I B. en W. unaniem tegen plaatsing van de nieuwe kruisraketten I kS Uitreiking zilveren ere-speld Leenem WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMGEVING 1 ANTIEKMARKT TE YSSELSTEYN Zwarte bladzijden uit Venrays jongste verleden in het museum ECHT LEER I» drogisterij NEETESON v DE ADELAAR HILHORSTi 40 jaó( priester 40 jaar priester 25 jaar priester VRIJDAG 1 APRIL 1983 Nr. 13 HONDERDENVIERDE JAARGANG PEEL EN MAAS VOOR AL UW DRANKEN VOOR AL UW DRANKEN UITGAVE DRUKKERIJ VAN DEN MUNCKHOF B.V. VENRAY GROTESTRAAT 68 POSTBUS 1 TEL 82727 GIRO 1050652 ADVERTENTIEPRIJS 30 d. per mm. ABONNEMENTSPRIJS PER HALFJAAR 12,- UITSLUITEND BIJ VOORUITBETALING BUITEN DE REBIO lfc- Maandagmiddag werd tijdens een persconferentie in de raadzaal van het gemeentehuis de nota Vrede en Veilig heid gepresenteerd. Na een inleidend woord van burgemeester Defesche werden verklaringen afgelegd door wet houder J.van Oers [CDA] en H. Willems (PvdA) Er werd aan herinnerd, dat sinds september van vorig jaar in Venray voor het eerst sprake is van een college van een gemengde politieke samenstel ling. Wethouder van Oers verklaarde, dat het college voltallig en volmondig achter de nota staat omdat de gemeen tenaren er recht op hebben te weten hoe de bestuurders denken ove de plaatsing van kruisraketten. Wethouder Willems bracht naar voren, dat bij de discussies over de kernwapenkwestie in het college, de politieke scheidslijnen zijn vervaagd. Hij rekende af met de veronderstelling dat de wethouders zich op sleeptouw zouden hebben laten nemen door hun burgemeester, die zijn licht toch bepaald niet onder de korenmaat verborgen heeft gehouden. ,,In de discussie is ieder van ons voor momen ten komen te staan, waarop het onontkoombaar was een eigen, per soonlijke mening te vormen over zaken, die je als gemeentebestuur tot nog toe niet in je portefeuille tegenkwam", aldus wethouder Willems. TEGEN KRUISRAKETTEN Met het laten verschijnen van de Nota „Vrede en Veiligheid" heeft het college van b. en w. zijn op 14 december j.l. gedane belofte gestand gedaan. Het ligt in de bedoeling, dat de gemeenteraad zich in zijn vergadering van 31 mei a.s. zich over de inhoud van de nota uitspreekt. In de nota spreekt het college van b.en w. zich unaniem uit tegen plaatsing van de nieuwe kruisraketten. Deze uitspraak! betekent, dat het gemeente bestuur met alle wettige middelen zal proberen deze raketten van Venrays grondgebied te weren. In de nota wordt duidelijk weergege ven, dat de marges, die de bestaande wetgeving biedt, dikwijls heel erg smal zijn. Uiteindelijk kan door ingrijpen van hogerhand een gemeente voor voldongen feiten worden gesteld. Ook hierover wordt in de nota duidelijkheid gegeven. Naast het benutten van de bestaande marges staat het gemeentebestuur voor de opdracht zijn visie en die van vele Venrayse burgers bekend te maken naar regering en parlement. Déar valt immers de eindbeslissing en dus wordt het zaak geacht die visie daar tijdig te deponeren. Ook zal het Venrayse gemeentebe stuur overleg openen met andere gemeenten. In eerste instantie gaan de gedachten uit naar de gemeenten, die eveneens relatie hebben met het vlieg veld De Peel, n.l. de gemeenten Bakel en Milheeze, Deurne, Uden en Zeeland. MACHTELOOS In de nota wordt uitvoerig uitgelegd, dat de gemeenten in feite bijzonder weinig kan doen om het plaatsen van kruisraketten op haar grondgebied (vliegveld De Peel) tegen te houden. In tal van wetten zijn n.l. wel bepalingen opgenomen, die de gemeenten „schaak mat" zetten. Vandaar dan ook, dat in de nota wordt geconcludeerd, dat de gemeenten die middels verordeningen, bestem mingsplannen, het vergunningenbeleid of zelf middels het eigendomsrecht trachten de opslag van kernwapens te belemmeren, in feite machteloos staan, wanneer de rijksoverheid gebruik maakt van de mogelijkheden, die de wetten bieden. SIGNAALFUNCITIE De gemeentelijke machteloosheid be tekent niet, dat de gemeente niets zou kunnen ondernemen. Haar handelingen zullen echter enkel een vertragend effect hebben en een stationering van kruisra ketten niet tegenhouden. Wel heeft de gemeente een duidelijke signaalfunctie, die zij met name kan vervullen door aan een conflict met de rijksoverheid de nodige publiciteit te geven. De gemeente Venray zal, nu het college van b.en w. zich onomwonden uitspreekt tegen de stationering van nieuwe kernwapens, ook in Venray, met alle mogelijke legitieme middelen kern wapens van Venays grondgebied weren. VREDESBEWUSTWORDING In de nota „Vrede en Veiligheid" wordt gesteld, dat er voor de gemeente een duidelijke taak ligt in het kader van Bij gelegenheid van de opening van H het jeugd en wijkgebouw „de Spring- plank" werd aan de heer Theo Smits de I zilveren erespeld uitgereikt. De zilveren erespeld, in het leven geroepen door de Stichting Jeugdclubs Limburg, is bestemd voor degene die zich binnen het jeugdwerk verdienste lijk maken. De onderscheiding werd aan Theo I uitgereikt door dhr. P. Backus, voorzit- ter van de SJL. In zijn toespraak werd j door de heer Backus toegelicht waarom I Theo deze onderscheiding dubbel en dwars verdiend had. Theo Smits is in 1957 leider geworden van het Patronaat, zoals de Springplank I toen heette. Hij was in die tijd vooral bezig met het begeleiden van de wandelclub Ambulo. Na de oprichting van het jachthoornkorps St. Petrus Banden, ook vanuit het patronaat, werd Theo bestuurslid en in 1962 penning- meester. Hij moest toen 2 boekhou- I dingen bijhouden omdat het Patronaat I en het Jachthoornkorps onder één j bestuur werkte maar het eigenlijk 2 verenigingen waren. In 1971 werd de naam Springplank geboren en in 1974 volgde de scheiding tussen de Springplank en het Jacht hoornkorps. Theo werd toen penning meester var. beide verenigingen. Nadat hij bij het jachthoornkorps een opvol ger gevonden had, bedankte hij zich in 1978 ook als bestuurslid van het korps. Vanaf die tijd was en is 'hij dus penningmeester van de Springplank en heeft hij dus ook een grote rol gespeeld in het tot standkomen van het nieuwe clublokaal. In castenray werden de dames José Peeters en Marjo Duykers eveneens met een zilveren ere-speld gehuldigd, bij gelegen heid van het zilveren bestaan van de KJB afdeling aldaar. Beide dames vormen de stuwende krachten in het Castenrayse jeugdwerk. Zij waar borgen het voortbestaan van het zo belangrijke jeugdwerk, aldus de heer Backus. De onderscheidingen mogen voor beide dames een aansporing zijn nog vele jaren met het jeugdwerk door te gaan. TIJDENS DE PAASDAGEN IN 'T GEMEENSCHAPSHUIS a.d. MIDDEN PEELWEG Zaterdag 2 april, zondag 3 april en maandag 4 april. Alle dagen geopend van 11.00 tot 18.00 uur. het „vredesbewustwordingsproces" waarbij aan spontane activiteiten de nodige ruimte kan worden verschaft. „Wij zullen onze voornemens duide lijk kenbaar maken, zodat andere gemeentebesturen hiervan kennis kun- nemen. Wellicht worden regering en parlement door gemeentelijke uitspra ken nog sterker aan het denken gezet" aldus de nota. Gesteld wordt dat het vredesbesef moet uitgroeien tot en blijvende menta liteit, niet alleen bij de individuele burgers en maatschappelijke groeperin gen, maar ook bij de overheid. Volgens het college kan deze mentaliteit blijvend worden beïnvloed door voorlichting, educatie, inspraak participatie en activeiten. Zonder dat daarbij aan de eigen verantwoordelijkheid tekort te doen stelt het college zich voor bij de verdere uitwerking van de vredesbewustwording het Vredesberaad Venray te betrekken. VOORLICHTING Het doel van de voorlichting is, dat er een intensieve discussie onder de bevoling wordt gestimuleerd, met name wat betreft de gemeentelijke betrokken heid. Volgens de nota kan deze voorlich ting op diverse manieren worden gerealiseerd. De vredes- en veiligheidsnota zal tegen betaling van 2,50 beschikbaar worden gesteld om zodoende een zo breed mogelijk publiek te informeren over de gemeentelijke beleidsvoorne mens met betrekking tot een eventuele stationering van kruisraketten op Ven rays grondgebied; in de rubriek „Gemeentepraat" in het weekblad „Peel en Maas" zal een zo breed mogelijke infomatie worden opgenomen. Uiteraard zullen ingeko men aanvragen om vergunningen, expleciet vermeldend de mogelijke rechtsmiddelen, die belanghebbenden ter beschikking staan, in de rubriek worden opgenomen; in de gemeentelijke informtatie- ruimte kunnen exposities over de kernwapenproblematiek worden ge houden. Een begin is reeds in februari gemaakt met de indrukwekkende expo sitie „Days to remember", over de verschrikkelijke gevolgen van de atoomexplosies boven Hirosjima en Nagasaki; aan beslissingen van de te onder scheiden gemeentelijke bestuursorganen zal, indien deze beslissingen betrekking hebben op mogelijke stationering van kruisraketten op De Peel, brede be- kenheid worden gegeven; indien daartoe belangstelling be staat zal aan burgers informatie worden verschaft over de mate, waarin de gemeente betrokken is bij de nucleaire oorlogsvoorbereiding (procedures in noodsituaties, civiele verdedigingsvoor- bereidingen etc.). Het is volgens de nota absoluut niet denkbeeldig, dat bepaalde wetten aan gemeentelijke bestuursorganen ten aan zien van zaken, die de landsverdediging raken, een geheimhoudingsplicht op leggen. De leden van de raad en de burgemeester hebben bij het aanvaar den van hun ambt een eed of belofte afgelegd, die mede inhoudt dat de wetten des rijks zullen worden gerespec teerd. De eed of belofte dient te worden geëerbiedigd. EDUCATIE Het college wil de mogelijkheden om vredesonderwijs op de scholen in het totale onderwijsgebeuren te plaatsen nader onderzoeken. Daarnaast is het college bereid om vredesactiviteiten te bevorderen binnen het educatie- en emancipatiebeleid. INSPRAAK EN PARTICIPATIE Bij alle activiteiten dient de bevolking zo veel mogelijk te worden betrokken. Er moet naar worden gestreefd de gevoelens, die leven onder de bevolking zo zuiver mogelijk te vertolken. Door bepaalde voornemens zo vroeg mogelijk ter discussie te stellen, kan de bevolking actief meedenken. Hoewel het op dit moment nog geenszins zeker is, dat de kruisraketten op De Peel worden gestationeerd, menen b. en w. dat reeds in dit stadium de bevolking de gelegenheid moet worden geboden van haar gevoelens te laten blijken. „Het is mede aan de Venrayse bevolking om zich over deze nota uit te spreken met inachtneming van het gegeven, dat de uiteindelijke verant woordelijkheid berust bij de te onder scheiden gemeentelijke organen. De stem van de bevolking zal ongetwijfeld luid meeklinken. De uiteindelijke beslis sing over de inhoud van de nota „Vrede en Veiligheid" ligt echter bij de gemeenteraad" aldus b. en w. in de nota. In elk geval zal het college van b.en w de Tweede Kamerleden uit deze regio- ongeacht de politieke richting- monde ling op de hoogte stellen van de opvattingen, die in de nota zijn neergelegd. Het is bekend, dat het parlement tegen het einde van dit jaar uitspraak zal doen vóór of tegen plaatsing van de 48 kruisraketten. B.en w. van Venray zullen deze parlementariërs tevoren uitnodigen om met hen hierover van gedachten te wisselen. Ook zullen b. en w. van Venray overleg openen met de gemeenten Bakel en Milheeze, Zeeland, Uden en Deurne over - zo mogelijk - uniforme stand punten. OPENBARE ORDE EN VEILIGHEID Het laatste hoofdstuk van de nota is gewijd aan openbare orde en veiligheid omdat het college er zich van bewust is, dat tegenstanders van kernbewapening zich niet onbetuigd zullen laten wanneer besloten wordt, dat de kruisraketten op de Peel worden gestationeerd. Indien daartoe aanleiding bestaat zal Venray - aldus de nota - betogers gastvrij ontvangen. Maar er wordt ook op gewezen, dat het niet in acht nemen van regels, niet kan worden geduld. Tenslotte wordt er op gewezen, dat bij een onverhoopte excalatie Venray de rekening krijgt gepresenteerd, zowel figuurlijk als letterlijk, als gevolg van de onaanvaardbaar verklaarde kruisraket ten. De nota Vrede en Veiligheid is, zoals wethouder Willems tijdens de perscon ferentie zei, geen politiek compromis geworden wel de neerslag van een proces, dat dit college vanuit een niet benijdenswaardige, directe betrokken heid wel moest aangaan. VENRAY IN HET NIEUWS De landelijke pers heeft over het algemeen vrij positief gereageerd op de Venrayse nota „Vrede en veiligheid" waarin stelling wordt genomen tegen het plaatsen van kruisraketten op de Venrayse bodem. De meeste dagbladen gingen uitvoerig in op deze nota. Alleen de Telegraaf - die overigens niet op de persconferentie vertegenwoordigd was - heeft zich in een hoofdartikel onder de kop „Alle perken te buiten" in zeer negatieve zin over de nota uitgelaten. Volgens De Telegraaf „hebben b. en w. via een nota de NATO gelast het dubbelbesluit terug te nemen, een éénzijdige stap in de richting van ontwapening te zetten en het risico van toegenomen kwetsbaarheid op de koop toe te nemen". Momenteel wordt in het Venrayse Geschied en Oudheidkundig museum (Fleuleskeshuus, Eindstraat) een inte ressante tentoonstelling gehouden over Venray in de Tweede Wereldoorlog (van mobilisatie toto evacuatie). Sinds de opening van het museum is er nog geen tentoonstelling geweest, die zoveel belangstellenden heeft getrokken, als deze over Venray in de oorlogstijd. Iedere woensdag en zaterdagmiddag wordt deze expositie door vele tientallen belangstellenden bekeken. De tentoonstelling van vele - exclusie ve - foto's en documenten begint met het laten zien van de intern ationale toestand, die na 1935 steeds dreigender begon te worden. In Nederland werden op 28 augustus 1939 - drie dagen voor de Duitse inval in Polen - voorzorgs maatregelen genomen door de afkondi ging van de algemene mobilisatie, waarbij 200.000 burgers onder de wapenen werden geroepen. OP Z'N PAASBEST Deze twee aanbiedingen in Schoudertasje voor slechts 12,50 Drie damesceintuurtjes in verschillende pasteltinten voor maar ÉÉN TIENTJE Grotestraat 31. Venray tel.04780-61515 Doordat de Nederlandse troepen zich in de meidagen van 1940 na de Maaslinie te hebben opgegeven, terug trokken op de Peel - Raamstelling, begon voor Venray de oorlog al merkte men daarvan alleen de bezetting op 10 mei en het laten springen van enkele bruggen en bomen. Herinneringen hieraan zijn in fotomateriaal vastgelegd en in het museum in panelen en vitrines te zien. Aandacht verder aan de gehate NSB en aan de door de NSB en de Duitsers gecontroleerde Arbeidsdienst, die in Venray kampen had in „Vlakwater" en „Endepoel". Aandacht wordt verder besteed aan de Winterhulp Nederland en de Neder landse Unie, die als het ware een tegenpool was van de NSB en daarom in december 1941 door de Duitsers werd verboden. Enkele vitrines vestigen de aandacht op het dagelijkse leven tijdens de bezettingsjaren me distributie, surroga te, verduistering en uitgaansverboden. Ook aan de luchtoorlog wordt door middel van foto's en docomenten aandacht geschonken evenals aan de psychologische oorlogsvoering met vlugschriften. Bijzonder interessant zijn de onder delen illiegale pers, pilotenhulp en hulp aan onderduikers. Op Dolle Dinsdag - 5 september 1944 - begint eigenlijk de ellende pas goed in Venray. Men kan foto's zien van de plundering van „De Fuchs", het tot in de nok gevulde Duitse textiellager in de St. Ursulaschool aan de Maasheseweg. Uiteraard wórdt dan veel aandacht gegeven aan de verwoesting van Venray in oktober 1944 en de evacuatie op 25 oktober 1944. Tenslotte de trieste balans van wat men terugvond na de evacuatie... In de gehele gemeente was bijna 80% van de huizen en boerderijen verwoest, zwaar of licht beschadigd. De Grote Kerk was een puinhoop geworden, het klooster Jerusalem was geruineerd en de psychi atrische inrichtingen Sint Anna en Sint Servatius waren zwaar beschadigd. „Sinds Caen en Falaise heb ik geen dorpen gezien, die zo vernield waren als Overloon en Venray" schreef op 20 oktober 1944 een Engelse oorlogs correspondent. Geroofd waren 2.500 koeien, meer dan 500 paarden en 4.600 varkens. De wegen en bruggen waren grotendeels vernield en in de gemeente lagen overal verspreid ongeveer 13.000 mijnen. Het aantal Venrayse burgers, dat omkwam bedroef 221Aan Duitse zijde sneuvelden op Venayse grondgebied 300 militairen. Het aantal Engelse gesneu velden bedroeg rond 140. De zwarte bladzijden uit Venrays jongste geschiedenis zijn te zien in het Venrays museum, iedere woensdag - en zaterdagmiddag van 14.00 tot 17.00 MEDISCHE GEVOLGEN VAN EEN KERNOORLOG Een dag na de presentatie van de nota Vrede en Veiligheid door het college van b. en w. heeft het Venrayse Vredesberaad - vóór de raadsvergadering van dinsdag j.l. - de burgemeester hel eerste boekje „Medische gevolgen van een kernoorlog" aangeboden. Omdat de titel de inhoud van het boekje volkomen dekt, be hoeven we daarop niet nader in te gaan. Het ligt in de bedoeling, dat het boekje verder zal worden aan geboden aan de Venrayse huis artsen en aan de Vredesbewegin gen in de omliggende gemeenten. Het boekje is voor ƒ1,- in onze boekhandel verkrijgbaar. Het op deze manier interpreteren van een nota gaat inderdaad alle perken te buiten, lijkt ons zo. REACTIES UIT VREDEPEEL De Vredesbewegingen uit Venray en omgeving hebben dinsdagavond ge sproken met de bevolking van Vrede- peel over de te verwachten acties bij de poort van de vliegbasis „De Peel". Duidelijk hebben de Vredepelers laten weten, dat zij niet op de kruisraketten zitten te wachten, maar nog minder op de komst van demonstranten. Een veel gehoorde vraag was: „Wie betaalt de schade aan onze gewassen en eigendommen?". Zo vreesde men scha de aan de gewassen van de proef- boederij en aan de langs de Midden Peelweg staande tulpenvelden. De tulpenkweker voelde er weinig voor, dat zijn tulpen op een zaterdag aan het hek van de basis zouden hangen... Voorlopig moeten de Vredepelers tevreden zijn met de aanwezigheid van een ordedienst van Vredesberaad bij de wekelijkse wake bij de basispoort. De verkoop van uw woning in vertrouwde handen Makelaarskantoor SlatloiMwag 7b. Op maandag 4 april a.s. tweede Paasdag zal het 40 jaar geleden zijn dat pater J.W. Timmermans OFM priester gewijd werd in de kloosterkerk der Franciskanen in Weert door mgr. G. Lemmens. Vanaf het begin heeft hij zich als priester in dienst mogen stellen van de opvoeding en vorming van jonge mensen op verschillende middelbare scholen, die eertijds geleid werden door de paters Franciskanen. Lange tijd heeft hij als kétecheet-prefect gewerkt aan het Bernarinus-college in Heerlen en de laatste 18 jaar van zijn „actief leven" heeft hij gewijd aan het Boschveldcollege hier in Venray, waar hij naast zijn functie als prefect ook de verzorging van een aantal godsdienst lessen op zich heeft genomen. Boven dien stimuleerde hij zijn leerlingen tot sportieve prestaties en hij was de peetvader van twee volleybalclubs, waarvan Lyceum '64 in onze regio bekend en soms gevreesd is! Hij heeft uit een Wanssumse onderwijzersfamilie stammend het onderwijs in elke periode van zijn leven een warm hart toegedragen, de periode in Venray heeft voor hem toch een bijzondere inhoud gekregen: hij keerde terug naar zijn geboortestreek en naar de school waar hij zelf zijn middelbare schooljaren heeft doorgebracht. Het jubileum zal naar de wens van de jubilaris sober gevierd worden. Samen met zijn familie en andere belangstel lenden zal hij maandag tweede Paas dag, in de parochiekerk te Wanssum om 10.00 uur de eucharistie vieren, dank baar voor wat hij in de afgelopen 40 jaar mocht doen. In aansluiting op deze feestelijke dankdienst zal er in het gemeenschapshuis gelegenheid zijn om de jubilaris te feliciteren. VEMIO VENRAY HELDFN Zondag 10 april a.s. is het 40 jaar geleden dat prof. dr. H.P.M. Litjcns in de Kathedraal van Roermond de H. Priesterwijding mocht ontvangen uit handen van mgr. Dr. G. Lemmens. Harrie Litjens, zoals hij bij velen beter bekend is, is een geboren en getogen Venrayer en onlangs 65 jaar geworden. Na zijn priesterwijding studeerde hij in opdracht van de latere bisschop mgr. Moors, sociale geografie aan de Rijksuniversiteit te Utrecht en werd daarna leraar aan het Bisschoppe lijk College te Weert. Hij promoveerde in 1953 tot doctor in de sociologie op een proefschrift over „De onmaat schappelijkheid" in Maastricht. Tal rijke publicaties over kerk en samenle ving verschenen van zijn hand, waar onder onlangs het boek „Op zoek naar geluk". Een belangrijke gebeurtenis was het uitgeven in 1981 van een kerk en liedboek getiteld „Laus Deo", waarvan in korte tijd al ongeveer 25.000 ex. zijn verkocht. In 1960 werd hij directeur van de Pedagogische Academie in Roermond, waar hij een nieuw en modern gebouw tot stand bracht. Bij talloze scholieren in Limburg was hij bekend als Bondsmoderator van de Katholieke Studerende Jeugd Limburg. Meer dan 30 jaren was hij bestuurslid en later voorzitter van de Ned. Sint Gregorius Vereniging in ons bisdom en een aantal jaren ook landelijk voorzit ter. Ook was hij hoofdredacteur van het Limburgs Maandblad „Maasland"; lid van de Stichting Wetenschappelijk Onderwijs Limburg en voorzitter van de Commissie Opleiding Leraren van de SWOL. In de jaren zestig was hij voorzitter en actievoerder van de „Stichting Vredeskerk Nederland" die in Venray de Vredeskerk heeft gebouwd. In 1977 richtte hij de Kathedrale Schola te Roermond op waarvan hij nog dirigent is. Sinds 1973 is hij werkzaam als buitengewoon hoogleraar in de sociologie aan het Post Universi tair Centrum in Hasselt. Zijn 40 jarig priesterjubileum zal volgende week zondag herdacht worden met een plechtige hoogmis om 12.15 uur in de kathedraal te Roermond en een receptie in „De Gouden Leeuw". Neerstraat 11 te Roermond van 13.45 tot 15.15 uur. Eveneens op zondag 10 april wordt er feest gevierd in de parochie van de H. Pastoor van Ars te Delft, bij gelegen heid van het zilveren priesterfeest van pastoor J.H. Latten. Huub Latten is verschillende jaren kapelaan geweest in de Petrus Banden- kerk te Venray. en als zodanig mocht hij hier vele vrienden maken. In genoemde kerk aan de Kappeijne van de Coppellostraat 4 te Delft, wordt die zondag om 11.30 uur een plechtige H. Mis opgedragen tot intentie van de jubilaris. Om 13.00 uur volgt dan een receptie in de grote zaal van de Sionskerk aan de Cort van de Lindenstraat.

Peel en Maas | 1983 | | pagina 1