Volksbund Deutsche Kriegsgraberfiirsorge
geeft onjuiste informatie
PEEL EN MAAS
Ook gemeenteraad gaat akkoord met
nota uitgangspunten mestverwerking
ZIET U DE BUI OOK AL HANGEN?
VERSLEIJEN OIRLO
4 Voorlichtingsbrief doet geschiedenis geweld aan
fl.350.— tot II.450- subsidie!
Muizenverhaal
PEEL EN MAAS
wm
Min of meer bij toeval kreeg onze
redaktie deze week een brief in
handen, die normalerwijze wordt
uitgereikt aan bezoekers van het
Duitse kerkhof te Ysselsteyn. In de
ze brief wordt nog wat tekst en uit
leg gegeven over het kerkhof en de
bezoekers erop gewezen dat zij een
financiële bijdrage kunnen leveren
aan het behoud en onderhoud van
dit kerkhof.
Een klein zinnetje in die brief
omvat echter een grote onwaarheid:
'Auch diesen Friedhof hat der
Volksbund im Auftrag und mit Un-
terstützung der Bundesregierung
angelegt'. Een zinnetje dat bij veel
Nederlanders, die zich met bloed,
Ézweet en tranen hebben ingezet
Ivoor de realisering van dit kerkhof,
fajn zal doen. Kapitein Timmer-
finans, die van dit kerkhof zijn le
venswerk heeft gemaakt was bitter
gestemd by het horen van de in
houd van die brief. Hij sprak tegen
over ons de hoop uit dat de Volks
bund deze toch wel pijnlijke fout op
een korrekte wijze zal herstellen.
Burgemeester Defesche was ver
baasd. 'Deze zinsnede strookt niet
met de feitelijke historische gege
vens', aldus dhr. Defesche, die er
vanuit gaat dat dit een onbewust
gemaakte fout is. Toch zal de ge
meente aan de Volksbund fur
Kriegsgraberfiirsorge" een brief
schrijven waarin op deze foutieve
zin wordt geattendeerd èn er zal om
een aktie hierop gevraagd worden.
Omdat veel bezoekers uit Oost-
Duitsland nu pas de gelegenheid
hebben om het graf van een familie
lid te kunnen bezoeken, waardoor
de belangstelling voor het kerkhof
in Ysselsteyn groot is, is het o.i.
noodzakelijk dat zij een juiste
weerspiegeling van de geschiedenis
van dit kerkhof krijgen. Hieruit
blijkt dat de Staat der Nederlanden
vele miljoenen guldens heeft geïn
vesteerd in deze laatste rustplaats
van 31.598 Duitse oorlogsslacht
offers.
HIJ DEE MEESTER IS..
De conventie van Geneve bepaalt
dat hij die meester is van het slag
veld, de zorg heeft voor de doden.
Zo begroeven de Engelsen, de geval
len Duitse soldaten op de Hiept,
zoals ze dat overal deden waar ge
vochten was. De Amerikanen be
groeven de in hun strijdgebied
gevallen Duitsers in Margraten,
naast hun eigen doden. Iben de de
finitieve wapenstilstand kwam wil
den de Engelsen, Canadezen en
Amerikanen wel de zorg voor hun
eigen doden bij zich houden, maar
schoven, terecht overigens, de zorg
voor de Duitse gevallenen op de Ne
derlanders. De Nederlanders
wisten hiermee niet goed raad om
dat men met dit alles te weinig er
varing had.
Men besloot aanvankelijk in Ne
derland te komen tot drié Duitse
begraafplaatsen. Dat bleek nogal
wat moeilijkheden op te leveren. De
Amerikanen wilden voor die ver-
huisklus Duitse krijgsgevangenen
inzetten, maar dat betekende dat
men bij die begraafplaatsen ook ge
vangenkampen moest hebben. Om
dat men die begraafplaats in het
oosten van het land wilde hebben
bleef er maar één mogelijkheid
over, namelijk Ysselsteyn. Hier was
een kamp aanwezig (het voormalige
Arbeidskamp en gevangenis in de
bezettingstijd), en hier was een vrij
groot terrein beschikbaar. In augus
tus 1946 begon men te onderhan
delen met de gemeente Ven ray, die
aan het ministerie van Oorlog het
onontgonnen gebied bij de Paarde-
kop verkocht voor twee en een hal
ve cent per vierkante meter.
OPBOUW
Ysselsteyn werd dus en eerste en
enige Duitse soldatenkerkhof in Ne
derland. Het kerkhof werd aange
legd met de tekeningen van het
Amerikaanse kerkhof in Margra
ten. Die plannen werden door inzet
van enkele bulldozers in grove trek
ken gerealiseerd. Dit betekende dat
toegangswegen en paden waren
Castenrayseweg 14 - Tel. 04787-1941
DONDERDAG 1 NOVEMBER 1990 Nr. 44
HONDERDENELFDE JAARGANG
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMGEVING
Straks komt hij weer: de gasrekening!
Door de golfcrisis schieten de energieprijzen omhoog.
Daarom is het moment aangebroken voor de ver
vanging van Uw cv-ketel door een Hoog Rendement
(HR)-ketel. Ook al zou de crisis vandaag voorbij zijn.
Neem vandaag nog contact met ons op voor een
vrijblijvend advies
gemaakt. Bestek en tekeningen
werden door de Amerikanen ach
tergelaten. De Gravendienst van het
Nederlandse leger was toch blij met
de hulp en de plannen van de Ame
rikanen.
De Amerikanen wilden vooral op
korte termyn de by hun begraaf
plaats in Margraten begraven lig
gende Duitsers naar Ysselsteyn
overbrengen.
De ouderen onder ons weten nog
maar al te goed dat vanaf oktober
1946 zware Amerikaanse wagens
vol met doodskisten hun dagelijkse
tocht van Margraten naar Ven ray
begonnen. Meer dan 3000 gevalle
nen werden op die manier naar Ys
selsteyn overgebracht. Ze werden
door Duitse krijgsgevangenen die
in 'Margraten gelegerd waren, opge
graven en in kisten, gelegd. In Ys
selsteyn werderi de kisten door
hier gelegen Duitse krijgsgevange
nen uitgepakt en begraven.
Dat in de bocht in de Langstraat
bij het Witte Huis een kist van de
vrachtauto viel en de stoffelijke
resten op de straat terecht kwamen
weten ouderen zich nog wel te her
inneren.
Ook heeft een van de hier geleger
de Duitse krijgsgevangenen zo'n
leeg gemaakte kist gebruikt om
zich buiten het kamp te smokke
len. Hij het zich in die lege kist
naar Margraten vervoeren en
kneep er toen tussenuit. Zo was hij
eerder dan gepland in zijn Heimat.
NEDERLANDS BEHEER
In 1948 was het uit met de ge
bruikmaking van. de Duitse krygs-
gevangenen en moest Nederland
het maar zelf opknappen. Men
schakelde daarbij de mensen van
de Mijnopruimingsdienst in, die
langzaam maar zeker zonder werk
kwamen te zitten. Zodoende werd
in 1948 de toen le luitenant L.J.
Timmermans, hoofd van het Duits
soldatenkerkhof.
De Amerikanen hadden voor wat
hun aandeel betreft, gezorgd voor
een behoorlijke administratie.
Maar de situatie was dusdanig dat
men de poorten niet open durfde te
stellen om nabestaanden een be
zoek te laten brengen aan dit
kerkhof.
De niet ontgonnen Paardekop
bleek bovendien als begraafplaats
minder geschikt. Bij de minste re
genval stonden grote stukken on
der water. Boomaanplantingen
gingen kapot omdat de wortels niet
door de harde bodem konden. Er
was een verbod om Duitse kruisen
te plaatsen en moest een bepaald
nummer toch aan het graf worden
toegevoegd. Vooral in de weken dat
er zo'n 300 stoffelyke resten wer
den aangevoerd was dat een hele
klus. Alles moest worden afgewik
keld in een paar barakken, die men
pro deo gekregen had, maar waarin
geen elektrisch licht was. Het water
moest worden gehaald by de Zuivel
fabriek in Venray.
Tben luitenant Timmermans op
eigen gezag een waterlossing ging
graven om van die wateroverlast af
te zijn, moest hy op het matje ko
men bij de Generale Staf? Maar de
sloot kwam er. Er mocht zelfs gras
worden ingezaaid en er mochten
kruisen worden aangebracht
In juni 1952 ging het kerkhof
open. Tben bleek dat met zeer pove
re middelen door beheerder Tim
mermans en zijn mannen enorm
veel was bereikt.
VOLKSBUND
Intussen had de tyd wat scherpe
kanten er vanaf geslepen en waren
al goede kontakten gelegd met de
Volksbund Deutsche Kriegsgraben-
fürsorge die het beheer en onder
houd had van andere Duitse solda-
tenkerkhoven. Vanuit die organisa
tie kreeg men in Ysselsteyn wel
eens gelden die voor de verfraaiing
gebruikt konden worden. Zo kon
ook het Duitse bezoek in goede ba
nen worden geleid.
Meer dan 350.000 gulden per jaar
kostte dat kerkhof de Staat der Ne
derlanden. In tegenstelling tot veel
andere Europese landen was nog
steeds niet het beheer en onder
houd in de handen van de genoem
de Volksbund overgegeven. Neder
land houdt zich in die dagen nog
steeds aan de bepalingen van de Ge-
neefse conventie, die de zorg over
de graven aan de overwinnaar heeft
toegedeeld. Die zorg bestaat niet op
de eerste plaats in het keurig in het
gelid opstellen van de kruisen, hoe
indrukwekkend dat ook mag zijn,
maar veeleer voor de identifikatie
van de daar begravenen. De diénst
identifikatie heeft het aantal onbe
kenden, dikwijls met gebruikma
king van de modernste middelen,
kunnen terugbrengen van 6000 tot
4000.
Het zou tot 1976 duren voordat de
Nederlandse regering het sein op
groen gaf en de overdracht van het
Duits kerkhof aan de Volksbund
kon plaatsvinden. Wij willen nog
eens de woorden in herinnering
brengen die de president van de
Volksbund Deutsche Kriegsgraber
fiirsorge toen uitsprak. Hiermee
wordt duidelyk datgene weerlegd
dat nu in de brief aan de bezoekers
staat. Prof. dr. Willi Thiele dankte
kapitein Timmermans die met zijn
medewerkers het Duitse soldaten
kerkhof sinds 1948 tot een prachtig
verzorgd kerkhof had gemaakt. Hij
roemde vooral de zorg waarmee hij
het de nabestaanden heeft mogelijk
gemaakt, om het graf van hun dier
baren te bezoeken. Om die dank tot
uitdrukking te brengen werd aan
kapitein L.J. Timmermans de ver-
dienstplaquette van de Volksbund
uitgereikt
10 MILJOEN
Een rekensommetje makende
heeft de totstandkoming en het be
heer en onderhoud in de loop van
die ruim 30 jaar een bedrag gekost
van ruim 10 mftjoen gulden. Verder
hebben de inwoners van Ysselsteyn
een groot aandeel gehad in de goe
de Duits-Nederlandse relatie, door
de rustige wijze waarop ze steeds de
bezoekers tegemoet zijn gekomen.
Dat nu de officiële beheersinstan
tie met deze brief al datgene wat
moeizaam is opgebouwd bewust of
onbewust verzwijgt, doet de ge
schiedenis geweld aan. Er zijn nog
verschillende werkers van het eer
ste uur die graven hebben gemaakt
op dit kerkhof. Nu wordt gedaan
alsof de Volksbund aanleg en on
derhoud mogelijk heeft gemaakt,
gesteund door gelden van de Duitse
Bundesregierung. De verdienste
van de Volksbund is zeker geweest
dat de aanleg en verbetering van de
diverse gebouwen en wegen is ge
realiseerd, dat de entree is verbe
terd en dat de 31.598 daar begraven
liggende soldaten een nieuw kruis
hebben gekregen. Ook is de plaats
by het centrale kruis overzichtelij
ker geworden. Dat de Volksbund
daar een fiks bedrag in heeft geïn
vesteerd staat vast, maar dat het
beheer en onderhoud van dit kerk
hof, door de Staat der Nederlanden,
gedurende 28 jaar, hun geen geld
heeft gekost
Auto-embleem ontvreemd
Weer werd aangifte gedaan van
diefstal van een logo. Nu was het
een Mercedesembleem van een aan
de Mozartstraat geparkeerde ajito.
U kunt nu namelijk dubbel
voordeel halen.
Uw energiekosten omlaag en een
subsidie op de koop toe.
Bijvoorbeeld een bedrag van
f1.350— tot f1.450- subsidie per
Kiddy HR(W).
Begin nu met besparen.
Iedere dag kost U geld.
Wacht Uw volgende gasrekening
niet af.
Afgelopen dinsdag heeft de Ven-
rayse gemeenteraad zich achter de
nota uitgangspunten mestverwer
king geschaard. Met uitzondering
van de WD steunden alle frakties
de nota. ondanks de lichte kritie
ken die de diverse raadsfrakties
hadden. De uitgangspuntennota
mestverwerking geeft richtlijnen
aan waarbinnen de verwezenlijking
van een mestverwerkingsfabriek
op Venrays grondgebied mogelijk
moet zijn. Het college van b. en w.
ging in het voorstel uit van een
tweesporenbeleid. De mogelijkheid
moet open zijn om op een indu
strieterrein (Smakterheide) èn in
het mestoverschotgebied een mest
verwerkingsfabriek te bouwen.
TEGEN
Dat de WD tegen deze nota stem
de, heeft niets te maken met het feit
dat deze partij zich niet met de in
houd van de nota kon verenigen,
integendeel. Dhr. L. Janssen vond
de door de gemeente gehanteerde
uitgangspunten 'nogal wiedes'. De
ze uitgangspunten zijn: prioriteit
toekennen aan elke oplossing die
by kan dragen tot het terugdringen
van het mestoverschot; initiatieven
dienen aan te stellen milieuhygië
nische en planologische randvoor
waarden te voldoen en initiatieven
dienen reëel uitvoerbaar te zijn.
De heer L. Janssen zag hier ech
ter giaag een vierde punt aan toege
voegd: mestverwerking dient zoveel
mogelijk aan de bron (dus in het
overschotgebied) te geschieden. Hij
vond dit een logische aanvulling op
de nota, mede omdat de coalititie-
partners deze mening deelden.
Volgens dhr. Janssen mag Smakter
heide pas in beeld komen als een
initiatief in het buitengebied niet te
realiseren is.
Wethouder Hoppenre(]s weigerde
een vierde uitgangspunt aan de no
ta toe te voegen. Zy, en het college,
zyn van mening dat binnen deze
uitgangspunten geen speel ruimtes
gekreëerd kunnen worden. Als er
straks lokaties aangewezen worden
kunnen die speelruimtes tot pro
blemen leiden. Een prioriteit stel
len aan het buitengebied boven het
industrieterrein wilde zij niet doen.
Daarbij wees z(j op het proviciale en
landelyke beleid, waarin mestver
werking by voorkeur op een in
dustrieterrein moet plaatsvinden.
'Als wy met deze nota bij de provin
cie aankomen en we stellen het
buitengebied boven het industrie
terrein. wordt onze onderhande
lingspositie om mestverwerking in
het buitengebied te kunnen realise
ren minder sterk. Daarom moeten
beide mogelijkheden open blyven'.
Dhr. Janssen was niet door de
wethouder te overtuigen. Hy kon
zich niet met de nota verenigen als
een meerderheid van de raad vindt
dat mestverwerking bij de bron
moet plaatsvinden maar dat dat
niet in de nota wordt opgenomen.
VOORKEUR
De overige partijen stonden wel
achter de nota, maar wilden toch
wel laten weten waar hun voorkeur
naar uitging. Het CDA ziet verwer
king by de bron inderdaad wel zit
ten. 'Dit drukt de kosten enorm',
aldus dhr. J. Janssen. Volgens hem
wordt zo ook de mogelijkheid open
gelaten om de mest via pijpleidin
gen naar de fabriek te trans
porteren.
Dhr. A. Jansen van de PvdA liet
de voors en tegens nog eens de re
vue passeren. 'Omdat de mestver
werking toch een subjektieve
beleving is, konkludeert men al
snel dat vestiging op Smakterheide
lynrecht tegen de revitalisering
van dat industrieterrein staat'. Vol
gens Jansen zal mestverwerking pp
Smakterheide toch een negatieve
uitstraling hebben. Hy verzocht het
college daarom om by provincie en
rijk zoveel mogelyk de vestiging in
het buitengebied te bepleiten.
De fraktie V.d. Vorle ondersteun
de de nota, in tegenstelling tot een
duidelyk nee. tydens de commis
sievergadering voor milieu. De frak
tie blyft echter tegen grootschalige
mestverwerking in het buitenge
bied. 'Dat hoort op Smakterheide
thuis', aldus dhr. Lemmens.
Dhr. Den Brok (Samenwerking)
kon zich op wat kleine details na
wel met de nota verenigen. Zyn
grootste zorg was echter dat er
straks door dorpsraden of bewo
ners, nadat lokaties zyn aangewe
zen. geen of nauwelyks nog
inspraak mogelyk zal zyn. De voor
keur van zyn fraktie gaat echter
steeds meer uit naar Smakterheide,
het buitengebied niet uitsluitend.
Wethouder Kersten kon die zorg
wel wat wegnemen. 'De gemeente
raad blyft by iedere lokatie het laat
ste woord houden. Als er een initi
atief is dan zullen de dorpsraden
daar zeker by betrokken worden'.
De wethouder wees bovendien op
de mogelykheden om binnen de
wet Ruimtelijke Ordening bezwa
ren aan te tekenen tegen initia
tieven.
VERDER
Het college van b. en w. kan nu
verder gaan. Binnen deze uit
gangspuntennota zal nu naar loka
ties worden gezocht. Volgens
wethouder Hoppenreys zal deze
stap twee tot drie maanden duren.
Begin 1991 zal de diskussie over
mestverwerking dan weer worden
opgepakt
Met een grootse uitverkoop, eind vorige week, heeft de laatste gebruiker
van het voormalig SL Elisabeth ziekenhuis dit monumentale p<ind verla
ten. Hiermee is de weg vrijgemaakt voor de sloop van dit voor Venray toch
wel historisch gebouw. In de loop van het volgend jaar zal de slopershamer
zijn werk doen waardoor er plaats vrijkomt voor ruim 200 parkeerplaat
sen, ten behoeve van het ziekenhuis.
Er is nog een onderzoek geweest of het haalbaar zou zijn om het pand
voor andere doeleinden te kunnen gebruiken. De kosten die met de ver
bouw van het oude ziekenhuis gepaard zouden gaan, zijn dusdanig dat dit
financieel onverantwoord is. Alleen dat gedeelte, wat vroeger de kinderaf
deling was, blijft bestaan. Hierin is momenteel de bedrijfsgezondheids
dienst gevestigd.
Het nieuwe parlteerterrein zal direkt aansluiten aan de hoofdingang
van ziekenhuis, die momenteel aangepast wordt Bezoekers en patiënten
hoeven daardoor niet meer de Merseloseweg over te steken.
In Oirlo en omgeving is het ver
haal omtrent een onbekende mui
zensoort die een goed leventje
hebben in en nabij de kantine van
het sportcomplex, bekend. Maar
wat voor muizensoort het zou zyn
kon niemand vertellen, ook niet de
als muizenexperts bekendstaande
inwoners van Oirlo. De muizen wa
ren groter dan de normale muizen.
De gemeenteiyke muizenexpert
kwam er aan te pas en zelfs de hulp
van de Landbouwuniversiteit Wage-
ningen werd ingeroepen.
De oplossing kan eindelijk wor
den gegeven na de vangst van drie
muizen.
Door deskundigen kon worden
vastgesteld dat het om zg. 'rel-
muizen' gaat ook bekend als de
'zevenslaper'. Deze muizen komen
wel in Zuid oost-Europa voor, maar
zyn hier onbekend. Omdat ze niet
op de lyst van bedreigde diersoor
ten voorkomen, kunnen ze net als
de bekende muizen worden
gedood.
Beweringen als zouden de in het
AZC te Blitterswijck verblijvende
asielzoekers deze muizen hebben
meegebracht konden niet bewezen
worden.
elke week nieuws
60 medewerkers, waarmee Rank
Xerox in Venray startte, zijn er nu
nog 15 in diëtist Zij werden afgelo
pen vrijdag in het zonnetje gezet
Op de foto de vijftien jubilarissen
met direkteur StoUman in hun
midden. Het zijn (in willekeurige
volgorde) de heren Van Geloven,
Loenen, Van Ooi, Weys, Spinnewijn,
Schippers, Van Grootel, Smits, Ma-
rinus. Van den Brand, Luijpers,
LinsSen, Noordijk, Grijmans en
Peters.
Deze maand viert Rank Xerox
Venray feest Het is nl. 25 jaar gele
den dat in Venray deze vestiging
van kopieergigant Rank Xerox
werd geopend. Dat gebeurde door
de toenmalige Commissaris van de
Koningin, De Rooy.
Ter gelegenheid van dit feest is er
op zaterdag 17 november een open
dag voor alle personeelsleden van
Rank Xerox. Organisatorisch was
het onhaalbaar om het bedrijf voor
iedereen open te stellen. Bovendien
heeft men er bij Rank Xerox voor
gekozen om bij de feestelijkheden
het personeel zo veel mogelijk te be
trekken.
Vooruitlopend op deze open dag
vond afgelopen vrijdag een feest
avond plaats waarbij een groot
aantal jubilarissen gehuldigd loer
den. Naast veel Hite-jarige jubila
rissen waren er ook nog mannen
van het eerste uur. Van de ongeveer