Ie schrijver Herman Maas opnieuw belicht
En Pius trok
naar het sterreveld...
De bomen
ijn binnen.
Harmonie Leunen
gepromoveerd
Ex-leraar Interven College ging te voet naar Santiago de Compostella
PEEL EN MAAS
f :L EN MAAS
Donderdag 3 december - Pagina 7
fenrayse auteur Herman Maas
p 24 februari 1877 geboren in
im. Op 23 juni 1903 is hy te
getrouwd met Henriëtte
in. Hy is op 27 januari 1958
gleden te Eindhoven. Henriëtte
i is op 18 april 1875 geboren
sen en overleden op 17 februa-
1 te Vught Omstreeks 1910
e fotograaf G. Op 't Root te Ne-
>ert, waar het gezin toen
inde, enkele fraaie foto's van het
ge echtpaar en hun kinderen,
erman Maas was onderwyzer
beroep, maar schyver in hart
nieren. Veel Venrayse lezers van
is, en van dit weekblad, weten
hij in Peel en Maas debuteerde
schrijver in 1896. Hy zou in zijn
e leven biyven publiceren in
i en ook zestig jaar later zyn
jverscarrière erin beëindigen.
onder andere het feuilleton Zat
Daarmee is niet gezegd dat
Ischrijvery hem veel geld heeft
feleverd, in tegendeel zelfs,
fier volgen enkele fragmenten
een lang artikel van by na veer-
na's dat ik heb gepubliceerd
1 drie van de reeks Horster
ën. Het artikel is geïl-
»erd met een aantal deels on-
le foto's. Het boek is ook in
iray verkrygbaar by Boekhandel
|iden Munckhof, Grotestraat 68.
VAN ONDERWIJZER
TOT SCHRIJVER
lp 15 november 1895 werd H.H.J.
i benoemd als onderwyzer aan
- ^lagere school te Oirlo, waar G.H.
Ponti hoofd was. Hy zou hem in
i de School Hagee noemen. Als
;g onderwyzer speelde Maas
id 1900 in Venray een niet onbe-
grijke rol in een fusie-polemiek
i de in 1896 opgerichte
de Roomskatholieke Onder-
)ond in het Bisdom Roer-
Zyn onderwijsloopbaan
geen sukses. Hy was onder-
er in Oirlo, Nederweert, Nyme>
jen Eindhoven en direkteur van
jzersopleidingen te Venlo
etinchem. Deze betrekkingen
gden met ontslag, gewoonlyk
alleen vanwege opheffing van
1 trekking of zijn werk als on-
(jzer, maar vooral vanwege zyn
ischoolse aktiviteiten als
jjver. In de dagelykse omgang
hij een rustige, weinig spraak-
of anderszins opvallende
q, Na zyn laatste ontslag in 1933
5-jarige leeftyd heeft hij geen
1de onderwijsbetrekking
ir gevonden en moest hy met
geesteszieke vrouw en zyn drie
'eren, intussen volwassen maar
[•verdienende zoons, zien rond
omen van een klein wachtgeld,
gevuld met bescheiden inkom-
lals boekhouder, vertaler en pu
st. II y werkte hard. Overdag
I hy boekhouder en 's avonds
jver. Zyn vrouw, Henriette
n, en zoon Willy werden opge-
èen inrichting voor
zinnigen. Een begaafde zoon,
[Herman H.J. Maas junior, over-
in 1940 op 36-jarige leeftyd,
i klein oeuvre achterlatend. Zijn
le zoon, Harry, in 1906 gebo-
in Nederweert, werd kunst-.
schilder. Hij zou als enige gezinslid
zijn vader overleven. De drie zoons
zijn kinderloos gebleven.
Maas werd een verbitterd man.
Iemand die Maas heeft gesteund
door dik en dun, was 'pater J. van
Well S.J. Dank zij deze relatie 'heeft
Maas kunnen schrijven voor het
door de Jezuïten uitgegeven tijd
schrift De Heraut van het Heilig
Hart.
SCHRIJVER
Maas zwierf tydens zijn jonge ja
ren in een crisistyd waarin het de
boeren slecht ging, te voet door de
hele streek. Hy werd als het ware
doordesemd met de sfeer van de
oude Peelstreek. In zyn correspon
dentie wyst hij later by herhaling,
in relatie met het werkelijkheidsge
halte van zijn werk, op die zwerf
tochten. Het literaire én het
journalistieke werk van Maas vor
men ook een uitstekende bron voor
vergelijkend dialektonderzoek. Het
is jammer dat de samenstellers van
het Venrays Woordenboek het werk
van Maas niet hebben uitgeplozen
Henriëtte Maas en Herman Maas
rond 1910. toen het echtpaar met
hun kinderen in Nederweert
woonde.
op typische dialektwoorden. Het
woordenboek geeft bijvoorbeeld het
woord tekst waar het volgens my
teks moet zijn (ze brengt me van
miene teks af: ze leidt me van myn
onderwerp al). Bij Maas staat in Om
de school op pagina 17 het woord
kinderteks, zonder t
Men zei al snel na de eerste publi-
katies van Maas dat hij slechte boe
ken schreef. Bedoeld werd dat ze in
moreel opzicht verwerpelijk waren,
terwijl hijzelf vond dat ze de reali
teit schilderden. Geschriften waar
in strijdige zaken voorkwamen,
dienden voor 'gewone mensen' te
worden verboden, naar de mening
van de wereldlijke en kerkelijke
overheid van die tyd. Uiteindelijk
hebben die 'autoriteiten' de onder
wyzer Maas in de verdomhoek ge
kregen, maar niet de schrijver.
Na de invoering van de Lager On
derwijswet van 1920 moesten de
meeste openbare scholen als gevolg
van de financiële gelijkstelling van
het openbaar en het bijzonder on
derwijs him deuren sluiten. De
meeste openbare plattelandsscho-
len veranderden van signatuur en
werden bijzonder. De dienstdoende
onderwijzers werden ontslagen en
in de regel benoemd aan de nieuwe
school. De pastoor nam de plaats in
van de burgemeester als voorzitter
van het schoolbestuur. 'Lastige' on
derwijzers. zoals Maas en zijn oude
re vriend Ouwerling, konden in die
jaren evenwel op die manier nog
van hun broodwinning worden
beroofd.
Herman Maas heeft zyn leven en
dat van zyn gezin opgeofferd voor
een ideaal dat de meeste mensen,
wier onderdrukking en uitbuiting
hy aan de kaak wilde stellen, niet
hebben gekend!
PLATTELAND EN STAD
Maas heeft op het platteland en in
de stad gewoond. Dit heeft invloed
gehad op de keuze van de onder
werpen voor zyn romans en novel
len, waardoor men grofweg een
tweedeling kan aanbrengen. Tbt
zijn 26e jaar heeft Maas in zijn ge
boorteplaats Oostrum gewoond, van
1903 (direkt na zyn huwelyk) tot
1911 in Nederweert, in 1911 een
halfjaar in Venlo. van 1912 tot 1923
in Roermond, van 1923 tot 1925 in
Doetinchem, 1925 tot 1931 in Nij
megen en van 1931 tot zijn dood op
27 januari 1958 te Eindhoven. Zyn
plattelandsromans spelen in
Noord-Limburg (inclusief de Bra
bantse kant van de Peel) en Midden-
Limburg (Verstooteling), terwijl zijn
stadsromans in Eindhoven en om
geving gesitueerd kunnen worden.
Maas laat zyn figuren graag spre
kend optreden. In de romans van
het land heeft Maas een voorkeur
voor het dialekt. In zijn stadsro
mans lykt Maas dit taalgebruik te
hebben gemist en maakt hij soms
gebruik van het Duits.
Op het platteland spelen de vol
gende romans en novellen:
- Jan van Houtum's schetsen van
over de Peel, Helmond 19011.
- Verstooteling, Amersfoort 19071,
19082, Laren 19163, 19244.
- Het Goud van de Peel. Amersfoort
19091, Laren 19172, 19453.
- Landelijke eenvoud en andere no
vellen, Roermond/Maastricht
19101, Laren 19152, 19193.
- Om de school, een roman uit den
schoolstrijd, Zaltbommel/Rotter-
dam 19131.
- De hoofdzonden van het land,
Roermond 19301; omwerking on
der nieuwe titel:
- De dochters van de nieuwe Witjes-
boer, 's G raven hage 19701.
- Menschen van het gehucht, Laren
zj. (19301).
- Het verraad aan de Peelkant, in:
Elf, de elf beste verhalen van Ne
derland van het jaar 1942, Am
sterdam 19421.
- In 1969 verscheen in een deel on
der de titel Peelomnibus by uitge
verij De Fontein te De Bilt een
bewerking van Verstooteling, Lan
delijke eenvoud en Het Goud van
de Peel, die werd verzorgd door
Tbon Kortooms.
Tbt de stadromans kunnen we
rekenen:
- De hamerslagen. Laren 19341.
- Een hoekje stad. Laren 19361.
- Onder de Gloeilamp. Deel I: De
liefde van Jo Faro, Laren 19461.
SCHRIJVERSLEVEN
Er zyn reeds een aantal publika-
ties over H.H.J. Maas verschenen.
Van den Dam en Lucassen wijzen
in de inleiding van hun biografie
uit 1976 H.HJ. Maas, 1877195a
Onderwijsman, literator en journa
list) op het emotionele gevecht nu
eens vóór en dan weer tegen hun
hoofdpersoon, een verschijnsel dat
zijn positie van underdog vaak
opriep. Misschien is het mogelijk
dat die ambivalentie door de tijd
wordt opgeheven, zodat we Maas af
standelijker kunnen gaan benade
ren. De titel van een andere
belangrijke studie over Maas, van
Karei Reynders, wijst in dezelfde
richting: 'H.H.J. Maas. Kroniek-
schrijvend pamflettist' en in een
bewerking van deze scriptie voor
het tijdschrift Brabantia getiteld:
'H.H.J. Maas, kroniekschrijver van
misstanden'.
Maas heeft zijn positie als schrij
ver niet ten eigen bate kunnen ge
bruiken, zoals bijvoorbeeld een W.F.
Hermans of Gerard Reve. Hij was
bloedemstig en bepaald geen ac
teur. vandaar mogelijk een verkla
ring voor het ontbreken van poëzie
en toneel.
Die levensernst is hem lelijk op
gebroken. Er zyn niet veel interpel
laties over schrijvers te vinden in
de Handelingen van de Tweede Ka
mer. Over Maas werd op 6 februari
1917 in de Kamer gesproken. Aan
leiding was diens benoeming in
1915 tot direkteur van de Rijksdag
normaalschool voor onderwijzers
te Venlo. Hij stond toen op het top
punt van zijn maatschappelijke
carrière.
De kamerleden mr. baron Van
Wijnbergen uit Eist en mgr.dr. No-
lens uit Venlo hadden hun vragen
betreffende de benoeming en het
funktioneren van Maas te Venlo
vergezeld laten gaan van een aantal
citaten die de vermeende zedeloos
heid van zyn boeken moesten il
lustreren. Deze passages waren aan
de toenmalige minister van onder
wijs Cort van der Linden ter hand
gesteld. K. ter Laan verdedigde
Maas met sukses. Hij gebruikte een
uitspraak gedaan door een katho
liek kamerlid: 'zijn er geen midde
len om die man het leven in Venlo
zo onmogelijk te maken dat hy weg
moet?' Ter Laan gaf als zyn mening
dat hy zo'n opmerking onzedelijk
vond. De meerderheid van de Ka
mer was het hierin met hem eens.
Na aandrang van vrienden en
zijn uitgever A.G. Schoonderbeek
reageerde Maas in 1919 met een ver
weer Naschrift by de 2de druk van
'Landelijke eenvoud'. In 110 pagi
na's, volgens de schrijver een selek-
tie uit een veel groter manuscript,
geeft Maas hierin zijn visie. Het
stuk draagt de titel: 'De 'zedeloos
heid' in de Tweede Kamer.' Maas:
'Myn literaire arbeid heeft met
myn onderwijzersschap hoege
naamd niets te maken. Ik ben niet
alleen onderwijzer, maar ook staats
burger.' Maas wyst in dit kader op
professor R Geurts van het Groot-
Seminarie te Roermond, die kort
daarvoor zou hebben verklaard, dat
hy kranteartikelen schreef als jour
nalist en niet als priester. Maas ge
bruikt in dit stuk nergens schuil
namen. Van Tiel heet werkelijk Van
Tiel en Horst is geen Haarst. Zo per
soonlijk als Maas hier is. zou hy
daarna in literair werk nooit meer
worden.
Het Meterikse schoolhoofd RA.
van Tiel. die zelf kweekschooldirek-
teur hoopte te kunnen worden - en
ook zou worden!- heeft in de strijd
tegen Maas een belangrijke rol
gespeeld. Van Tiel noemde Maas
'een schrijver van boeken a la Zola,
min het talent natuurlijk'. Maas
wast de man de oren. Weet die Van
Tiel dat Zola talent heeft. Heeft hij
soms werk van Zola gelezen? Mocht
hij dat? Ach, zegt Maas, die man
kletst maar wat en leeft geestelijk
vèr boven zijn stand. Hy noemt
hem ook: 'Petrus Snottius, hoog
leraar in het a-b-c aan de universi
teit van Meterik,' en dat was niet
mis te verstaan. Maas kon het niet
laten de lezer ook nog te herinne
ren aan een geheel andere aktivi-
teit van de man. Van Tiel had ook
nog de strijd aangebonden met de
pastoor-deken van Horst: 'om, tegen
diens wil en wensen in, zijn verla
ten oord een kerk te verschaffen'.
Maas werd dan wel niet ontsla
gen, maar als gevolg van de intus
sen opgerichte bijzondere kweek
school in Venlo liep de openbare
Rij ksdagnoimaal school aldaar
langzaam leeg. Maas kreeg welis
waar eenzelfde funktie te Doetin
chem, maar hij heeft dit als een
verbanning uit Limburg ervaren.
Voor Maas betekende dit alles in
feite het einde van zyn maatschap
pelijke carrière. Vandaar ook de bit
terheid van zijn aanklacht in
genoemd Naschrift bij Landelyke
Eenvoud. Hij wist wat hem in zijn
verdere leven te wachten stond. Hy
is blijven schrijven tot het einde
van zijn dagen. Het schrijverschap
betekende voor hem geluk en onge
luk tegelijkertijd.
H.H.J. Maas werd op 30 januari
1958, het weer was triest, begraven
op het Sint Joriskerkhof in Eindho
ven. Er stonden weinig mensen aan
het graf, wat familie en enkele
vrienden. De Eindhovense dichter
Frans Babyion las zijn grafdicht 'In
Memoriam H.H.J. Maas 24 februari
1877 - 27januari 1958'. De eerste re
gel luidt: 'Groot hekelaar van kleine
potentaten' en de laatste: 'God zal
hem meten met zyn eigen maten'.
Nabij de Deumesexceg, op de grens
van Venray en Deume. slaat een
boom met een gedenksteen, die nog
herinnert aan de schrijver Herman
Maas. De boom werd geplant op 24
november 1970 door vriende n en fa
milieleden van de schrijver. De ge
denksteen werd geplaatst in 1976.
H.HJ. MAAS-KRING i.o.7
De Venrayse schrijver Herman
Maas is al vierendertig jaar dood.
Wie nu een boek van H.H.J. Maas
wil lezen, zal het by een vriend
moeten lenen,-want in de openbare
bibliotheken zal men geen werk
van Maas meer vinden. Wie een
boek van Maas wil kopen, kan al
leen in antiquariaten en op boeken
beurzen soms nog een exemplaar
vinden, meestal de derde druk van
Het Goud van de Peel uit 1945. Men
vraagt er slechts een paar tientjes
voor. Andere titels, vooral die met
de originele stofomslagen, zyn zeer
zeldzaam. Hoe kan men een schrij
ver beter levend houden dan door
zyn boeken te herdrukken?
Er is een onvindbaar Maas
monumentje in een particuliere
tuin in de Peel, een initiatief van
oude vrienden. Een onbekend aan
tal mensen blykt nog steeds in
Maas als persoon en schrijver geïn
teresseerd te zyn. Men kent elkaar
niet. Misschien is het zinvol om een
H.H.J. Maas-kring op te richten, die
zich als taken zou kunnen stellen:
het verzorgen van herdrukken en
publikaties, correspondentieonder-
zoek, bestudering van de Maas
archieven in het Katholiek Docu
mentatie Centrum te Nymegen en
het Letterkundig Museum te 's Gra-
venhage, de uitgave van een tijd
schrift en het organiseren van
lezingen.
Wie belangstelling heeft voor het
leven op het Noordlimburgse platte
land uit het nabye verleden, kan
niet om het werk van Herman Maas
heen. Hy heeft aangetoond dat er
geen 'goeie, ouwe tijd' heeft be
staan. De bevolking was zich ervan
bewust dat ze hard moest werken
en desondanks arm bleef.
G.F. Verheyen
Al jaren spookte het door het
?d van Pius van Loon (59) om
de pelgrimage naar het
te Santiago de Compostella
maken. Na het beëindigen van
loopbaan in het onderwijs
het er van en vertrok de in
Ithees wonende leraar te voet
iting Spanje. Twee weken gele-
keerde h(j terug, na een wan
ing van dertien weken, vol
•ukken en met het gevoel nu
it een periode in z'n leven te
'ien afgesloten,
in pelgrimstocht is symbolisch
for de levenstocht van de mens. Ik
eb met deze tocht echt een fase in
i'n leven afgesloten. Nu begin ik
*n de 'eeuwige vakantie', zegt Pi us.
Achter hem ligt nu een periode
mi zestien jaar in het Venrayse on-
erwij s. Als leraar katechese, wat
ïgenwoordig levensbeschouwely-
vorming heet. Eerst aan het Ma-
knym, na de fusie aan het Inter
ven College. Voor z'n stap naar het
Noordlimburgse en het onderwijs
was de Westbrabander priester en
pater Norbertijn, maar in 1974 trad
hy uit. Waarmee eveneens een le
vensfase werd afgesloten. 'Twee
stappen waarvan ik nooit spijt heb
gehad', zegt Pius van Loon, thuis op
de bank.
SCHELP
Toen vorig jaar het punt dichter
bij kwam dat Pius van Loon de klas
deuren achter zich moest sluiten,
nam de idee van een pelgrimstocht
steeds vastere vormen aan. Hij be
gon te trainen, volgde een kursus
Spaans en vergaarde informatie
over de bedevaart naar Santiago de
Compostella. Hij koos voor de
Noordspaanse stad omdat daar al
sinds de vroege middeleeuwen pel
grims naar toe trekken. Vanuit heel
Europa zyn de afgelopen eeuwen
honderdduizenden naar de plaats
getrokken waar volgens de legende
de stoffelijke resten van de heilige
Jacobus bewaard worden. Boven
dien houdt Pius van de Romaanse
kunst en architectuur en daarvan
zyn in Frankryk en Spaiye meer
dan voldoende voorbeelden te
vinden.
Santiago de Compostella is een
plaats vol mystiek, historie en sym
boliek. Santiago is de Spaanse
naam voor Jacobus. De Fransen
noemen hem St Jacques. Volgens
de overlevering brachten zeelieden
de relieken van de heilige naar de
stad, vandaar de relatie met de zee.
Het symbool van Jacobus is de
schelp, dezelfde die door de olie
maatschappij als vignet wordt ge
bruikt Het schynt dan ook. maar
Pius weet dat niet zeker, dat Shell
in Spaiye een stevige sponsor van
de bedevaartplaats is. Maar dat ter
zijde. De tweede helft van de naam
van het bedevaartoord is overigens
een samenvoeging van de Latijnse
woorden 'campus' dat veld betekent
en 'stella' (ster). St Jacobus van het
sterrenveld dus in het Nederlands.
ALLEEN
Voor Pius van Loon was het alleen
lopen van de tocht essentieel. Hy
wilde door het wandelen, de rust en
de natuur definitief loskomen van
school en de luxe thuis. 'Ik houd
van de stilte', zegt hy. Omdat hy
toch tijd genoeg had om na te den
ken had hy in z'n rugzak het laatste
boek van theoloog Edward Schille-
beekcx. 's Avonds of tydens een
rustpauze las hy een stukje om dat
onderweg nog eens geestelijk te
herkauwen.
De inwoner van Holthees wilde
ook persé van huis uit starten.
Eveneens vanwege de symboliek en
simpelweg omdat de pelgrims in
voorbye eeuwen dat ook deden.
Vanuit z'n woonplaats voerde de
route via België en Noord-Frankryk
naar Vézelay, een plaats in de Li
mousin, ten oosten van Bourges.
'Vézelay is van oudsher één van de
vier plaatsen in Frankryk vanwaa-
ruit de pelgrims via vaste routes
richting Spaanse grens vertrokken',
vertelt Pius. 'Ik heb me daar trou
wens vergaapt aan de prachtige ka
thedraal. Als je ooit in de buurt
komt, moetje er zeker binnengaan',
raadt hij enthousiast aan. Sinds hy
Frankrijk te voet heeft doorkruist
is hy trouwens helemaal verkocht-
'Ik kan me nu helemaal voorstellen
dat mensen helemaal francofiel
zyn'. zegt hy. 'De natuur, de cultuur
en de mensen, allemaal even schit
terend'.
BEZOEK UIT VENRAY
Ondanks de vaak mooie omge
ving en de soms hartverwarmende
ervaringen met mensen onderweg
had Pius het de eerste weken van
z'n tocht moeilyk. Heimwee naar
z'n vrouw Addy en het loslaten van
thuis en de luxe van de Nederland
se samenleving brachten hem op
de rand van omdraaien. "Iben heb
ik mezelf eens toegesproken. Har
dop, onderweg. De waffel open. Ik
moet zeggen dat ik zó nog nooit te
keer ben gegaan tegen een leerling',
zegt hy nu lachend.
Andere onverwachte hulp kwam
uit Venray. Een dagmars voor Véze
lay werd hfj op een zaterdagavond
verrast door vyf leden van de culi
naire kookclub. Via echtgenote Ad
dy hadden ze z'n verblijfplaats
achterhaald en vergastten ze hem
op een lekkere maaltyd en een ge
zellige avond. 'Dat was .de laatste
duw die ik nodig had. Vanaf dat mo
ment ging het alleen maar steeds
leuker', dankt Pius z'n culinaire
vriendenclub. Ondanks de goede
zorgen is de Holthese bedevaartgan
ger trouwens wel zeven kilo afge
vallen...
CAMINO
Vanaf de Frans-Spaanse grens in
de Pyreneeën is het nog ongeveer
750 km naar Santiago de Compos
tella. De route heet dan in de
volksmond 'camino', in het Neder
lands 'de weg', en staat helemaal in
het teken van de pelgrims. Met
overal schilderachtige plaatsjes,
kruizen voor verongelukte pel
grims, ruïnes en hospitalen. Bij
voorbeeld in Logrono. Daar is een
bron langs het wandelpad waaruit
geen water maar wyn stroomt. Al
leen voor pelgrims en met de waar
schuwing niet te veel te drinken.
Eén van de vele verhalen wil Pius
van Loon niemand onthouden: 'In
het dorp San Domingo de Calzada
hangt in de kerk een kooi met daar
in een levende haan en hen', vertelt
Pius van Loon. "Een oude legende
vertelt dat in de herberg in die
plaats een echtpaar en hun zoon,
op weg naar Santiago, wilden over
nachten. De dochter van de herber
gier werd ter plekke smoorverliefd
op de zoon, maar die wilde niets
van haar weten. Uit rancune stopte
ze een zilveren beker in z'n koffer
en gaf de 'diefstal' door aan de poli
tie. De jongen werd gepakt en opge
hangen en de ouders gingen
bedroefd alleen verder. Op de terug
weg kwamen langs de galg waaraan
hun zoon was opgeknoopt toen ze
de stem van him dode zoon hoord
en. 'Ik ben niet dood', sprak hij. Zy
gelukkig en op weg naar de burge
meester. Die zat net te eten en ge
loofde hen niet. 'Jullie zoon is net zo
levend als deze haan en deze kip',
zei de burgervader. Waarop deze bei
den van z'n bord wegfladderden.
En sindsdien zitten er een haan en
een hen in de kerk', zegt Pius, glim
lachend door de volle gryze baard.
CULTUURSHOCK
En dan, na 1807 km wandelen, al
leen en een tijdje met een Franse
compagnon, bereikt Pius het doel
van z'n pelgrimage. De torens van
de kathedraal kun je door de
oprukkende nieuwe stad niet meer
zien als je uit de bergen komt.
Gesprekken met Santiago-pelgrims
hebben hem gewaarschuwd voor te
leurstellingen. Na zolang gewan
deld te hebben kan het alleen maar
tegenvallen. Tbch is Pius van Loon
onder de indruk. 'In de poort van
de kathedraal zit een versiering
waarin je de vijf vingers van een
hand kunt stoppen. Ik voelde me
verbonden met die honderdduizen
den voor my, die eeuwenlang het
zelfde hebben gedaan. Datzelfde
gevoel krijg je als je achter het
manshoge beeld van Jacobus staat
en de armen om hen heen slaat, zo
als ook elke pelgrim doet', zegt hy.
De cultuurshock was voor hem
veel meer de terugkeer naar z'n
oude leefwijze, na drie maanden
uiterst sober leven en wandelen.
Daarom is hij nog zes dagen bij z'n
oude Spaanse buren uit Holthees
gebleven alvorens het vliegtuig te
rug naar huis te pakken. Op 15 no
vember was Pius van Loon weer
thuis. Hij vertrok op 23 augustus en
is dus dertien weken van huis ge
weest. Een kwartaal weg en bijna
2000 km wandelen om een periode
in het leven af te sluiten. Dat doet
hy geen tweede keer. Ondanks het
gevoel van vrijheid dat het wande
len hem heeft gegeven. Pius van
Loon gaat nu eerst genieten van 'z'n
eeuwige vakantie'.
Nee, we laten u niet in de kou staan.
Al onze kersverse kerstbomen staan
binnen voor u klaar. Van fijnspar,
Nordmann spar, Korea spar tot
blauwspar en Servische spar.
En of u nu kiest voor mét of
zonder kluit, we pakken hem
keurig voor u in. Van top tot
teen. Service van de zaak.
langstraat 133. tel. C478088585.
Afgelopen zondag was het feest in
Leunen. De plaatselijke harmonie
St. Catharina had tydens een con
cours in Veldhoven de eerste plaats
behaald met promotie naar de afde
ling uitmuntendheid. Een prima
resultaat van dit in leeftyd van mu
zikanten nogjonge korps. Ongeveer
de helft van de muzikanten is jon
ger dan 18 jaar.
De Leunse harmonie staat sinds
1989 onder leiding van de 23-jarige
Eric Swiggers. Deze werd toen voor
gedragen door de voormalige diri
gent. Toon Schellens. Eric Swiggers
volgde toen nog het conservatori
um en heeft daarvan inmiddels zijn
diploma op zak. Sinds 1989 heeft
deze jonge dirigent, waarvoor overi
gens veel belangstelling bestaat
vanuit andere korpsen, de Leunse
harmonie uit een muzikaal dal ge
haald. Eerst nu wilde men, gezien
de jeugde leeftyd van velen, pas op
concours gaan en met sukses. Tbt
in de late uurtjes vierde muziek-
minnend Leunen het sukses van
haar harmonie in zaal Martens en
ging dirigent Eric Swiggers nog me
nigmaal op de schouders.
uw weekblad