cceweoö 20% KORTING op alles* COON eW 20% KORTING op alles*CO€(V« I 1884: natte winter, mooie zomer en. de eerste stroomlevering Huishoudelijke apparaten bestaan bijna 100 jaar CCCOiCCS) 20% KORTING op alles* CCGNÊW 20% KORTING op alles*C OCA) Sociaal rechercheur o.a. serviezen - pannen uitzetten - cassettes - lederwaren.- verlichting - huishoudelijke art. enz. enz. o.a. serviezen - pannen uitzetten - cassettes - lederwaren - verlichting - huishoudelijke art. enz. enz. o.a. serviezen - pannerj Alleen vrijdag 31 augustus - zaterdag 1 en zondag 2 september. Alleen vrijdag 31 augustus - zaterdag 1 en zondag 2 september. Alleen vrijdag 31 augustus - zaterdag 1 en zondag 2 september. Alleen vrijdag 3t I 'Waardebonnen bij aankoop van elke f 25,- van niet afgeprijsde artikelen. 'Waardebonnen bij aankoop van elke f 25,- van niet afgeprijsde artikelen. 'Waardebonnen bij aankoop van elke 1 25.- van niet afgeprijsde artikelen. 'Waardebonnen bij aankoop van elke f 25,- van met afgeprnsde artikelen. 'Waardebonnen bij aankoop van elke f 25.- GEWONDEN BIJ BOTSINGEN - Vrijdag vond een aanrijding plaats op de kruising Dakdekkerstraat Gra- tenstraat. Een 18 jarige bromfietser verleende er geen voorrang aan een vang rechts komende personenauto. Bij de botsing liep de bromfietser een bovenbeenfractuur op. Hij moest naar het ziekenhuis worden vervoerd. - Een bestuurder van een bedrijfsau to lette bij et achteruitrijden van een bevoorradingsweg naar de Wilhelmina- straat, onvoldoende op.Hij bemerkte te laat een passerende 78 jarige fietser. Die dame kwam bij de botsing te vallen. Zij werd naar het ziekenhuis vervoerd, maar kon na behandeling toch naar huis worden gebracht. - Op de kruising St. Catharinastraat- Gussenstraat te Leunen Botsten een 10 jarig meisje met haar fiets tegen een fietsende dame. De dame werd bij de botsing gewond. Zij werd ter observatie naar het ziekenhuis gebracht. - Maandag reed een inwoner van Venray met een personenauto van zijn baas over de Merseloseweg. Nadat hij een bocht in die weg was gepasseerd kwam hij gedeeltelijk op het linkerweg gedeelte terecht, waar hij op dat moment, uit tegenovergestelde richting, vanaf de weg Aan den Dril een auto de Merseloseweg was opgereden. Hij .kon een botsing niet meer voorkomen. De auto botste vervolgens tegen een verkeersbord en kwam tegen een boom tot stilstand. De auto auto van zijn baas werd zwaar beschadigd terwijl hij lichtgewond naar het ziekenhuis werd overgebracht. Na in het ziekenhuis behandeld te zijn kon hij naar huis worden vervoerd. - In de nacht van zondag op maandag kwamen in Oirlo, op de Rosakker, twee fietsers met elkaar in botsine. vermoedeliik omdat beide fietsers geen verlichting voerden. Beide afkomstig uit Oirlo en 15 en 20 jaar oud werden naar het ziekenhuis vervoerd. De oudste kon na daar behandeld te zijn naar huis worden overgebracht; de jongste moest ii^het ziekenhuis worden opgenomen. - Onvoldoende zicht tengevolge van verkeer uit de richting Leunen was de oorzaak dat een autobestuurder bij de oprit Leunseweg de Wieën te laat een fietser opmerkte. Die botste tegen zijn auto op en toen naar het ziekenhuis worden vervoerd. Bij onderzoek bleek hij allee schaafwonden te hebben opgelopen en kon later naar huis worden vervoerd. BOTSINGEN - Een 26 jarige autobestuurder uit Vierlingsbeek had geluk bij een ongeluk toen hij waarschijnlijk door te hoge snelheid, op de Endepoel nabij de grens met Overloon zijn auto niet in het juiste spoor kon houden, toe hij moest uitwijken voor een tegenligger. Ded auto kwam in de wegberm terecht, sloeg om en kwam met de wielen omhoog tot stilstand. De auto werd totaal vernield maar de bestuurder kon zonder noemenswaardig letsel uit het wrak van zijn auto kruipen. - Een autobestuurder uit Beek en Donk lette op de kruising te Ysselsteyn onvoldoende op. In verband met werkzaamheden stonden de verkeers lichten op knipperen. Hij verleende geen voorrang aan een over de Deurneseweg rijdende personenauto uit Helmond. Gevolg, behoorlijke schade aan beide auto's. Bestuurders en inzittenden liepen geen noemenswaar dige verwondingen op. - Op de splitsing Paterslaan-Hense- niusstraat vond een botsing plaats tussen twee personenauto's, bestuurd Hoor inwoners van Venrav Ook hier bleef het bij lichte schade. - Op de kruising St. Catherinastraat- Albionslraat lette een auto bestuurster onvoldoende op het verkeer dat over het rijwielpad naderde. Een bromfietser uit Venray kon een botsing niet meer voorkomen. Er waren geen noemens waardige verwondingen maar wel ma teriele schade. - Een autobestuurster uit Wanssum lette op de kruising Mgr. Hanssenstraat Deurneseweg Wanssumseweg onvol- j doende op. Uit de richting Wanssum naderde op dat moment een personen auto uit Arcen. Die bestuurder, welke i voorrang had, remde en week uit naar I links om een aanrijding te voorkomen, j Hij kon een botsing met de auto voorkomen maar botste wel tegen een verkeerszuil van de vluchtheuvel. Zijn auto werd zwaar beschadigd. - Op de Venloseweg werd in een sloot langs de weg een personenauto aange- 1 troffen. Bij onderzoek bleek dat de i bestuurder een 20 jarige inwoner van Meerlo-Wanssum, een klapband had i gekregen. Hij had daarbij de macht over het stuur verloren en was in de links van de weg gelegen sloot tot stilstand gekomen. BEHOORLIJKE SCHADE BIJ BOTSING Door onvoldoende opletten en te weinig afstand houden werd door een autobestuurder op de Ripseweg, afslag Twistweg, te laat voor een voor die afslag stilstaande personenauto opge merkt. Ondanks op het laatste moment krachtig remmen kon een botsing niet meer worden voorkomen. Gelukkig viel het achteraf nog mee met de verwon dingen van bestuurders en inzittenden. Wel was er behoorlijke materieële schade. DIEFST ALLEN - De eigenaar van een volkswagen kever kwam tot de ontdekking dat van zijn auto, staande aan de Aronskelk, twee koplampen waren ontvreemd. - Vier sierringen van een op de Valkenberg te Oirlo staande personen auto bleken verdwenen te zijn, toen de eigenaar van het zwemmen terugkeerde. - Vanaf het hockeyveld werd ont vreemd een zwarte Phoenix herenfiets. - Vanaf de Kruitweg werd ontvreemd een zilvergrijze heren racefiets met 10 versnellingen. - Bij het station van de NS werd ontvreemd een bruine damesfiets. - Vanaf de Hofstraat werd ont vreemd een Sparta damesfiets. - Aangifte werd gedaan van een diefstal van een defecte bromfiets een rode Puch Maxi die afgesloten stond aan de Acaciastraat. TUINSTOELEN KWAMEN TERUG Een familie in de Wagnerstraat wist niet wat ze zag toen ze plotseling op de stoep hun 4 tuinstoelen weer terug vonden. Die stoelen ware enkele weken bij hun gestolen. Hoe die nu plotseling zijn terug gekomen, konden zijn niet verklaren. Of de dader berouw heeft gekregen is evenmin bekend. Mogelijk dat voor hem het tuinstoelen seizoen is afgesloten boekhandel van den munckhof is ook dinsdags de gehele dag geopend EEN BEROEP WAAR TOEKOMST IN ZIT IN 1975 stelden enkele gemeentelijke sociale diensten een "sociaal rechercheur" aan, die tot taak kreeg om fraude met sociale uitkeringen (Bijstandswet, Wet Werkloosheids Voorziening) op te sporen. Sinds dien heeft het instituut "sociale recherche" een enorme groei doorge maakt, zoals blijkt uit een recent overzicht in het reclasseringsblad Kri. Ruim 350 sociale rechercheurs zijn nu in dienst van gemeenten en bedrijfsverenigingen en deze opsporingsfunctionarissen bemoeien zich niet alleen met de eenvoudige steunfraude, maar ook met de grote frau de, bijvoorbeeld het niet betalen van sociale premies door koppelbazen, verzekeringsfraude en dergelijke. Vooral bij de bedrijfsverenigingen groeit het instituut "sociale recherche" steeds harder. Vijf jaar geleden kende men daar het verschijnsel "sociaal rechercheur" nog niet eens, nu werken er al ruim 100 opsporingsfunctionarissen. IN de zeventiger jaren werd het ver schijnsel "misbruik van sociale voor zieningen" in brede kringen van de samenleving al gesignaleerd. Onder zoeken en tips vanuit het publiek we zen op een groot aantal fraudege vallen op het gebied van de sociale voorzieningen. Allerlei verhalen over WAO-ers en WW-ers, die met zwart werken een lucratief neveninkomen verdienden, deden de ronde. Alsook verhalen over bijstandsvrouwen, die stiekum bijverdienden of na hun scheiding allang weer met hun ex- man of een nieuwe vriend samen woonden. Naarmate het aantal sociale uitke- rmgstrekkers steeg en samenhangend met deze groei ook de sociale premies sterk toenamen, werd de roep sterker om "controleurs" aan te stellen, die misbruik van sociale voorzieningen moesten opsporen. Aanvankelijk was er echter veel verzet tegen aanstelling van dit soort opsporingsfunctionaris sen Vooral de maatschappelijk'wer kers bij de gemeentelijke sociale diensten en andere maatschappelijke instellingen verzetten zich krachtig. Zij stelden de hulpverlening centraal en verkondigden bovendien de mening dat het met de sociale fraude best meeviel. Maar in de samenleving groeide een brede, politieke meerder heid voor een forse aanpak van fraude op het gebied van de sociale voor zieningen. De tijd was rijp voor het aanstellen van sociale rechercheurs en in 1975 gin gen de eerste opsporingsfunctionaris sen aan de slag bij een paar gemeen telijke sociale diensten. Dat de ge meenten er mee begonnen, was niet zo verwonderlijk. Immers, de gemeen ten voeren enkele belangrijke sociale wetten als de Bijstandswet en de Wet Werkloosheid Voorziening (WWV) uit. Bovendien kunnen de gemeenten de kosten van een sociaal rechercheur voorzover die fraude met de WWV opspoort, bij het Ministerie van Soci ale Zaken declareren. En ook het aan het licht brengen van bijstandsfraude is voor de gemeente winstgevend. want 10 procent van de bijstandsuit keringen moet uit de gemeenteknf! komen. Een sociaal rechercheur die; frauderende bijstandstrekkers in de kraag grijpt, verdient voor de ge-j meente zijn salaris dus wel terugI FRAUDETEAMS INMIDDELS zijn er zo'n 250 sociaal! rechercheurs in dienst van de ge meenten. Dat is lang niet mis als we bedenken dat er tien jaar geleden nogj niet één zo'n functionaris was. Kleine gemeenten werken vaak samen, ze betalen ieder een deel van het salaris van de sociaal rechercheur. Een pro bleem is dat speciale fraudeteams waarin ook functionarissen van de fis cale recherche. Economische Contro le Dienst, douane etc. participeren, ook een toenemend beroep doen op de sociaal rechercheurs. Daarbij gaai het veelal om grote fraudezaken, die zeer tijdrovend zijn. De sociale re chercheurs hebben daardoor soms minder tijd zich met kleinere zaken bezig te houden. Bij de bedrijfsverenigingen is men nog maar een paar jaar bezig met sociaal rechercheurs. Het bevalt kennelijk goed, want inmiddels werken bij de 26 bedrijfsverenigingen al meer dan 100 van deze opsporingsfunctionarissen! Zoals bekend voeren de bedrijfs verenigingen enkele zeer belang rijke sociale wetten uit als de WW, de WAO en de Ziektewet. Door de groeiende werkloosheid is het aantal WW-ers fors toegenomen, terwijl het aantal arbeidsonge schikten ook zo'n 750.000 be draagt. De sociaal rechercheurs bij de bedrijfsverenigingen houden zich overigens niet alleen bezig met uitkeringsfraude, maar ook met werkgeversfraude. Een natte, winderige winter, gevolgd door een prachtige zomer. Stijgende werkloosheid, een regering die telkens wordt beticht van ie weinig slagvaar digheid. Gebrek aan orders in de scheepsbouw, grote tegenstellingen tus sen stad en platteland. Nee, het gaat niet over Nederland in 1984, maar over Ne derland in 1884. Niet dat 1884 voor Ne derland wat zijn economische ontwikke ling betreft een bijzonder jaar was. Dat niet. Maar in 1884 gebeurde er wel iets, dat belangrijk genoeg is om in 1984 nog eens te gedenken. In dat jaar brengt de Russische ex-zee-officier Achilles de Khotinsky in een wankel bootje, accu's de rivier over om 's avonds enkele ge bouwen te verlichten Dat was het begin van een reeks ontwikkelingen die uit eindelijk leidde lot de stroomvoorzie ning in Nederland zoals we die vandaag nog kennen. Reden waarom de elektri citeitsbedrijven in Nederland dit jaar op bescheiden wijze hel jaar 1884 geden ken. Tussen 1884 en 1984 liggen honderd ja ren. Jaren waarin er veel is veranderd in Nederland. Het op steeds grotere schaal toepassen van elektriciteit is daarvan een belangrijke oorzaak. In dat gedenkwaardige jaar 1884 was men wel iswaar op de hoogte van de mogelijkhe den van elektriciteit, de gloeilamp was al uitgevonden en dynamo's en accu's werden in soorlen en maten geleverd. Maar stroom werd nog nauwelijks ge bruikt in fabrieken, hooguit voor de verlichting van etalages en dure restau rants. Het huishouden was een zaak van handwerk en mens- (lees: vrouw-) kracht. Om de groei van de laatste honderd jaar duidelijk te zien, is het het gemakke lijkst een beschrijving te geven van de wijze waarop men honderd jaar geleden leefde. Tegenstellingen Nederland in 1884 was een land van grote tegenstellingen Tegenstellingen lussen platteland en grote stad, tussen arm en rijk. De industriële revolutie had ook bezit genomen van Nederland. Veel werk, dat voorheen door mensenhanden werd gedaan, werd overgenomen door machi nes. Gevolg: een stijgende werkloosheid. Stoom (niet te verwarren met stroom) was de belangrijkste aandrijving van die machines. Volksverzekeringen en werkloosheids uitkeringen bestonden niet hoewel de gegoede burgerij zich bewust scheen te worden van de noodzaak iets voor de al lerarmsten en gebrekkigen te doen Het onderwijs werd in die tijd ingrijpend verbeterd. Naast het gymnasium (voor de kinderen van de rijken) werd in 1863 de Hoogere Burgerschool opgericht, waar kinderen ui» de midJenklassen te recht konden. De bevolking van Nederland was 4,225.065 mensen groot op januari 1884. De gemiddelde leeftijd van man nen was tussen 1840 en 1880 gestegen: in 1840 werden mannen gem Ideld niet ouder dan 33,3 jaar, in 1880 was dat 42,5 Vrouwen werden in 1840 gemiddeld 36.1 jaar. in 1880 45. Verbeteringen van de gezondheidszorg en het uitblijven van grote oorlogen in Nederland waren daarvan belangrijke oorzaken. Deed elektrische verlichting in de ste den na 1884 schoorvoetend haar intrede, het platteland, vooral in achtergebleven streken als het zuiden en noord-oosten van het land, kende nog hutten met le men vloeren en vervoer met diligences en trekschuiten (maar meestal te voet) Armoe kenden men zowel in de stad als op het platteland. Grote gezinnen, wo nend in één kamer, waren meer regel dan uitzondering. Leidingwater en rio len bestonden niet in de sloppen van de steden. Dat een nieuwe tijd zich aandiende was wel voelbaar. In een stad als Amster dam stonden belangrijke gebouwen in de steigers, het Rijksmuseum was in 1880 klaargekomen, er werd druk ge bouwd aan Beursgebouw en Centraal Station. De lantaarnopsteker kwam nog elke avond zijn ronde doen. Maar niet lang meer, want al aan het eind van de vorige eeuw hadden veel steden elektri sche straatverlichting. Het eerst in Krimpen aan de Lek in 1890. Het moderne huishouden is vrij wel ondenkbaar zonder elektri sche huishoudelijke apparatuur We realiseren ons daarbij niet dat die apparaten al bijna net zo oud zijn als de openbare elektri citeitsvoorziening - 100 jaar - die we dit jaar op bescheiden wijze herdenken. In de jaren dertig voerden de elektriciteitsbedrijven een cam pagne om het gebruik van elek trische huishoudelijke appara tuur te stimuleren. Hoewel die apparatuur toen al tientallen ja ren bestond, was het gebruik er van geen gemeengoed. In het blad ..De elctrische huis houding". het huisorgaan van de N. V. Electnsche Huishouding, bijvoorbeeld de volgende wer vende tekst om een koelkast aan te schaffen: „Het is over het al gemeen veel te weinig bekend, dat de electrische koelkast niet als luxe moet worden be schouwd. De koelkast dient im mers niet alleen om er ijsblokjes in te maken, of om er roomijs in te bereiden; dat zijn slechts bij komstigheden. De koelkast dient hoofdzakelijk voor andere doeleinden, name lijk voor het bewaren van aan bederf onderhevige levensmid delen. zoals melk. room. boter, vleescli. groenten, etensresten e.d. Een koelkast kostte anno 1939 ongeveer 260,-. In sommige huishoudens werd in die jaren dagelijks ijs van de ijsfabrikant gehaald om levensmiddelen koel te houden. Een prijsvergelijking treffen we ook aan. ..Voor het ruwe ijs kan men al gauw ge middeld een prijs van 10 tot 20 cent per dag rekenen, dus plm. f 45,- per jaar, terwijl de koel kast met plm 120 liter inhoud niet meer dan gemiddeld 3 cent per etmaal gebruikt of wel plm. f 11,50 per jaar". Het artikel eindigt als volgt: „Resumeerend kunnen wij dus vaststellen dat het helderwitte, electrisch verlicht en ijskoude interieur van een koelkast tal van mogelijkheden biedt aan een handige huisvrouw. Zoo is een tevreden huisvrouw en een goede koelkast een bron van volkmaakte tevredenheid. En welke man zou voor deze bron niet heel veel overhebben Stofzuiger In 1869 ontstond de eerste - niet elektrische - stofzuiger. De Ame rikaan Hubert Cecil Booth lan ceerde in 1901 de eerste elektri sche exemplaren. Het apparaat was nog te groot om in een huis kamer neer te zetten; de slangen werden door het raam naar bin nen geleid, terwijl de stofzuiger zelf buiten op een wagen bleef staan. Advertenties uit de jaren dertig leren ons dat een beetje stofzui ger van een normaal model tus sen de/38,- en50,- kostte Elektrisch koken was in de jaren dertig iets dat tot de modernste snufjes kon worden gerekend. De elektriciteitsbedrijven gaven instructiemiddagen aan huis vrouwen om hen het gemak van zo'n fornuis te demonstreren. Niet alleen in Nederland werd veel propaganda gemaakt voor elektrisch koken, dat gebeurde bijvoorbeeld ook in Engeland. In de Electrische Huishouding van juni 1936 lezen we. „IN Huil bijv. kookten in Maart 1930 nog slechts 239 gebruikers eleclrisch. terwijl dit aantal per ultimo Sep tember 1936 reeds toegenomen was tot 10.538. In de periode April-September 1935 gingen niet minder dan 1836 gezinnen over op hei electrish koken Andere toestellen De ventilator, de broodrooster, het straalkacheltje, de elektri sche boiler, de wasmachine, de centrifuge, de elektrische deken, ze waren in de jaren dertig wel bekend, maar nog niet erg in ge bruik Het heeft tot ruimschoots na de Tweede Wereldoorlog ge duurd alvorens de meeste huis houdens beschikten over een koelkast. Het gebruik van elektrische ap paraten heeft een hoge vlucht genomen. De tarieven voor stroom zijn weliswaar in die tijd ook gestegen, maar gelukkig niet zo veel Tot slot ter vergelijking de Directie van de Gemeente- Electriciteitswerken van Am sterdam kondigde in 1938 het volgende speciale tarief aan. „Ter gelegenheid van hel 40-ja- rig regeenngsjubileum van H M. de Koningin van 5 tot en met 11 September 1983 zal de prijs der electriciteit. geleverd ten be hoeve van speciale feestverlich tingen, aangebracht door parti culieren. comités, vereenigingen enz. bedragen 2'j cent per kWh. mits de benoodigde stroom wordt geleverd via een afzon derlijke aansluiting en een apar- ten meter". lui fie zei M; Overeenkomst Hoe verschillend het leven van alledag in 1884 ook mag zijn van dat in 1984, er zijn ook overeenkomsten. We lezen in een jaaroverzicht dat de regering zich genoodzaakt ziet tot verdere bezuinigin gen. De Tweede Kamer wil departe menten laten fuseren of opheffen. De regering voelt daar niets voor Tegenstellingen en overeenkomsten tus sen 1884 en 1984. Het grote verschil: de elektriciteit die anno 1984 veel werk heeft overgenomen, dat onze bet-over grootmoeders nog met de hand deden (of lieten doen door een dienstbode). Met of zonder energie, er was werkloos heid, er moest bezuinigd worden. In 1884 stond Nederland aan het begin van het elektrisch tijdperk In 1984 er mid denin Dit jaar herdenken we honderd jaar openbare stroomvoorziening in ons land. Het wordt geen uitbundig feest, maar zoiets kan je ook niet ongemerkt voorbij laten gaan Daarom komt er de reizende tentoon stelling „Doe Het Electrisch" die een nostalgisch beeld zal geven van deze honderd elektrische jaren, o.a. met elek trische voorwerpen voor huishoudelijk gebruik en authentieke krantenartike len, tijdschriften, advertenties en fol ders. Op 10 mei gaat de tentoonstelling in Rotterdam van start. Via Eindhoven (Evoluon), Amsterdam en Groningen belandt deze na de zomer in het Elek- trum Museum te Arnhem. In het blad „energie water" wordt een fotowedstrijd Kiek's Stroom uitge schreven. Iedereen kan eraan deelne men. Inzendingen - uiteraard over stroom - moeten vóór 15 september bin nen zijn. En de uitslag zal worden gepu- lieeerd in het winternummer. Maar het hoogtepunt van de jubileum viering worden de Open Dagen van de elektriciteitscentrales Op vrijdag 19 en zaterdag 20 oktober - de laatste dagen van de herfstvakantie - zullen zoveel mogelijk elektriciteitscentrales open gaan om de Nederlanders een kijkje in de elektrische keuken te geven. En voor wie een echte eletriciteitscentrale veel te groot is, komt er in Madurodam een mini-kolengestookte elektriciteitscen trale. kompleet met kolenboot, werken de portaalkraan, kolenopslag en trans portbanden Een jubileumcadeautje van alle elektriciteitsbedrijven aan de klein ste stad van Nederland. Ca vol ho 33 kei de Mt de wij gei 32 vol zag boi doi der I 1 be2 leic iedi lijk bes I die. geg E o.a. serviezen - pannen uitzetten - cassettes - lederwaren - vërlichting - huishoudelijke art. enz. enz. o.a. serviezen - pannen uitzetten - cassettes - lederwaren - verlichting - huishoudelijke art. enz. enz. o.a. serviezen - panner Alleen vrijdag 31 augustus - zaterdag 1 en zondag 2 september. Alleen vrijdag 31 august is - zaterdag 1 en zondag 2 september. Alleen vrijdag 31 augustus - zaterdag 1 en zondag 2 september. Alleen vrijdag 3' 'Waardebonnen bij aankoop van elke f 25,- van met afgeprijsde artikelen. 'Waardebonnen bij aankoop van elke f 25,- van niet afgeprijsde artikelen. 'Waardebonnen bij*a^nkoop van elke f 25,- van niet afgeprijsde artikelen. 'Waardebonnen bij aankoop van elke f 25,- van niet afgeprijsde artikelen. 'Waardebonnen bij aankoop van elke/_2iy_vi

Peel en Maas | 1984 | | pagina 10