Honderd jaar psychiatrie op Venrayse rotondes Kunst op de rotondes komt niet uit de lucht vallen Waar kunst, psychiatrie en samenleving elkaar treffen De kracht van kunst mensem^. Gemeente Venray PEEL EN MAAS Donderdag 11 juli 2002 pagina 14 Inrichting rotondes: dynamisch project van enkele jaren De kunstwerken zullen niet in een keer op alle rotondes wor den geplaatst. De inrichting van de rotondes houdt gelijke tred met de sloop van de karakteristieke panden van het Vincent van Gogh Instituut Naar verwachting start de sloop van het eerste pand op de locatie Stationsweg in het najaar. Joop Wismans. "Samen met architect Bert Lerou en in nauw overleg met de firma Maessen uit Venray, gaan we bekijken welke elementen van gebouwen we op de rotondes kunnen plaatsen. Hoewel we in de schetsontwerpen hebben uitge werkt welke delen we willen gebruiken, houden we er reke ning mee dat de kunstwerken zich tijdens de sloop en weder opbouw nog ontwikkelen. We zijn namelijk afhankelijk van hoe we delen van gebouwen kunnen behouden, of we ze kun nen vervoeren en hoe ze vervolgens op de rotonde geplaatst kunnen worden. Het is dus geen kwestie van zomaar wat brokstukken neerzetten op een rotonde. Van de elementen uit de gebouwen worden, in overleg met de kunstenaars, beelden gevormd die passen binnen de omgeving waarin ze komen te staan. Onverwachte bijzondere elementen, die een bijzondere betekenis hebben en fraai van vorm zijn, zullen daarbij zorg vuldig worden bekeken. Wat dat betreft is het een dynamisch proces waarvan de uitkomst nog helemaal niet vast ligt" De laatste rotonde op de hoek Kempweg - Westsingel is vol gens planning in 2006 gereed. Zolang duurt dus ook het inrichten van de rotondes. Het is de bedoeling dat dit jaar nog één of twee rotondes worden ingericht In het kader van de manifestatie De Waan presenteert het projectbureau De Waan de schetsen en ideeën voor beeldende kunst op de Venrayse rotondes. De schetsen geven een eerste impressie van de wijze waarop honderd jaar psychiatrie op negen rotondes kan worden ingevuld. De uiteindelijke kunst werken kunnen afhankelijk van beschikbare materialentechnische mogelijkheden en esthetische over wegingen nog een ander aanzien krijgen. De kunstenaars zullen zeker nog tot 2006 bezig zijn met het unieke project waarin kunstpsychiatrie en samenleving elkaar treffen. Organiseer een manifestatie - geïnspireerd op honderd jaar psychiatrie - die leidt tot blij vend werk op negen rotondes in Venray. Dat is de opdracht van de gemeente Venray aan de projectgroep De Waan. De manifestatie over kunst en psy chiatrie op het St.Annaterrein en in heel Noord-Limburg draait nu volop en plaatst Venray op een ongekende manier positief in de schijnwer pers. De volgende stap is nu de eerste schetsen en ideeën over de invulling van alle Venrayse rotondes uit te werken en te presenteren. Op deze pagina ziet u een aantal ontwerpschet- sen en leest u meer over het kunstbeleid van de gemeente Venray. 'Venray heeft bewust gekozen voor een samenhangend kunst beleid op basis van een visie. Kern van de visie is dat kunst niet is om mee te pronken en pralenmaar om gevoelens los te maken in een wereld waarin rationaliteit welhaast de enige norm lijkt.' Bert Kersten schreef dit in zijn voorwoord van het masterplan beeldende kunst van de gemeente Venray: "De kracht van kunst". Het masterplan werd in I999 door de Gemeenteraad goed gekeurd. Mathieu Emonts die nu wethouder van cultuur is, zegt daarover: "We vinden het als gemeente belangrijk om variatie en diversiteit te laten zien, want ook Venray is niet overal hetzelfde. Er kan van alles, maar het moet niet onsamenhangend worden en ook een kunstwerk moet van goede kwaliteit zijn, het moet artistieke zeggingskracht heb ben.We vinden kwaliteit daarbij belangrijker dan populariteit." Kwaliteit Over smaak valt niet te twisten, over kwaliteit wel. De gemeente heeft daarom een aantal beoordelingscriteria opgesteld waaraan elk nieuw kunstwerk moet voldoen. Er zijn drie soorten criteria: artistieke, niet-artistieke en algemene criteria. Het werk moet van cultuurhistorisch belang zijn, moet een voor beeldfunctie hebben en iets toevoegen aan het bestaande. Een kunstwerk moet duurzaam zijn en er moeten educatieve mogelijkheden zijn. Ontwerpschets dakconstructie Emoties Mathieu Emonts: "Bij het verle nen van de opdracht aan Ontwerpschets raampartijen (Advertorial) De Waan zijn we heel bewust uitgegaan van deze criteria.We willen dat de kunst, dus ook die op de rotondes, in relatie staat tot de omgeving, dat de thema tiek van het kunstwerk erop Ontwerpschets wasgelegenheid Deze fotomontage geeft een indruk van de plannen om kunst over psychiatrie op de rotondes in Venray te plaatsen. De opdracht van de gemeen te Venray aan de project groep De Waan om een totaalconcept voor kunst op de negen rotondes te ontwik kelen was geen alledaagse en al helemaal geen gemakke lijke opgave. De curatoren Joop Wismans en Marijke Cieraad besloten om de hele groep van 17 internationale kunstenaars van de expositie te betrekken bij het ontwik kelen van het concept. Joop Wismans: "Toen we de opdracht van de gemeente kre gen, wisten we als projectgroep al heel snel wat we niet wilden. We wilden in ieder geval niet het geijkte "Beeld op de roton de". Zo'n ding waar niemand naar kijkt. Geen werk dat ner gens over gaat. Wat we wel wil den was op een eigentijdse en vooral eigenwijze manier vorm geven aan het thema psychia trie. Dat is waarin Venray zich onderscheidt van alle andere gemeenten in Nederland. De kruisen van Kurpershoek vormen een monument voor aansluit. Kunst kan het verhaal van Venray vertellen. Dat het daarbij tot discussies kan leiden is normaal: kunst zet mensen aan het denken, het roept emo ties op. We willen dat kunst op de rotondes de identiteit van Venray in belangrijke mate uit draagt. We laten zien dat we trots zijn op en betrokken zijn bij de rol die de psychiatrie in onze samenleving speelt en Ontwerpschets gevel mens zelf. Die vele duizenden mensen die de afgelopen hon derd jaar verzorgd en ver pleegd zijn in de gebouwen moet ook recht gedaan wor den.Vanuit die gedachte is het idee ontstaan om de Kunst Werk Plaats, waar kunstenaars met een psychiatrisch heden of verleden kunst maken, een kunstwerk op één rotonde te laten verzorgen. En vanuit die zelfde gedachte is ook het pro ject van kunstenaar Reinier Kurpershoek geselecteerd. Hij heeft honderd kruisen gemaakt. Elk kruis staat symbool voor één jaar psychiatrie in Venray. Het symboliseert de anoni miteit van veel patiënten die opgenomen waren. Deze geknakte kruisen, die tezamen met andere werken het totaal concept vormen, zijn een essentieel onderdeel daarvan. Zij zijn als het ware de ziel van het .concept. Zij verbeelden het respect van onze samenleving voor deze mensen en verdie nen een prominente plaats in ons leven." heeft gespeeld. Bij het beoorde len van kunstwerken vragen we als gemeente advies van des kundigen. Zij geven hun oor deel over bijvoorbeeld de tijd loosheid van een werk, de Iets waardoor je weet: Ik ben in Venray. Niet in Tilburg of Groningen, of welke andere plaats dan ook. Bij het ontwikkelen van het concept hebben we de 17 kun stenaars van de internationale tentoonstelling De Waan betrokken. Al pratende kwa men we samen tot de conclusie dat, als de instituten zo speci fiek voor Venray zijn, je ze eigenlijk zou moet behouden. Je zou er een monument van moeten maken. De eens zo gesloten instituten als het ware binnenste buiten keren en ze overdraagbaarheid van emoties, j originaliteit, vakmanschap en de j verhouding tussen kwaliteit en j prijs. Dat gebeurt in het geval van de rotondes ook." Nijmegen A/3 Situatie rotondes Venray in 2006 zodoende een plek geven temidden van ons "normale" mensen. Zo ontstond het idee om niet alleen stukken van monumentale gebouwen, maar ook de binnenkant van pavil joens op de rotondes te plaat sen. Bijvoorbeeld een wasgele genheid of delen van een slaap zaal. Op die manier geven de rotondes een inkijk in het binnenste van de instituten." Ziel van het concept "Maar we constateerden ook dat we nog één ding misten: de Aleer informatie Wie meer informatie wil hebben over de inrichting van de roton des kan van donderdag tlm zondag van 11.00 tot 17.00 uur terecht bij het projectbureau De Waan, infobalie St Annaterrein, Noordsingel 39 in Venray, tel. 0478 569 126. U kunt ook een bezoek brengen aan restaurant De Zonnebloem op het St Annaterrein, waar zeer binnenkort informatiepanelen komen te staan.

Peel en Maas | 2002 | | pagina 14