Restauratie Castenrayse jp kerk doet vleermuizenkolonie verdwijnen Wachten op vier dagen vorst en de natuurijsbaan in Meerlo Supermarkten starten actie tegen winkeldiefstal Expositie in De Lochting Voeten basis voor uw gezondheid Help slachtoffers aardbeving Azië! Giro 555 Synthese Vrijwilligers Winter- wandeling Merselo ina It PEEL EN MAAS Donderdag 6 januari 2005 - Pagina 19 In de Castenrayse H. Matthiaskerk huisde op de kerkzolder al decennialang een grote groep vleermuizen. Er zaten vooral laatvliegers, een in Nederland vrij alge meen voorkomende soort. Maar ook de zeldzamere grijze en bruine grootoorvleermui- zen. De dakdekkers, die bezig waren met de restauratie van het kerkdak, schatten dat er ver over de honderd exempla ren zaten, maar door de werk zaamheden aan het dak en op de kerkzolder zijn ze allemaal verdwenen. Hopelijk komen ze na de winter weer terug, want het zijn erg nut tige beestjes, deze enige zoogdie ren in ons land die kunnen vlie gen. Sinds 1973 zijn ze bij de wet beschermd en je mag ze dan ook niet verstoren, of hun woonplaats beschadigen. Verstoren was, omdat de Castenrayse parochie kerk een grondige restauratie beurt moest ondergaan, nu echter een noodzakelijk kwaad, maar hun woonplek is onbeschadigd gebleven. En er is gezorgd dat de vleermuizen weer gemakkelijk terug kunnen keren, want er zijn vliegopeningen onder de goten gelaten op dezelfde plaatsen waar ze voorheen in de schemering en avond in en uit vlogen. GRIEZELIG Sommige mensen vinden vleer muizen maar griezelige diertjes. Vroeger dacht men dat ze van de duivel kwamen, omdat ze in het nachtelijk donker rond je huis vlo gen. Men spijkerde zelfs vleermui zen tegen de deuren, om de boze geesten buiten te houden. Ook tegenwoordig zijn er nog veel mensen die vleermuizen heel eng vinden, omdat ze denken dat ze in je haren vliegen, of ziektes over brengen. Niets is minder waar. Vleermuizen zijn juist heel bijzon der en nuttig. Het zijn echte insec teneters, die per nacht ruim een kwart van hun lichaamsgewicht aan insecten moeten eten. Dat zijn elke nacht zo'n 300 muggen, motten en kevertjes. In de avond- schemering verlaten ze hun ver blijfplaats om op jacht te gaan en tegen die tijd kon je ze steevast rond de Castenrayse parochiekerk zien vliegen. Op het moment van Dakdekker Eugène Coenen met een laatvlieger. Dat de vlerken van bet diertje bestaan uit vlieghuid, is hier goed te zien. Deze vlieghuid zit tussen de vingers, die heel lang zijn en tussen de bovenarmen en de achterpoten en tussen de achterpoten en de staart. Alleen de duimen en de voetjes steken buiten de vlieg huid uit. Foto JS. uitvliegen werden ze ook regel matig geteld door natuurorganisa ties. Vleermuizen jagen 's nachts een paar uur en keren dan weer terug naar hun verblijfplaats, waar ze overdag een goede schuilplaats hebben. Dat ze 's nachts jagen, heeft te maken met het feit dat ze dan geen concurrentie ondervin den van insectenetende vogels. Verder hoeven ze 's nachts niet bang te zijn voor vijanden. Om in het donker de weg goed te kun nen vinden, hebben ze speciale aanpassingen nodig, zoals grote ogen met een reflecterende laag achter in de ogen. Op die manier kunnen ze bij heel weinig licht toch nog zien, net zoals een kat. Maar deze 'kattenogen' zijn onvol doende om, soms in het pikke donker, insecten te kunnen van gen. Daarom mak^n ze gebruik van echoïocatie. Om aan de hand van echo's een scherp beeld te krijgen, moeten de vleermuizen een reeks van zeer hoge (ultraso ne) geluiden uitstoten en deze weer met hun oren opvangen. Sommige mensen raken steeds weer gefascineerd door hun acro batische vliegcapriolen. Vroeger gooiden kinderen dikwijls een hoed of iets dergelijks de lucht in, wanneer er vleermuizen rond de boerderij vlogen. Je zag de dier tjes dan altijd op het laatste moment het voorwerp ontwijken. De 'prooi' was duidelijk te groot voor hen. In de Castenrayse kerk zaten drie soorten vleermuizen: de laat vlieger, de gewone of bruine grootoorvleermuis en de grijze grootoorvleermuis. De laatvlieger is een van de grootste vleermuizen in Nederland en het diertje dankt zijn naam aan het feit dat hij later uitvliegt dan een andere grote vleermuis: de rosse vleermuis. Deze wordt ook wel vroegvlieger genoemd. De laatvlieger is ook een echte gebouwenbewoner, terwijl de rosse vleermuis veelal in bomen slaapt. De laatvlieger komt in ons land vrij algemeen voor. In de Castenrayse kerk zaten er daar ook verreweg de meeste van. Ze zaten zelfs met tientallen onder het lood dat over de nok zat. Toen de dakdekker ze voorzichtig verplaatste, lieten ze hun scherpe tandjes zien. Zonder handschoenen kun je ze dan ook beter niet vastpakken. Over het algemeen zijn laatvliegers erg plaatstrouw en ze gebruiken dik wijls jaar na jaar, zowel in de zomer als in de winter, hetzelfde gebouw. Het heeft dan ook alle kans dat ze volgend jaar weer de Castenrayse kerkzolder bewo nen. Het vele mest van de diertjes moet maar voor lief genomen worden. Trouwens, het IKL heeft onlangs de kerkzolder nog hele maal schoon laten zuigen. De grijze grootoorvleermuizen hebben een duidelijke voorkeur voor; grote, open ruimtes. De kerkzolder is dus een ideale plek voor deze soort. Ze leven vooral van grotere insecten, zoals nacht vlinders die ze opsporen aan de hand van de geluiden die deze insecten zelf maken. Vandaar ook de grote oren. De grijze grootoorvleermuis komt in ons land vrijwel alleen voor in Limburg en Noord- Brabant en dan ook nog slechts weinig in aantal. Men schat dat er nauwelijks 100 in het hele land voorkomen. Op de Castenrayse kerkzolder heeft men er dan ook slechts sporadisch één of meer gesignaleerd. De gewone grootoorvleermuis wordt ook wel bruine grootoor vleermuis genoemd. Tijdens de winterslaap, die van oktober tot maart/april duurt, vouwen ze hun oren onder hun vleugels. Deze soort komt verspreid in heel Nederland voor, maar nergens in grote aantallen. Op de zolder van de Castenrayse kerk werden in enkele jaren hoogstens tussen de 10 en 15 exemplaren geteld. In andere jaren zelfs geen één. Als verblijfplaats hebben ze dan ook geen uitgesproken voorkeur. Ze zijn te vinden op zolders, in spouwmuren, achter vensterlui ken, maar ook in holle bomen of nest- en vleermuiskasten. Ze ver huizen vrij vaak. Overwinteren doen ze meestal dichtbij hun zomerverblijfplaats. Er is nog onvoldoende bekend over de eventuele verschillen in sonar van de beide grootoorvleer- muissoorten, om ze met een bat detector te kunnen onderschei den. Bij het inventariseren zijn daarom in Castenray traditionele inventarisatiemethoden, zoals kerkzolderonderzoek, gebruikt. Daarbij is het erg moeilijk geble ken de twee soorten goed uit elkaar te houden. Vast staat dat in Noord-Limburg in de kerken van Castenray en Broekhuizen een zekere clustering van bruine grootoorvleermuizen plaatsvond. Van de laatvlieger werden in Castenray ruim over de honderd exemplaren geteld, waarmee deze kolonie eind negentiger jaren nog de grootste in heel Limburg was. De diertjes verble ven vooral boven de gewelven van het 15e eeuwse priesterkoor en in de spits van de toren. Nu de restauratie van de Castenrayse kerk zo goed als vol tooid is, hoopt men in het dorp dat de vleermuizen in het voorjaar weer terugkomen en de kerkzol der ook weer gebruiken als kraamkamer. Jan 'De Schoester' Verheijen zit in de startblokken om schaatsen te verkopen en in te ruilen Voor de schaatsliefhebbers uit de regio Meerlo is het een publiek geheim. Als het begint te vriezen en de natuurlijke ijsbanen er komen, opent Jan Verheijen zijn schoenenzaak in Meerlo. Of beter gezegd: zijn schaatswinkel. Want het bedrijf is alleen open geduren de het schaatsseizoen. Jan Verheijen verkoopt al dertig jaar schoenen. Hij begon zijn car rière als schoenverkoper in zijn winkel 'De Schoester' ip Meerlo. Inmiddels is deze zaak verhuisd naar Horst en heeft hij een twee de bedrijf in Gennep. En in de wintermaanden dus een schaats- speciaalzaak in Meerlo 'De Schoester' in Meerlo was zijn eerste schoenenwinkel. "Toen ik begon met mijn winkel, verkocht ik in het begin alleen schoenen. Omdat Meerlo toen erg weinig inwoners had en de ver koop van alleen schoenen te wei nig opbracht, ben ik er op een gegeven moment ook sportartike len bij gaan verkopen. De ver koop van schaatsen hoofde daar ook bij. Het is in Meerlo traditie om, als de winter is aangebroken en het vriest, een voetbalveld om te toveren in een ijsbaan. Meerlo beschikt over een zeer actief schaatsbestuur, dat alle krachten bundelt als de vorst intreedt. Vanaf het begin van de verkoop van de sportartikelen, kwamen veel mensen tijdens de winter maanden bij mij in de winkel voor schaatsen. Ik bood ze niet alleen nieuwe schaatsen, maar ook de mogelijkheid om schaatsen, die kinderen te klein waren gewor den, in te ruilen voor andere schaatsen. Voor veel ouders natuurlijk een ideale oplossing!" GOEDE NAAM Door de concurrentie van ande re sportzaken en schoenenwin kels in de omgeving, besloot Jan Verheijen zijn zaak in Meerlo te sluiten en te verhuizen naar Horst. "Doordat mensen mobieler werden en steeds vaker buiten Meerlo gingen winkelen, was het voor mij niet meer aantrekkelijk om in Meerlo te blijven. Ik ben in Horst een schoenenzaak begon nen, zonder sportartikelen. Daar zit ik inmiddels al zeven jaar. Mijn tweede zaak, die gevestigd was in Nieuw Bergen, heb ik om dezelf de reden naar Gennep verhuisd." Zijn oude winkel in Meerlo wordt af en toe nog gebruikt voor de verkoop van schaatsen. "Ik heb met de verkoop en het inruilen van schaatsen een goede naam opgebouwd in Meerlo en omge ving. Bovendien vind ik het leuk om te doen. Daarom hebben mijn vrouw en ik besloten om de win kel tijdens de winter zo nu en dan té openen. De etalage en een deel van de winkel wordt door een ander bedrijf gebruikt. In de rest van de winkel is plaats voor de schaatsen. Als de strenge winter maanden aanbreken en Meerlo een verlichte ijsbaan in plaats van een voetbalveld heeft, hebben mijn vrouw en ik het enorm druk. We openen de winkel dan ook alleen maar als er in Meerlo zelf of in de directe omgeving kan wor den geschaatst. Dan loont het zich. Venray heeft dit jaar voor het eerst een kunstijsbaan. Mijn vrouw en ik hebben de winkel een paar dagen open gehad, maar we merkten wel dat het minder druk is dan wanneer we in Meerlo zelf weer een schaatsbaan zouden hebben." VIER DAGEN VRIEZEN De winter is tot dusver zacht. Meerlo wacht op vorst, zodat er weer een ijsbaan kan worden ingericht. "Die ijsbaan komt er als het zeker vier dagen op rij heeft gevroren. Het voetbalveld wordt dan voorbereid en als het water er eenmaal op ligt, kun je na 48 uur schaatsen. Dit jaar hoop ik, net als vele anderen, op vorst, zodat er weer kan worden geschaatst. Mij zul je overigens niet op de schaat sen zien, ik verkoop ze liever. De pech is dat we geheel afhankelijk zijn van het weer, een kunstijs baan heeft daar geen last van. Vorig jaar hadden we het geluk dat er twee keer een ijsbaan kon worden ingericht, maar er zijn ook winters dat het geen één keer lukt. Maar hoe dan ook: als de ijs baan er in Meerlo weer komt, dan staan wij klaar om schaatsen te ruilen en te verkopen." Jan Verheijen: "Ik heb met de verkoop en het inruilen van schaatsen een goede naam opge bouwd in Meerlo en omgeving. Bovendien vind ik het leuk om te doen. Daarom hebben mijn vrouw en ik besloten om de winkel tijdens de winter zo nu en dan te openen. Onder het motto 'Laat u niet in de kaart, maar in de tas kij ken' starten veertien super markten in de regio Venray vanaf januari 2005 met een actie om winkeldiefstal terug te dringen. Wethouder Jan Driessen van de gemeente Venray geeft op maandag 10 januari het startsein van deze actie. Vanaf die datum vraagt het winkelpersoneel aan alle klanten bij de kassa hun tas sen ter controle aan te bieden. De veertien supermarkten voegen deze regel aan de huis regels toe. Er is berekend dat bij de veer tien deelnemende supermarkten per jaar in totaal tussen de 450.000 euro en 650.000 euro wordt gestolen. Daarnaast veroor zaakt winkeldiefstal onrust, stress en emotie bij personeel en onder nemers en kost het veel tijd (en dus geld) van ondernemers en politie. Vandaar dat grote supermark ten in de regio Venray een unieke samenwerking zijn aangegaan en de actie tassencontrole starten. In totaal nemen veertien supermark ten deel aan het próject: Venray (5), Ysselsteyn (1), Horst (2), Wanssum (1), Sevenum (2), Tienray (1) en America (1), Grubbenvorst (1). Het project wordt ondersteund door MKB- Limburg afdeling Venray, de gemeenten Venray, Horst aan de Maas, Sevenum en Meerlo- Wanssum, het Bureau Halt en de Politie Limburg-Noord. Wat is hun rol? Bij de kassa's van de super markten wordt alle klanten ver zocht hun meegebrachte tassen ter controle aan te bieden. Voor de klanten die hun tas niet wen sen te laten controleren, is er de mogelijkheid bij de ingang van de winkel de tas in een kluisje op te bergen. Het startsein van het project wordt op maandag 10 januari om 13.00 uur gegeven bij Plus G. van 1 Dijck aan de Kruidenlaan in de wijk Landweert in Venray. Wethouder Jan Driessen van Venray start de actie dan op een ludieke manier. Daarbij zijn alle deelnemende supermarkten ver- :j tegenwoordigd door de ondeme- f mers en een van hun medewer- I kers in bedrijfskleding. De deelnemende partijen geven kenbaarheid aan deze actie door huisregelborden, posters en but tons in de winkels, de versprei ding van 50.000 flyers en via de lokale en regionale media. Voeten dragen u het hele leven door. Voeten gezond houden, is daarom geen overbodige luxe. Want bij pijn aan de voeten, om welke reden dan ook, is men geneigd om deze scheef neer te zetten. Dit 'verkeerd' lopen heeft weer gevolgen voor enkels, knieën, bekken en rug. Een goede verzorging van de voeten is daar om heel belangrijk. Groene Kruis Pluspakket heeft een tweetal ser vices ontwikkeld die u bij de ver zorging van uw voeten kunnen helpen: voetverzorging en voetre- flexzonemassage. Hierbij kunt u denken aan de verzorging van uw voeten zoals knippen en frezen van de teennaagels, het verwijde ren van eelt en eventuele lik doorns en het incrèmen van voe ten. Verder adviseert de voetverzorgende over de verzor ging die u zelf kunt uitvoeren. Leden van het Pluspakket ontvan gen een spaarkaart waarbij u kunt sparen voor een eenmalige kor ting. Voetreflexzonemassage kan gezien worden als een aanvulling op de reguliere gezondheidszorg. De massage werkt volgens het principe dat reflexzones die in de voet aanwezig zijn, corresponde ren met organen en andere lichaamsdelen. Het doel van de behandeling is om de lichaams functies te normaliseren, span ning en stress te verminderen en de werking van zenuwen en de bloedtoevoer in het hele lichaam te verbeteren. Leden van Groene Kruis Pluspakket ontvangen een spaarkaart waarop men kan spa ren voor een eenmalige korting. De beide services worden ver zorgd door functionarissen waar mee het Pluspakket een samen werkingsovereenkomst heeft gesloten. Deze personen hebben een speciale opleiding gevolgd. Zij beschikken over de nieuwste apparatuur en voldoen aan de gel dende hygiënische normen, zono dig bezoeken zij u thuis. Indien u gebruik wenst te maken van een van deze beide services, dan kunt u contact opne men met de Groene Kruis Klantenservice, tel. 077-3209595. U krijgt dan een lijst en kunt zelf met iemand uit uw buurt contact opnemen op een afspraak te maken. Schoenen aan huis. Ook een service van Groene Kruis Pluspakket. Behalve een goede voetverzorging is goed schoeisel een voorwaarde voor een goede houding. Verkeerde of te kleine schoenen leiden vaak tot overma tige eelt- of likdoornvorming. Zelfs rugklachten kunnen het gevolg zijn van het verkeerd neer zetten van de voeten door allerlei voetproblemen. Problemen die u, onder andere kunt voorkomen door het dragen van verantwoord schoeisel. Via de schoenen aan huisservice brengt een consulent u thuis een bezoek, zonder voor- rijkosten. U hebt de keuze uit een compleet assortiment dames- en herenschoenen voor zowel brede als smalle voeten. Ook is het mogelijk om speciaal schoeisel te laten aanmeten. Hebt u belang stelling voor deze unieke service van Groene Kruis Pluspakket? Trek dan de stoute schoenen aan en bel de klantenservice voor informatie of een afspraak: 077- 3209595. Op. zondagmiddag 16 janu ari start de eerste expositie van 2005, onder de titel 'Mensbeelden'. De drie expo santen zijn: Jos Welbers, schil derijen, Anne Schütte, schil derijen en Marijke in den Bosch met keramische en bronzen beelden. De expositie duurt tot en met 6 maart. De galerie is open op zater dag en zondag tussen 13.00u en 17.00u. en verder op afspraak. Jos Welbers genoot zijn oplei ding aan de Nieuwe Academie te Utrecht. Hij volgde daar de vak ken schilderen en experimentele technieken bij Joop Stock en Jos v. Gessel. Over zijn werk zegt hij: "Wanneer ik begin te schilderen weet ik nog niet wat het worden zal. Alles is voor mij van het begin tot het einde een proces, een ont wikkeling. Mijn schilderwerk is een poging een taal te vinden die lees baar is, dus met realistische sym bolen en elementen, maar vooral een taal waarin ik mij emotioeel kan uitdrukken, en daar voor biedt abstractie mij de beste mogelijkheid." Meestal zijn er mensbeelden herkenbaar in zijn werk. De expressieve voorstelling is kleurrijk en zijn schilderstijl heeft een uitbundige zeggings kracht Naast zijn "vrije werk", schildert hij ook opdrachten van particulieren en bedrijven. Anne Schütte: deze Duitse kun stenares is na een universitaire studie, vanaf 1989 werkzaam als kunstenares. Zij wordt gefasci neerd door structuren die kunnen ontstaan met verschillende mate rialen als zand, jute, schors, papier enz. De plasticiteit wordt nog versterkt door de dikte van de doeken waarbij de zijkant onderdeel wordt van het totale beeld. Daarnaast fascineert zij de kiiker met haar kleuren. Zii menet zelf haar kleuren met pigment en bindmiddel. Door het bindmiddel verliest het pigment zijn oor spronkelijke lichtsterkte, het stra lende zachte, breekbare gaat ver loren. Om dat te voorkomen gebruikt ze vaak alleen pigment, m.n. ultra-marijn. Dit geeft een zeer intens-krachtige kleur wat niet tot problemen leidt bij voor zichtige behandeling. De goede spanningen en verhouding tussen structuur en kleur is voor haar belangrijker dan afbeelding of abs tractie. Het "hoe"is belangrijker dan het "wat". Marijke in den Bosch volgde de opleiding aan de reclamevak- school in Amsterdam. Via haar beroep kwam ze in aanraking met de vrije kunsten. Hierdoor raakte zij zo gefascineerd dat ze zich ont wikkelde en vestigde als vrije kun stenares. Haar belangrijkste inspi ratiebron is de mens. Niet de spiritueel emotionele mens, maar het menselijk lichaam vormt de basis voor haar specifieke karakte ristieken. Hoofden zijn bij Marijke's beelden slechts sum mier aangegeven en gelaatsuit drukkingen ontbreken helemaal. Ook anatomische juistheden streeft zij in haar beelden niet na. Uiterlijke verschijningsvormen worden vastgelegd in natuurlijke materialen zoals keramiek, beton, steen of brons waardoor de ver scheidenheid in karakteristieken worden geaccentueerd. Toe gepaste "tatoeages"verwijzen naar invloeden van primitieve volke ren die hiermee ook uitdrukking geven van hun emotionele gevoe lens. De beelden zijn voor de toe schouwer zeer "menselijk"en roe pen daardoor gemakkelijk herkenning en affiniteit op. U bent van harte welkom in galerie De Lochting, Laagheidseweg 16 Venrav. Tel: 585173 IN N00D/C0RDAID, NEDERLANDSE De hulporganisaties zijn in actie Help nu en geef www.giro555.nl SHO Den Haag Maaltijdservice Noord-Limburg zoekt voor de Maaltijdservice vrij willige chauffeurs voor het bezor gen van koel-versmaaltijden bij ouderen en gehandicapten in Noord-Limburg. De maaltijden worden bezorgd in speciale koel- bestelauto's. Je doet dit samen met een collega-vrijwilliger. De werkzaamheden vinden plaats in Venray, u dient in 't bezit te zijn van rijbewijs B, minimaal 1 dag deel per 14 dagen een route kun nen rijden en zelfstandig en flexi bel kunnen werken. De werktijden zijn in overleg, u kunt kiezen voor 1 dagdeel, bijv. 's morgens of 's middags. De te rij den routes bestrijken de regio Noord-Limburg van Gennep tot aan Belfeld. PEEL EN MAAS een abonnement waan) De Natuurvrienden uit Merselo houden zondag 9 januari de twee de winterwandeling van dit sei zoen. Afstanden en starttijden zijn: 20 km 9.00-12.00; 15 km 9.00-12.00; 10 km 9.00-14.00; 5 km 9.00-14.00. Speciaal voor gezinnen met kin deren is er 's middags een puzzel- tocht van 5 km uitgezet. De start- tijd is tussen 13.00-14.00. Het inschrijfgeld bedraagt 1 euro per persoon. Voor de winnaars zijn enkele mooie prijsjes beschik baar. Op de rustplaatsen is er tegen een geringe vergoeding kof fie, thee, chocomel etc. verkrijg baar. Het inschrijfgeld bedraagt 2,50 euro met medaille, 1.70 euro zonder medaille. KNBLO-leden krijgen een korting van 0.50 euro. Het inschrijfbureau sluit om 17.00. De start is in café den Thommes, Grootdorp 40 in Merselo, tel. 546236. Voor meer inlichtingen:546496 of 586556.

Peel en Maas | 2005 | | pagina 19