PEEL EN MAAS
DAMES
PtfCE
1 tartiatten
mn öe (Brate ICerk
vlees
OPRUIMING
69.
99.-
Venrayse markt
geen publiekstrekker
voor winkelcentrum
„eet «lies van
10.-
29.-
39.-
I.K.V.O.S.
Volksuniversiteit
Venray e.o.
Uit de raad van Vierlingsbeek
CLEANING
shirts
blouses
broeken
truien
colberts
Jacks
Mantels
v.a.
v.a,
v.a.
v.a.
v.a. 49.
v.a.
v.a.
Het gaat er op lijken, dat de ver
standhouding tussen marktkooplui en
Venrayse winkeliers minder prettig
wordt en gaat ontaarden in een welles-
nietes debat. Beide partijen blijven op
hun eerder ingenomen standpunten
staan. Enerzijds moet de markt op
maandagmorgen blijven; anderzijds
moeten de winkels op maandagmor
gen dicht. Een onprettige situatie waar
in feite niemand mee gebaat is.
Vorige week schreven wij, dat Het
Winkelcentrum meent te kunnnen
konstateren dat de belangstelling voor
de Venrayse maandagmorgen-markt
aan het verminderen is; dat er minder
mensen naar de markt komen om er
hun inkopen te doen.
,,Niks van waar" reageerde jl.
maandag dhr. Toon Jaspers, voorzit
ter van ,,de feest- en
marktcommissie". ,,Het marktgebeu-
ren is helemaal niet teruggelopen. Zo
er al minder mensen komen, komen
die wél uitsluitend voor de markt, om
dat ze in de winkels niet terecht
kunne." Ook een kollega bevestigde,
dat men nog steeds best tevreden is
over de Venrayse markt. En beiden
zijn er van overtuigd dat ze daarmee
de gevoelens van alle marktkooplui
vertolken.
Ook het in ons artikel gebruikte
„versmarkt" vindt bij hen geen weer
klank. De groenteboeren die op maan
dagmorgen op de Venrayse markt hun
produkten aanbieden, hebben de
groenten 's morgens om 5 uur op de
veiling geladen. Kan het nog verser?,
zo vroegen onze zegslieden.
En een zogenaamde versmarkt op
donderdagmorgen zien ze helmaal niet
zitten.
Afgezien van de benodigde toestem
mingen moet men ook nog eens groen
teboeren zien te charteren, die dan
naar Venray willen komen. „Iedereen
heeft zijn vaste markten en gaat die
niet op de gok veranderen" aldus dhr.
Jaspers.
Dat straks de Grote Markt vanwege
reconstructiewerken tijdelijk niet meer
gebruikt kan worden voor het houden
van de maandagse markt, vindt men
helemaal niet erg. Wat hen betreft
hebben ze de Grote Markt feitelijk
niet meer nodig. Het Henseniusplein,
het schouwburgplein, het plein voor
café Hulsman, en een stukje
Schoolstraat zijn intussen op papier al
zó ingedeeld, dat alle marktkramen
daar geplaatst kunnen worden. „Ge
zellig dicht bij elkaar en geen geloop
meer door de Grotestraat. We behoe
ven voor die winkels toch geen pu
bliekstrekker te zijn", en daarmee on
derstreepte men nog eens duidelijk dat
volgens hen de markt ook zonder
centrum-winkels best kan blijven
bestaan.
Alles zal uiteindelijk afhangen van
het grootwinkelbedrijf. Hun winkels
zijn nu ook op maandagmorgen geo
pend. De hoofd-directies daarvan
SLAGERIJ DRABBELS EN MEDEWERKERS
ZWAAR OVERMATIG
BEMESTEN
De Algemene Inspectiedienst van
het Ministerie van Landbouw maakte
maandag proces verbaal op tegen een
landbouwer uit Ysselsteyn, terzake
het zwaar overbemesten van de
landbouwgrond aldaar. Bij controle
bleek tevens, dat deze landbouwer 4
maal overtredingen terzake de mest-
boekhoudlh^ha'd gepleegd.
WEER SNEUVELDEN RUITEN
Er werd aangifte gedaan van
vernieling van drie ruiten; deze keer
van het kinderdagverblijf "Duime
lot" aan de Beukenlaan.
VALK ONTSNAPT
Een handtamme valk van de
Merselose valkenier v.d.V. is tijdens
'n jachtvlucht niet bij de valkenier
teruggekeerd. De valkenier doet nu
het dringende verzoek: indien men de
valk waarneemt direkt kontakt op te
nemen met de politie of met de
valkenier.
DRANK IN BESTUURDER
Tijdens een routine-controle stelde
de politie bij een 50-jarige Venrayer
vast, dat deze autobestuurder alcohol
had genuttigd. Net te weinig voor een
proces verbaal, maar wel voldoende
voor een rijverbod van 3 uur
worden op verzoek van Het Winkel
centrum door de Kamer van Koop
handel benaderd, om ook mee te doen
aan de maandag-morgen-sluiting.
Onder het motto "voedsel voor
iedereen" wordt in Venray een cursus
gegeven over het Wereldvoedsel-
vraagstuk. De cursus duurt acht
avonden en start op donderdag 16
februari a.s.
Tijdens de cursus wordt stap-voor-
stap ingegaan op de structurele
oorzaken van honger en ondervoe
ding in de wereld. Een aantal mythen
zullen beoordeeld worden om duide
lijk te krijgen welke verantwoorde
lijkheid wij vanuit het Westen
hebben. In de cursus komt ook aan
de orde hoe organisaties hier en in de
Derde Wereld proberen dit immense
probleem op te lossen en welke
bijdrage wij daaraan kunnen leveren.
Inschrijving staat open voor alle
belangstellenden. De kosten bedragen
20,-- per persoon.
De bijeenkomsten worden gehouden
in de accomodatie aan de Oostsingel
3.7a in Y.enray,
Organisatie: Volksuniversiteit Ven-
r&jf "è.o. en IKVOS (interkerkelijk
vormingswerk ontwikkelingssamen
werking).
Inlichtingen en opgave: IKVOS,
Maurits van Ravesteyn, Oostsingel
37a, 5802 AM Venray, tel. 04780-
86058.
Hun ja of nee zal ongetwijfeld van
beslissende invloed zijn op het uitein
delijke markt- en winkelgebeuren in
Venray.
OPKOMEN VOOR JEZELF??!!
In een groep iets zeggen, een
gesprek beginnen, iemand iets durven
weigeren, zeggen als je iets irriteert,
weten hoe je met kritiek om moet
gaan, je eigen mening geven, etc.
Stuk voor stuk situaties waar iedereen
weieens moeite mee heeft. Het kan
echter zijn dat je in je dagelijkse
kontakt met mensen gehinderd wordt
door dit soort problemen. Het maakt
je leven er niet prettiger op. Je voelt
je gespannen in deze situaties, soms
zelfs ga je bepaalde problemen uit de
weg.
Je kent ze vast wel dit soort
problemen. Toch zijn het problemen
waar je niet alleen mee zit, maar waar
heel veel mensen moeite mee hebben.
Ook zij vinden het moeilijk om voor
zichzelf op te komen.
Daarom organiseert de Volksuni
versiteit Venray e.o. een cursus
"opkomen voor jezelf" in Venray,
op dinsdagavond vanaf 14 februari.
Heb je interesse of vragen, bel dan
naar de Volksuniversiteit, tel. 04780-
80185.
DONDERDAG 26 JANUARI 1989 Nr. 4
HONDERDENTIENDE JAARGANG
In de donderdag gehouden raads
vergadering van de gemeente Vier
lingsbeek werden o.m. de volgende
voorstellen, zonder hoofdelijke stem
ming, goedgekeurd.
- Het door de heer Kruyf te
Vierlingsbeek ingediende bezwaar
schrift tegen de weigering van een
bouwvergunning voor een woning
tussen de panden 20 en 24, werd
ongegrond verklaard. Daar bouwen
zou het straatbeeld verminken.
- De basisschool te Overloon krijgt
8.685,-- voor de aanschaffing van
speelmateriaal.
- De raad voteerde 4.879,-- voor
herstel van het dak van het
Jeugdgebouw annex fitnisscentrum in
Vierlingsbeek. Of er in het fitniss
centrum een nieuwe huurder komt, is
nog niet bekend.
- De bouwkavels in De Vlassert
kosten voor een eengezinswoning
10.765,-, voor een HAT-woning
6.782,--, voor een premie-A koop
woning 19.500,- en voor de vrije
sector 90,- per m2.
-De torenuurwerkverlichting Maas
hees is aan herstel toe. De raad gaf
zonder mokken een bijdrage van 25%
van de kosten en dat was 364,-.
- De stichting "Herdenking Slag bij
Overloon" houdt dit jaar de
5-jaarlijkse herdenking. De raad gaf
een garantiesubsidie van maximaal
5.000,-. Als op die garantie een
beroep wordt gedaan, zal het
stichtingsbestuur met cijfermateriaal
moeten komen, zo werd aan de P.K.
beloofd.
Bij ons is er plaats voor in
terieurverzorgsters met de
wil om goed werk te leveren
Neem meteen kontakt met
ons op indien dit U aan
spreekt.
HOENDERSTRAAT 53
5801 CJ VENRAY
TELEFOON 04780-87024
NIEUWJAARSREDE
Bij de aanvang van deze raadsverga
dering hield de voorzitter de gebrui
kelijke Nieuwjaarsrede. Hij begon
met een woord van dank uit te
spreken aan allen die zich op de een
of andere manier inzetten voor de
leefbaarheid van de gemeente. Hij
vervolgde zijn toespraak met te
wijzen op de woorden van Koningin
Beatrix in haar Kerstrede waar het
ging om het milieu. Hij vroeg dan
aan de raadsleden, wat ze ieder voor
zich deden aan verbetering van het
milieu. Hij vroeg of ieder raadslid
apart met de auto was gekomen en of
het niet mogelijk zou zijn, dat de
raadsleden afkomstig uit hetzelfde
dorp met één auto rijden. Ook drong
hij aan meer boodschappen te doen
zonder auto, en zeker de auto minder
stationair te laten draaien. Alle
middelen, aldus de voorzitter, moeten
we gebruiken om de zure regen te
verminderen, óók in de landbouw.
Het gevolg van die zure regen is
immers dat de bossen in de gemeente
hun vitaliteit verliezen.
De burgemeester zei tenslotte, dat
hij met opzet had gezwegen over het
vertrek van wethouder Bardoel.
Persoonlijk speet hem dit vertrek
zeer. In een later stadium zal hij daar
nog op terugkomen.
Overigens was al te merken dat er
strijd zal worden gevoerd om de
vakante wethouderszetel. Het was al
een teken aan de wand, dat de drie
raadsleden van Overloon (de lijst
Overloon en de heer Van de Pans)
met één auto naar Vierlingsbeek
waren gekomen. Zij zullen in de
toekomst gezamenlijk optreden.
Het CDA wil oud-wethouder
Ronnes weer naar voren schuiven.
De beslissing over 'n nieuwe
wethouder zal in de vergadering van
maart worden genomen.
Achteraf is gebleken dat de
burgemeester dezelfde speech ge
bruikt heeft als zijn collega in
Zeeland. In de regionale pers werd
dat breed uitgemeten en ook zijn
raadsleden waren daar niet over te
spreken...
Henseniusplein 4a
Tel. 85703
(Naar gegevens van Ben Kruysen.)
De Grote Kerk van Venray wordt
niet voor niets "Monument nummer
één" genoemd. Niet alleen vanwege
de rijke kunstschatten, welke zij
bevat, maar zeker ook door haar
uiterlijk. En tot haar uiterlijk mogen
zonder meer de stenen worden
gerekend, waarmee onze voorvaderen
haar vanaf 1462 hebben opgebouwd.
Ondanks het feit, dat in de laatste
dagen van de tweede wereldoorlog de
kerk zwaar werd beschadigd, bestaat
nog een zeer groot gedeelte van de
huidige kerk uit de oorspronkelijke
stenen.
De vorige week hebben wij
geschreven over pastoor Gijsbert van
der Gaet, die van Paus Pius II een
aflaatverlening had ontvangen voor
allen, die - mits in de vereiste
gesteldheid - een behulpzame hand
boden bij de bouw en voltooiing van
de nieuwe Venrayse kerk. Deze kerk
moest groter en hoger zijn dan de
oude en monumentaler als de door de
voorganger van pastoor Van der
Gaet, pastoor Alard Trippenmeker,
gebouwde toren.
EEN HANDENKETTING
Onder de Venrayse bevolking is
een oude overlevering blijven voort
leven, die ons vertelt over de bouw
van de kerk en over de wijze waarop
parochianen, en vreemdelingen hun
hulp verleenden.
Op ongeveer een uur afstand van
de kerk, aan de noordgrens van de
gemeente, een weinig ten zuid-oosten
Kerkkuil" zou zijn naam te danken
hebben aan de uitgravingen, die toen
zijn gedaan om de nodige grondstof
fen voor het maken van de brikken
(stenen) te verkrijgen.
Bij een letterlijke vertaling van de
pauselijke "Bulle", luidt de tekst, dat
de aflaat werd verleend aan degenen,
die een helpende hand hadden
toegereikt. In letterlijke opvolging
van deze woorden zouden de
parochianen en de van wijd en zijd
toegestroomde vreemdelingen op be
paalde dagen een lange rij hebben
gevormd vanaf de veldovens in
Smakt tot aan de in aanbouw zijnde
kerk in Venray. Onder gebed werd
dan de arbeid verricht, die hierin
bestond, dat de stenen van hand tot
hand werden overgereikt en zo in
Venray bij de bouwplaats aan
kwamen. Een lange handenketting
dus van ruim vier kilometer.
VRAAGTEKENS....
Uiteraard kan men achter dit
verhaal de nodige vraagtekens zetten.
Op Ie eerste plaats kan de vraag
worden gesteld of de stenen inder
daad in Smakt zouden zijn gebakken
en zo ja, waarom men het zover
moest zoeken. Was er dan dichterbij
geen klei of leem te vinden?
Om hierop het antwoord te vinden
moet men zich even in de gedachten-
gang van de toenmalige bouwmeester
indenken. Hij stond voor de taak een
zeldzaam hoog en groot gebouw op te
trekken. Dikke muren en pijlers
zouden een zware bovenlast moeten
kunnen dragen en hoge spanningen
moeten kunnen verduren. Er waren
dus stevige, goeddoorbakken stenen
nodig om die zware last te kunnen
weerstaan en die bovendien tegen de
invloed van het weer bestand waren.
Tenslotte moest het gebouw de
eeuwen kunnen trotseren.
Er was dus een prima grondstof
nodig, waaruit zulke stenen konden
worden gebakken. Omdat men
miljoenen stenen nodig had, zal men
zich voor het vormen van al die
stenen hebben bepaald tot een en
dezelfde kleilaag. Er moest dus
worden gezocht naar een grote zware
laag van prima leem. Bovendien
moest er brandstof zijn voor de
veldovens. Hiervoor gebruikte men
turf, waaraan in de gemeente Venray
geen gebrek was. Maar men zocht
naar een grote, zware laag prima
leem in de nabijheid van turfgronden.
In de naaste omgeving van het
dorp Venray was zo'n plek niet te
vinden, maar men vond alle vereisten
op de plaats ten zuid-oosten van
Smakt.
"De „Lodder" ligt ten zuid-oosten
van Smakt en ten zuiden van de z.g.
„Zompen", de vroegere „Busse
Vennen". Uit een door Ben Kruysen
opgespoord geologisch rapport blijkt,
dat de "Lodder" ligt in de
onmiddellijke nabijheid van een
stelsel van verlaten laatglaciale Maas
beddingen, die met 1 a 2 meter zware
klei gevuld zijn. Het is juist deze kei
die geschikt was voor het bakken van
de harde stenen, die voor de bouw
van de Venrayse kerk gebruikt
werden.
Nog tot op de dag van vandaag
heeft de waterplas "de Lodder" het
duidelijke karakter van een uitgegra
ven veenpoel terwijl in de nabijheid,
iets noordelijker, nog de leemkuilen
aan hun steile wanden te kennen zijn,
al zijn ook de meeste daarvan in de
loop uer jaren dichtgegooid, de
bodem gelijkgemaakt en met bos
beplant. Zo is het eerste deel van het
volksverhaal wel niet bewezen, maar
toch de mogelijkheid en waarschijn
lijkheid daarvan aangetoond.
HET VERVOER
Anders is het evenwel gesteld met
het verhaal over de handenketting.
Voor het bouwen van een kerk is n.l.
meer nodig dan stenen, zoals kalk,
natuursteen, leien etc., die ongetwij
feld per boot over de Maas naar
Maashees zijn gebracht. Op enkele
minuten afstand van de veldovens
liep de baan van Venray naar
Maashees en ongetwijfeld zullen de
per boot aangevoerde bouwmateri
alen met paard en wagen naar Venray
zijn vervoerd. Waarom zou men dan
voor het vervoer van de stenen niet
van hetzelfde vervoermiddel gebruik
hebben gemaakt?
Aangenomen mag worden, dat de
stenen vanaf de veldovens inderdaad
"hand over hand" zijn overgegeven
tot aan de nabijgelegen weg naar
Venray. Eveneens kan worden aan
genomen, dat in Venray bij de
bouwplaats van de kerk weer mensen
in een rij stonden opgesteld om de
stenen via de ladders en steigers naar
de metselaars te brengen. In deze zin
zit er toch een kern van waarheid in
het verhaal over de "handenketting".
Hoelang men aan het bouwen van
de kerk heeft gewerkt, is ook niet bij
benadering te zeggen. Dat moeten
verscheidene jaren zijn geweest.
Alleen al voor het maken van de
miljoenen stenen moet men jaren
nodig gehad hebben. Schip en koor
van de kerk, al zijn ze dan niet in
eens gebouwd, maakten vóór de
Aan de Lodder te Smakt zijn na 500
jaar de restanten van de leemafgravin-
gen nog duidelijk zichtbaar (op het
landkaartje met een pijl aangegeven
oorlog toch de indruk om nog in de
tweede helft van de vijftiende eeuw te
zijn gebouwd. En zo mag worden
verondersteld, dat pastoor Gijsbert
van der Gaet de voltooiing van zijn
kerk heeft mogen meemaken, want
hij stierf in 1493.
Bij gebrek aan gegevens is niet te
zeggen wat met de oude romaanse
kerk is gebeurd. Is zij tevoren
afgebroken of heeft men de nieuwe
om en over de oude kerk gebouwd?
Wat betreft de hoogte van de nieuwe
kerk kon dit laatste zeker gebeurd
zijn, omdat de oude kerk betrekkelijk
laag was. En bovendien heeft men het
tijdens de bouw van de nieuwe kerk
zeker niet zonder Godshuis kunnen
stellen.
"Mensen vinden het prettig, zich
zelf te herkennen in de Middel
eeuwers" aldus een Franse historicus:
George Duby. Deze stelling zou
onderschreven kunnen worden, door
het feit, dat de Venrayse bevolking
zich na 500 jaar opnieuw spontaan
heeft ingezet, om de instandhouding
van de Peelkathedraal financieel
mogelijk te maken.
van Smakt, werden de stenen
gebakken. De tegenwoordige water
plas "de Lodder" zou er zijn
ontstaan en een nabijgelgen bos, "de
De machtige St. Petrus Banden
toren volgens een foto uit 1930. Het
Angelus-torentje had destijds nog een
stompe bedekking: de peperbus".