Ook in Yenray werden de Duitsers en hun handlangers gesaboteerd DAILY HERALD CHURCH STEEPLE HOLDS UP DEMPSEY! KERKTOREN HOUDT DEMPSEY'S LEGER TEGEN Saboteren is afkomstig van het Franse woorde „sabot", hetgeen klomp betekent. Op een zeker dag gooide een Franse arbeider een klomp in zijn machine, die daarop vanzelfsprekend tot stilstand kwam. Daarmee was de be- drijfssabotage geboren. Tijdens de bezetting betekende sabo teren (in de meest enge betekenis) het uitvoeren van handelingen die gericht waren tegen het Duitse militaire appa raat. Het doorsnijden van telefoonkabels kon belangrijk zijn wanner het een ra dar of een afluisterpost van de luchtaf weer betrof. Ook het opblazen van spoorrails, waardoor een Duits trans port (tijdelijk) tot stilstand kwam was belangrijk. Door het vernietigen van Duitse voorraden kon men afbreuk doen aan de Duitse oorlogsvoering. Zo werden veel stroleveranties aan de Duitse Weermacht gesaboteerd. Stro was namelijk een belangrijk oor- logsprodukt, dat gebruikt werd als ver pakkingsmateriaal voor granaten, maar ook voor de vervaardiging van cellulose. In de ruime betekenis werd onder sa botage begrepen alles wat de inspan ning van de vijand zou kunnen belem meren. Hieronder viel bijvoorbeeld het onderduiken. Door zich te onttrekken aan de „Arbeitseinsatz" (verplichte te werkstelling in Duitsland), werd veel afbreuk gedaan aan de Duitse wapen- fabrikage. Vermeldenswaard is nog dat een belangrijke Belgische inlichtin gendienst (hoofdzakelijk werkzaam in Frankrijk, maar ook met contakten in Nederland), de naam Sabot" droeg. SABOTAGE IN VENRAY Aan een ambtelijk rapport van 18 augustus 1945 over sabotagehandelin- gen in de gemeente Venray gedurende de Duitse bezettingstijd, ontlenen we de volgende gegevens. In de avond van 22 op 23 mei 1941, omstreeks 23.00 uur op de Deur- neseweg, een viertal NSB-leden door een drietal jongelieden opgewacht en afgeranseld met het doel de betrokke nen tot inkeer te brengen. Het resultaat was nihil. Op 30 juli 1941, omstreeks 21.30 uur zijn te Oostrum drie leden van de NSB, die met „Volk en Vaderland" colporteerden, door een aantal inwo ners gemolesteerd, omdat zij het niet op prijs stelden dat genoemd NSB-blad in Oostrum werd verspreid. Het col porteren bleef nadien te Oostrum ach terwege. Op of omstreeks 16 maart 1941 werden te Venray, Horst, Deurne, Ba- kel en Milheeze op diverse plaatsen te lefoonverbindingen van de Duitse Weermacht doorgesneden. Dit beweer den althans de Duitsers, die hierover veel ophef maakten. De bevolking van genoemde plaatsen werd hiervoor gestraft. Ingaande dinsdag 18 ma^/t was het tot nader order verboden om tussen 18.00 uur 's middags en 7.00 uur 's morgens buitenshuis te verblij ven. Met speciale vergunningen bestond er een uitzondering voor geestelijken, doktoren en vroedvrou wen, echter uitsluitend voor de uitoefe ning van hun ambt of#praktijk. Het uitgaansverbod gold ook niet voor per soneel van de Luchtbeschermings dienst en de PTT. Resultaat: de verbin dingen waren slechts korte tijd verbro ken; ze waren zeer spoedig hersteld. Overvallen op distributiekanto ren, bevolkingsregister, arbeidsbureau en spoorwegen hebben niet plaatsge vonden. Op 5 april 1944, omstreeks 21.30 uur werd te Venray-Lull op een opslag plaats een grote hoeveelheid stro in brand gestoken. Op diezelfde dag, om streeks 22.00 uur werd op een opslag plaats te Oirlo, ook de vlam ontstoken in een partij stro. Hierdoor ging een hoeveelheid stro van ongeveer 400.000 kg, bestemd voor vervoer naar Duits land, in vlammen op. In de avond van „Dolle Dinsdag" (5 september 1944), toen ve le -gemotoriseerde eenheden Venray passeerden op hun vlucht naar de Duit se grens vanuit België, werden dicht bij Venray (op de Deurneseweg) kopspij kers gestrooid. Omdat de Duitsers rijs hout voor hun auto's hadden be vestigd, waardoor de spijkers werden weggeveegd, bleef het aantal lekke banden beperkt. In de avond van 6 september 1944, daags na „Dolle Dinsdag" wer den tussen Heide en Ysselsteyn tele foonkabels van de Duitse Weermacht doorgesneden. Tegen het middernach telijk uur verschenen daarop 3 Duitse militairen van de Ortskommandatur te Veulen in Venray om de burgemeester verantwoordelijk te stellen voor deze daad. Hij zou er voor dienen te zorgen dat de volgende morgen vóór 12.00 uur 300 inwoners van Venray op post zou den staan voor bewaking van de Duitse telefoonlijnen. Aangezien de burge meester en het politiekorps sinds kort waren ondergedoken, slaagden de Duitsers er niet in hun voornemen tot uitvoering te brengen. W. Willemsen Dit bleef er over van de oude jongensschool in de Schoolstraat. Toch werd dit ge bouw weer opgeknapt en kon de LTS er van start gaan. No 8938 SATURDAY, OCTOBER 14, 1944 ONE PENNY De Duitsers, die de stad Venray, 4 mijl van de Maas, verdedigen, zetten hevig artillerievuur en hun nevelwer pers in, tegen de Britse infanterie, die probeert op te trekken uit de bossen, een mijl ten zuiden van Overloon. Vele malen bulderden Typhoon- gevechtsbommenwerpers over, om te proberen de toren van Venray's kerk omlaag te krijgen van waaruit de Duit sers het gehele gevechtsfront comman deren, dat 2 mijl ten noord-westen van deze stad ligt. Maar zij slaagden er niet in de uit kijkpost uit te schakelen, die de hoogste is, mijlen in de omtrek. Daarom heeft men Britse artillerie ingezet om de toren uit te schakelen, maar tegen zonsondergang stond de toren er nog steeds. Ergens uit de top van deze toren commanderen de Duitsers, die met veld verrekijkers zijn uitgerust, hun 88 en 150 mm kanonnen, telkens als een Britse patrouille zijn neus uit de bossen durft te steken. Het is onwaarschijnlijk dat de op mars voortgang zal maken ten zuiden van Overloon voordat de toren is ver dwenen en de Duitse artillerie is uitge schakeld. Zelfs als de Britse troepen uit het bos komen, dan komen zij nog te staan voor een natuurlijke hindernis (de Loobeek, red.), 500 yards ten zuid en van de bossen, die waarschijnlijk een smerige tank-val kan worden, als de Duitsers dit stuk nog willen verdedi gen. Infanterie op de linkerflank van de weg van Overloon naar Venray stootte op Duitse infanterie en vocht met hen vandaag in de bossen en in het onder gelopen land, waarin veel schuttersput- ten liggen. Overal elders lai^gs het front, waar het Tweede Britse leger vecht, is het rustig, ook in de streek tussen het Reichswald en Nijmegen, waar eerder hevig kanonvuur was. Op het noord-westelijke topje van de wig is er wat lichte patrouille activi teit geweest.

Peel en Maas | 1981 | | pagina 16