit Links van het pand stond de winkel- woning van de familie Tljomassen. Daar was niets meer van over. Amersfoort naar het concen tratiekamp Neuengamme (bij Hamburg) getransporteerd. In Kaltenkirchen, een subkamp van Neuengamme, is Arie op 24 janu ari 1945 overleden. In Venray begon na Dolle Dinsdag (5 september 1944) en de luchtlandingen bij Eindhoven, Arnhem en Nijmegen (17 septem ber 1944) de situatie zeer verward te worden. Het front rukte steeds dichterbij en Peel en Maas werd gedwongen de uitgave te staken. BEVRIJDING Na drie weken van angst, span ning en diepe ellende, kwam de zo lang verwachte bevrijding op 18 oktober. De vreugde hierover was echter maar van korte duur, want al op 25 oktober kwam het bevel tot de algehele evacuatie van Venray. Ook de familie Van den Munckhof moest haar zwaar beschadigde huis verlaten. Te Lieshout, in het gastvrije Brabantse land, vond ze een voor lopig onderdak. Het zou tot medio februari 1945 duren voordat ze weer terug kon keren naar Venray. Spoedig daarna konden de drukkerij en de boekwinkel weer in gebruik genomen worden. Peel en Maas meer gedrukt en uitgegeven wor den. Wat was de reden van dit verbod? Op 11 september 1944 was er door de Nederlandse regering in Tot in de vijfitger jaren werd Peel en Maas nog met de hand gezet. mocht echter vooralsnog niet firma's Messemaeckers en Van den Munckhof. Omdat Peel en Maas weer mocht verschijnen, werd besloten de uitgave van De Zwijger te staken. Op 15 septem ber verscheen het laatste 'week blad', nog gevolgd door het bek ende slotnummer op 18 oktober 1945 (de eerste verjaardag van de bevrijding). HERUITGAVE Inmiddels had de Minister van Binnenlandse Zaken en Onderwijs, de Persraad gehoord hebbende, op 7 september 1945 de definitieve toestemming ver leend tot de heruitgave van Peel en Maas. Een andere beslissing was ook moeilijk denkbaar geweest. Gebleken was namelijk dat de firma Van den Munckhof in de bezettingstijd een aantal malen illegale publicaties had gedrukt en verder ook nog aan een drietal onderduikers onderdak had gebo den. Op 23 september konden de Venrayers kennismaken met het eerste naoorlogse nummer van Peel en Maas, geredigeerd door Wim van den Munckhof. De oplage bedroeg 2500 en de onder titel luidde vanaf die dag 'Weekblad voor Venray en omstreken'. Vanwege het heersende papiertekort was de omvang nog zeer beperkt (4 pagina's). Einde 1949 kon de distributie van kran tenpapier worden opgeheven, maar de schaarste bleef toch nog voortduren. Bovendien was ook de prijs van het papier sterk geste gen. Bedroeg deze vóór de oorlog Sjang den Drukker met zijn drie zonen Wim, Dick en Toon, die het bedrijf van hem overnamen. Londen een Tijdelijk Persbesluit afgekondigd (Staatsblad 1944, nr. E 69), dat voorzieningen inhield betreffende de zuivering van de pers in het (nog) te bevrijden vaderland. Bepaald werd onder meer dat de herverschijning van dag- of nieuwsbladen en tijdschriften die na 1 januari 1943 nog uitgekomen waren, afhankelijk zou zijn van de beoordeling van de directie en redactie van die bladen en tijd schriften, door een Perscommissie. In de periode dat alleen het zuiden nog maar bevrijd was, werd de competentie tot de per szuivering daar in handen gelegd van het Militair Gezag. DE ZWIJGER Deze instantie verleende Peel en Maas op 26 juli 1945 een voor lopige verschijningsvergunning. Intussen was er echter in Venray een ander weekblad verschenen (weliswaar zeer klein van omvang), namelijk De Zwijger, die gedurende de bezetting reeds een aantal maanden illegaal was verschenen. Het eerste legale nummer was verschenen 24 november 1944. Het blad, dat tot het voorjaar van 1945 werd gedrukt in Helmond, had aanvankelijk tot doel de con tacten te onderhouden tussen de in Brabant geevacueerde inwon ers van Venray. Vanaf het voorjaar van 1945 - toen de meeste Venrayers weer naar het berooide Venray waren teruggekeerd - werd het afwisse lend gedrukt op de persen van de w 5 sPF* ir km i M i t K Een zeer zware slag trof het blad op 24 april 1976, door het vrij onverwachte overlijden van haar redacteur Wim van den Munckhof, die vanaf 1945 met grote inzet, enthousiasme en deskundigheid werkzaam was geweest. Geslagen, maar niet bij de pakken neerzittend, zetten de twee broers Dick en Toon de krant voort, terwijl Mia, de echtgenote van Wim, de boekhan del onder haar hoede nam. En niet zonder succes, want in 1980. bij het honderdjarig bestaan, over schreed de oplage van Peel en Maas het getal van 8.000. Enkele maanden na het overlij den van Wim van den Munckhof, waren de gebroeders door machinebreuk genoodzaakt het drukken van hun krant elders te laten verzorgen. Dat beviel ze zo goed vanwege de tijdwinst die dit opleverde, dat men besloot om het drukken voortaan uit te beste den. Het zetten en opmaken bleef echter geheel in eigen bedrijf geschieden. Een situatie die sinds dien niet meer gewijzigd is. TECHNIEK Wat wel wijzigde was de tech niek. Bij het honderdjarig bestaan in 1980 werd krant nog volledig traditioneel 'in lood' gezet. In die tijd nam het gebruik van comput ers en de offset druktechniek een vogelvlucht. Van den Munckhof en Peel en Maas moesten mee gaan in die ontwikkeling, om te voorkomen dat het bedrijf vak technisch een achterstand opliep en daarmee het voortbestaan van Het interieur van de drukkerij in de vijftiger jaren. ongeveer 6 gulden per ton, in 1950 bedroeg deze al ongeveer 45 gulden. Pas in 1951 kon wor den overgeschakeld van vier op zes pagina's. Met de naoorlogse groei van Venray - grotendeels een gevolg van de in 1950 begonnen industri alisatie en de Peelontginningen - nam ook het aantal abonnees op het Venrayse Weekblad snel toe (gemiddeld 160 per jaar). Voor en na werd er in het bedri jf een technische vernieuwing uit gevoerd. Bijvoorbeeld in I960, toen de uit 1912 daterende cylin- derpers met handinleg, vervangen werd door een met automatische inleg. de krant wel eens gevaar kon lopen. De komst van Christ en John van den Munckhof, de vierde generatie uit deze drukkersfamilie, bracht nieuwe kennis in huis en de vaktechnis che vernieuwing werd begin tachtiger jaren ingezet. Binnen enkele jaren was het traditionele lood verdwenen en vormden zetcomputers, reproductiecam era's, ontwikkelapparaten en plakpagina's het gereedschap waarmee de krant werd ver vaardigd. Door een ongeval, midden tachtiger jaren, werd Toon van den Munckhof deels arbeid songeschikt en toen Dick van den

Peel en Maas | 2005 | | pagina 9