Venray heeft zijn tiende gemeentesecretaris
I HYPOTHEKEN I
Adt
39'na EEL EN MAAS Donderdag 10 november - Pagina 5
f#lVAN DE KAMP
JËJ ASSURANTIËN
telefoon 04780-87575
daarop - 10 juni 1892 - verwisselde hij
het tijdelijke voor het eeuwige.
Jan Herman Marcus Stoot
De nieuwe secretaris was geboren
te Venlo op 25 april 1858 en gehuwd
met Maria Petronella Seelen, even
eens afkomstig uit Venlo.
In de raadsvergadering van 2 juli
1892 werd hij met algemene stemmen
gekozen. De andere aanbevolen
kandidaat - J. Roelofs uit Nijmegen -
verwierf dus geen enkele stem.
Stoot trad in dienst op 20 juli 1892
op een jaarsalaris van 850,-.
Hij bleef in dienst tot 1 december
1916 toen hij om onbekende redenen,
zogenaamd wegens "ziekelijke toe
stand", eervol werd ontslagen.
AJoysius F.M. van Haaren
Op 15 december 1916 kon de Raad,
als vertegenwoordiger van ongeveer
9200 Venrayse burgers, kiezen uit 2
kandidaten, namelijk L.F.M. van
Haaren, commies ter gemeentesecre
tarie Tilburg en Th. Stappers,
commies te Helden.
De voorkeur van de gehele Raad
ging uit naar de op 30 februari 1886
te Oirschot geboren Van Haaren.
Op 2 januari 1942 werd in een
feestelijk versierde raadzaal het feit
herdacht dat Van Haaren 25 jaar
secretaris van Venray was. Daarbij
prees burgemeester mr. A. Janssen
hem om zijn grote kennis op het
terrein van de gemeentelijke admini
stratie (speciaal voor wat betrof de
Drankwet) en zijn aandeel in de
totstandkoming van de ontginningen,
de scholenbouw en de riolering.
Tot slot sprak de burgemeester de
wens uit dat de jubilaris zijn taak nog
vele jaren zou mogen vervullen.
Dit bleek echter niet het geval.
Onmiddellijk na de bevrijding werd
hij geschorst. Dit was een uitvloeisel
van het door de Koningin in januari
1944 te Londen ondertekende Zuive
ringsbesluit.
Mogelijk was de secretaris die
bekend stond als een zeer nauwgezet
Op 4 mei 1920 trad Jacoba in het
huwelijk met Johannes Hendrikus
van den Munckhof (Sjang den
Drukker).
JOHANNES HENDRIKUS VAN
DEN MUNCKHOF (6 november
1886 - 6 augustus 1975).
Na het overlijden van vader Willem
van den Munckhof op 30 april 1911,
kwam het bedrijf in handen van zijn
zoon Johannes Hendrikus Willem
(beter bekend als „Sjang den
drukker").
Na de oorlog deed hij het bedrijf
over aan zijn zoons Wim, Toon en
Dick, doch dit weerhield hem er niet
van om met een niet-aflatende ijver
tot aan zijn dood op 6 augustus 1975
- hij was toen 90 jaar - dagelijks in de
drukkerij bezig te zijn.
Zijn vrouw, Jacoba van den
Munckhof-van der Winkel stierf op 6
januari 1945 tijdens de evacuatie in
Lieshout.
In oktober 1948 trouwde Sjang den
Drukker met Wilhelmina Sangers,
toen directrice van de Venrayse huis
houdschool.
ADRIANUS (ARIE) JOHANNES
VAN DEN MUNCKHOF (10 febru
ari 1923 - 24 januari 1945).
Vanaf 10 april 1943 was Arie van
den Munckhof verantwoordelijk voor
het redactionele gedeelte van de
krant. Omdat hij zich onttrokken had
aan tewerkstelling in Duitsland, werd
hij door het beruchte Kontrollkom-
mando van Ommen opgepakt en via
Venlo en Amersfoort naar het con
centratiekamp Neuengamme (bij
Hamburg) getransporteerd. Eerst in
augustus 1945 kwam vast te staan,
dat hij daar op 24 januari 1945 was
overleden.
Hoewel zijn broer Wim van den
rustplaats gekregen op het nieuwe
gedeelte van de algemene begraaf
plaats Boschhuizen.
Tot slot mag worden gezegd, dat
een belangrijk stuk geschiedenis van
het Venrayse weekblad „Peel en
Maas", dat thans aan z'n honderden
negende jaargang bezig is, te vinden
is op Vak O.
Gerard Jacob van der Borgh
De nieuwe secretaris was geboren
op 24 juli 1802, te Venray, als zoon
van Peter van der Borgh (kuiper) en
Catharina Driessen. Hij was gehuwd
met Johanna Lensen uit Maashees.
Hij vervulde zijn taak vanaf zijn
installatie op 27 januari 1845 tot aan
zijn dood op 1 maart 1862.
als
wer
I der
Christiaan Jozef Beusch
Hij was geboren te Vorst, een
)laatsj e in het Rijnland (tussen
Viersen en Krefeld op 16 mei 1789,
als zoon van Peter Beusch en
leleida Raves. Op 15 januari 1820
werd hij geïnstalleerd als secretaris
der gemeente Venray. Zijn benoe
ming was geschied door Gede-
iteerde Staten van Limburg op
Vak o
ZIJN RIJKE GESCHIEDENIS
Willem was geboren in Venray op
27 maart 1850, als zoon van Hendrik
Tilman van den Munckhof en Josina
Bijstervelds. De familie Van den
Munckhof had zich rond 1770
gevestigd op „De Kruuze" te Venray,
waar zij het boerenbedrijf annex
smidsvak uitoefende. De boerderij
met smederij lag aan de St.
Antoniusstraat.
Willem, die kennelijk niet veel
interesse had in het harde smidsvak,
ging dus zijn geluk beproeven als
krantenuitgever. De naam veranderde
in „Maas en Peel" en op 23 maart
1889 werd ze omgezet in „Peel en
Maas".
Eigenlijk is er iets vreemds aan de
graven van de familie Van den
Munckhof (of Van de Munnikhof,
zoals ze in Venray zeggen). Het
familiegraf bestaat uit drie delen,
waarin in totaal zes familieleden,
sinds de overbrenging naar Bosch-
buizen, hun laatste rustplaats hebben
gekregen. Het middelste gedeelte van
it familiegraf wordt n.l. gesierd
door vier uniforme grafstenen, die
gelijk zijn aan die van de oorlogs
gravenstichting en waarvan er zich
nog enkele op dit kerkhofgedeelte
bevinden.
Adrianus Johannes van den
Munckhof is tijdens de oorlog omge
komen in het concentratiekamp
Neuengamme bij Hamburg en zijn
paf kreeg een gedenksteen van de
oorlogsgravenstichting. Ter wille van
de uniformiteit kregen zijn moeder
hcoba v.d. Munckhof - v.d. Winkel,
zijn grootmoeder Jannigje v.d.Win-
kel-Verbeek en zijn vader Sjang van
den Munckhof een soortgelijke steen.
Links van dit verzamelgraf ligt
Willem van den Munckhof (van de
Kruuze), de eerste eigenaar van „Peel
en Maas" herbegraven, terwijl aan de
rechterkant Arie v.d. Winkel - de
vader van Jacoba v.d. Munckhof -
zijn laatste rustplaats heeft.
WILLEM VAN DEN MUNCK
HOF (27 maart 1850- 30 april 1911).
De familienaam „van den Munck
hof" is onlosmakelijk verbonden aan
het weekblad Peel en Maas. Op 1
oktober 1887 verkocht Johannes van
der Marck de door Frans Emanuel
Delhougne op 27 maart 1880 opge
richte „Venraysche Courant" aan
Willem van den Munckhof.
Hij was gehuwd met Johanna
Tammerveld. Haar graf werd niet
overgebracht naar Vak O op Bosch
huizen, omdat het werd vernield door
het puin van de toren van de Grote
Kerk nadat deze was opgeblazen door
de Duitsers.
ARIE VAN DER WINKEL
(29 november 1859 - 6 februari 1920).
Van Arie van der Winkel is niet
zoveel bekènd. Hij was geboren in
Culemborg, maar moet ook in
Assendelft hebben gewoond omdat
daar een van zijn twee dochters werd
geboren. Als reizend bouwvakker
kwam hij in het begin van deze eeuw
naar Venray waar hij werkzaam was
bij de bouw van Sint Servatius.
Zijn twee dochters, Jacoba en
Cornelia hadden een naai-atelier aan
de toenmalige Maasheseweg (tegen
woordig kapsalon).
H.P.L. Vorst
Nadat J.H. (Sjang) van den Boom,
hoofd van de afdeling Sociale Zaken,
van december 1944 tot en met juli
1946 als waarnemend secretaris had
gefungeerd, trad er eindelijk op
1 augustus 1946 een nieuwe secretaris
aan. Het was de op 25 juli 1908 in
Leiden geboren Henk Vorst. In de
raadsvergadering van juni 1946 had
hij 10 stemmen verworven en zijn
Heerlense opponent 6.
Voordien was hij werkzaam ge
weest op de Provinciale Griffie te
Maastricht en als secretaris van Horst
van 1943 tot augustus 1946.
De nieuwe secretaris begon zijn
werk onder uiterst moeilijke omstan
digheden. De zwaar bevochten be
vrijding van de gemeente Venray in
october/november 1944 had diepe
sporen achtergelaten.
Allereerst door het verlies van
bijna 200 Venrayse burgers. Venray
was echter ook berooid uit de strijd
gekomen. Meer dan 1000 woningen
en boerderijen waren verwoest of
zwaar beschadigd en 1000 andere
hadden aanzienlijke schade opgelo
pen. Verder verkeerde het wegennet
in een deplorabele toestand.
De nieuwe secretaris kreeg met veel
zaken te maken: afwikkeling oor
logsschade, ontginningen (o.a. de
Vredepeel), wederopbouw, ruilverka
veling en industrialisatie. Met grote
kennis van zaken, een scherp inzicht,
organisatietalent en een niet aflatende
ijver (die zich soms tot in de
nachtelijke uren uitstrekte), wist hij
al deze zaken - met de hulp van vele
anderen - tot een goed einde te
voeren.
In zijn periode beleefde Venray een
ongekende groei. Het bevolkingsaan
tal steeg van 15000 in 1946 tot 28000
bij zijn vertrek in 1972.
De onderscheiding Ridder in de
Orde van Oranje-Nassau - hem
verleend bij zijn 40-jarig ambtsjubi
leum in 1966 en de gouden
erepenning bij zijn afscheid op 25
november 1972 (die hem tot Venrays
eerste ereburger maakte) was dan ook
ten volle verdiend.
Zijn waardevol leven werd afgeslo
ten op 20 december 1981.
J.M. Poels
Als opvolger van Henk Vorst werd
in de raad van 11 juli 1972 -
Munckhof voorbestemd was om
accountant te worden, nam hij na het
her-verschijnen van het weekblad op
23 september 1945 de redactie van de
krant op zich. Tot aan zjjn dood Qp
14 april 1976 heeft hij met grote
inzet, enthousiasme, deskundigheid
en liefde voor de Venrayse zaak, de
krant geleid. Wim heeft zijn laatste
Een gemeentesecretaris is geen
lekende grootheid. Hij treedt niet op
Je voorgrond en timmert niet aan de
reg. In de media wordt zijn naam
slechts zelden genoemd, hooguit als
ledeondertekenaar van Besluiten van
college van Burgemeester en
Wethouders en de gemeenteraad.
Alleen als hij wordt benoemd, weer
rertrekt, met pensioèn of in dé VUT
of een ambtsjubileum viert
Kordt hij volop in de schijnwerpers
ezet.
Dat de gemeentesecretaris toch een
«langrijke rol vervuld bleek reeds uit
e Gemeentewet van 1851 waarin hij
in het 2e artikel ter sprake kwam.
(ndanks zijn "zwijgende" rol in de
aadsvergadering oefent hij toch door
lijn adviserende functie in het college
an B en W (juridisch, bestuurlijk en
dministratief) invloed uit op het
emeentelijk beleid.
Hiervoor draagt hij echter geen
lolitieke verantwoordelijkheid, in
egenstelling tot de leden van het
ollege (burgemeester en wethou-
lers).
lelangrijk is ook zijn taak als hoofd
ran de secretarie. Was hij in de
rorige eeuw, toen de gemeentesecre-
arie, althans in kleine gemeenten,
Heen maar bestond uit een secreta-
een ontvanger en een enkele
Jerk, niet meer dan de "schrijver"
an ambtelijke stukken, in deze eeuw
vooral na de 2e Wereldo<?rlog - is
rijn taak aanzienlijk verzwaard.
Als hoogste ambtenaar is hij
erant woordelijk voor het goed
unctioneren van het totale admini-
;atieve en technische apparaat, dat
vooral in de laatste 25 jaar een grote
uitbreiding heeft ondergaan.
Daarvoor dient hij, naast een
litgebreide kennis van bestuurszaken,
|e beschikken over coördinerende- en'
organisatorische kwaliteiten en kennis
van ambtelijk management.
Vanaf 1851 (toen de Gemeentewet
ot stand kwam) wordt hij benoemd
uit een aanbeveling van gewoonlijk 2
ersonen, op te maken door het
allege van B en W), geschorst en
««slagen door de Gemeenteraad,
oordien was dit niet zo, want van
825 tot 1851 werd hij benoemd door
Kroon en voordien door
edeputeerde Staten.
Een onderzoek in het Venrayse
meentearchief bracht aan het licht,
it Venray momenteel zijn tiende
meentesecretaris heeft. De eerste
ie werd benoemd, droeg de naam:
grond van artikel 32 van het
Reglement van Bestuur van het
platteland der provincie Limburg.
Voor zijn benoeming was Beusch, die
gehuwd was met Arnoldina Ruttée en
na haar overlijden met Maria
Josepha Swerts uit Bergen (L:),
organist van de Grote Kerk in
Venray. Ten tijde van zijn benoeming
telde Venray nog maar 3900 in
inwoners.
Op 20 juni 1843 kwamen de
koperslager Godefridus van Houdt
(buurman van Beusch) en veld
wachter Jan Baltissen ten gemeente
huize aangifte doen van het over
lijden van deze gemeentesecretaris op
18 juni 1843.
Op de voorlaatste dag van het jaar
werd tot zijn opvolger benoemd, zijn
zoon:
Jacob Rutger Beusch
Zijn secretarisschap was echter
maar van korte duur, want precies
één jaar na zijn benoeming besteeg
Jean Baptist Rosseau, arts te Venray,
de trap van het gemeentehuis om te
melden dat zijn ongehuwde buurman
op 29 december op 44-jarige leeftijd
was overleden.
Zijn plaats werd ingenomen door:
Gerard van der Borgh
Geboren te Venray op 10 October
1846 als zoon van voorgenoemde
secretaris.
Toen hij door de gemeenteraad op
17 juni 1864, op een jaarwedde van
ƒ400,-, werd benoemd, had de
gemeente een inwoneraantal van
4900.
Na zijn benoeming trad hij op 9
mei 1865 in het huwelijk met de uit
Doesburg afkomstige Francisca -
Petronella Cavadino.
Van der Borgh, die voor zijn
benoeming als klerk werkzaam was
op de secretarie van Venray, overleed
op 9 mei 1876.
Zijn dood werd aangegeven door
Willem Smits (brievenbesteller) en
Hendrik Odenhoven (metselaar), na
buren van de overledene.
Martinus van de Voort
Onmiddellijk na het overlijden van
de secretaris kwam de gemeenteraad
bijeen. Burgemeester Philip Esser
verklaarde dat het in het belang van
de gemeente zou zijn indien er meteen
werd overgegaan tot de benoeming
van een nieuwe secretaris. Aanbe
volen werden de volgende kan
didaten: Martinus van de Voort,
klerk ter gemeentesecretarie en Jan
Bekkers, notarisklerk te Gennep. Bij
de daaropvolgende stemming bleek
dat van de Voort 10 stemmen had
vergaard en Bekkers 2.
De gekozene was geboren te
Venray op 2 februari 1854 uit het
huwelijk van Peter van de Voort en
Gertrudis Spee. Hij was gehuwd met
de Venrayse Johanna Camps.
De laatse raadsvergadering die van
de Voort, die woonachtig was in de
Grotestraat (pand de Bata), bijwoon
de was die van 2 juni 1892. Kort
ambtenaar, af en toe toch wat
verstrikt geraakt in de "Verord-
nungen" van de bezetter. Angstge
voelens zullen hieraan zeker niet
vreemd zijn geweest.
Nadat hij op 10 februari 1946
eervol was ontslagen heeft hij van
1949 tot aan zijn overlijden op 28 mei
1961 deel uitgemaakt van de
gemeenteraad.
Tijdens de herdenking van het
overleden raadslid in de raadsverga
dering van 8 juni 1961, wijdde
burgemeester M. Custers onder meer
de volgende woorden aan hem: Met
de heer Van Haaren is van ons
heengegaan een man, wiens houding
tijdens zijn leven, door velen niet
begrepen en door anderen gelaakt is.
Maar ook ten aanzien van hem geldt
zeker dat zijn goede werken onge
twijfeld zijn mogelijke tekortko-
miningen in de schaduw zullen
stellen. Laten wij hopen en bidden,
dat het onze oud-gemeentesecretaris
en ons overleden raadslid, die zoveel
toewijding, kennis en liefde voor de
gemeente Venray heeft beschikbaar
gesteld, die anderzijds tegenslag en
teleurstelling niet bespaard zijn
gebleven, goed moge gaan in het
hiernamaals, dat de Heer hem de
eeuwige vrede en het eeuwig geluk
moge geven.
Hij werd door de gemeenteraad
benoemd op 26 mei 1987 met ingang
van 1 november 1987. Voordat hij
deze niet zo gemakkelijke taak op
zijn schouders nam, was hij o.m.
werkzaam geweest als directeur van
de Gelderse Raad voor het Jeugdbe
leid (1979-1982) en daarna als hoofd
van de hoofdafdeling Welzijn van de
gemeente Uden.
W. Willemsen.
met 16 stemmen vóór - gekozen de
42-jarige J.M. Poels, geboren te
Groesbeek.
Voor hij op 25 november 1972
werd beédigd, was hij o.a. werkzaam
geweest op de gemeente-secretarie
van Groesbeek en als secretaris van
Horst (1966-1972).
Zijn beleid werd o.m. gekenmerkt
door sociaal-voelendheid, openhar
tigheid en stimulering van een goede
dienstverlening aan de burgerij.
Per 1 november 1987 heeft
secretaris J. Poels op eigen verzoek
de gemeentedienst verlaten. Hem
werd per die datum eervol ontslag
verleend.
A.W.M. de Bever
Last but not least volgt als 10e in
de rij, de huidige secretaris drs.
A.W.M. de Bever, afkomstig uit
Geertruidenberg.
