aoneowcAw:
ALS JE
EEN HAND
VERKNALT,
GA JETOCH
GEWOON
EEN NIEUWE
HALEN.
t firijatten
mn öe drut ÜCcrk
Je bent een rund als je met vuurwerk stunt, sire
BOmCNty
NOTITIES EN MEDEDELINGEN VAN DE GEMEENTE VENRAY onder
redaktie van het bureau voorlichting en inspraak
Nota
Ouderenbeleid
Rookverbod
in het
raadhuis
Bekendmaking
Bouwvergunning
verleend
Bouwvergunning
aangevraagd
Bouwvergunning
aangevraagd
'EEL EN MAAS
Donderdag 28 december - Pagina 7
Bel gratis voor informatie: Stichting Consument en Veiligheid 06-02 20220.
RAADHUIS VENRAY
Raadhuisstraat 1
Telefoon 04780-23333
Correspondentieadres:
Postbus 500
5800 AM VENRAY
Openingstijden:
Maandag t.m. vrijdag van 9.00 tot
12.00 uur.
De afdeling Bevolkingszaken is
tevens geopend op donderdag
van 15.30 tot 17.00 uur.
Van deze openingstijden kan uit
sluitend na telefonische afspraak
worden afgeweken.
Spreekuren b. en w.
Burgemeester
H.J.M. Defesche
Maandag van 10.00 tot 11.00 uur
bestuurszaken, openbare orde
en veiligheid, kermissen en
markten, dorps- en wijkraden,
voorlichting en inspraak, eco
nomische aangelegenheden,
werkgelegenheid, handel en mid
denstand, bevordering toerisme,
culturele zaken, sportzaken, re-
kreatie, personeelszaken, organi
satie, informatica en interne
dienstverlening.
Wethouder
W.A. Claessens
(loco-burgemeester)
Maandag van 10.00 tot 11.00 uur.
openbare werken, verkeer en
vervoer, reiniging, energiebespa
ring, ruilverkaveling, eigendom
men (m.u.v. verkoop bouwkavels
in bestemmingsplannen), agrari
sche zaken, milieuzaken.
Wethouder mevr.
E.M.A.A. Hoppenreijs-de Loo
Maandag van 10.00 tot 11.00 uur.
sociale zaken, emancipatie,
samenlevingsopbouw, gezond
heidszorg, culturele minderhe
den, werklozenzorg, bejaarden
zorg en coördinatie welzijns
planning.
Wethouder
J.H.M.O. Truyen
Maandag van 10.00 tot 11.00 uur.
financiën, belastingen, grond
bedrijf (m.u.v. exploitatie bestem
mingsplannen en verkoop bouw
kavels in bestemmingsplannen),
gemeentegaranties, onderwijs,
volwassen-educatie, kinderop
vang, jeugd- en jongerenwerk,
akkommodatiebeleid, mondiale
vraagstukken en kabelnet
voorzieningen.
Wethouder
drs. H.M. Kersten
Maandag van 10.00-11.00 uur.
ruimtelijke ordening, volkshuis
vesting, bouw- en woningtoe
zicht, welstandstoezicht, stede-
bouw, verkoop bouwkavels in
bestemmingsplannen en exploi
tatie bestemmingsplannen.
Koperen ornamenten
van de Grote Kerk
INLEIDING
Over de geelgietery. ook wel Di-
nanderie genoemd, werd reeds ge
schreven in een tweetal artikelen
van 5 en 12 januari jl. Die handel
den over de geelkoperen Arendleze
naar van de Grote Kerk.
De produktie van de werkplaat
sen te Dinant in de Ardennen nam
kwalitatief en kwantitatief zulk een
vooraanstaande plaats in. dat Di-
nanderie als algemene naam ging
dienen voor de in de 14de en 15de
eeuw in roodbrons en geelkoper
vervaardigde gebruiksvoorwerpen
Ook wanneer deze niet in Dinant
maar elders gemaakt waren.
Na de verwoesting van die stad
door Karei de Stoute, hadden zich
verscheidene ambachtslieden uit
Dinant elders gevestigd zoals te
Maastricht. Namen, Brussel. Brug
ge en Mechelen.
De koperen lezenaar uit de Grote
Kerk zou rond 1500 te Maastricht
vervaardigd zijn.
In Keulen was een atelier ge
vestigd, dat zich bezig hield met het
maken van geelkoperen grafzerk-
Eind 1989 heeft het college van
burgemeester en wethouders de ge
meentelijke nota ouderenbeleid
vrijgegeven voor inspraak. Deze no
ta geeft beleidslijnen aan op diver
se. voor ouderen belangrijke
terreinen, zoals huisvesting, ver
voer en verkeer, zorg en maatschap
pelijke participatie.
De nota is ter inspraak toegezon
den aan diverse organisaties en in
stellingen. die ouderen tot hun
doelgroep rekenen. Ook alle dorps-
en wijkraden hebben een exem
plaar ontvangen.
Tot 10 februari a.s. heeft een
ieder —organisaties als ook indivi
duele personende gelegenheid te
reageren. De nota is voor be
langstellenden op verzoek ver
krijgbaar bij de afdeling Welzijn
van het raadhuis.
De afgelopen weken hebt u het
ongetwijfeld al vele malen gehoord
en gezien: met ingang van 1 janua
ri 1990 geldt een rookverbod
voor openbare gebouwen.
Dat geldt dus ook voor het raad
huis en daarom hebben burge
meester en wethouders besloten,
dat met ingang van die datum over
eenkomstig de Tabakswet in het
raadhuis een rookverbod geldt voor
alle ruimten, met uitzondering
van de werkkamers, waarin zich
geen loketten en/of balies be
vinden.
Uiteraard geldt dit rookverbod
niet alleen voor de ambtenaren en
de gemeentebestuurders, maar ook
voor al diegenen, die het raadhuis
bezoeken.
Gedeputeerde Staten van Lim
burg maken bekend, dat zy bij
besluit d.d. 7 november 1989 een
zone. als bedoeld in artikel 53 van
de Wet geluidhinder, hebben vast
gesteld rond het industrieterrein
Witte Vennen te Venray.
De vastgestelde zone. alsmede alle
andere ter zake zijnde stukken lig
gen ter inzage van 8 januari 1990
tot 8 februari 1990 en wel:
in het Provinciehuis te Maas
tricht (bibliotheek) tijdens de
werkuren:
in het gemeentehuis van Ven
ray eveneens tijdens de werkuren.
Gedeputeerde Staten van Lim-
platen. Volgens dr. Fr. Gorissen.
zouden de vijf platen (één hoofd
plaat en vier boekplaten) van de
grafzerk van pastoor Van der Gaet
te Keulen ontstaan zijn. Zij werden
bij toeval ontdekt en op een re-
konstruktie van genoemde zerk on
der de orgel aangebracht. Zij
dateren uit het einde van de 15de
eeuw en zijn belangrijke laat
middeleeuwse kerkomamenten.
In de zuidelijke Nederlanden wa
ren te Brussel de befaamde geelgie-
ters van Thienen werkzaam in de
tweede helft van de 15de begin 16de
eeuw.
In de noordelijke Nederlanden
bepaalde men zich lange tijd tot het
gieten van eenvoudige gebruiks
voorwerpen zoals potten op drie
poten naar aardewerkmodel. De fij
nere gietkunst kwam pas later in de
16de en 17de eeuw tot ontwik
keling.
Na de vestiging in de genoemde
steden gingen de geelgieters zich
aaneensluiten tot gilden en regle
menten werden samengesteld. Met
de kerk werden nauwe betrekkin
gen onderhouden. Bronzen en ko
peren voorwerpen, als kandelaars,
kroonluchters en altaarkruisen
werden daarvoor vervaardigd.
Burgemeester en wethouders van
Venray hebben in hun vergadering
van 19 december 1989 voor de on
derstaande bouwplannen bouwver
gunning verleend. Zy die menen
door de afgifte van één of meer van
deze vergunningen rechtstreeks in
hun belang te zyn getroffen, kun
nen op grond van de wet AROB
daartegen bij het college van burge
meester en wethouders van Venray
een gemotiveerd bezwaarschrft in
dienen en wel binnen dertig dagen
na bovengenoemde datum.
het bouwen van een garage
aan de Viearieweg 41 te Leunen.
t.n.v. M.GJ. Tyssen;
het bouwen van een garage
aan de Viearieweg 43 te Leunen,
Ln.v. A.J.M. Smedts:
het bouwen van een hobby
ruimte aan de Sanshofstraat 56 te
Venray. t.n.v. P.G.M. Goumans;
het bouwen van een serre aan
de St An ton iusst raat 7 te Venray.
t.n.v. P.M.J. Wijnen;
het uitbreiden van een pluim
veestal aan de Timmermannsweg
120 te Ysselsteyn, t.n.v. Maatschap
Pijnenborg;
het bouwen van een pluim
veestal aan de Timmermannsweg
120 te Ysselsteyn. t.n.v. Maatschap
Pijnenborg;
het intern verbouwen van het
ziekenhuis aan de Merseloseweg te
Venray, t.n.v. St. Elisabeth Zie
kenhuis;
het bouwen van een tuinhuis
je aan de Zandbleek 48 te Venray.
Ln.v. H.J.M. Arts;
het wijzigen van een raam aan
de Julianasingel 11 te Venray. t.n.v.
H. van Noorden;
het verbouwen van een win
kelpand aan de Merseloseweg 6 te
Venray; t.n.v. J.T. Theuws-,
hot bouwen van een woning
aan de Matterhomlaan 25 te Ven
ray. t.n.v. H. te Poel. Gildestraat 97 te
Hilvarenbeek;
het plaatsen van een plastic
boogkas aan de Mgr. Hanssenstraat
77 te Oostrum, t.n.v. H.G. Ho-
lierhoek:
het bouwen van twee wonin
gen met garages aan Grootdorp 60
en 62 te Merselo. t.n.v. J.G.W. Pub-
ben, Loonsedijk 12 te Merselo.
^De burgemeester van Venray.
mr. H.J.M. Defesche
burg. namens dezen.
De direkteur van de Hoofdgroep
Verkeer. Waterstaat en Milieu,
o.l. Het Hoofd van de Afdeling
Milieu.
(drs. E. Eggink)
Soms werd een kroonluchter ge
schonken. wat blijkt uit de inscrip
tie die men er op aantreft.
Hoe groot ook de bedrevenheid
en de kunstzin van de edelsmeden
in de Romaanse periode geweest
moge zyn. niet minder belangrijk
waren de resultaten van het geel-
gieten, toen deze ambachten tot
zelfstandige beroepen waren gewor
den. Wel trad op de duur versobe
ring op in vorm en versiering, maar
het ware wezen van het materiaal
kwam in eenvoud meer tot gelding.
I)E GEELKOPEREN
KROONLUCHTER VAN
PASTOOR VAN DER GAET
In zyn testament van 1490
schenkt pastoor Van der Gaet een
grote geelkoperen kroonluchter,
die in zijn kannunikswoning te
Utrecht hing. Deze kroonluchter
kwam naar Venray en hing later
voor het gotische Maria-altaar.
Pastoor Pascal Schmeits schreef
hierover 'Onder de Apostelbeelden,
tegen de kolommen (behalve onder
het beeld van de H. Paulus. dat bo
ven den preekstoel staat) en on
der de beelden van Christus
Artikel 18a van de Wet. R.O.
Burgemeester en wethouders van
Venray zijn voornemens om op
grond van artikel 18a van de Wet op
de Ruimtelijke Ordening vrijstel
ling te verlenen van het ter plaatse
geldende bestemmingsplan ten be
hoeve van de navolgende bouw
plannen:
het bouwen van een open ber
ging aan Dennenoord 15 te Venray:
het bouwen van een tuinhuis
je aan de Langeweg 37 te Venray.
Ln.v. A.G. Heetkamp:
het bouwen van een carport
aan de Houtzagerstraat 10 te Ven
ray. t.n.v. mevr. M.P.H. Janssen.
De op de bouwaanvrage(n) betrek
king hebbende stukken liggen met
ingang van 29 december 1989 gedu
rende 14 dagen voor een ieder ter
inzage by de onderafdeling bouw
en woningtoezicht, kamer 310 van
het raadhuis (van 9.00 tot 12.00
uur).
Gedurende deze termyn kunnen
eventuele bezwaren schriftelijk bij
burgemeester en wethouders wor
den ingediend.
De burgemeester van Venray
mr. H.J.M. Defesche
DE AKTIEVE SPORT VOOR IEDEREEN
Burgemeester en wethouders van
Venray zyn voornemens aan de na
volgende bouwaanv ragen medewer
king te verlenen.
het bouwen van een gara
ge/berging aan de SL Servatiusweg
9 te Venray. t.n.v. P.J.M. Strijbos;
het bouwen van een garage
aan De Leng 16 te Oirlo. Ln.v. A.W.H.
Fleurkens;
het uitbreiden van een wo
ning met kantoorruimte aan de Gil
destraat 16 te Oostrum, t.n.v. F.P.M.
Ryshouwer;
het bouwen van een E-ksast,
pomp/sproeiberging aan de Beek te
Merselo. Ln.v. F.J. Muijsers, Klein-
dorp 23 te Merselo:
het uitbreiden van een wo
ning aan de Dakdekkerstraat 12 te
Venray. Ln.v. A.G.J. Janssen;
het plaatsen van een open ber-
gruimt aan de Casten rayseweg 28 te
Oirlo. t.n.v. L.W.M. Manders:
het bouwen van een woning
(Salvator) en O.L. Vrouw bij den in
gang van het koor. staan dertien
groote koperen armluchters, elk
voor één kaars: het zyn heerlijke
voortbrengselen der geelgieters-
kunst van de 15de eeuw, misschien
een kwart eeuw ouder dan de koor
lezenaar'.
Verschillende gronden wettigen
bij ons het vermoeden dat het on
derdeden zijn van één grooten oor-
spronkelijken kroonluchter'. (Dit
blijkt ook duidelijk uit de bevesti-
gingskonstruktie.)
Verder schreef Schmeits 'Wij vin
den in de kerkarchieven dat voor
het altaar van O.L. Vrouw, door de
fam. Versieyen (uit Venray) gesticht,
dagelijks onder het lof aan een
daarvoor opgehangen kroonluchter
twaalf kaarsen brandden, op kosten
van de kerkfabriek (bestuur) en vyf
op kosten van den tijdelijken bene
ficiant (bedienaar) van het altaar.
Het wil ons voorkomen dat de hui
dige armluchters, die wel 200 jaren
ouder z(jn dan de meeste Aposte
len. van dezen oorspronkelijken
luchter zijn'.
Pastoor Schmeits vermoedde, dat
de grote kroonluchter 'door
neerstorting' zwaar beschadigd
werd en dat hy vervangen werd
door een 17de eeuwse kleinere
kroonluchter met zestien armen.
Pastoor Schmeits stelde verder vast
dat 'Indien die zware vracht gebro
ken koperwerken (opgeslagen bo-
Kandelaars uit de 15de en 16de
eeuw
aan de Athoslaan te Venray, Ln.v. W.
Koppens. Hoekendaal 12 te Bakel;
het herbouwen van een dans
gelegenheid aan de Langstraat 4 te
Venray. Ln.v. J.A.G.M. Jansen;
het bouwen van een woning
aan de Ringweg 10a te Ysselsteyn.
Ln.v. M.J.G.M. van Dyck;
het bouwen van een loods
voor droge mestopslag aan de Mo
ven het zuidportaal) niet voor
eenige jaren verkocht was. waren
vele vragen omtrent onze verdwe
nen of geschonden kunstvoorwer
pen gemakkelijk opgelost'.
Dit geldt ook voor dé verdwenen
koperen ornamenten van de unie
ke arendlezenaar, die nu in de
schatkamer van de Grote Kerk staat
opgesteld. Hieraan ontbreken o.a.
de zg. liehtarmen, waarop kaarsen
geplaatst konden worden, om het
boek dat de arend met zijn vleugels
vasthield, te verlichten
DE VOORNAAMSTE OVERIGE
KOPEREN VOORWERPEN
In de inventarisatielijst van de
kerk werden in 1833 onder meel
de volgende koperen voorwerpen
vermeld: de reeds genoemde luch
ters onder de Apostelen; 22 'gedre-
ve kopere luchters (kandelaars) op
hoofdaltaren en andere altaren'; 18
'van koper geslage armluchters
voor de beelden langs de muren en
de vont'; 6 'kleine van geslage ko
Kandelaars uit de 17de en 18de
eeuw
lenhoek 14 te Oirlo. Ln.v. L.H.H.
Janssen:
het bouwen van een woning
met garage aan Oeldershof te Oirlo.
t.n.v. P.A.M. Willems. Haalakker 43
te Oirlo.
De op de bouwaanvrage(n) betrek
king hebbende stukken liggen met
ingang van 29 december 1989 gedu
rende 14 dagen voor een ieder ter
per gemaakte wandluchters aan de
pilaren tot verlichting van de kerk'.
Ook nu nog is de Grote Kerk wel
byzonder rijk aan geelkoperen kan
delaars. Ongeveer 70 in aantal, van
uiteenlopende vormen en datering
n.m. van de 15de tot en met de 18de
eeuw. Zy zullen veelal de vele alta
ren in de Grote Kerk gesierd
hebben.
De belangrijkste kandelaar is wel
die uit de 15de eeuw; een op drie
liggende leeuwtjes, rechte schacht,
met knopen, gekanteelde vetsehaal
met pin (hoog 27 cm). Dan volgen
nog twee exemplaren uit de XVIde
eeuw en een van rond 1700. De
overigen zijn van jongere datum.
Vermeldenswaard is dat te Venray
in de Hofstraat een befaamde ko
perslager woonde die tot ver in de
omtrek belangrijke koperwerken
vooral voor kerken vervaardigde,
zoals kandelaars. Zyn naam was Ar
nold Wevers, gehuwd op 6 mei 1772
met Johanna Maria Groethuvsen.
Ook van zyn hand zijn in de Grote
Kerk kandelaars aanwezig.
inzage b(j de onderafdeling bouw
en woningtoezichL kamer 310 van
het raadhuis (van 9.00 tot 12.00
uur).
(iedurende deze termijn kunnen
eventuele bezwaren schriftelijk bij
burgemeester en wethouders wor
den ingediend.
De burgemeester van Venray.
mr. H.J.M. Defesche
T>t slot de opmerking dat
ondanks het verlies van een deel
van de kerkinventaris in de vorige
eeuwen— toch met voldoening ge-
konstateerd moet worden, dat in de
laatste jaren een aantal waardevolle
kuiistv<K>rwerpen. die dreigden ver
loren te gaan. teruggevonden en ge
restaureerd konden worden en
voor de Grote Kerk behouden ble
ven. Zoals: de smeedijzeren draai-
kraan van de doopvont (16de eeuw);
de smeedijzeren kaarsenstandaard
(17de eeuw): de oude communie
banken (19de eeuw): de mensa van
het sacramentshuis (16de eeuw); tie
cikehouten portaaldeur (17de
eeuw): het geschilderd paneel van
een altaar-drieluik (16de eeuw) en
plaatsing van de herontdekte graf
zerkplaten van de zerk van pastoor
Gysbert van der Gael (15de eeuw).
De, in onze Grote Kerk. Im*waar
de kerkschatten horen hier van
nature thuis en geven een onbe-
driegelijk l>ecld van een oude,
hoogst belangrijke cultuur.
HÈ
door B.A.M. KRUYSEN
Krant/kandelaars 17de eeuw