PEEL EN MAAS DAMES PtfCE 1 tartiatten mn öe (Brate ICerk vlees OPRUIMING 69. 99.- Venrayse markt geen publiekstrekker voor winkelcentrum „eet «lies van 10.- 29.- 39.- I.K.V.O.S. Volksuniversiteit Venray e.o. Uit de raad van Vierlingsbeek CLEANING shirts blouses broeken truien colberts Jacks Mantels v.a. v.a, v.a. v.a. v.a. 49. v.a. v.a. Het gaat er op lijken, dat de ver standhouding tussen marktkooplui en Venrayse winkeliers minder prettig wordt en gaat ontaarden in een welles- nietes debat. Beide partijen blijven op hun eerder ingenomen standpunten staan. Enerzijds moet de markt op maandagmorgen blijven; anderzijds moeten de winkels op maandagmor gen dicht. Een onprettige situatie waar in feite niemand mee gebaat is. Vorige week schreven wij, dat Het Winkelcentrum meent te kunnnen konstateren dat de belangstelling voor de Venrayse maandagmorgen-markt aan het verminderen is; dat er minder mensen naar de markt komen om er hun inkopen te doen. ,,Niks van waar" reageerde jl. maandag dhr. Toon Jaspers, voorzit ter van ,,de feest- en marktcommissie". ,,Het marktgebeu- ren is helemaal niet teruggelopen. Zo er al minder mensen komen, komen die wél uitsluitend voor de markt, om dat ze in de winkels niet terecht kunne." Ook een kollega bevestigde, dat men nog steeds best tevreden is over de Venrayse markt. En beiden zijn er van overtuigd dat ze daarmee de gevoelens van alle marktkooplui vertolken. Ook het in ons artikel gebruikte „versmarkt" vindt bij hen geen weer klank. De groenteboeren die op maan dagmorgen op de Venrayse markt hun produkten aanbieden, hebben de groenten 's morgens om 5 uur op de veiling geladen. Kan het nog verser?, zo vroegen onze zegslieden. En een zogenaamde versmarkt op donderdagmorgen zien ze helmaal niet zitten. Afgezien van de benodigde toestem mingen moet men ook nog eens groen teboeren zien te charteren, die dan naar Venray willen komen. „Iedereen heeft zijn vaste markten en gaat die niet op de gok veranderen" aldus dhr. Jaspers. Dat straks de Grote Markt vanwege reconstructiewerken tijdelijk niet meer gebruikt kan worden voor het houden van de maandagse markt, vindt men helemaal niet erg. Wat hen betreft hebben ze de Grote Markt feitelijk niet meer nodig. Het Henseniusplein, het schouwburgplein, het plein voor café Hulsman, en een stukje Schoolstraat zijn intussen op papier al zó ingedeeld, dat alle marktkramen daar geplaatst kunnen worden. „Ge zellig dicht bij elkaar en geen geloop meer door de Grotestraat. We behoe ven voor die winkels toch geen pu bliekstrekker te zijn", en daarmee on derstreepte men nog eens duidelijk dat volgens hen de markt ook zonder centrum-winkels best kan blijven bestaan. Alles zal uiteindelijk afhangen van het grootwinkelbedrijf. Hun winkels zijn nu ook op maandagmorgen geo pend. De hoofd-directies daarvan SLAGERIJ DRABBELS EN MEDEWERKERS ZWAAR OVERMATIG BEMESTEN De Algemene Inspectiedienst van het Ministerie van Landbouw maakte maandag proces verbaal op tegen een landbouwer uit Ysselsteyn, terzake het zwaar overbemesten van de landbouwgrond aldaar. Bij controle bleek tevens, dat deze landbouwer 4 maal overtredingen terzake de mest- boekhoudlh^ha'd gepleegd. WEER SNEUVELDEN RUITEN Er werd aangifte gedaan van vernieling van drie ruiten; deze keer van het kinderdagverblijf "Duime lot" aan de Beukenlaan. VALK ONTSNAPT Een handtamme valk van de Merselose valkenier v.d.V. is tijdens 'n jachtvlucht niet bij de valkenier teruggekeerd. De valkenier doet nu het dringende verzoek: indien men de valk waarneemt direkt kontakt op te nemen met de politie of met de valkenier. DRANK IN BESTUURDER Tijdens een routine-controle stelde de politie bij een 50-jarige Venrayer vast, dat deze autobestuurder alcohol had genuttigd. Net te weinig voor een proces verbaal, maar wel voldoende voor een rijverbod van 3 uur worden op verzoek van Het Winkel centrum door de Kamer van Koop handel benaderd, om ook mee te doen aan de maandag-morgen-sluiting. Onder het motto "voedsel voor iedereen" wordt in Venray een cursus gegeven over het Wereldvoedsel- vraagstuk. De cursus duurt acht avonden en start op donderdag 16 februari a.s. Tijdens de cursus wordt stap-voor- stap ingegaan op de structurele oorzaken van honger en ondervoe ding in de wereld. Een aantal mythen zullen beoordeeld worden om duide lijk te krijgen welke verantwoorde lijkheid wij vanuit het Westen hebben. In de cursus komt ook aan de orde hoe organisaties hier en in de Derde Wereld proberen dit immense probleem op te lossen en welke bijdrage wij daaraan kunnen leveren. Inschrijving staat open voor alle belangstellenden. De kosten bedragen 20,-- per persoon. De bijeenkomsten worden gehouden in de accomodatie aan de Oostsingel 3.7a in Y.enray, Organisatie: Volksuniversiteit Ven- r&jf "è.o. en IKVOS (interkerkelijk vormingswerk ontwikkelingssamen werking). Inlichtingen en opgave: IKVOS, Maurits van Ravesteyn, Oostsingel 37a, 5802 AM Venray, tel. 04780- 86058. Hun ja of nee zal ongetwijfeld van beslissende invloed zijn op het uitein delijke markt- en winkelgebeuren in Venray. OPKOMEN VOOR JEZELF??!! In een groep iets zeggen, een gesprek beginnen, iemand iets durven weigeren, zeggen als je iets irriteert, weten hoe je met kritiek om moet gaan, je eigen mening geven, etc. Stuk voor stuk situaties waar iedereen weieens moeite mee heeft. Het kan echter zijn dat je in je dagelijkse kontakt met mensen gehinderd wordt door dit soort problemen. Het maakt je leven er niet prettiger op. Je voelt je gespannen in deze situaties, soms zelfs ga je bepaalde problemen uit de weg. Je kent ze vast wel dit soort problemen. Toch zijn het problemen waar je niet alleen mee zit, maar waar heel veel mensen moeite mee hebben. Ook zij vinden het moeilijk om voor zichzelf op te komen. Daarom organiseert de Volksuni versiteit Venray e.o. een cursus "opkomen voor jezelf" in Venray, op dinsdagavond vanaf 14 februari. Heb je interesse of vragen, bel dan naar de Volksuniversiteit, tel. 04780- 80185. DONDERDAG 26 JANUARI 1989 Nr. 4 HONDERDENTIENDE JAARGANG In de donderdag gehouden raads vergadering van de gemeente Vier lingsbeek werden o.m. de volgende voorstellen, zonder hoofdelijke stem ming, goedgekeurd. - Het door de heer Kruyf te Vierlingsbeek ingediende bezwaar schrift tegen de weigering van een bouwvergunning voor een woning tussen de panden 20 en 24, werd ongegrond verklaard. Daar bouwen zou het straatbeeld verminken. - De basisschool te Overloon krijgt 8.685,-- voor de aanschaffing van speelmateriaal. - De raad voteerde 4.879,-- voor herstel van het dak van het Jeugdgebouw annex fitnisscentrum in Vierlingsbeek. Of er in het fitniss centrum een nieuwe huurder komt, is nog niet bekend. - De bouwkavels in De Vlassert kosten voor een eengezinswoning 10.765,-, voor een HAT-woning 6.782,--, voor een premie-A koop woning 19.500,- en voor de vrije sector 90,- per m2. -De torenuurwerkverlichting Maas hees is aan herstel toe. De raad gaf zonder mokken een bijdrage van 25% van de kosten en dat was 364,-. - De stichting "Herdenking Slag bij Overloon" houdt dit jaar de 5-jaarlijkse herdenking. De raad gaf een garantiesubsidie van maximaal 5.000,-. Als op die garantie een beroep wordt gedaan, zal het stichtingsbestuur met cijfermateriaal moeten komen, zo werd aan de P.K. beloofd. Bij ons is er plaats voor in terieurverzorgsters met de wil om goed werk te leveren Neem meteen kontakt met ons op indien dit U aan spreekt. HOENDERSTRAAT 53 5801 CJ VENRAY TELEFOON 04780-87024 NIEUWJAARSREDE Bij de aanvang van deze raadsverga dering hield de voorzitter de gebrui kelijke Nieuwjaarsrede. Hij begon met een woord van dank uit te spreken aan allen die zich op de een of andere manier inzetten voor de leefbaarheid van de gemeente. Hij vervolgde zijn toespraak met te wijzen op de woorden van Koningin Beatrix in haar Kerstrede waar het ging om het milieu. Hij vroeg dan aan de raadsleden, wat ze ieder voor zich deden aan verbetering van het milieu. Hij vroeg of ieder raadslid apart met de auto was gekomen en of het niet mogelijk zou zijn, dat de raadsleden afkomstig uit hetzelfde dorp met één auto rijden. Ook drong hij aan meer boodschappen te doen zonder auto, en zeker de auto minder stationair te laten draaien. Alle middelen, aldus de voorzitter, moeten we gebruiken om de zure regen te verminderen, óók in de landbouw. Het gevolg van die zure regen is immers dat de bossen in de gemeente hun vitaliteit verliezen. De burgemeester zei tenslotte, dat hij met opzet had gezwegen over het vertrek van wethouder Bardoel. Persoonlijk speet hem dit vertrek zeer. In een later stadium zal hij daar nog op terugkomen. Overigens was al te merken dat er strijd zal worden gevoerd om de vakante wethouderszetel. Het was al een teken aan de wand, dat de drie raadsleden van Overloon (de lijst Overloon en de heer Van de Pans) met één auto naar Vierlingsbeek waren gekomen. Zij zullen in de toekomst gezamenlijk optreden. Het CDA wil oud-wethouder Ronnes weer naar voren schuiven. De beslissing over 'n nieuwe wethouder zal in de vergadering van maart worden genomen. Achteraf is gebleken dat de burgemeester dezelfde speech ge bruikt heeft als zijn collega in Zeeland. In de regionale pers werd dat breed uitgemeten en ook zijn raadsleden waren daar niet over te spreken... Henseniusplein 4a Tel. 85703 (Naar gegevens van Ben Kruysen.) De Grote Kerk van Venray wordt niet voor niets "Monument nummer één" genoemd. Niet alleen vanwege de rijke kunstschatten, welke zij bevat, maar zeker ook door haar uiterlijk. En tot haar uiterlijk mogen zonder meer de stenen worden gerekend, waarmee onze voorvaderen haar vanaf 1462 hebben opgebouwd. Ondanks het feit, dat in de laatste dagen van de tweede wereldoorlog de kerk zwaar werd beschadigd, bestaat nog een zeer groot gedeelte van de huidige kerk uit de oorspronkelijke stenen. De vorige week hebben wij geschreven over pastoor Gijsbert van der Gaet, die van Paus Pius II een aflaatverlening had ontvangen voor allen, die - mits in de vereiste gesteldheid - een behulpzame hand boden bij de bouw en voltooiing van de nieuwe Venrayse kerk. Deze kerk moest groter en hoger zijn dan de oude en monumentaler als de door de voorganger van pastoor Van der Gaet, pastoor Alard Trippenmeker, gebouwde toren. EEN HANDENKETTING Onder de Venrayse bevolking is een oude overlevering blijven voort leven, die ons vertelt over de bouw van de kerk en over de wijze waarop parochianen, en vreemdelingen hun hulp verleenden. Op ongeveer een uur afstand van de kerk, aan de noordgrens van de gemeente, een weinig ten zuid-oosten Kerkkuil" zou zijn naam te danken hebben aan de uitgravingen, die toen zijn gedaan om de nodige grondstof fen voor het maken van de brikken (stenen) te verkrijgen. Bij een letterlijke vertaling van de pauselijke "Bulle", luidt de tekst, dat de aflaat werd verleend aan degenen, die een helpende hand hadden toegereikt. In letterlijke opvolging van deze woorden zouden de parochianen en de van wijd en zijd toegestroomde vreemdelingen op be paalde dagen een lange rij hebben gevormd vanaf de veldovens in Smakt tot aan de in aanbouw zijnde kerk in Venray. Onder gebed werd dan de arbeid verricht, die hierin bestond, dat de stenen van hand tot hand werden overgereikt en zo in Venray bij de bouwplaats aan kwamen. Een lange handenketting dus van ruim vier kilometer. VRAAGTEKENS.... Uiteraard kan men achter dit verhaal de nodige vraagtekens zetten. Op Ie eerste plaats kan de vraag worden gesteld of de stenen inder daad in Smakt zouden zijn gebakken en zo ja, waarom men het zover moest zoeken. Was er dan dichterbij geen klei of leem te vinden? Om hierop het antwoord te vinden moet men zich even in de gedachten- gang van de toenmalige bouwmeester indenken. Hij stond voor de taak een zeldzaam hoog en groot gebouw op te trekken. Dikke muren en pijlers zouden een zware bovenlast moeten kunnen dragen en hoge spanningen moeten kunnen verduren. Er waren dus stevige, goeddoorbakken stenen nodig om die zware last te kunnen weerstaan en die bovendien tegen de invloed van het weer bestand waren. Tenslotte moest het gebouw de eeuwen kunnen trotseren. Er was dus een prima grondstof nodig, waaruit zulke stenen konden worden gebakken. Omdat men miljoenen stenen nodig had, zal men zich voor het vormen van al die stenen hebben bepaald tot een en dezelfde kleilaag. Er moest dus worden gezocht naar een grote zware laag van prima leem. Bovendien moest er brandstof zijn voor de veldovens. Hiervoor gebruikte men turf, waaraan in de gemeente Venray geen gebrek was. Maar men zocht naar een grote, zware laag prima leem in de nabijheid van turfgronden. In de naaste omgeving van het dorp Venray was zo'n plek niet te vinden, maar men vond alle vereisten op de plaats ten zuid-oosten van Smakt. "De „Lodder" ligt ten zuid-oosten van Smakt en ten zuiden van de z.g. „Zompen", de vroegere „Busse Vennen". Uit een door Ben Kruysen opgespoord geologisch rapport blijkt, dat de "Lodder" ligt in de onmiddellijke nabijheid van een stelsel van verlaten laatglaciale Maas beddingen, die met 1 a 2 meter zware klei gevuld zijn. Het is juist deze kei die geschikt was voor het bakken van de harde stenen, die voor de bouw van de Venrayse kerk gebruikt werden. Nog tot op de dag van vandaag heeft de waterplas "de Lodder" het duidelijke karakter van een uitgegra ven veenpoel terwijl in de nabijheid, iets noordelijker, nog de leemkuilen aan hun steile wanden te kennen zijn, al zijn ook de meeste daarvan in de loop uer jaren dichtgegooid, de bodem gelijkgemaakt en met bos beplant. Zo is het eerste deel van het volksverhaal wel niet bewezen, maar toch de mogelijkheid en waarschijn lijkheid daarvan aangetoond. HET VERVOER Anders is het evenwel gesteld met het verhaal over de handenketting. Voor het bouwen van een kerk is n.l. meer nodig dan stenen, zoals kalk, natuursteen, leien etc., die ongetwij feld per boot over de Maas naar Maashees zijn gebracht. Op enkele minuten afstand van de veldovens liep de baan van Venray naar Maashees en ongetwijfeld zullen de per boot aangevoerde bouwmateri alen met paard en wagen naar Venray zijn vervoerd. Waarom zou men dan voor het vervoer van de stenen niet van hetzelfde vervoermiddel gebruik hebben gemaakt? Aangenomen mag worden, dat de stenen vanaf de veldovens inderdaad "hand over hand" zijn overgegeven tot aan de nabijgelegen weg naar Venray. Eveneens kan worden aan genomen, dat in Venray bij de bouwplaats van de kerk weer mensen in een rij stonden opgesteld om de stenen via de ladders en steigers naar de metselaars te brengen. In deze zin zit er toch een kern van waarheid in het verhaal over de "handenketting". Hoelang men aan het bouwen van de kerk heeft gewerkt, is ook niet bij benadering te zeggen. Dat moeten verscheidene jaren zijn geweest. Alleen al voor het maken van de miljoenen stenen moet men jaren nodig gehad hebben. Schip en koor van de kerk, al zijn ze dan niet in eens gebouwd, maakten vóór de Aan de Lodder te Smakt zijn na 500 jaar de restanten van de leemafgravin- gen nog duidelijk zichtbaar (op het landkaartje met een pijl aangegeven oorlog toch de indruk om nog in de tweede helft van de vijftiende eeuw te zijn gebouwd. En zo mag worden verondersteld, dat pastoor Gijsbert van der Gaet de voltooiing van zijn kerk heeft mogen meemaken, want hij stierf in 1493. Bij gebrek aan gegevens is niet te zeggen wat met de oude romaanse kerk is gebeurd. Is zij tevoren afgebroken of heeft men de nieuwe om en over de oude kerk gebouwd? Wat betreft de hoogte van de nieuwe kerk kon dit laatste zeker gebeurd zijn, omdat de oude kerk betrekkelijk laag was. En bovendien heeft men het tijdens de bouw van de nieuwe kerk zeker niet zonder Godshuis kunnen stellen. "Mensen vinden het prettig, zich zelf te herkennen in de Middel eeuwers" aldus een Franse historicus: George Duby. Deze stelling zou onderschreven kunnen worden, door het feit, dat de Venrayse bevolking zich na 500 jaar opnieuw spontaan heeft ingezet, om de instandhouding van de Peelkathedraal financieel mogelijk te maken. van Smakt, werden de stenen gebakken. De tegenwoordige water plas "de Lodder" zou er zijn ontstaan en een nabijgelgen bos, "de De machtige St. Petrus Banden toren volgens een foto uit 1930. Het Angelus-torentje had destijds nog een stompe bedekking: de peperbus".

Peel en Maas | 1989 | | pagina 9