"'""tie*Ca"*13^
•mUIKEhk
JAAR ROND
Wat is Veldeke Venray
en wat doen ze?
Chez Jacques
Orde van de
Hazekeutel
voor Wiel Boom
Ford zeepkisten
wedstrijd werd
een groot
succes
Gouden Knol
naar Rob David
Liedjesmiddag
Leunen
PEEL EN MAAS
Jeugdvorstenbal
Schanseknuppels
Boeremoes-
toernooi
Circus Mök '90
Liedjesavond in
Overloon
EXCLUSIEVE
Dames ModE
de een weet 't
de e||i;|||;j
wat deert 't
door Koos Swinkels
PEEL EN MAAS
Donderdag 4 januari - Pagina 5
„Dat scheelt me tien jaar van
mijn leven..." verzuchtte zaterdag
morgen een lid van de driekoppige
„deskundige jury" tydens het be
oordelen van de zestien in garage
van Haren opgestelde zeepkisten.
Deze wellicht wat overtrokken op
merking is echter wel tekenend
voor de moeilijke taak, waarvoor de
jury werd gesteld.
Vanaf 23 november kon de jeugd
tussen 8 en 12 jaar gratis by Auto
bedrijf van Haren een autostuur af
halen onder voorwaarde, dat dit
alles als basis zou dienen voor een
zeepkist. Van de dertig kinderen,
dioe wellicht met groot enthousias
me aan de bouw van zo n zeepkist
zijn begonnen zyn er uiteindelijk
zestien in geslaagd, al dan niet met
behulp van een handige vader,
broer of zus, een zeepkist te bou
wen. Het resultaat liep er uiteen
van keurig ogende Forcijes. com
pleet met alle toeters en bellen tot
en met een op eenfiets gemonteerd
autostuur waaromheen landbouw
plastic was geknutseld en met lijm-
klemmen aan elkaar werd
gehouden... Ingenieuze trapkarren
naast originele zeepkistje, die alle
met elkaar gemeen hadden, dat zij
konden ryden, al was het maar met
een duwer of duwster er achter. Ge
lukkig voor de deskundige jury, dat
ook het publiek zyn oordeel mocht
geven. Tenslotte ging het om prij
zen als een fiets, een stereotoren en
een draagbare stereoradio. Tben de
bijna honderd beoordelingen ran
het publiek naast die van de des
kundige jury werden gelegd, ble
ken er weinig verschillen te
bestaan. Ralph Bonants uit Maas
hees kreeg voor z(jn „Joyray" de
eerste prys. De tweede prys was
voor Simon Poels uit Meerlo. die
zijn Ford Zeepkist de naam „Hen
ry" Ford had gegeven en de derde
prys was voor de R2000 ran de Ven-
rayer Wendy van Kuyck als belo
ning voor 100 uren werken. Verder
waren er troostprijzen voor Seth
Hirdes. Nico Geurts en Ube brein
Palmen.
Na de prijsuitreiking trok alles wat
nog rijden kon in een feesteiyke
stoet achter de muziek ran St. Pe
trus Banden, een huifkar met de
winnaars van de St. Ni co huis- en
Kerstwedstrijd van de winkeliers
en een Old-Timer Ford Ttunus uit
1950, door de Venrayse winkelstra
ten. Al met al een zeer geslaagde
stunt van garage van Haren, die zo
op een ludieke manier van zijn
overtollige autosturen afkwam.
internationale
haarmode
dames - heren - visagie
langstraat 14
5801 ad venray
telefoon 04780-82823
Uaa.
35 jaar geleden kwam Rob van
uit het verre Indonesië (Semarang
op Java) naar Venray, een keuze
waar hij nooit spijt van heeft gehad.
Inwonend bij de familie Croqué aan
de Albionstraat leerde Rob Leunen
al vroeg kennen. Samen met zijn
vrouw Wil werd er in de jaren
zestig een huis aan de Boodenstraat
betrokken. Hier ontpopte Rob zich
als een echte organisator.
Als mede-oprichter van de eerste
wykvereniging Leunen kreeg het
bestuur van 't Knölleke al snel oog
op hem. Tfeng Mandeis, Piet Bec
kers, en Lei Jacobs wisten hem zo
ver te krijgen. Vanaf 1975 is Rob
een vast bestuurslid. Vanaf het be
gin is hij mede-organisator van de
zittingsavonden, regelt mee de op
tochten en is afgevaardigde bij de
organisatie van de boerenbruiloft.
Tbveel om allemaal op te noemen.
Het bestuur van carnavalsvereni-
Het doel van Veldeke Venray is:
Het instand houden en opwaarde
ren van de volkcultuur in Venray
j en de kerkdorpen. Veldeke Venray
is een kring van mensen, die lid
zyn van de provinciale vereniging
Veldeke. Statuten, huishoudelijk
reglement enz. zijn ook op haar van
toepassing. Binnen het provinciale
bestel geniet elke kring een grote
zelfstandigheid van werken. Velde
ke Venray werd opgericht op 15 fe
bruari 1973.
Zij wil dat doel bereiken door:
A. Het houden van ledenbijeen
komsten, studie- en werkavonden
enz.
B. Het halfjaarlijks uitgeven van
de "HazegaerfEen tijdschrift over
volkscultuur en berichten van Vel
deke Venray.
C. Het laten verschijnen en ver
spreiden van drukwerken, die be
trekking hebben op de Venrayse
volkscultuur.
D. Het opwaarderen van volkscul-
turele uitingen, o.a. door de uitrei
king van de Aid Vrnrodse
Ieërepries.
E. Allerlei andere middelen, die
het belang van Oud Venray dienen.
Wat doet de vereniging?
In de loop van zijn bestaan heeft
Veldeke Venray zich een werkwijze
eigen gemaakt die er globaal als
volgt uitziet: Per jaar zijn er onge
veer 7 avonden voor alle leden in
verenigingsverband. Dergeleijke
avonden worden doorgaans gevuld
ging ,,'t Knölleke" Leunen heelt
besloten nu Rob zijn functie bin
nen het bestuur beëindigt, dit te be
lonen met de allerhoogste
onderscheiding. Rustig, eerlijk in
teger en diplomatisch dat zijn de
karakteristieke kenmerken van de
ze fijne man. Wij hopen dat Rob te
midden van zijn vrouw Wil, zoon
en dochter deze onderscheiding
nog lang trots mag dragen.
't Knölleke nodigt iedereen uit
aanwezig te zijn bij deze plechtige
uitreiking op zondag 7 januari a.s.
in het gemeenschapshuis te Leu
nen om 14.00 uur.
Op deze middag zijn er verder di
verse plechtigheden gepland, te we
ten, Zingen van zes ingezonden
liedjes en jureren daarvan. De uit
reiking van de Vorsten raadsmedail-
le en de gouden knol aan Rob
David. De benoeming van Piet Weys
als ere-lid van 't Knölleke i.v.m. zijn
25 jaar Raad van Elf lidmaatschap.
De bekendmaking van het boere-
bruidspaar 1990. Het uitkomen
wordt verzorgt door de korfbalclub.
Verder zal er op die middag af
scheid worden genomen van Wil-
ma Manders die stopt als
voorzitster van de organisatie boe-
renbruillott Leunen. Kortom het
belooft een gezellige middag te wor
den waarbij Noöet Tuus de muziek
verzorgt. Aanvang 14.00 uur in het
gemeenschapshuis.
elke week nieuws
door de leden zelf. Van tijd tot tijd
wordt een gedeelte van de bijeen?
komst gebruikt om van gedachten
te wisselen over eeii bepaald onder
werp, vaak aan de hand van vragen
lijsten.
Waar loopt Veldeke Venray warm
voor?
Dialekt.o.a. woorden, gezegden,
volksverhalen, overleveringen, lie
deren, veldnamemZeden en ge
bruiken, zoals geboorte,
jeugdjaren, huwelijk, overlijden,
burenhulp, kermis, vastenavond,
de slacht, knechten en meiden,
zaaien en oogsten, volksaard; Gods
dienstige zeden en gebruiken,
bijv. kerkelijke feestdagen, dialekt-
mis, processies, bedevaarten, devo
ties. naamheiligen, bijgeloof,
paasvuren; Landelijke bouwkunst,
boerderijen, burgerhuizen, dorps
gezichten. kruisen en kapellen: Ge-
brui ksvoorwe rpe ngereedschap
in en buiten het huis. inventaris
van huis enz.; Typische ambach
ten. bijv. herder, omroeper, koet
sier. klompenmaker, kuiper, wever
enz.: Huismiddelen, planten en
kruiden, bidders en bijgeloof bij
mens, dier en plant: Ontspanning,
kinderspelen, dans en muziek, ker
mis. schutterijen, spinningen,
bruiloften: Klederdracht, burgers,
boeren, kinderen, varianten; Ven
ray van 1900, uiterlijk, historie,
bijzondere gebeurtenissen,
dorpstypen etc.
Binnen de vereniging zijn twee
werkgroepen aktief. De bekendste
Op 7 januari organiseert de car
navalsvereniging de Schanseknup
pels uit Casten ray het jeugdvorsten
bal met o.a. het aft reden van de hui
dige vorst Pepijn en het uitkomen
van de nieuwe vorst Het jeugd
vorstenbal wordt gehouden in ge
meenschapshuis De Wis te Casten-
ray en vangt aan om 15.11. uur.
Dit jaar organiseert de Tennisc
lub Venray, voor het eerst in zijn
ruim 50 jarig bestan, de boerebrul-
luft. Zestig leden zijn al maanden in
de weer om dit feest tot een eenma
lige gebeurtenis te maken. Onze
club laat het niet bij de carnavalsda
gen alleen, maar begint zijn activi
teiten in het nieuwe jaar met een
groot boeremoestoernooi voor de le
den. Vanaf 13.00 uur wordt in de
tennisbal de Schaapskooi verkleed
of niet getennist. Uiteraard zal er
boeremoes geserveerd worden.
Voor de deelnemers gratis, voor be
langstellenden en andere liefheb
bers voor het luttele bedrag van
3,50. Alle tennispielhazen en piel-
hazinnen laatje snuutje zien op dit
toernooi en pep je vast op voor een
nog groter gebeuren op 27 januari
in de perdstal als de familie voor
gesteld wordt, met muziek van de
Plaarzek. Vergeet ook 28 januari
12.00 uur het ondertrouwbal in de
schouwburg niet, waar de bruid en
de bruidegom bekend worden ge
maakt. Het hoogtepunt is 27 februa
ri De Boerebrulleft Vul het
inschrijfformulier in het het Lobje
in.
is de werkgroep Kruisen en Kapel
len. die zijn diensten aanbiedt voor
het behoud van deze monumentjes.
Dë andere is de werkgroep Venray
se taal. Zy verzamelt en bestudeert
alles over de Venrayse taal. Enkele
leden vormen een redaktie voor pu-
blikaties over volkscultuur en weer
anderen verzamelen foto's, ansich
ten en souveniers uit grootmoeders
tyd.
In de afgelopen periode heeft Vel
deke Venray veel succes geoogst
met het vervaardigen van enkele
geluidsdiaseries over het oude Ven
ray, het uitgeven van ansichtkaar
tenseries en van boekjes over de
Venrayse volkscultuur, een dialekt-
mis en het organiseren van ten
toonstellingen. In diverse
publicaties heeft Veldeke een grote
bijdrage kunnen leveren.
Heel wat plannen liggen op uit
werking te wachten. Misschien iets
voor u?
Voelt u iets voor het doel en werk
ran Veldeke Venray? Wij hebben
plaats voor u. zowel als u aktief aan
het werk wilt. maar ook als u vooral
wilt steunen.
Voor f30,- per jaar bent u al volle
dig lid. U ontvangt dan tweemaal
per jaar de "Hazegaerf, een tijd
schrift over volkscultuur en berich
ten van Veldeke Venray. Tsvens
vindt u ook nog zes maal per jaar
het tijdschrift "Veldeke" in de brie
venbus.
Ons adres is: Veldeke Venray,
Postbus 52, 5800 AB Venray.
Jeugdvastelaovendvereniging De
Hazekeutel heeft haar vereniging
sonderscheiding de Orde van de
Hazekeutel, voor 1990 toegekend
aan Wiel Boom. De Orde van de Ha
zekeutel wordt jaarlyks toegekend
aan een persoon die zich vele jaren
voor de Venrayse jeugd heeft
ingezet.
Wiel Boom is zo'n iemand. Altyd
klaarstaan voor de jeugd en zelf
nooit op de voorgrond verschy-
nend. Wiel (42) is getrouwd en va
der van een kind. Het gezin Boom
woont in de Pastoor v.d. Gaetstraat
Wiel is al vanaf zijn 10e jaar lid van
Gymnastiekvereniging St. Christof-
fel. Al na vyf jaar ging hy fungeren
als hulpleider. Drie jaar later ging
Wiel zelfstandig lesgeven. Op zyn
20e levensjaar was hy, na een cur
sus gevolgd te hebben, officieel be
voegd om les te geven.
Dat lesgèven doet hij tot heden
ten dage nog vaak zes avonden in
de week. Alleen de woensdagavond
wil Wiel vrijhouden om op tv voet
bal te kunnen kijken.
Vanaf zijn 30e levensjaar zit Wiel
in het bestuur van de Technische
Commissie van St. Christoffel. Dit
houdt o.a. in het regelen van
wedstrijden voor groepen en/of re
creanten, het organiseren van vaar-
digheidsproeven, het maken van
turnschema's en ondersteuning
van de leiders.
Tijdens al deze activiteiten heeft
Wiel de volle ondersteuning van
zijn vrouw Corry. Deze verzorgt
daarby ook nog een maandelijkse
ruilbeurs van tumpakjes e.d. Elke
le zaterdag van de maand kan men
bij Corry Boom terecht om te ruilen
of om goedkoop aan een turnpakje
te komen. Een activiteit die door de
400 leden tellende vereniging St.
Christoffel bijzonder op prijs wordt
gesteld.
Andere hobby's dan gymnastiek
zijn kanaries en afstand lopen. Ver
der zit Wiel in het bestuur van de
personeelsvereniging van de NLW-
bedrijven aan de Smakterweg. Daar
houdt Wiel zich o.a. bezig met het
organiseren van de carna-
valsmiddag.
Hoewel Wiel er eigenlijk niets
van wil weten om op de voorgrond
te treden, wordt hij nu toch in het
zonnetje gezet. Tijdens de jeugdzit-
ting van De Hazekeutel, zondag 21
januari a.s., zal hij worden gehul
digd met de Orde van de Haze
keutel.
VANDALISME
Er werd aangifte gedaan van ver
nieling van een vitrine gelegen aan
de hoek Schoolstraat-
Schoutenstraatje.
Van een flat aan de Bachstraat
bleken een 12-tal ruiten te zyn in
gegooid evenals de ruit van de toe
gangsdeur van de lift
Eveneens werd aangifte gedaan
van vernieling van een ruit van een
flat aan de Haammakerstraat.
Een aan de Ravelstraat geplaatste
groene PTT-brievenbus bleek ver
nield te zijn. Vervanging van die
brievenbus kan eerst plaats vinden
als de bewoner een bedrag van f
40- betaald.
Van een aan de Kruiden laan ge
parkeerde personenauto van een
inwoner bleek met ruw geweld de
spoiler er vanaf getrokken te zyn.
In 1990 zal Circus Mök zijn ten
ten weer opslaan in de Venrayse
Beejekurf en wel op de vrijdagen
2 en 9, de zaterdagen 3 en 10 en
de woensdag 7 februari. De eerste
zaterdag. 3 februari, zal dit jaar
weer in ere hersteld worden als
dé officiële avond van rastelaoves-
vereniging De Piëlhaas. Al diege
nen, die op welke wyze of door
wat voor werkzaamheden verbon
den zijn met de Piëlhaas. worden
uitgenodigd voor deze zitting?
Op deze vijf avonden organiseert
de Piëlhaas weer zittingsavonden
die bol staan van zang. dans, caba
ret en wazel. Een keur van Ven
rayse artiesten, waaronder dit jaar
alleen maar vele inmiddels oude
bekenden, wisselen elkaar af met
kolder en grollen. Artiesten die
op de bühne staan om het hoog
geëerde publiek een plezierige.
ongedwongen, gezellige avond te
bezorgen.
De commissie Circus Mök staat
dit jaar garant dat het zeer afwis
selende programma 1990 het pu
bliek een stukje professionalisme
voorschotelt, wat voldoet aan de
vastelaovesverwachtingen van alle
Piëlhazen en Piëlhazinnen. Een
programma dat onder leiding
staat van Vorst Piet, de neeje
Prins en zyn adjudanten, de raad
van 11 en dat muzikaal omlijst
wordt door de Hofkapel en diverse
joekskapellen.
De kaartverkoop voor deze vijf
avonden vindt plaats op zaterdag
6 januari, alleen voor leden, van
10.00 tot 12.00 uur in de foyer
ran de schouwburg (vanaf 9 uur
worden nummers uitgedeeld).
Kaarten worden op deze verkoop
alleen verstrekt op vertoon van
een geldig lidmaatschap 89 90. De
vrije verkoop vindt plaats op vrij
dag 19 januari van 19.30-21.30 uur
en zaterdag 20 januari
Het carnavalsseizoen van de Hui-
buuke in Overloon start als van
ouds met de liei^jesavond op
zaterdag 6 januari a.s. in de Kui
tuurbunker te Overloon. I)e organi
satie is in handen van fanfare de
Vriendenkring en zoals ieder jaar
zijn er ook nu wqcr vele inzendin
gen. Wie uiteinoelyk' als winnaar
uit de bus komt bepaalt zaterdag de
jury. het publiek dat ieder jaar in
grote getale afkomt op deze gezelli
ge en spannende Lonse carnaval
savond.
Voor de muzikale omlijsting en
de begeleiding van deze avond staat
garant Freunde Echo o.l.v. Ton Kei
zers. Zaterdag zal er tevens afscheid
genomen worden van Prins Dave 1.
Hy maakt plaats voor de nieuwe
prins die op 27 januari op het prin-
sebal bekend wordt gemaakt aan
het Lonse publiek. De lie<ijesavond
begint zaterdag om 20.00 uur en U
bent allen van harte welkom.
GROTESTRAAT 7 VENRAY
TEL. 04780-84263
De mens was -en is- een produkt
van zijn opvoeding en omgeving. Al
lerlei omstandigheden beïnvloeden
daarbij zijn doen en laten. In dit
hoofdstuk wordt de klemtoon gelegd
op gedragingen, die karakteristiek
zijn geweest voor tie volksaard van
deze streek. Veel zaken, waar wij te
genwoordig vreemd tegenaan kij
ken. waren dat vroeger helemaal
niet. omdat zij hun plaats hadden
binnen de algemene mentaliteit van
de streek.
Hoewel het wat gewaagd is. om de
kenmerken van de Venrayse volk
saard van vroeger jaren in een paar
woorden le vangen, is het hier toch
nodig om begrip te kuuneif hebben
voor de uitingen ervan. Voorop staat
het behoudende:" dit hebben we al
tijd zo gedaan en het is altijd goed
genoeg gegaan".
De volgzaamheid komt op de twee
de plaats: (le pastoor verbood bij
voorbeeld vanaf de preekstoel het
dansen op zondag.
7Vis derde volgt de geslotenheid te
genover notabelen en autoriteiten
(hoeëge hierc) en vreemdelingen.
Alles overheersend waren de ge
dachten liet mag niet teveel kosten
en de religieuze devotie.
Veel gebruiken, die in de loop van
één jaar .op de voorgrond traden,
kwamen zeer algemeen voor: ook
buiten onze streek.
Andere waren weinig of' niet bui
ten ons gebied in zwang.
Naast literatuuronderzoek is een
zeer belangrijke informatiebron ge
weest. de herinnering van enkele
tientallen oudere Venrayse mensen.
Vanaf de oprichting van Veldeke
Venray in 1973 hebben leden zich
individueel bezich gehouden met
het verzamelen van gegevens bij
o.a. volksgebruiken zoal naober-
hulp. oogst, kermis, geboorte, ster
ven enz. Regelmatig waren er
ledenbijeenkomsten waarop erva
ringen werden uitgewisseld, volks
verhalen van de band weden
beluisterd en enkele typische ge-
bruiksvoorweipen werden bespro
ken. Zonder hun medewerking zou
het onmogelijk zyn geweest de ty
pische streekeigen kanttekeningen
te kunnen plaatsen.
Daarnaast zijn over de oudste pe
riode gegevens gehaald uit manus
cripten en publikaties van de
Venrayse priester Martin Janssen
en de Oostrumse schrijver Herman
Maas.
Alle gebruiken kwamen binnen
de gemeente Venray voor tussen
1870 en 1940 - verder ging het on
derzoekterrein niet-.
Diverse beschrijvingen moesten
algemeen gehouden worden, omdat
meer speurwerk verdere bijzonder
heden aan het licht zou kunnen
brengen. Vooral uit de kerkdorpen
zouden nog details naar voren kun
nen komen die waardevolle aanvul
lingen kunnen zijn. Veldeke Venray
is wat dat betreft zeer benieuwd naar
de reakties van de lezers.
Gekozen is voor zoveel mogelijk
ordening naar tijd in het jaar in
plaats van een alfabetische. Na de
vastenavond volgt de vasten, op de
vasten volgt de Pasen enz.
De beschrijving van - al of niet
verdwenen- gebruiken van vroeger
begint dan ook met de eerste dag
van het jaar.
Ergens aan de Broehweg
rond 1920. De volksaard van Ven
ray u>as hier vrij zeker op de eerste
plaats-, "Hetnag niet teveel kosten".
Het echtpaar Hoeffen-Hendriks mis
één van de veledie het niet al te
breed hadden.