Negen dagen werkbezoek in Divinolandia IEL EN MAAS donderdag 2 december 1999 - Pagina 11 werd de Rua Venray officieel geopend. te ger peil te brengen. En ze zijn in e b) vinolandia echt blij met twintig w! ichtige woningen aan de Rue ac^ nray. De ontvangst daarna was ne" itastisch. Ik werd zelfs in het rwi derlands toegesproken. Het heeft erei iqueline uren gekost om dat aan 1S-i van haar vrienden te leren, bus! Maar ik vond het erg aandoenlijk. to« Ja deze ontvangst hebben we een de d ndeling door Divinolandia da' maakt, zonder anderen er bij. We 'nni bben de jeugddiscotheek bezocht; in n zo maar bij mensen binnen ïel' open om ons een beeld te vormen nan eze daar leven; zijn achter huizen vaaJ an kijken en hebben ons verwon- ■usj rd over het feit dat meer waarde ko' irdt gehecht aan een dure tv met 'j lotelantenne dan aan een ade- ate inrichting van een woon- of d>e apkamer en een keuken. Zijn een sk z p koffie gaan drinken in een bar; san bben ons breed georiënteerd in al' ale winkels, waar het aanbod uizt nder is van wat ik mij kan herin eed ren uit het dorp waar ik 50 jaar te v' leden ben opgegroeid. Je ziet wel n§sl o's daar, bijna allemaal VW aarj Ifjes, kleine Fiats, kleine Opeis in soms een Renault. Het zijn alle- 1 va| al auto's die niet erg oud zijn, WIJ aruit je mag afleiden dat de auto- ag' 'biliteit daar pas een jaar of tien eilfi het groeien is. Maar je ziet er zo veel gezadelde en aangespan- I paarden rijden. Ze zitten daar t op een breukvlak waarin wij k voor of na de Tweede reldoorlog zaten. Tractoren zijn te uitzonderingen en het land rdt nog geploegd met ossen en ^Vden. Ook watermolens om hel kerriet te snijden werken nog, waar de Rosmolen in steren een monument is. GASTVRIJ Middags de opening van de Venray. Ik denk dat er wel 500 sen waren uitgelopen om dat bij onen. We hadden uit Nederland «rts meegenomen met afbeeldin- van de huizen aan deze straat en ireen liep daarin. Verder gaat dat ir als bij ons. Speeches van de fair#"' mhm-ntó-, corrfpibu jjara doacóei CldaJe vona Venray, bedankt.... vrede en veiligheid. Jacqueline Eibers is een toevalligheid, die ons in staat stelt om aan dat zoeken naar solidariteit daadwerkelijk vorm en inhoud te geven. Ik heb mijn speech vervolgens nog eens voor de regio nale radio mogen samenvatten en ook het regionale weekblad heeft de tekst opgevraagd. Dankzij een XEROX kopiër op het gemeente huis was hij snel te kopiëren. 's Avonds heb ik de burgemeester en zin vrouw en de raad met echtge notes uitgenodigd voor een diner. We verwachtten zo'n 25 gasten maar uiteindelijk waren het er meer dan 35. Je neemt dan ook opa en oma mee, je kinderen en de burge meester had ook het bestuur van z'n partij meegenomen, 's Lands wijs 's lands eer en het was erg gezellig. Naast rijst en bruine bonen, de basis voor iedere maaltijd, waren er veel groente, varkens, kippen- en rund vlees dat permanent werd aange vuld. Jacqueline had mij al verteld dat "veel" de basis is voor gastvrij heid en aan dat advies hebben we ons maar gehouden. De meeste mensen drinken daar bier bij en water en er waren zelfs een paar flessen Braziliaanse wijn. Na het diner was er veel zoet en koffie en voor de kinderen ijs. Het wijkt alle maal niet zo veel af van wat wij hier gewend zijn. Alhoewel ik voor de gemaakte kosten alleen verantwoor ding zal afleggen aan de commissie voor Algemene Zaken, zo'n diner kost daar f5,per persoon. ARMOEDE De donderdag hebben we in Gonzaga doorgebracht. Gonzaga van de algemene gezondheidssitu atie. In Gonzaga zelf bezochten we de drinkwaterzuiveringsinstallatie, die daar met Pasen is geopend. Er is momenteel een schitterende fototen toonstelling van deze installatie in de Rabo-bank aan het Schouwburgplein. Foto's die de Venrayse fotograaf Gé Hirdes daar gemaakt heeft. Die beelden spreken meer dan mijn test, want Gé foto grafeert beter dan ik schrijf. Ik begreep van de arts dat na de komst van deze drinkwaterzuiveringsin stallatie de maag- en darminfecties in Gonzaga met meer dan 80% waren afgenomen, en dat na een half jaar al. Dat zijn toch hele goede resultaten en daar wordt het toch voor gedaan. Voor die tijd waren zevenduizend inwoners van Gonzaga voor hun drinkwater aan gewezen op water uit poelen en beken, waarin ook het vee wordt gedrenkt en rioleringen op worden geloosd. Het vervelende is dat Jacqueline nog steeds geen goede beheersvorm voor deze installatie heeft weten te realiseren. Gezien het integriteitsprofiel van hel lokale bestuur streeft ze naar een stichting en de strijd gaat dan natuurlijk wie daarin komt. Wel wat overheid, maar niet te veel en juist veel ver trouwde vertegenwoordigers uit de bevolking. Ik begreep van haar advocaat dat hel nu bijna rond is. Maar dat staat los van het prachtige resultaat van deze installatie. In Gonzaga zijn wij ontvangen door de burgemeester, die ons trots zijn in aanbouw zijnde gemeente huis liet zien. Drie etages hoog zou burgemeester, van Jacqueline Eibers, van de advocaat die in het bestuur van de stichting zal gaan zit ten die die woningen gaat verhuren, en van mij. Ik had me daar niet echt op voorbereid, maar toen mij duide lijk werd dat ik daar wat verstandigs moest zeggen heb ik een Nederlandse speech gemaakt en die naar het gemeentehuis in Venray gefaxt met het verzoek hem te verta len in het Engels. Hij was juist op tijd binnen en het is een fijn gevoel zelfs in Brazilië terug te kunnen val len op adequate ondersteuning van ons eigen ambtenarenapparaat. Ik heb daar gesproken over het feit dat het niet de steun aan Jacqueline Eibers is die ons naar Divinolandia bracht, maar het feit dat mensen in Venray zoeken naar een vorm van solidariteit met mensen in andere culturen en dat we trachten op deze wijze wat van elkaar te leren, over en weer begrip te kweken en bescheiden bij te dragen aan een verbetering van het gevoel van behoorde tot de parochie waar de oom van Jacqueline pastoor was. Die parochie is inmiddels wel gesplitst, maar de banden zijn geble ven. In Gonzaga, maar dan wel heel erg in het buitengebied, is door de Stichting Venray - Divinolandia een gezondheidspost gebouwd. Door mijn voorganger Harrie Defesche is daaraan, in het kader van zijn afscheid, veel bijgedragen. De post bestaat nu tien jaar en functioneert nog steeds. Wat ons alleen opviel is dat hij ligt in een gebied waar echt sprake is van grote armoede. Mensen en dieren leven daar nog onder een dak en deels in een ruim te. Je moet daar toch even aan wen nen. Van de arts die daar werkte, overigens maar één dag in de week, begreep ik dat 80% van de mensen die vanuit deze post medische zorg krijgen, nog analfabeet is en dat de algemene hygiënische situatie zelfs naar Braziliaanse begrippen zorge lijk is. Zo'n post is dan toch een belangrijk element in het verbeteren Van mijn vrouw hoorde ik dat er in Venray sneeuw lag en dat het ver keer overal muurvast zat. En wij zaten om 23.00 uur nog lekker in een korte broek met t-shirt. Er zitten onmiskenbaar voordelen aan dit soort reizen. MAFFIA Vrijdag, de laatste dag, was gere serveerd voor bezoeken van een aantal regionale voorzieningen. We bezochten een grote landbouwcoö peratie, waaraan een zuivelfabriek was verbonden, die zelfs in Nederland niet zou misstaan. Dit zijn dan de Venrayse huisjes. Op de opening kwamen zo'n 500 bewoners koeien verkocht en hield nog slechts wat jong vee. Hij kocht dagelijks melk bij de kleine boeren uit zijn omgeving, die hij pasteuriseerde en tot ijs verwerkte. Zeker vijftien sma ken hebben we geproefd. Zijn bedrijfsfilosofie was helder. De toe gevoegde waarde aan de melk, die hij goedkoop inkoopt, levert meer profijt op dan zelf te melken. Hij kan nu samen met zijn vrouw en één knecht zijn ijsfabriek runnen en hij heeft een prima afzetmarkt hier in de regio. En van de 250 liter ijs die hij dagelijks afzet heeft hij een beter leven dan voorheen. IJs hoeft hij niet iedere dag te maken en koeien moeten wel iedere dag gemolken worden. Ook deze boer, Juilo, was lange tijd in Amerika geweest en had zich terdege voorbereid op zijn economische activiteiten toen zijn vader hem vroeg terug te komen om de ranch voort te zetten. We waren die avond pas heel laat terug in Divinolandia, maar de indrukken waren zo intensief dat we toch nog een uur op het terras bij Jacqueline hebben zitten napraten. stagneert. We bezochten ook het regionale ziekenhuis in Guiranes. Op zich een redelijke voorziening met, zelfs voor onze begrippen veel basisspe cialismen. Alleen zagen we op een gegeven moment op een van de gan gen een röntgenapparaat staan. De meest voor de hand liggende vraag is dan of het kapot is. Maar die vraag is daar niet logisch. Ziekenhuizen sluiten contracten met specialisten en die nemen hun eigen apparatuur mee. Als de arts dan in een ander ziekenhuis een beter con tract kan krijgen, neemt hij ook zijn apparaten mee en dient het zieken huis maar af te wachten of er een andere specialist is die, met zijn eigen apparatuur, wil komen. Tot die tijd wordt dat specialisme in dat ziekenhuis niet aangeboden. We hebben zeker twee uur met de direc tie van dat ziekenhuis zitten praten over de organisatie van de gezond heidszorg in Brazilië. Alles heeft zo zijn eigenaardigheden, maar als je de directie daar hoort praten over de medische maffia ben ik toch blij in in de hal van de lagere school een heel diner laten komen voor zeker wel 50 gasten. En, naar ik begreep, als grote uitzondering, er speelde een band. Het was zeer plezierig, en soms emotioneel, om van mensen afscheid te nemen waar we een week intensief mee hebben samen gewerkt en die we hebben leren kennen. De adjunct-directrice van de school, de tolk Acyr, de burge meester en zijn vrouw, mensen uit Divinolandia. Maar ja, bij onze komst naar Divinolandia wisten wij dat er een afscheid zou komen. De band gaf aanleiding tot dansen en alhoewel ik mij daar in Venray altijd redelijk aan weet te onttrekken, dan sen is niet mijn favoriete tijdsbeste ding, kon het niet anders en moest ik de vrouw van mijn collega, en de vrouw van de voorzitter van de raad, en de adjunct-directrice van de school, en de schoondochter van de burgemeester en de kleindochter van de voorzitter van de gemeente raad in mijn armen nemen. Gelukkig wisselde de band de samba dan af met wat minder Jacqueline Eibers (r.) kan tevreden terugkijken op hel bezoek van de Venrayse burgemeester. bezoeken van een crèche Voor kin deren die werd geleid door een zus tercongregatie uit Portugal. De kin deren van twee maanden tot acht jaar kwamen daar in hun oude kle ren, werden in school in bad gestopt of onder de douche gezet en kregen vervolgens een schooluniform aan. Een zeer strak georganiseerde crèche met meer dan 300 kinderen uit de armste wijken van Guiranes. Het feit dat wij hen bezochten was voor de leiding een dubbel feest, want tot op heden was er nog nooit een burgemeester of raadslid geweest en nu wij er heen gingen konden die niet achterblijven. Als laatste bezochten wij het gymnasium, niet voor de school zelf, maar voor de faciliteiten voor onderwijs in automatisering. Ook daar heeft de overheid geen geld voor(over), maar de schoolleiding had een contact gesloten met een private onderneming, die een com puterleslokaal had ingericht en waar leerlingen tegen betaling computer- onderricht konden volgen. Daar Windows hier en daar niet verschilt, kon ik het makkelijk volgen en heb zelfs nog een paar leerlingen kun nen helpen. 's Avonds was er het afscheid van Divinolandia. De burgemeester had werd (sorry burgemeester, u bent verkeerd voorgelicht want Brazilië werd in 1958 wereldkampioen in Zweden door het gastland met 2-5 te verslaan, een 'voetbalkenner' van de redactie); het historisch museum van Brazilië, met prachtige tentoon stellingen over de slavernij en de indianen, de oorspronkelijke bewo ners van dat land en, bij toeval, een schitterende overzichtstentoonstel ling van de Amerikaanse popart kunstenaar Andy Warhol in het Braziliaanse Centrum voor Moderne Kunst. En natuurlijk de Copacabana, maar het regende zo dat we het strand alleen vanuit de auto hebben kunnen zien. Maar een glas bier down town, met muziek en veel mensen op straat was net zo gezellig. Ook brachten we een bezoek aan een krottenwijk van Rio de Janeiro. De Martinusstichting uit Meerlo doet veel voor de straatkinderen uit deze wijken. We hadden ons daar over door René Poels laten informe ren. Het kostte wel wat moeite om een chauffeur te vinden om ons door de krottenwijken te begeleiden, maar uiteindelijk is dat toch gelukt. Zo'n bezoek zet beelden op je net vlies die niet snel zullen vervagen. jorkomen dat ze naar de grote ste en trekken om daar in de sloppen- ijken te belanden. We hebben middels contacten gelegd met stu- inten van de HAS in 's ertogenbosch met de vraag of zij hi j Acyr drie maanden stage willen zieleen. Enerzijds om Acyr te helpen '"tijde ontwikkeling van zijn melk- b eebedrijf en anderzijds ligt er voor van ;ze studenten in Brazilië een grote lekomst en kunnen ze zich via zo'n age oriënteren op de mogelijkhe id daar. Landbouw en veeteelt bben daar grote mogelijkheden iker als je je realiseert dat 80% van kleine boeren in feite bezig is it een soort overlevingseconomie. |s het zou lukken om daar wat ver lering in te brengen; kleine coö- ities, kennis, marketing, het toe- ;gen van waarde aan de primaire iducten, zal dat de kansen voor jlen daar vergroten. We hebben iel aardige voorbeelden gezien lar het de goede kant op gaat. RUE VENRAY Woensdag 17 november was de ig van de Venraystraat. Aan het itbijt vertelde Jacqueline ons dat die dag op de kop af 32 jaar in ivinolandia was. Het ontbijt werd extra feestelijk door en we heb- jn "Lang zal ze leven" gezongen, [adviseerde ons overigens matig ontbijten, omdat we om 09.00 uur ihet gemeentehuis zouden worden iWangen en dat is meestal erg gas- jij. Om 09.00 uur was er een bij- ndere zitting van de gemeente- d, die begon met het Braziliaanse jlkslied en het Wilhelmus. Daarna jrden de verdiensten van de jchting Venray - Divinolandia ped uitgemeten en kreeg ik een iquette mee voor alle bestuursle- n. Ook Jacqueline werd geëerd en ar inzet voor de bouw van twintig Klingen aan de Rue Venray werd fer breed uitgemeten. Aan het ide van de vergadering werd ik noemd tot Ereburger van |vinolandia. Dat zijn zaken die je prkomen en waar je part nog deel n hebt, maar waarbij je je wel oet realiseren dat daarin de dank rankert ligt van de bevolking van vinolandia voor de vele inspan- ngen die delen van de bevolking l eijn Venray zich hebben getroost om rij n welzijn en welbevinden op een af het worden, het hoogste gebouw van Gonzaga. Voor de zeven mensen die daar werken leek het mij zeer ruim, maar het past wel in het status idee van mijn collega in Gonzaga. Ik was het met hem eens dat het oude gemeentehuis niet meer aan de eisen des tijds was aangepast, zeker toen ik in het archief meer muizen dan dossiers zag liggen. Ook bezochten wij de school van Gonzaga. De lunch hebben we bij de burgemees ter thuis gebruikt. De gehele gemeenteraad, het bestuur van zijn politieke partij was daarbij. Ook de vader van de burgemeester van Gonzaga, die overigens in Divinolandia woont, zat aan. Op een gegeven moment vroeg hij aan zijn zoon of die mooie fruitschalen alleen waren om naar te kijken of dat je er ook van mocht eten. Dat mocht dus toen. BRAZILIAANSE ZEDEN 's Avonds waren we te gast bij een bevriende familie van onze tolk Acyr Duarte Quintao. De beelden die ik uit mijn lagere schooltijd heb over de plaatjes van de Hof van Eden werden daar bijna werkelijk heid. Hij bezit een ruim honderd jaar oude ranch, midden in de natuur, met een bloemen-, bomen- en vruchtenpracht die met geen pen is te beschrijven en dat met een bui ten temperatuur van dertig graden! We werden daar ontvangen volgens oude Braziliaanse zeden, dat wil zeggen dat de gastvrouw de hele maaltijd bereidt in het bijzijn van haar gasten. Dat wil dus zeggen van het slachten en plukken van de kip- opwindende muziek, zodat ik mijn ritmische onkunde redelijk kon ver bloemen. Het was een prachtig slot feest. NETVLIES De volgende dag zijn we via Belo Horizonte, Rio de Janeiro en Sao Paulo naar huis gevlogen. 25 uur op vliegvelden zijn en in de lucht han gen zijn bijna even vermoeiend als vijf dagen Divinolandia. Maar het was weer een feest om thuis te zijn en om de eerste verhalen te vertellen aan echtgenote en kinderen en bestuursleden van de Stichting Venray - Divinolandia. Voordat we in Divinolandia kwa men hebben we de zaterdag en zon dag in Rio de Janeiro doorgebracht. We bezochten daar natuurlijk de Christo, een 31 meter hoog Christusbeeld, dat het beeld van de stad geheel beheerst. We bezochten het museum van Oscar Niemeyer en de door hem gebouwde kathedraal van Rio de Janeiro, het voetbalsta dion waar, voor 200.000 toeschou wers, Brazilië in 1958 onder aan voering van Pelé wereldkampioen Venray van vroeger? Nee dus, Divinolandia van vandaag met de kleine "opeltjes" pen tot het snijden van de groenten en het bakken van de aardappels. Gasten dienen te zien in welke wel vaart wordt geleefd en dat wordt niet onder stoelen of banken gesto ken. De vriend van Acyr had alle Melkpoeder, boter en room waren de producten die daar gemaakt wor den, alleen is het een probleem dat er zoveel goedkope melkpoeder vanuit de EU op de Braziliaanse markt komt, waardoor hun afzet De twee burgemeesters, bij de eerste steenlegging van de bestrating van Rua Venray. Let op de vorm van de stenen, typisch Venrays. De couveuse afdeling van het ziekenhuis, de bedjes zijn leeg.... Venray een goed ziekenhuis met bekwame artsen te weten met goede apparatuur. We hebben onze opwachting ook gemaakt bij het gemeentebestuur. Je ziet dan toch dat een gemeente met 35.000 inwoners wat professioneler wordt bestuurd dan de kleine gemeenten Divinolandia en Gonzaga. Maar zeer tot mijn verba zing mocht ik daar een bijzondere vergadering van de gemeenteraad voorzitten. Nu heb ik dat mijn leven wel vaker gedaan, maar ook dat was een bijzondere ervaring. Het respect dat die mensen hebben voor buiten landse bestuurder, en de vriendelijk heid die ze aan de dag leggen, is zeer bijzonder. Met moeite konden we het aanbod afzeggen om met de burgemeester en de raad te gaan eten, maar we hadden nog zoveel op ons programma staan, dat een lunch van enige uren daarin niet paste. Maar je ziet wel datje den mensen teleurstelt met de weigering van hun gastvrijheid gebruik te maken. AFSCHEID Wat we nog moesten doen was het

Peel en Maas | 1999 | | pagina 11