Beter een kamer leeggeruimd
dan het hele huis in puin
NACHTVOORSTELLING IN REMBRANDT EN CINEMA PALACE
DE VLOOT WAAROP WIJ DIENEN
In het Haarlems Dagblad van 19 juli
1945 staat onder meer te lezen:
,,Hoe kunnen wij het beste onzen
dank, dat wij voor de oorlogsver
woestingen gespaard zijn gebleven tot
uitdrukking brengen? Door te geven
van dat, wat wij nog bezitten! Daartoe
is de gelegenheid gesteld in de week
van maandag 23 tot zaterdag 28 juli,
wanneer de scholieren van de tien mid
delbare scholen in Haarlem, Heemste
de-en Bloemendaal inzamelingen zul
len houden ten bate van Venray en zijn
bewoners".
Deze oproep was het gevolg van het
initiatief dat een maand eerder was ge
nomen door pater drs. V.J. Hutjens
o.s.a. die kort daarvoor was benoemd
tot leraar aan het Haarlemse Trini-
teitslyceum. Hij had zijn studie vol
tooid aan de Katholieke Universiteit
van Nijmegen en had de verschrikkelij
ke verwoesting van de oude Keizer Ka-
relstad gezien.
Eenmaal in Haarlem herinnerde hij
zich hoe het zuiden, enkele maanden
eerder, direct klaar stond om het noor
den aan voedsel te helpen. De steden
die tijdens de hongerwinter nagenoeg
niets te eten hadden,werden vanuit het
zuiden geholpen onder de slogan
,,Zuid helpt Noord". Toen gingen au
to na auto, afgeladen met levensmid
delen, naar het hongerende noord en
zuid Holland.
Pater Hutjens wilde daar iets tegen
overstellen en ontwikkelde het „Tien
scholenplan". Volgens hem moest het
mogelijk zijn alle middelabare scholen
in Haarlem te mobiliseren voor, wat
werd genoemd „een kruistocht van de
naastenliefde".
Zijn eerste gang was naar de heer D.
Geluk, adviseur van de toenmalige
waarnemend burgemeester van Haar
lem de heer M.A. Reinalda en later -
gedurende 29 jaar - wethouder van de
ze stad. De heer Geluk reageerde en
thousiast op 't plan. Samen stapten zij
naar de heer van Liemt, directeur van
het Nederlands Volksherstel Haarlem
om medewerking en financiële steun.
Zo werd Venray het „Petekind van
Haarlem" als toevallige keuze van het
Haarlemse drietal.
ONGELOOFELIJK SUCCES
Wat de leerlingen van de Haarlemse
scholen in één week tijd hebben ge
presteerd grenst aan het ongeloofelij-
ke. Niet alleen in Haarlem maar ook
in Heemstede Bloemendaal en Velzen,
werd huis aan huis aangebeld om pete
kind Venray aan de zo noodzakelijke
spullen te kunnen helpen.
Met handkarren vol werd huisraad
naar de opslagplaatsen gebracht waar
de schooljeugd aan het sorteren ging:
bedden, beddegoed, tafels, stoelen,
kasten, spiegels, vorken, lepels, mes
sen, kortom alles waaraan Venray ge
brek had werd ingezameld, gesorteerd,
geregistreerd en in dozen en in kisten
verpakt. De aannemers zamelden ha
mers, nijptangen,zagen en spijkers in,
weer anderen ontketenden een glasac
tie. Alle ingezamelde glas werd od
maat gesneden en in lood omvat om de
beschadigde Venrayse huizen ten
minste glasdicht te kunnen krijgen. In
tussen was ook in Loenen aan de Vecht
een glasactie gestart voor Venray.
Ziekenhuizen en doktoren leverden
medische instrumenten en medicamen
ten terwijl bestudeerden boeken be
schikbaar stelden voor hen die hun
boekenbezit kwijt waren geraakt.
Het werd voor Haarlem een erezaak
en een eretaak Venray te helpen. Het
enthousiasme van de schooljeugd ken
de geen grenzen en de medewerking
van de gehele bevolking van Haarlem
en de omliggende plaatsen was onvoor
stelbaar. "Venray moet geholpen
worden" werden gevleugelde woorden
omdat men wist, dat daar de nood nog
heel hoog was.
OOK NIJMEGEN
Maar, zo vroeg men zich tijdens de
actie in Haarlem af, zouden Haarlem
met de omliggende plaatsen, met totaal
230.000 inwoners niet veel meer kun
nen doen dan één plaats van 16.000 in
woners verzorgen.
De brand van enthousiasme sloeg
over in een belendend perceel en de
naam van Nijmegen werd geplakt ach
ter de affiches van „Haarlem helpt
Venray".
Wagen na wagen rolde Venray binnen en
maakte een ere-rondje door het centrum
Onder overweldigende publieke be
langstelling werden de Haarlemse gulle ge
vers op het bordes van het raadhuis
ontvangen
KARAVAAN DER
NAASTENLIEFDE
En zo vertrokken na een defile voor
de burgemeester van Haarlem op
woensdagmorgen 15 augustus: 30 trai
lers en transportwagens naar Venray.
Op 18 augustus schreef de nieuwe
Haarlemse courant hierover:
Een jubilerende geestdrift stroomde
bij den rand (1945 oude spelling) van
het zo zwaar getroffen stadje tege
moet. Alle inwoners stonden voor hun
huizen. Over de daken heen golfde een
stroom van driekleuren, terwijl de
spandoeken vertelde wat de beste wen-
schen van Venray voor Haarlem, Bloe-
Ook op deze manier - speciale entreeprijzen
-werden goederen voor Venray verzameld.
mendaal en Heemstede waren. Een be
vrijdingsleger had zich geen spontaner
welkom kunnen wenschen. Onder een
stortregen van confetti en serpentines
en gejubel van burgers en kinderen, die
het gehele marktterrein vulden, reed
het convooi zijn laatste ere ronde,
waarna de Haarlemsche gasten door
den burgemeester en andere plaatselij
ke autoriteiten werden
verwelkomt....
Langs de route waren erepoorten
opgericht met teksten zoals „Lange le
ve Haarlem" en „Haarlem dit zullen
we nooit vergeten". De dank van Ven
ray was grenzeloos.
Een twintigtal middelbare scholieren
bleef in Venray achter om er behulp
zaam te zijn bij het uitdelen van de
goederen. Haarlem en omstreken had
er voor gezorgd dat men in Venray
weer kon beschikken over het hoogno
dige. Ongeveer gelijktijdig werden 120
vrachtwagens vol goederen ingescheept
met bestemming Nijmegen.
Haarlem en omstreken hadden een
daad gesteld waardoor Venray en Nij
megen uit de ergste nood werden ge
holpen.
DANK VAN VENRAY
De dank van Venray voor de enorme
Haarlemse hulp is „voor eeuwig" in
gebracht in de vorm van een gebrand
schilderd raam, op 10 december 1946
HAARLEM HIELP VENRAY
„Venray zal te alle tijde de
milde gevers dankbaar blijven"
stond op een spandoek geschre
ven toen op 15 augustus de „ka
ravaan der naastenliefde" Ven
ray binnenrolde.
Haarlem, Heemstede, Bloe
mendaal, Zandvoort, Benne-
broek en Velzen hadden in de
roes van de bevrijding eendrach
tig samengewerkt om het hoge
ideaal van 1945, met al zijn toe
komstverwachtingen, zonder on
derscheid van politiek of gods -
dienst, gestalte te geven
Het beste wat een mens kan
geven naastenliefde, werd in de
vorm van hulpgoederen naar
Venray gebracht.
In het kader van de veertigste
verjaardag van de bevrijding van
Venray mag men deze daad van
naastenliefde niet vergeten.
De drie initiatiefnemers van de
actie „Haarlem helpt Venray";
Pater drs. V.J. Hutjens en de he
ren D. Geluk, oud-wethouder
van Haarlem en de heer W. van
Liemt, destijds directeur Neder
lands Volksherstel Haarlem, zijn
door het Venrayse gemeente
bestuur uitgenodigd om de her
denking van Venrays bevrijding
op 18 oktober a.s. bij te wonen.
In het gemeentearchief bevond
zich een aantal trommels met
filmbeelden van de geweldige ac
tie in Haarlem, de intocht in
Venray en het uitdelen van de
Haarlemse hulpgoederen. Deze
zeer brandbare film is intussen
op 16 mm overgezet en zal bij ge
legenheid van de tentoonstelling
„Venray toen en Venray nu" re
gelmatig worden vertoond voor
de belangstellenden.
Het is een indrukwekkende
half uur durende, documentaire
film van bijzondere kwaliteit
waarvoor ongetwijfeld grote be
langstelling zal bestaan.
namens de gemeente aangeboden door
de toenmalige burgemeester A. Jans
sen aan zijn Haarlemse collega M.A.
Reinalda.
Oudere Venrayers herinneren zich
nog de omgekeerde komst van Venray
naar Haarlem. De Venrayse toneelve
reniging van weleer „Hioob" gaf in
Haarlem 3 voorstellingen in de open
lucht op 25 en 26 augustus van „De
mens Job" van p. Jac Schreurs (Dit
stuk werd in Venray diverse malen op
gevoerd op de puinhopen van Jerusa-
lems.) Ook Venray heeft „blijvende"
herinnering gekregen van het Haar
lemse stadsbestuur in de vorm van een
glas in lood raam met de gemeentewa
pens van Venray en Haarlem.
Het Venrayse raam is nog steeds te
zien in de Gravenzaal van het Haar
lems stadhuis; het Haarlemse raam
werd in Venray - omdat het gemeente
huis kapot was - in het toenmalige
restaurant Verheugen geplaatst. Waar
schijnlijk is het dus „particulier eigen
dom geworden...."
„RUITEN TROEF"
IN LOENEN AAN DE VECHT
De bekende „radioprater" Henri de
Greeve van „De Bond Zonder Naam"
zette vlak na de oorlog een actie op
touw onder de naam „Ruiten Troef"
met het doel de verwoeste huizen in het
zuiden wee*" glasdicht te maken. Loe-
'nen aan de Vecht organiseerde een zeer
succesvolle actie en vlak voor de winter
leverde Loenen een grote partij glas af
in Venray. Schilders en timmerlieden
gingen mee om het glas in te zetten en
reparaties te verrichten.
Zaterdagnacht, ten bate van Venray en Nijmegen met de grote Noël Coward-fllm
(In which we serve)
Toegangsprijs zaal: 1 lepel of 1 vork of 1 mes of 1 kop en schotel of 1 oord, of 1 hamer of
I nijptang. Balcon en loges: 2 stuks.
Rembrandt aanvang 12 uur. Palace aanvang 11.30 uur.
