"Het kan raar lopen in het leven"
MAAS
PEEL EN MAAS
125 jaar Peel en Maas
Zondag 27 maart 2005 - Pagina 17
Gerard Schutte: nostalgische herinneringen bij jarige Peel en Maas
Bij een bezoek aan mijn aan
staande schoonfamilie in
Nijmegen in het begin van de
vijftiger jaren, ontdekte ik in
de krantenbak een op een
vreemde manier gevouwen
krantje, dat de naam 'Peel en
Maas' droeg en - zo bleek me -
in Venray werd gedrukt. Als
jong journalist bij De
Gelderlander in Nijmegen was
mijn nieuwsgierigheid naar
dat krantje geboren. Absoluut
onkundig van het feit, dat ruim
twintig jaar later Peel en Maas
nog een belangrijke rol in mijn
leven zou gaan spelen. En
eigenlijk ook andersom: ik zou
ook een rol gaan spelen in het
voortbestaan van dat toen in
mijn ogen op een vreemde
manier gevouwen krantje
Bij de naam Venray kreeg ik een
associatie met ene Frits Hovens,
de man die dagelijks onze provin
ciale redactie voorzag van allerlei
nieuwtjes uit Venray en omgeving.
De redacteuren hadden veel
bewondering voor deze man van
wege zijn geweldige speurneus. Er
werd wel eens van hem gezegd,
dat hij het nieuws al aan de kran
ten doorgaf, voordat het nieuws
nieuws was....
Maar, zo vroeg ik me af, wat zou
het verband kunnen zijn tussen
mijn aanstaande schoonfamilie en
dit Venrayse weekblad? Er werd
me verteld, dat dat iets te maken
zou kunnen hebben met mijn aan
staande schoonvader, die in zijn
jonge jaren op het postkantoor in
Venray had gewerkt en toen enige
tijd had ingewoond bij een familie
Van den Munckhof, die het week
blad Peel en Maas uitgaf. Er schij
nen toen vriendschapsbanden ont
staan te zijn, want in het
familiealbum van mijn aanstaande
schoonfamilie bevond zich een
foto van vader en moeder Van den
Munckhof met zes zonen: Wim,
Arie, Jean (Dick) Jacques, Toon
en Frans.
De namen kenden ze en men
wist ook, dat Arie in de oorlog in
een concentratiekamp was omge
komen. Na de oorlog hadden
beide families nog wel eens con
tact met elkaar gehad, maar dat
was verwaterd. Het enige wat
bleef, was het wekelijkse vreemd
gevouwen krantje uit Venray,
waarvan ik om onverklaarbare
reden een trouwe lezer werd.
Als provinciaal redacteur van De
Gelderlander had ik weinig te
maken met de buiten het versprei
dingsgebied van de editie
Omgeving van Nijmegen liggende
gemeente Venray. Frits Hovens
zorgde voor het nieuws van het
Duitse soldatenkerkhof en een
dagelijkse grote portie politie
nieuws. Alleen voor het 'grotere'
werk trok ik af en toe naar Venray.
Soms voor een raadsvergadering
wanneer belangrijke punten op
de agenda stonden, een keer in de
maand naar een persconferentie
op het Gewestelijk Arbeidsbureau
en af en toe in Smakt wat bijpraten
met Cees Spigt, directeur van de
Stichting Samenlevingsopbouw.
Het was in die periode, dat ik
kennismaakte met Wim van den
Munckhof, hoofdredacteur van
het - in mijn herinnering - vreemd
gevouwen weekblad Peel en Maas.
Op een dag, na een saaie vergade
ring, nodigde hij mij uit om ken
nis te maken met zijn vrouw en
een kijkje te komen nemen in zijn
drukkerij. Gewend als ik was aan
de (voor die tijd) moderne druk
technieken, met batterijen ratelen
de zetmachines en het gedaver
van een 48-zijdige rotatiepers,
stond ik nu wel wat raar te kijken
in wat in Wims ogen toch ook een
moderne drukkerij moest zijn.
Inderdaad, modern voor handels
drukwerk, maar voor het maken
van een krant? Wim legde mij het
uit. De advertenties werden gro
tendeels nog met de hand gezet.
De platte teksten kwamen regeltje
voor regeltje in lood gegoten uit
een paar zetmachines. De krant
zelf, het troetelkind van Wim,
werd - zoals ik bij De Gelder
lander was gewend - op de tradio-
nele manier in een raam opge
maakt, maar het drukken
gebeurde op.... een groene hoog
drukmachine, die normaal voor
het drukken van boeken en ander
handelsdrukwerk werd gebruikt.
Het vouwen van de krant ging
wel op een bijzonder primitieve
manier in zijn werk. Had de pers
zijn vellen geproduceerd, dan
werd het voltallige personeel
gemobiliseerd om de bedrukte vel
len te vouwen en in te steken en
er zo onder leiding van de
bejaarde vader Sjang een krant van
te maken.
Toen werd voor mij na zoveel
jaren ook het geheim van het op
een vreemde manier gevouwen
weekblad Peel en Maas onthuld. In
een hoek van de zetterij zat iedere
dag vader Sjang, de nestor van de
drukkersfamilie, die ondanks zijn
hoge leeftijd, het werken niet
kon laten, Tot een van zijn werk
zaamheden behoorde het vouwen
van kranten, die per post verzon
den werden. En het waren die
kranten, die in een kleiner formaat
werden gevouwen en door vader
Sjang van een adresbandje werden
voorzien.
Inderdaad... Het kan raar lopen
in het leven. Wie had kunnen den
ken dat wij ooit vanuit Nijmegen
terecht zouden komen in de plaats
waar het weekblad Peel en Maas
werd gedrukt? Toch gebeurde dat
toen ik redacteur werd van het
Dagblad voor Noord-Limburg met
Venray als standplaats. Een beetje
concurrent weliswaar van het
weekblad Peel en Maas. Niet lang
overigens, want na een jaar werd
ik benoemd tot voorlichter van de
gemeente Venray. En in die func
tie werd het contact met Peel en
Maas alleen maar intensiever. Al
was het maar door de wekelijkse
pagina Gemeentepraat. Maar ook
omdat joumalistenbloed de
spreekwoordelijke gewoonte
heeft te gaan waar het niet gaan
kan, kon ik ook nogal wat andere
pennenvruchten in Peel en Maas
kwijt, waaronder b.v. de jaarlijkse
"Nieuwjaerswens van den
Courantier".
EN TOEN...
Op een zaterdagmorgen in 1976
belde de vrouw van Wim van den
Munckhof mij op. Wim wilde mij
graag zo gauw mogelijk spreken.
Ik trof Wim aan in zijn kantoortje
achter de winkel. Boven zijn
bureau hing de tekst "This is the
first day of the rest of your life".
Wim viel meteen met de deur in
huis: "Ik heb te horen gekregen,
dat ik niet lang meer heb te leven.
Wat moet er dan met Peel en
Maas? Over vier jaar bestaat het
blad honderd jaar. Ik zou toch
graag zien, dat die mijlpaal wordt
gehaald. Ik wil je vragen of je wilt
meewerken mijn Peel en Maas
naar het eeuwfeest te brengen.
Daarna kan wellicht Dick de redac
tie voortzetten. Zou je me dat wil
len beloven Ik zag door de tra
nen in mijn ogen wazig de tekst
boven zijn bureau: 'Dit is de eerste
dag van de rest van je leven'.
Hoeveel dagen mochten nog vol
gen? Ik heb het Wim beloofd Hij
stierf op 24 april 1976.
Maar hoe kun je als gemeente
lijke voorlichter gelijktijdig redac
teur van een weekblad zijn?
Daarvoor moest de gemeente haar
toestemming geven. Gezien het
grote belang van Peel en Maas
voor de gemeente Venray, werd
mij aanvankelijk de toestemming
ook gegeven, maar gauw genoeg
weer ingetrokken want een voor
lichter met twee verschillende pet
ten op, dat ging niet. Doch de aan
Wim gedane belofte woog zwaar.
Zo zwaar zelfs, dat ik mij van 'stro
mannen' ging bedienen. Tijdens
raads- en of commissievergaderin
gen zat een medewerk(st)ers van
de firma op de perstribune ijverig
aantekeningen te maken, maar ik
schreef het verslag. Ongetwijfeld
was het in die tijd in Venray een
publiek geheim wie de redacteur
was van Peel en Maas. Ik heb vaak
verondersteld, dat zelfs burge
meester H. Defesche dat geheim
Gerard Scbütte (rechts) was jarenlang gemeentelijke voorlichter én
redacteur van Peel en Maas. "Tijdens raads- en of commissievergaderin
gen zat een medewerk(st)ers van de firma op de perstribune ijverig aan
tekeningen te maken, maar ik schreef het verslag. Ongetwijfeld was het
in die tijd in Venray een publiek geheim wie de redacteur was van Peel
en Maas. "Deze foto is gemaakt begin jaren zeventig.
deelde, maar mijn redactioneel
werk oogluikend toestond....
Uiteraard moest er toch naar
een oplossing worden gevonden
voor het voortbestaan van Peel
een Maas, ook met het oog op het
honderdjarige bestaan. De jongste
generatie, die straks de teugels zou
moeten overnemen was nog te
jong. Dick, de drukker, zag er in
eerste instantie geen heil in en
Toon, de man van de handels-
drukkkerij, had - zoals hij zei - van
journalistiek helemaal geen kaas
gegeten. Dus viel 'het lot' op
Dick, die overigens al eerder in de
voetssporen van zijn overleden
broer had gestaan, wanneer deze
verhinderd was een vergadering of
persconferentie bij te wonen.
Het was mij gebleken dat Dick
een zeer goed gevoel voor taal
had. Afgesproken werd dat Dick
(onder mijn waakzaam oog) de
verslaggeverij zou gaan doen. Maar
tot veler verbazing nam Dick een
vlotte pen ter hand en in korte tijd
bleek hij een uitstekende opvolger
van zijn overleden broer Wim.
En dan was er natuurlijk ook
nog Frits Hovens, de man die vanaf
de bevrijding de krant van allerlei
nieuwtjes voorzag en een belang
rijke schakel was in het redactio
nele team. Maar intussen had zich
in 'de zetterij' een diepgaande ver
andering plaatsgevonden, want
kort na het overlijden van Wim
begaf de oude pers het, waarop
zoveel jaar Peel en Maas werd
gedrukt. Sindsdien wordt de krant
nog wel in Venray gezet en opge
maakt, maar elders in rotatie-offset
gedrukt. En hiermee ging een groot
stuk nostalgie verloren..
Tot het moment waarop de
jonge generatie Van den
Munckhof de leiding van het
bedrijf overnamen, bleven Dick en
ik, zij het min of meer achter de
schermen, journalistieke bijdragen
aan Peel en Maas leveren. Zo werd
met veel plezier gewerkt aan
series als 'Vak O' van de Algemene
Begraafplaats Boschhuizen en de
'Grillige Grenzen van de gemeente
Venray'.
In 1993 werd Bert Albers aange
steld als fulltime redacteur van
Peel en Maas en legden Dick en ik
onze pennen neer. Het was heel
erg mooi geweest! Maar onze
vriendschap bleef totdat Dick
onverwacht op 10 december 1997
stierf.
Frits Hovens overleed op 4 mei
2000. Geleidelijk aan hadden zich
in de drukkerij allerlei veranderin
gen voltrokken. Het oude hand
werk maakte plaats voor de com
putergestuurde apparatuur met
beeldschermen. Het geratel van de
zetmachines en gesis en gestamp
van de persen verstomde en de
voor een drukkerij zo specifieke
reuk van drukinkt, olie en papier -
die ik zo graag opsnoof - ver
dween. En op 23 april 2002 over
leed Toon als laatste van de druk
kersgeneratie Van den Munckhof.
Maar, zei ik al niet eerder dat het
raar kan lopen in het leven
Toen Dick als besteding van
zijn vrije tijd zich ging werpen op
zijn familiestamboom, deed hij
een opmerkelijke ontdekking! Wat
bleek? De grootmoeder van onder
meer Wim, Dick en Toon van den
Munckhof (de weduwe Johanna
Sassen - Tammerveld. de vrouw
van Willem van den Munckhof)
bleek ook de overgrootmoeder
van mijn vrouw te zijn