P. J. Konings,
PEEL EN MAAS
WASSERIJ WERD TAXICENTRALE
[foto dom melskens
Leunens Catharinamolen
verdween door grof geweld
VOORDEELTIPSÜ!
at 10.000
NIEUW!
DIASET bestaande
uit:
100 diaraampjes
diaraagazijn
diasnijapparaat
met
verlichting
voor 42,50
Titelletters
vanaf 18,'00
Plakpers
vanaf 29,00
Diasorteerraam
vanaf 27,50
VERREKIJKERS
miniatuurmodel
nu 30% korting
Negatiefalbum
vanaf 11,90
Fotoalbum HENZO
vanaf 9,90
Lijstjes
vanaf 6,00
Fototassen
vanaf 49,50
POLAROID DIRECT
CAMERA v.a. ƒ.119,-
incl. tas en film
POCKETCAMERA's
vanaf 39,50
KLEINBEELD-
COMPACTCAMERA's
vanaf 69,00
KOOP UW FOTO
ROLLETJES PER
2 .OF 3 TEGELIJK
EEN STUK
VOORDELIGER 1
FÏLM TIJDENS DE
FEESTDAGEN MET
EEN NIZ0 CAMERA
INTEGRAL 5
895,00
Proj ec tiescherm
125x125
vanaf 49,50
Projectietafels
vanaf 27,00
Filmafstrijktang
vanaf 11,00
Blaaskwastjes
vanaf 5,90
KODAK BELICHTINGS
SCHIJF
De ideale methode
om de belichtingS'
tijd van Uw kleur
of zw.w.' .*ergro-
ting te bepalen
15,00
Draadontspanner
vanaf 6,90
Retoucheerset
vanaf 7,*00
Retoucheerpen-
selen
vanaf 7,20
DIAPROJECTOR
ZEISS IKON
AUTO FOCUS
slechts ƒ.249,00
ELECTR. FLITSERS
vanaf 49,50
Zelfontspanners
vanaf 29,50
STATIEVEN
vanaf 59,00
VENRAY SCHOOLSTRAAT 15
0478Ü-83467
Op 26 mei 1893 werd in de registers
gemeente Venray een nieuwe
ïwoner ingeschreven onder de naam
'eter Johannes Koonings, geboren 21
ugustus 1854 te Dommelen (N.B.).
Voordien was hij woonachtig in het
Irabantse, aan de Maas gelegen dorp
jth, dat in de dertiger jaren bekend-
id zou verwerven door de roman
Dorp aan de rivier" van Antoon Coo-
en de verfilming van het boek in
958 door de cineast Fons Rademakers.
In Lith staat de uit ca. 1800 daterende
rindmolen ..Zeldenrust" en omdat
[oonings bij zijn komst naar Venray
eeds als molenaar te bock stond is
ij mogelijk op genoemde molen werk-
lam geweest. Ook zou hij in loon-
Senst gewerkt hebben op de watcr-
uolen van de familie Havens in
fierlingsbeek.
Beter een kleine molenaar dan een
jote knecht zal Koonings gedacht
lebben en daaróm nam hij het besluit
iet vak voor eigen rekening te gaan
litvoeren.
Maar waarom liet hij zijn oog vallen
op Leunen als vestigingsplaats? Zeker
heid bestaat hierover niet, maar waar-
jchijnlijk is dat een verkering hier een
Hl rol in speelde.
BOUW EN INGEBRUIKNEMING
I De eerste aanzet tot de vcrwezenlij-
■Iking van zijn plan vormde de aankoop
van een stuk grond uit het perceel D
2806, in eigendom toebehorende aan de
Leunse timmerman Jan Hendrik Tac-
V ken.
Vervolgens vroeg hij op 20 april 1893
aan de gemeente Venray toestemming
om op het aangekochte perceel een
windgraanmolen en oliemolen te bou
wen. Omdat gebleken was dat de bouw
volgens de voorschriften zou plaatsvin
den enn er geen bezwaren waren
ingediend tegen het plan, gaf de
gemeenteraad op 15 mei 1893 al zijn
goedkeuring.
Daarop ging de molenbouwer Jan
Wijnhoven in samenwerking met
metselaar Grad Poels met veel voort
varendheid aan de slag. De bouw ver
liep door de lange zomerdagen en niet
minder lange werkdagen (de acht-urige
werkdag en de vrije zaterdag was nog
niet uitgevonden) zeer voorspoedig,
want al op 2 september 1893 kon
Koonings in Peel en Maas aan het
„geachte publiek van Venray en Om
streken" berichten dat hij met het
malen begonnen was.
Als maalloon bracht hij l/20e in re
kening als het graan aan huis afgehaald
en teruggebracht moest worden. Werd
het echter aan de molen bezorgd, dan
verlangde hij slechts 1 /25e als maal
loon.
Zoals bijna alle molens, kreeg ook
Koonings (het was een bere- of belt
molen) een naam. Naar het voorbeeld
van de patrones van de kerk van Leu
nen, werd de molen de naam St.
Catharina gegeven.
Koonings liefde bleef echter niet be
perkt tot zijn nieuwe molen, want op 12
October 1894 sloot hij een huwelijks
overeenkomst met de op 12 juli 1862 in
Venray geboren Johanna Maria Di-
recks.
Van de wind kan men niet leven zegt
een spreekwoord, maar de molenaar
vormt hierop toch wel een uitzondering.
Om te kunnen malen had men (tenmin
ste in zijn tijd) de wind broodnodig.
Omdat de wind op sommige dagen nog
al eens op zich liet wachten, ging Koo
nings in februari 1902 over tot de aan
schaf van een petroleummotor.
Op een dag in 1909 het kan ook
1910 geweest zijn was er echter te
veel wind. In een zware storm sloegen
de wieken los en ging de molen op hol.
Om herhaling van dat angstaanjagende
gebeuren te voorkomen zouden de
houten wieken toen vervangen zijn door
stalen.
ZWARTE DAG
De dag van 23 juli 1915 zal in de
geschiedenis van de Catharina-molen
geboekstaafd blijven als een „zwarte"
dag', omdat toen molenaar Koonings
door een bedrijfsongeval in zijn molen
om het leven kwam. Met goede hulp
van een molenaarsknecht (Petran van
Dijck uit Merselo) heeft de weduwe
daarna het bedrijf nog enige jaren
kunnen voortzetten.
Daarna werd het bedrijf in stand ge
houden door Joseph Direks (Veulen),
een zwager van de overledene, totdat in
maart 1930 een zoon (P. G. Koonings)
de taak van molenaar weer kon
overnemen.
In het begin van de dertiger jaren liet
hij de wieken „stroomlijnen" volgens
het systeem van de uitvinder Chris van
Bussel uit Weert. Hierdoor was het mo
gelijk ook bij geringe windkracht de
molen in beweging te zetten.
Op een topografische kaart uit de der
tiger jaren staat de St. Catharinamolen
nog ingetekend als Km (korenmolen).
De Ondergeteekende
'bericht het geachte publiek
van Venray en Omstreken,
dat hy *ijn NIEUWEN MOLEN
gereed heeft, en met raaien be-
gonnen is.
Op verlangen worden bestellingen door
hem aan huis of aan ,t station afgehaald en
de granen gemalen thuis bezorgd. Maalloon:
aan huis afgehaald en terug bezorgd 20,te;
aan de molen gebracht 25***.
Hopende door een prompte, nette en vlugge
bediening een ieders gunst waardig te wor
den blijf ik
Uw Dw. Dienaar,
MOLENAAR. LEUNEN.
CRISISJAREN
In 1933 werd er een inventarisatie van
de Nederlandse windmolens opgemaakt
waarvoor de gemeenten een opgaaf
moesten verstrekken aan het provin
ciaal bestuur.
Bij brief van 1 maart berichtte de bur
gemeester ven Venray, dat op de
Catharinamolen wind als drijfkracht
werd gebruikt en dat bij te geringe
windkracht, een zuiggasmotor werd
ingeschakeld. De verzekering van de
molen was ondergebracht bij dé Onder
linge Brandwaarborgmaatschappij voor
molenaars te Bussum.
De toestand van het bedrijf werd als
„slap" omschreven. Dit was niet ver
wonderlijk omdat verreweg de meeste
molens in deze situatie verkeerden,
omdat door de in 1929 ingetreden eco
nomische crisis van ongekende omvhng,
ook de landbouw in grote moeilijkhe
den was gebracht. Vooral de jaren 1931
t/m 1933 waren voor de boeren zeer
zorgelijke jaren. Doordat de Regering
in 1933 voor de landbouw een aantal
crises-maatregelen trof, kwam er in de
daaropvolgende jaren een lichte verbe
tering tot stand. Toen kwam op 10 mei
1940 de onverhoedse Duitse inval.
ONDERGANG
De lange, donkere en gevaarvolle be
zettingstijd bezorgde ook de landbou
wers en dientengevolge ook de
molenaars grote moeilijkheden.
Maar od de Catharinamolen bleef men
malen tot in de tragische bevrijdings-
maand October 1944 de granaten van de
langzaam oprukkende bevrijders, rond
de molen begonnen te gieren.
Op 19 October was voor Leunen de
bevrijding aangebroken, maar omdat
de opmars daarna stagneerde, kwam
Leunen zoals ook Venray in de
frontlinie te liggen. Onmiddellijk na de
bevrijding begon het Duitse geschut
vanuit de richting Castenray een ware
granaatregen af te vuren. Ook de molen
werd na enkele dagen getroffen. Een
projectiel sloeg een groot gat in de
bovenkant van de romp.
Omdat de situatie onhoudbaar was
geworden besloot de Engelse legerlei
ding vier dagen na de bevrijding, de
burgerbevolking te evacueren. De fami
lie Koonings verbleef 7 weken in Maar-
heeze en daarna nog enkele weken in
Deurne.
Toen ze tegen de jaarwisseling naar
Leunen terugkeerden, bleek dat van de
molen die onder de kap het opschrift
Oost-West-Thuis Best droeg slechts
een ruïne over was.
Duitse patrouilles die 's nachts vanuit
Castenray het bevrijde gebied wisten
binnen te dringen, hadden in de
eerste helft van de maand november
de molen met explosieven opgeblazen.
Opnieuw was een Venrayse molen
verdwenen.
W. Willemsen
VRIJDAG 20 NOVEMBER 1981 Nr. 47
HONDERDENTWEEDE JAARGANG
Toen in februari van dit jaar notaris
Kooien de voormalige wasserij De Peel-
parel bij inschrijving te koop aanbood,
was Taxibedrijf van den Beuken een der
eersten die daarop reflecteerde. Het
bekende bedrijf op de Langeweg-hoek
Kempweg sukkelde al jaren met plaats
gebrek, niet alleen voor het onderbren
gen van het wagenpark, maar ook wat
betreft het parkeren. Dat was daar
aan de Langeweg bovendien levensge
vaarlijk.
De oplossing zou inderdaad gevon
den kunnen worden in de voormalige
wasserij, waar inclusief de verdieping,
ongeveer 3000 mJ bebouwde bedrijfs-
oppervlakte beschikbaar was.
Toen het pand dan ook aan van den
Beuken werd toegewezen is men weldra
van start gegaan met inwendige verbou
wingen en herstel van de schade die daar
in 2 jaar leegstand was aangericht. Zo
waren er 180 ruiten gesneuveld... En op
de bovenverdieping had zich zelfs een
eenzame landloper gevestigd, die met
behulp van de politie moest worden
verwijderd, maar toch elke avond weer
terugkwam. Nieuw hang- en sluitwerk
belette hem echter voorgoed de toe
gang.
Diezelfde bovenverdieping was feite
lijk voor het taxibedrijf overbodig; kan
toorruimte was er beneden genoeg. Er
was al gauw een huurder gevonden, die
nu deze bovenverdieping nog volop aan
het inrichten is voor een „konditie-
centrum"; een soortement sportschool.
Misschien nog einde deze maand wordt
dit nieuwe instituut geopend.
Ruim een half jaar «s van den
Beuken bezig geweest het gebouw aan te
passen en geschikt te maken voor zijn
bedrijf. Dat heeft dan als resultaat ge
had, dat men nu de beschikking heeft
over een grote taxigarage met verhuur-
inrichting van auto's en verhuiswagens,
een autowasserette of-te-wel autowas-
straat voor de particuliere auto's en een
garagebedrijf voor reparatie en onder
houd. Kantoorruimte is er, zoals
gezegd, voldoende. In een apart staand
gebouw de vroegere garages van De
Peelparel is zelfs nog ruimte gescha
pen voor twee ot drie kantoren, die des
gewenst te huur zijn.
Tot eind vorige week was het nieuwe
bedrijf alleen nog maar te bereiken via
het bedrijfsstraatje vanaf de Kempweg.
Sinds zaterdag j.l. heeft de ontsluiting
plaatsgevonden aan het parkeerterrein
De Gouden Leeuw, vanwaar men nu
niet alleen ruim zicht heeft op het
nieuwe bedrijf, maar waar men de
garages en de wasstraat ook kan berei
ken. Als 'n soort eenrichtingsverkeer
worden de auto's dan weer via de
Kempweg afgevoerd. Dat betekent in
ieder geval 'n halvering van het verkeer
voor deze straat, voor wat betreft de
auto's die van en naar het nieuwe
bedrijf gaan.
Zijn we goed ingelicht, dan volgt ook
binnen niet al te lange tijd de ontsluiting
van de diverse café's van de Langstraat,
door een bedrijfsweg die tussen de
Langstraat en het Gouden Leeuw-ter
rein komt te liggen. Dit zou mede nood
zakelijk zijn door de voorgenomen
bouw van etagewoningen aldaar. Het
vroegere plan, dat deze bedrijfsweg zou
uitmonden op de Langeweg, gaat niet
door. Die weg zou nu met een fraaie
hoek voor-langs de Taxi-centrale van
den Beuken uitmonden, terug op het
Gouden Leeuwterrein.
Deze grote uitbreiding vereiste ook
een geheel nieuw interne telefoonaan
sluiting met 'n eveneeens geheel nieuwe
buitenlijn. En dat betekende ook weer
een nieuw telefoonnummer. Nu mag het
bekend zijn, dat taxibedrijven prijsstel-
len op gemakkelijk onc/noudbare num
mers... Toen de PTT dan ook het num
mer 10010 (tienduizendtien) aambood,
viel dat niet in goede aarde. Enkele
proeven bewezen dat veel mensen óf
een nul te weinig óf te veel draaiden.
Het kostte toch wel wat overreding om
het nummer 10000 los te krijgen, en
ook daarmee waren in het begin proble
men, omdat men in Venray gewend is
alle nummers met 'n 8 ervoor te
draaien. Intussen is men daar ook weer
aan gewend geraakt.
Als de winter geen spelbreker wordt,
gaat men, nadat van binnen alles
piekfijn in orde is, ook nog aandacht
schenken aan de verbetering en ver
fraaiing van het terrein rondom.
'taxicentrale
VAN DEN BEUKEN
Kempweg 23a Venray
AUTOVERHUUR TARIEVEN 1981
Per dag
incl.
meer
Type
Brandstof
100 km
Per km
Ford Fiësta
benzine
40,-
0,30
Mazda 929
Hardtop
gas
55,-
0,35
Mercedes 200D
diesel
80,
0,70
Ford Transit
diesel
55,-
0,35
personenbus
Mercedes 302D
personenbus
diesel
55.-
0,35
Mercedes 307D
met gesloten
bak 18m3
verhuiswagen
diesel
75,-
0,45
uniek
in Venray!
i Nu kunt U uw personenauto
of busje (tot 2.40 m. hoogte)
voordelig laten wassen, met
de modernste borstelmachine
van Europa
A Grondig wassen met wielborstels f 5,50
B. A drogen super hot-wax f 8,50
C. B voorwas voor extra vuile auto's f 10,00
D. C chassis wassing f 12,50
Deze service biedt U.
tcixkcntrala
*>10.000
van den Beuken
in de voormalige wasserij
"DE PEELPAREL"
Kempweg 23A
Tel 04780-10000
TARIEVEN EN BETALING:
De huurtarieven zijn exclusief brandstof en BTW
Tarieven huur op langere termijn op aanvraag.
Waarborgsom Mercedes 200D: 750,-; overige
auto's 300,-.
VERZEKERING:
Alle auto's zijn All-risk verzekerd en voorzien
van groene kaart.
W.A.-dekking per schadegeval 1.000.000,-
Eigen risico per schadegeval voor de huurder
300,-
Ongevallen inzittenden verzekering per auto
2,00 per dag.
OVERIGE INFORMATIE:
Voor alle huurauto's volstaat het rijbewijs BE.
Alle auto's zijn voorzien van FM radio.
Wij verhuren uitsluitend jonge auto's, modellen
1980 en 1981.
Geen verhuur toegestaan aan personen jonger
dan 21 jaar.
