Politiek moet eerlijke handel met
derdewereld mogelijk maken
De dubbele bodem van een
bouwplaat
Raad Vierlingsbeek
kiest voor Boxmeer
Nieuw
commissielid
fraktie V.d.
Vorle
Verkeersmaat
regelen i.v.m.
aanleg R73
j peel en maas
Donderdag 7 september 1995 - Pagin*$;
Vrijdag 15 september houdt
Amnesty International afd.
Venray in Wijkcentrum 't
Brukske een workshop waarin de
schendingen van de rechten van
vrouwen over de gehele wereld
centraal staan. Deze workshop
vindt plaats met het oog op de
Wereldvrouwenconferentie van de
Verenigde Naties, die dezer dagen
in de Chinese hoofdstad Peking
plaatsvindt.
Peel en Maas besteedt vijf
weken lang bijzondere aandacht
aan het werk van Amnesty, de
schendingen van mensenrechten,
de vluchtelingenproblematiek,
ontwikkelingssamenwerking en
aan de Wereldwinkel in relatie tot
de derde-wereldeconomie.
Deze week het vierde in de reeks
van vijf artikelen, over de
Wereldwinkel. Cees Oostveen,
medewerker van de
Wereldwinkel, over verkoop en
handel, over bewustmaking en
politieke actie.
Door Geert Geujen
Het fenomeen Wereldwinkel in
Nederland bestaat ongeveer 25 jaar.
De vestiging in Venray vierde tij
dens de manifestatie 'Venray
Wereldwijs' van afgelopen zondag
haar eerste lustrum. Hoewel de
meeste mensen de huidige 382
Wereldwinkels vereenzelvigen met
het verkopen van 'eerlijke produk-
ten', doen zij veel meer. Volgens
Cees Oostveen is bewustwording
ten aanzien van de wereldwijde,
economische Noord-Zuid-verhou-
ding een andere, belangrijke doel
stelling van de organisatie.
Daarnaast vormt politieke actie de
derde poot in het beleid van de
Wereldwinkels.
INVOERRECHTEN EN
ACCIJNZEN
Een voorbeeld van dit laatste zijn
de gecombineerde activiteiten vorig
jaar, waarin in samenwerking met
grootgrutter Albert Heyn het kopen
van Max-Havelaarkoffie werd
gepromoot. Gelijktijdig werden in
Europees verband de landelijke
overheden bestookt met verzoeken
om het systeem van invoerrechten
en accijnzen voor voedingsmiddelen
uit ontwikkelingslanden aan te pas
sen. Volgens de huidige
Nederlandse belastingwetgeving
moeten handelaren, die kant-en-
klare koffie en andere produkten uit
de Derde Wereld importeren, hier
over veel invoerrechten afdragen
aan het rijk. Het omgekeerde is ech
ter niet het geval: de in ons land
gebrande en verpakte koffie kan
zonder grote fiscale belastingen naar
ontwikkelingslanden geëxporteerd
worden. In de praktijk betekent dit
dat de koffieboeren in Latijns-
Amerika en Afrika slechts een
mariginale prijs voor de geleverde
grondstoffen ontvangen, terwijl de
koffie in de winkels daar duur ver
kocht wordt. Deels aan diezelfde
boeren.
Het lijkt er op alsof de linkerhand
van de overheid niet weet wat de
rechter doet. Cees Oostveen hier
over: "Enerzijds geeft Nederland
ontwikkelingsgelden aan Derde-
Wereldlanden, anderzijds staat de
overheid daadwerkelijke economi
sche ontwikkeling in die landen in
de weg door vast te houden aan het
onrechtvaardige systeem van
invoerrechten en accijnzen."
Ondanks het onrechtvaardige fis
cale systeem ontvangen de boeren in
de coöperaties van elk verkocht pak
Max-Havelaarkoffie nog altijd
ongeveer 1,50 gulden. Van bij voor
beeld elk halfpondspak Douwe
Egberts van 4,50 gulden vloeit
slechts 50 cent terug naar de koffie
boeren.
De producenten in ontwikkelings
landen zouden veel meer kunnen
verdienen door de verwerking van
de bonen in eigen hand te houden.
Maar door de hoge invoerrechten op
pakken koffie is de export naar de
rijke landen momenteel niet lonend.
Het geïmporteerde produkt kan van
wege de hogere winkelprijs niet
concurreren met dat van de grote
westerse koffiebranders.
RIETSUIKER
Een nog saillanter voorbeeld van
het Nederlandse en Europese heffin
gensysteem, bedoeld om de eigen
bedrijven te beschermen, is de riet-
Wereldwinkel is meer dan alleen maar koffie
suiker. De invoerrechten op dit pro
dukt bedragen 250%, terwijl de
Nederlandse boeren voor het produ
ceren van suikerbieten Europese
subsidie ontvangen.
'REINHEITSGEBOT' EN
CHOCOLA
Iedereen herinnert zich nog wel
de discussie over het Duitse
Reinheitsgebot. Dit houdt in dat bij
Oostveen: "De overheden maken
met hun belasting- en invoerheffin
gen eerlijke handel met boeren in de
ontwikkelingslanden onmogelijk"
de produktie van voor de Duitse
markt bestemd bier, uitsluitend
water, gerst en hop gebruikt mogen
worden. Iedereen weet inmiddels
dat deze regel niet in de laatste
plaats in stand werd gehouden - ook
al was hij in strijd met de E.G.-wet-
geving - om de Duitse bierbrouwers
tegen de buitenlandse concurrentie
te beschermen. Iets vergelijkbaars
speelde enige tijd geleden in
Nederland ten aanzien van de cho-
colaproduktie. In Engeland en
Denemarken mag al jaren 5% van
de cacaoboter vervangen worden
door andere plantaardige vetten. Dit
betekent wel dat 100 duizend cacao-
boeren in Ghana een flinke terugval
in hun inkomsten te verwerken had
den. De Nederlandse overheid
speelde met de gedachte ook hier
surrogaat-cacaoboter toe te staan.
Uiteindelijk ging de zaak niet door,
omdat met name de havenwerkers in
de Amsterdamse overslaghaven -
hoe ironisch - zich uit angst voor
verlies van werkgelegenheid daarte
gen verzetten. Kennelijk is de over
heid wel gevoelig, voor economische
belangen dicht bij huis.
De te noemen reeks Derde-
Wereldprodukten, waarvan de vrije
export naar het rijke noorden belem
merd wordt door de fiscale regelge
ving, is met gemak uit te breiden.
Naast de genoemde voedselcatego-
rieën, valt te denken aan textiel,
speelgoed, sieraden, kunstvoorwer
pen, enzovoorts.
INKOMSTENDERVING
Op deze wijze lopen de ontwikke
lingslanden op jaarbasis 150 a 200
miljard gulden aan inkomsten mis.
De omvang van de mondiale ont
wikkelingshulp kan slechts 50 mil
jard gulden in de schaduw hiervan
staan. Aan de instandhouding van
deze verhoudingen draagt niet
alleen de Nederlandse staat of de
Europese Gemeenschap bij. Ook wij
burgers werken met ons koop- en
consumptiegedrag vaak onbewust
de armoede in de Derde Wereld in
de hand. Maar goed, Nederlanders
staan alom bekend als een handels
bekwaam volkje.
KLEINE STAPJES
In schril contrast met deze duize
lingwekkende sommen geld staat de
financiële schaal, waarop de
Wereldwinkels werken. Cees
Oostveen verwacht dat de, overi
gens snel stijgende, omzet van de
Venrayse vestiging dit jaar ongeveer
1 ton zal belopen. Oostveen: "Ik
moet een beetje gokken, maar ik
schat dat hiervan toch zeker de helft
in de ontwikkelingslanden terecht
komt". Dit lijkt niet veel, maar als
men bedenkt dat alleen al in
Nederland 382 kleine en grote
Wereldwinkels actief zijn, en dat er
op Europese schaal duizenden
Wereldwinkels opereren, dan komt
deze vorm van ontwikkelingssa
menwerking ineens in een ander
licht te staan. Bovendien ziet Cees
Oostveen het als een morele plicht
ontwikkelingslanden te helpen zich
zelf te helpen. "Je kunt wei zeggen,
het is een druppel op een gloeiende
plaat. Maar ik beschouw het als het
einde van onze beschaving als we
ons voorhouden: de hoge heren
doen toch niets en dus doen wij ook
maar niets."
EERLIJKE HANDEL EN
MENSENRECHTEN
Oostveen denkt dat het streven
naar eerlijke handel met Derde-
Wereldlanden de mensenrechten
aldaar ten goede komt. Het omge
keerde geldt volgens hem ook. "Als
het met de mensenrechten in een
land vooruit gaat, verbetert tevens
het klimaat voor eerlijke handel."
Zo wordt ook meteen de relatie tus
sen de Wereldwinkel en Amnesty
International duidelijk. Oostveen:
"In de wereldpolitiek hangen veel
dingen met elkaar samen. Net als
Amnesty is ook de Wereldwinkel
een steentje in het mozaïek. Maar
dat geldt net zo zeer voor bij voor
beeld Greenpeace." Hij vindt het
van groot belang om de
Wereldwinkel niet als een geïsoleer
de organisatie te beschouwen. "Het
gaat mij niet om dat ene winkeltje in
Venray. Het werk van de
Wereldwinkel maakt deel uit van
een groter bewustwordingsproces,
dat moet uitstralen naar politiek en
maatschappij. Maar ik ben echt niet
naïef. Ik weet heus wel dat wij de
wereld niet zo maar zullen verande
ren. Maar als we bij de pakken gaan
neerzitten, dan verandert er zéker
niets."
Volgende week in de Peel en
Maas een interview met P.v.d.A.-
wethouder Bert Kersten over
gemeentelijke ontwikkelingssa
menwerking. Kersten verricht 15
september om 19.00 uur in wijk
centrum De Kiosk in Brukske de
officiële opening van de works-
hopbijeenkomst.
Jos Verschaerens 'Romaanse brug' uithangbord Illusies '95
dit moment bezig is. Een serie van
zes werkstukken volgens dezelfde
gedachte: kastjes die niet open kun
nen, of waarin zich heel andere
zaken bevinden dan verwacht.
Bij de ingang van het Odapark
staat al weken een groot bord.
Van een afstand lijkt het zo'n
plakkaat waarmee projectontwik
kelaars hun activiteiten plegen
aan te kondigen. Bij het zien
ervan zal menige
Cfdaparkliefhebber de schrik om
het hart zijn geslagen. Zou de
pannemer binnenkort opnieuw
met de verbouwing van het thee
huis beginnen? Dichterbij geko
men blijkt op het bord de afbeel
ding van een bakstenen brug van
het pittoreske type te staan. Van
die bruggen die je alleen op
vakantie in het buitenland tegen
komt. 'Hier wordt niet gereali
seerd: een Romaanse brug'.
Opluchting. Natuurlijk, het is een
illusie.
Enkele weken later schuift Jos
Verschaeren aan tafel in het theehuis
van het Odapark. Witte tanden in
een gezicht vol zwarte baardstop
pels. Zwart krulhaar. Jos is extra
voor het gesprek uit Arnhem geko
men. In het park hoeft hij niet meer
te zijn, tenminste niet meer om te
werken aan 'de Romaanse brug',
zijn bijdrage aan Illusies '95. Het
bord staat er immers al weken om
samen met enkele andere werken de
tentoonstelling vooraf aan te kondi
gen. 'De Romaanse brug' is een per
fecte illusie: het bord kondigt op een
realistische manier iets aan wat er
helemaal niet is.
Jos Verschaeren, oorspronkelijk
uit Panningen, maar wonend en
werkend in het Arnhemse
Spijkerkwartier, houdt ervan om
mensen met z'n werk op het ver
keerde been te zetten. 'De
Romaanse brug' past volgens Jos
dan ook niet alleen goed bij het
thema, maar ook bij z'n overige
werk. "Ik maak ruimtelijk en plat
werk, waarin ik vaak alledaagse
voorwerpen een andere functie geef
of de functie ervan ontken". Jos ver
telt over het project waarmee hij op
In het Spijkerkwartier werkte
Verschaeren nog niet zo lang gele
den mee aan een project waarbij
kunstenaars de wijk op hun manier
mochten verfraaien. De bijdrage van
Jos Verschaeren was er ook hier een
met een dubbele bodem. Hij maakte
luiken voor een dakkapel, maar op
zo'n manier dat het leek alsof de
zaak ordinair was dichtgespijkerd.
Verfraaiing vermomd als lelijkheid.
Het is niet wat het lijkt.
PLAT IS MOOIER
In 'de Romaanse brug' komt ook
de liefde van de Arnhemse kunste
naar voor bouwplaten en de voor
keur voor architectuur duidelijk naar
voren. Architectuur is een beetje een
familietrekje. Jos' vader was leraar
houtbewerken en tekende in z'n
vrije tijd wat voor verbouwinkjes.
Een zus is architecte. De bouwpla
ten dateren al uit z'n jeugd, al heb
ben ze tegenwoordig meer dimensie
dan vroeger. "Ik ben heel erg
gecharmeerd van de esthetiek van
de bouwplaat. Het is plat, maar toch
denkt iedereen meteen aan iets
ruimtelijks. In de fantasie van de
kijker wordt de bouwplaat in elkaar
gezet".
Jos ontdekte de bouwplaat als
kunstvorm enkele jaren geleden.
Aanvankelijk maakte Verschaeren
alleen maar beelden, meestal met
verschillende materialen. Hout,
steen, glas, lood, van alles kwam er
aan te pas. Beelden waarin duidelijk
referenties zitten aan de architec
tuur. Tegenwoordig combineert hij
z'n driedimensionaal werk met de
platte vlakken van de bouwplaat:
Jos Verschaeren 'verknipt' z'n beel
den en voorziet ze van de bekende
plakrandjes. Zo heeft hij van een
aantal beelden zeefdrukken van 70
bij 100 cm gemaakt.
"Het beeld wordt zo toegankelijk
voor een breder publiek. Mensen
kunnen nu een complete 'Jos
Verschaeren Beeldentuin' thuis aan
de muur hangen," zegt hij lachend.
Uitknippen en ip^lkaar zette^ kan
ook, want de bouwplaten zijn hauw-
keurig berekend. "Maar dat moeten
ze eigenlijk niet doen. Plat is een
bouwplaat ze veel mooier. Plus dat
je altijd nog de illusie kan koesteren
dat je ooit de plaat in elkaar zult zet
ten".
ZEEFDRUK EN ZAKDOEK
Een nog groter publiek bereikt Jos
door van de zeefdrukken kleinere
afdrukken op briefkaart te laten
maken. Niet langer om in elkaar te
zetten, maar puur illustratief. Zelfs
zakdoeken werden al met bouwpla
ten bedrukt.
Z'n bouwplaatkunst bracht de
Arnhemmer ook in contact met de
mensen die van bouwplaten hun
hobby hebben gemaakt. Hij expo
seerde op een grote bijeenkomst van
bouwplaatverzamelaars. Een vreem
de gewaarwording voor Jos om te
zien dat mensen op zo'n andere
manier met hetzelfde materiaal
bezig zijn. Omgekeerd gold natuur
lijk hetzelfde. Dat een kunstenaar
zich met bouwplaten bezighield kon
niet elke verzamelaar even goed
bevatten, aldus Jos. Z'n vakman
schap, onder meer neergelegd in een
bouwplaatbuste van zichzelf, over
tuigde echter ook de kritische verza
melaars, zowel in platte als in drie-
mensionale toestand
In dit titelloze werkstuk, met als
aanduiding 'Venetiaans', verwerkte
Jos Verschaeren naast hout onder
meer ook glas-in-lood.
De Fraktie V.d. Vorle draagt
mevrouw L. Tromp-Brand voor als
nieuw commissielid Culturele,
Maatschappelijk en Sociale Zaken.
Tromp-Brand wordt indien de
gemeenteraad de voordracht accep
teert opvolgster van mevrouw M.
Janssen-Bauer. Zij kondigde
onlangs vanwege persoonlijke
omstandigheden haar vertrek als
commissielid aan.
Inbraak in pastorie
Leunen
Zaterdagmiddag kon de politie
een man uit Vlodrop aanhouden, die
getracht had in te breken in de pas
torie van Leunen. De man had een
ruit van de berging ingegooid en
was op die manier binnen gekomen.
Het inslaan van de ruit was echter
gehoord en de gealarmeerde politie
was in recordtijd ter plekke. De man
werd in de kreeg gegrepen.
Voorzover bekend wordt er niets
vermist.
MELEN MAAS
'n abonnement waard
Vanwege de aanlegwerken van
rijksweg 73 zijn de volgende werk
zaamheden en verkeersbelemmerin-
gen voorzien.
Op de Venloseweg (SW1) tussen
de Deurneseweg en de
Meldersloseweg zijn vanwege zand-
transporten diverse verkeerslichten
geplaatst. Het doorgaande verkeer
moet rekening houden met enige
vertraging.
In verband met het aanbrengen
van Zeer Open Asfalt Beton worden
van maandag 25 t/m vrijdag 29 sep
tember a.s. de westelijke toe- en
afritten ter plaatse van de kruising
met de Deurneseweg afgesloten.
Het verkeer wordt omgeleid middels
omleidingsroutes.
Van maandag 2 tot vrijdag 6 okto
ber a.s. worden de oostelijke toe- en
afritten afgesloten. Naar verwach
ting zullen op maandag 9 oktober
a.s. beide rijbanen van de A73 tot
aan het Texaco-tankstation in
gebruik genomen worden door het
verkeer.
EEN ECHTE VENT
BETAALT ZELF GEEN
CENT
Jij weet inmiddels hoe leuk het is
om te dansen bij een modem
danscentrum als het onze, wat
voor knal-feesten we organiseren
ennuh..... wat voor leuks er alle
maal ronddanst.
Aan jou de uitdaging om je
vrienden óók te overtuigen. En
daar wordt jezelf niet minder
van, want voor elke vriend die je
weet te overtuigen, vang je ƒ20,-
en heb je er zeven, dan betaal je
zelf helemaal niks.... dus een
béétje vent
Bel: 10500
Geen eensgezindheid over gemeentelijke herindeling
Een toegevoegd agendapunt,
dat overigens al uitvoerig bespro
ken was in de commissie algemene
en bestuurlijke zaken, zou een uit
spraak moeten verkrijgen van de
raad. Het college stelde voor de
staatssekretaris van binnenlandse
zaken te verzoeken het provinci
aal bestuur van Noord-Brabant
uit te nodigen een herindelings
plan op te stellen waarbij de hui
dige gemeenten Boxmeer en
Vierlingsbeek worden samenge
voegd tot één gemeente.
Volgens het college heeft zich lan
ger verzetten tegen de op handen
zijnde opheffing van de gemeente
Vierlingsbeek geen zin. Voor het
college was er echter nog de moge
lijkheid tot vorming van een grotere
gemeente, door samen te gaan met
de gemeenten Boxmeer en St.
Anthonis, waardoor deze onstane
§emeente een inwonertal zou heb-
en van rond de 40.000 inwoners.
Het gemeentebestuur van St.
Anthonis, net een herindeling achter
de rug, voelt daar echter niets voor.
Daarom kwam het college met het
voorstel, overigens in overleg met
het college van Boxmeer tot vor
ming van een gemeente Boxmeer-
Vierlingsbeek. Voordat tot de behan
deling van het agendapunt werd
overgegaan werd door de
Overloonse fraktie, bij monde van
mevr. Friedericy-Otten een motie
ingediend, waarin de gemeenteraad
van St. Anthonis werd opgeroepen
te heroverwegen mee te werken met
de vorming van één grote gemeente
in het zuiden van het Land van
Cuijk.
Het CDA stelde dat ontkoppeling
van Overloon voorkomen diende te
worden. De Vijf Dorpenfraktie
sprak haar bezorgdheid erover uit
dat toevoeging van Overloon aan St.
Anthonis geen goede zaak was. Die
fraktie stelde dat nog altijd een refe
rendum meer duidelijkheid zou heb
ben kunnen geven om tot een ver
antwoorde besluitvorming te
kunnen komen. De woordvoerder
van de PK-fraktie wees nog eens op
haar teleurstelling, toen het voorstel
in de commissie ter sprake kwam,
die commissie in beslotenheid ver
gaderde en waar toen over verga
derd werd al breed uitgemeten in
een weekblad stond. Daaruit moes
ten de commissieleden vernemen
wat hen te wachten stond.
De PK-fraktie is ook voorstander
van het zelfstandig blijven van
Vierlingsbeek, maar heeft haar
standpunt al meerdere keren ver
woord. Dorpen als Maashees,
Holthees en Overloon moeten bij
Venray worden gevoegd. Solidariteit
met het Land van Cuijk is al lang
achterhaald. De Overloonse fraktie:
'Wij komen voor onze inwoners op
en als er opgedeeld moet worden
dan streven wij ernaar dat Overloon
bij St. Anthonis wordt gevoegd,
omdat het dan Brabants zal blijven'.
Toen het voorstel van het college
in stemming gebracht werd bleek
dat de fraktie PK en Vijf
Dorpenfraktie, zijnde vier raadsle
den, tegen dat voorstel waren.
De door de fraktie Overloon inge
diende motie om alsnog in overwe
ging te nemen één grote gemeente te
vormen van St. Anthonis, Boxmeer
en Vierlingsbeek werd met hetzelfde
aantal stemmen van dezelfde frak-
ties tegen aanvaard. Van eensgezind
heid in de raad was dus geen sprake.
Rabobank
De lekkerste worst is altijd maar tijdelijk in de aanbieding.
Onze modernste betaalautomaat ook.
Bij de Rabobank bestelt u tot 31
oktober 1995 voor maar ƒ1.450,-* een
hypermoderne betaalautomaat. Die boven
dien is voorbereid op de toekomstige
manier van elektronisch betalen.
Dat betekent een korting van maar
liefst-500,- op de normale prijs van
ƒ1.950,-*. Reden genoog om even bij ons
langs te komen of te bellen voor moer
informatie of een afspraak.
Met de Rabobank sta je er niet alleen voor.
Meerlo-Wanssum
tel.nr. 04784-8240
Venray-Oostrum
tel.nr. 04780-83000
Zevenrode
tel.nr. 04780-30654
