ichilderij met afbeelding van lenschenius, Bollandus en 'apenbrochuis 'Ontdekt' voorronde De Kans 'Bezwaar tegen voetpad ongegrond' Tien jaar therapie Rabobank Nieuwsbrief Geen autoloze zondag in Venray l/oensdag Tl maart in Schouwburg Venray Modezondag k EN MAAS Donderdag 21 maart 2002 - Pagina 13 |C als toerist de Noord se stad Valenciennes Qckt en ook nog geïnteres- r(j is in de Venrayse hiedenis, moet zeker niet geten de openbare biblio- kin de Rue Ferrand aan te k want daar bevindt zich Ischilderstuk, waarop Hen- lius samen met zijn orde- in Johannes Bollandus lël Papenbrochius staat :ld. Dankzij intensief irwerk en de "driftige" lettale hulp van enkele jÜeleden zijn wij erin dit portret voor u op poren. VALENCIENNES alcnciennes is een echte Striestad, gelegen aan de inloop van de Schelde in rd-Frankrijk. Vroeger was de beroemd om zijn kant en de nciennes-kant was dan ook .wereldwijd begrip. De stad (leen rijke geschiedenis met [Romeinse ondergrond. Met left zij gemeen de opstand £de Spanjaarden in 1567. werd echter onderdrukt. Bij ;de van Nijmegen in 1678 Valenciennes aan Frankrijk aan DE BIBLIOTHEEK IN DE FERRANDSTRAAT ezc bibliotheek is in oor- ong opgezet door de Jezuïe- Zij waren door de aartsbis- op van Cambray gevraagd om opkomend protestantisme te Irijden, dat in het noorden van Q, nkrijk steeds meer aanhangers tg. Toch zou het nog 50 jaar 5,1 en voor zij, dank zij de steun de overheid, een vaste plaats ;n in de stad (1614). Daar ren zij tot 1764, het jaar. dat Ireven werden. Kort na de liging in Valenciennes hebben ilak bij de kerk plaats gezocht or het onderbrengen van hun ken. Deze bibliotheek bevindt iop de eerste verdieping van vroegere college, nu een mid- iare school. Vooral de grote elfde zaal op deze verdieping tdmkwekkend, omdat de houten lambrisering op eer tweederde van de zaal- e aan beide zijden afgezet is een kroonlijst, waarop zes drkclvormige lijsten, die reen paneel omsluiten, waar telkens drie portretten van ende Jezuïeten staan afge- Iti, in totaal dus 36 portretten HET PANEEL MET DE AFBEELDINGEN VAN 1ENSCHENIUS, BOLLANDUS EN PAPENBROCHIUS let is voor de gewone bezoe- niet gemakkelijk om een dui- jk beeld te krijgen van alle ebeelde Jezuïeten. Het derde teel van links, waarop de ets Henschenius, Bollandus cn enbrochius staan afgebeeld, onderscheidt zich in dit opzicht niet van de andere. Een toneelkij ker zou hierbij wellicht uitkomst kunnen bieden. Gelukkig heeft iemand in het verleden ook dit probleem gekend en de panelen stuk voor stuk naar beneden gehaald. Hij heeft ze toen (rond 1900) gerei nigd, want ze zaten onder een dikke laag stof. Ook heeft men toen foto's gemaakt. Vermoede lijk heeft men dat later nog eens herhaald, want op dit moment beschikken wij over vrij. accepta bele kleurenfoto's. WIE WAS DE SCHILDER VAN DEZE PANELEN? Op dit moment kan men alleen maar gissen naar de maker van deze schilderijen. Interessant is daarbij te vermelden, dat de afge beelde Henschenius mogelijk een oplossing van dit vraagstuk in handen heeft. Als wij de afbeel ding van de rechtshandige Hen schenius goed bekijken, dan zien wij, dat hij een stuk papier beschreven heeft met een ganzen veer De beschreven zijde van het papier ligt echter niet vóór Hen schenius, maar is naar de toe schouwer toegekeerd. Nu kan men daar met enige moeite een "W", een "a" en een "m" onder scheiden, maar dan moet je toch wel met een ladder bij het paneel zijn geklommen. Volgens mijn "zegsman" Mauri ce Hènault moeten de letters samen de naam van een zekere Wampe of Wamps vormen. Deze kunstschilder was in 1689 in de stad Lille geboren en aldaar in 1750 gestorven. Hij had zelfs in 1715 de grand prix de Rome gewonnen en stond bekend om zijn vele religieuze afbeeldingen. Het blijft natuurlijk een veronder stelling waarbij we wel even wil len benadrukken, dat Henscheni us daartoe de aanzet heeft gegeven. WANNEER ZIJN DEZE PANELEN NU VERVAARDIGD? Op deze vraag moeten wij ook weer een hypothetisch antwoord geven. De kunstschilder heeft geen handtekening of datering achtergelaten. Hel zou niet onmo gelijk zijn, dat er in archieven rekeningen te vinden zijn, die de toenmalige opdrachtgever heeft moeten betalen. In die richting heeft blijkbaar ook Mauriche Henault gezocht; hij heeft namelijk een rekening gevonden van enkele aannemers, die in 1740 een zeer gedetailleerd overzicht van hun werkzaamhe den vermeldden. Daarbij behoor den de steenhouwers, die overal in het gebouw de sporen van hun activiteiten hebben achtergelaten. Namens de Jezuïeten trad toen pater Pollet op. Volgens Maurice Henault zijn de panelen qua uiter lijke vorm en wijze van beschilde ring beslist in deze tijd gemaakt om de nieuwe bibliotheek daar mee te versieren. De opdracht voor deze kunstwerken moet dus op zijn vroegst in 1740 zijn gege ven. DE NAMEN OP DE LIJST ONDER HET PANEEL Met enige moeite kunnen wij met een vergrootglas de naam van P. Johannes Bollandus lezen, evenals die van Daniel, de voor naam. van Papenbrochius. Die van Henschenius is helemaal niet te lezen, maar zijn uiterlijk verraadt duidelijk, dat wij hier te maken hebben met Godefriclus Hensche nius, die logischerwijs als geen ander naast de twee anderen moet staan. Ook is de overeen komst met zijn afbeelding in een van de delen van de "Acta Sancto rum" opvallend gelijkend. Misschien heeft deze afbeelding wel model gestaan voor dit schil derij. DE SCHRIJFWIJZE VAN ZIJN VOORNAAM Hebben ze in Frankrijk en Bel gië totaal geen moeite met de juiste schrijfwijze van zijn achter naam, met de voornaam is het wat anders. Zo komen wij naast Godefroi ook Godefroid tegen, wat ons weer doet denken aan het artikel van Habets, die hem daarin zelfs Godfried noemt. Het is niet onmogelijk, dat bij deze schrijfwijze "de dictionnaire historiqiie" van invloed is geweest. In deze dictionnaire kan men namen vinden van "hommes qui se sont fait(!) un nom par le génie, les talens(l), les vertus, les erreurs, depuis le commence ment jusqu'a nos jours". Voor ons ligt hu de tweede druk van dit woordenboek uit1797. waarin ook Godefroi Henschenius een plaats heelt gekregen: Jé suite, né a Venrad, dans la Gueldre, Tan 1600 tra- vailla pendant longtems(l) avec succes a l'immense compilation des Actes des Saints avec Bollan dus, qui avoit(!) été son regent et ne servit pas peu a épurer les légendes des contes pieux et quel- quefois ridicules, dont les écri- vains des siècles d'ignorance les avaient remplies etc." NA DE DOOD VAN HENSCHENIUS IN 1681 Hoewel het trio Bollandus - Henschenius - Papenbrochius tot in de hoogste kringen toe veel lof had geoogst met hun eerste delen van de Acta Sanctorum, toch brak 14 jaar na de dood van Henscheni us de kritiek pas goed los, het geen ook weer niet zo verwon derlijk was. Vele vooraanstaande families liepen door deze kriti sche onderzoeken gevaar hun eeuwenlang gekoesterde familie- heiligen te verliezen of in ontman- delde vorm over te houden. In 1965 werd door de Spaanse Inqui sitie via een decreet Godefroid Henschenius (0 en Daniel Papen brochius beschuldigd van "dwa lingen in de geloofsleer" en zelfs van ketterij. Dit decreet werd ook bekend gemaakt in België via een aanplakbiljet in vier talen. Daniel Papenbrochius, die er nu alleen voor stond, probeerde zich nog te. verdedigen, maar de wegen naar "Toledo" in Spanje waren "geblokkeerd Spanje was blijk baar op zoek naar een geschikte kandidaat voor de brandstapel. Papenbrochius had echter geluk, want toen hij later bij Paul Inno- centius XII op audiëntie kwam, begroette die hem, geheel in afwijking van het voorgeschreven begroetingsceremonieel met de woorden "fiera censura" (1). Er lag dus een grote afstand in de opvattingen tussen Rome en Tole do en in januari 1715 werd dan ook de veroordeling door de Inquisitie in Toledo door Rome herroepen. Dit had Henschenius nog mee moeten maken, wat zou hij zich met hand en tand verde digd hebben. Overigens liet Papenbrochius zich ook niet onbetuigd en schreef zijn "Responsio Danielis Papenbrochii ad Exhibitionem errorum per adm. R.P. Sebastianum a S. Paulo vulgatam a. 1693. Colonae". HENSCHENIUS EN DE FRANSE LELIE Henschenius heeft dan wel veel heiligenlevens oncler de loupe genomen, ook over wereldse kwesties heeft hij zijn licht laten schijnen. Zo is er lange tijd gere detwist over het feit of de Franse lelies in het wapen wel echte lelies waren. Volgens een legende zou Clovis, als eerste christenko ning, de drie lelies ontvangen hebben van god via een engel om daarmee de drie halve manen op zijn wapenschild te vervangen. Volgens Henschenius zouden het drie irissen zijn, die in het Duits (Venrays dialect?) "Liesblumen" genoemd werden. Henschenius had eigenlijk "Lieschblumen" moeten schrijven, zoals zij in de Duitse volksmond genoemd wer den. De officiële benaming was en is nog steeds "Schwertlilie". Ad 1"Fiera censura" betekent volgens "il grande dittionaire" van 1720 zo ongeveer: "wat een ver schrikkelijke straf" Dit moet Papenbrochius als muziek in de oren geklonken hebben, want nu wist hij hoe de Paus over zijn ver oordeling dacht. Louis Rutten Met zijn drieën op de foto: HenscheniusBollandus en Papenbrochius". In drie voorrondes en een laleavond krijgt amateurta- i! ook dit jaar weer de "is' zich te presenteren op theaterpodium van louwburg Venray. De eerste orronde van De Kans vindt tos op woensdag 27 maart, avond begint om 20.00 uur. |entenshow De Kans werd jaar gelanceerd in de louwburg Venray. Ook toen fden in drie voorronden vijf- B talentvolle acts gepresen- rd Tijdens de grote finale in {ember werden vier Venrayse tiden van Dance from the Man Body glorieus winnaar bowel de vak- als ook de jury- lis "De Kans is vorig seizoen bettend goed ontvangen", zegt to Steverink, die voor een •ot deel de organisatie van de tntenshow in handen heeft. de voorronden was de Igoed gevuld, de finale speel- zich zelfs af in een volle touwburg. Belangrijker dan de «Igevulde zalen is echter dat shows door deelnemers en bliek goed zijn ontvangen. De bs heeft beslist levensvatbaar- 'döm tot in lengte van jaren uit groeien tot een podium waar talentvolle artiesten zich 'toten presenteren." Ook dit sei- E(iis ieder aankomend of gear- terd artiest welkom om op het Ite schouwburgpodium te laten i nen te horen wat hij of zij op lstiek gebied presenteert. Dat t in de categorie zang, daps, wet, toneel... alles wat onder noemer podiumkunst valt. Op porrondeavonden mogen de lcsten maximaal twintig minu ten vullen met hun artistieke pres taties. Korter mag natuurlijk ook. Er zijn drie voorrondes in maart, april en mei. Per voorronde tre den vijf acts op en een presenta tor. Een presentator? Jazeker. Anders dan in voorgaand seizoen worden ook nu drie presentato ren door de vakjury beoordeeld. De presentator die als beste uit de bus komt mag later dit jaar de grote finale presenteren. In de eerste voorronde is Mark Onckels presentator. Flij is als entertainer werkzaam bij het Meerdal in Horst. Tijdens de finale vorig sei- Stephany de Wit. zoen assisteerde hij presentatrice Simone Trustfull. Bij de voorron de kan het publiek, door middel van een cijfer, aangeven welke act zij het allerbeste vond. Deze artiest heeft zich dan geplaatst voor de finale. Na drie voorron den zijn er al drie finalisten. Een vakjury zal uit de overige deelne mers nog twee winnaars kiezen, zodat er vijf optredens te zien en te horen zijn op de grote finale avond. In de finale zijn evenals vorig seizoen drie prijzen te win nen: de publieksprijs, de persprijs en de vakprijs. STEPHANY Tijdens de eerste voorronde op woensdag 27 maart bijt de band Gillyflower de spits af. Deze zesmansformatie, drie jon gens en evenzovele meiden, komt uit de regio en speelt voorname lijk covers van onder andere Anouk en Alanis Morrisette. De band bestaat inmiddels anderhalf jaar, maar treedt pas sinds kort op. "We willen ons tijdens de Kans laten zien en we zijn vooral benieuwd hoe we beoordeeld zul len worden. Dit is voor ons een eerste, echte uitdaging", aldus bandlid Gerry Kersten. De tweede deelnemer is de pas 12-jarige Sanne Janssen uit Broekhuizen- vorst. Zij volgt al drie jaar zangles, eerst bij Mia Schoonbrood en nu bij Antoine van de Eerenbeemt. De jeugdige zangeres droomt van een carrière: "Mijn liefste wens is om operazangeres te worden of in musicals te gaan spelen." Na twee muzikale acts is het tijd voor dans. De dansgroep Enjoy komt uit Dctirne is de derde deelnemer aan de eerste voorronde van De Sanne Janssen. Kans. Talent van eigen bodem. Vorig jaar presenteerden zich diverse kandidaten uit Venray in de talen tenshow. In de eerste editie van dit seizoen wordt Venray verte genwoordigd door een pas negen jarige basisschoolleerlinge, Step- hany, De talentvolle meid van Venezolaanse afkomst zingt en dans en brengt het publiek uiter aard in Latijns-Amerikaanse sferen met haar aanstekelijke presenta tie. Als laatste is het de beurt aan Spoit Elluf, een groep uit Hel mond die met een heel eigen act het publiek van het begin tot het einde weet te boeien. Overigens kunnen zich nog kandidaten aanmelden voor de tweede en derde voorronde van De Kans. Een aanmeldingsformu lier is te verkrijgen bij de kassa van de schouwburg. Informatie op telefoon 0478-858317. Floriade Binnenkort is het zover. Dan opent de Floriade in de gemeente Haar lemmermeer haar poorten. "Feel the art of nature' is het thema van Floriade 2002: het samengaan van alles wat uit de natuur is ontstaan, door de mens is gemaakt en zintuiglijk waarneembaar is. Van 6 april tot en met 20 oktober kunt u ook een kijkje komen nemen bij deze groots opgezette wereldtuinbouwtentoonstelling. Wanneer u lid bent van de Rabobank betaalt u voor een dagkaart voor Floriade slechts 12,75 per persoon (niet leden betalen 17,-) exclu sief 4,50 verzendkosten per bestelling. U kunt Floriade-kaarten bestellen via het Rabobank/Floriade-telefoonnummer: (0900) 129 00 00 0,25/p.m.). Bestellen van Floriadekaarten is mogelijk t/m 14 oktober 2002. Bankieren met de Rabox® Uw bankzaken regelen waar en wanneer u maar wilt? Dan kan! Want de Rabobank heeft Random Acces Banking met de Rabox®. In deze Rabox® zit alles wat u nodig heeft om uw bankzaken te regelen via internet of telefoon, op het moment dat het u het beste uitkomt! Pensioen Het verbond van verzekeraars heeft becijferd dat 75% van de werkne mers in loondienst een pensioentekort heeft. Dit komt door bijvoor beeld carrière-onderbreking, scheiding of werken in het buitenland. U bent dus niet zondermeer verzekerd van een goed pensioen. Doe de pensioentoets! Met behulp van de pensioentoets kunt u aan de hand van een aantal eenvoudige vragen een indicatie krijgen van uw pensioensituatie. De pensioentoets geeft u een indicatie als u een vast dienstverband heeft, waarbij u via uw werkgever pensioen opbouwt. De toets is te vinden op www.rabobank.nl. Ga de site binnen via particulieren en zoek bij de thema's het thema pensioen op. Wilt u meer weten over uw pensioen, maak dan een afspraak met een van onze adviseurs. Rabobank Venray Meerlo-Wanssum Het bezwaar tegen het ver- keersbesluit om de doorsteek tussen de Urbanusweg en de Albionstraat in Leunen de sta tus van voetpad te geven is door de gemeente Venray afgewezen. Hiermee neemt de gemeente het advies van de commissie beroep-, bezwaar- en klacht schriften van de gemeente Venray over. Leunenaar A, Reintjes had tegen dit besluit van de gemeente Venray, mede namens een negen tiental omwonenden, een bezwaarschrift ingediend. De gemeente nam bet verkeërs- besluit onder andere omdat op de doorsteek tussen de Urbanusweg en de Albionstraat in het verleden enkele kleine ongelukken hebben plaatsgevonden. De verkeerson veiligheid ter plaatse vvordt vol gens de gemeente Venray opgehe ven door van de doorsteek een voetpad te maken. Deze verkeers maatregel heeft ook de instem ming van de politie Limburg- Noord, Sinds de aanleg maken met name de inwoners van de Urba nusweg, Vullingsweg, het Ronde- veld en het Sparveld met de fiets gebruik van de doorsteek. Vol gens de bezwaarmakers heeft de doorsteek geen kenmerken die strijdig zijn met de functie van fietspad. Volgens hen hebben de ongelukken meer te maken met de mentaliteit van de gebruiker, dan met de aard of de inrichting van de doorsteek. De commissie bezwaar-, beroep- en klachtschriften vindt echter dat de doorsteek niet breed genoeg is voor fietsers en bromfietsers en hecht grote waar de aan het oordeel van de werk groep Verkeersmaatregelen van de gemeente Venray en de politie. Een verbreding van de doorsteek is erg kostbaar en kan redelijker wijs niet worden verlangd van de gemeente. Ook vindt de commis sie dat het ongemak van de bezwaarmakers te moeten omrij den niet opweegt tegen het belang van verkeersveiligheid. De Kliniek voor Gedragsthe rapie (KGT), een onderdeel van het Vincent van Gogh Instituut in Venray, bestaat 10 jaar. Dit wordt gevierd met een symposium op 22 maart in De Zonnebloem op het St. Anna terrein aan de Noordsin gel in Venray. Tijdens het symposium dat de dwangstoornis tot onderwerp heeft verluchtigt Hans Dorre - stijn, zelf een ervaringsdes kundige, de bijeenkomst. In de KGT in Venray worden jaarlijks 50 cliënten opgenomen die lijden aan een dwangstoornis, een depressie, een eetstoornis, een ernstige fobie of een paniek stoornis. Stoornissen die ernstig lijden veroorzaken voor de cliënt en zijn gezin. Mensen met een dwangstoornis zoeken vanuit schaamte vaak pas hulp als de stoornis in een vergevorderd sta dium is. In een laat stadium is ambulante hulp onvoldoende en moeten mensen opgenomen wor- De gemeente Venray neemt ook dit jaar niet deel aan de actie Autoloze Zondag' op zondag 22 september 2002. Door het maken van structureel beleid waarbij andere vervoersvormen dan de auto worden gestimuleerd en ver beterd, wordt naar de mening van de gemeente Venray een beter resultaat bereikt dat met deze een malige actie. De gemeente Venray is net als alle andere gemeenten in Nederland door het projectbu reau 'Autovrije Dag" gevraagd om deel te nemen aan de autovrije zondag op 22 september 2002. De gemeenten krijgen van de organisatie het verzoek om bij voorbeeld activiteiten te ontwik kelen of publiciteit te geven aan de autovrije zondag. Met de orga- Op zondag 24 maart kunt u van 12.00 tot 17.00 uur naar hartelust winkelen in het sfeervolle Venray se centrum. De ondernemers van Winkelcentrum Venray zetten hun deuren dan uitnodigend open. Tijdens de modekoopzon dag zijn er bovendien de hele middag modeshows op de Grote Markt. Parkeren in het centrum is deze dag gratis. nisatie van een autovrije zondag verwachten de initiatiefnemers dat een 'ongewoon' initiatief in de vorm van een autovrije zondag de autogebruiker aanzet tot nadenken over de vanzelfspre kendheid waarmee hij de auto instapt, waar wellicht ook andere mogelijkheden voor de hand lig gen. Deelname aan de landelijke actie geschiedt op vrijwillige wijze. In het gemeentelijk ver keer- en vervoerbeleid zijn vol gens de gemeente Venray maatre gelen opgenomen om het autogebruik te beperken en, onder meer door het aanbieden van goede fietsvoorzieningen, het stimuleren van het gebruik van de fiets en van het openbaar vervoer, de automobilist aan te zetten om selectief en bewust gebruik te maken van de auto. Het gemeen telijk beleid is gericht op het reali seren van een permanente 'ombuiging' in het autogebruik, waarbij de automobilist gestimu leerd wordt bewust een keuze voor de auto of een meer milieu vriendelijke vervoerswijze te maken. De gemeente Venray wil eventueel wel aan kleinschalige, particuliere activiteiten die nadrukkelijk verband houden met de autovrije zondag, meewerken (bijvoorbeeld afsluiten straat). den. Dwangstoornissen staan op de tiende plaats van de ranglijst van veroorzakers van invaliditeit volgens de Wereldgezondheidsor ganisatie. Toen de KGT tien jaar geleden van start ging was zij de vierde kliniek in haar soort in Nederland. Inmiddels bestaan er negen van dergelijke gedragsthe rapeutische centra waarvan de meeste alleen nog maar dagbe handeling geven. Thuissituatie De KGT heeft gedurende haar bestaan een goede reputatie opge bouwd. Zowel cliënten als behan- delaars/verwijzers zijn tevreden over de behandeling. Dit valt te lezen in '10 Jaar Kliniek voor Gedragstherapie; resultaten van tien jaar behandeling'. De behan deling van mensen met dwangstoornissen heeft in Venray een belangrijke ontwikkeling doorgemaakt. Werkte men in het begin vaak als behandelaar met één cliënt, de laatste jaren wordt steeds meer gebruik gemaakt van groepstherapie. Lotgenoten her kennen feilloos het gedrag dat een gevolg is van dwang en de problemen die dat gedrag veroor zaakt. Door de juiste behandeling en heel veel inspanning leren zij hun stoornis te hanteren. Cliënten hebben daarbij veel steun aan elkaar. Deze groepstherapieme thode wordt in vakkringen in Nederland "het Venrays model' genoemd. De cliëntenpopulatie wordt in toenemende mate jonger. Jonge mensen van nu die beschermd zijn opgevoed, weinig tegensla gen kennen, blijken als er iets mis gaat, sneller angststoornissen te ontwikkelen,aldus Jacques Oomen, psvcholoog en hoofd van de KGT. De KGT overweegt in de toe komst ook hulp te gaan bieden in de thuissituatie. Ambulante hulp in een vroeg stadium in de ont wikkeling van de dwangstoornis kan afschuwelijk lijden voor cliënt en zijn familie voorkomen of reguleren.

Peel en Maas | 2002 | | pagina 13