Ook in Yenray werden de Duitsers en hun
handlangers gesaboteerd
DAILY HERALD
CHURCH STEEPLE
HOLDS UP DEMPSEY!
KERKTOREN HOUDT DEMPSEY'S LEGER TEGEN
Saboteren is afkomstig van het
Franse woorde „sabot", hetgeen
klomp betekent.
Op een zeker dag gooide een Franse
arbeider een klomp in zijn machine,
die daarop vanzelfsprekend tot
stilstand kwam. Daarmee was de be-
drijfssabotage geboren.
Tijdens de bezetting betekende sabo
teren (in de meest enge betekenis) het
uitvoeren van handelingen die gericht
waren tegen het Duitse militaire appa
raat.
Het doorsnijden van telefoonkabels
kon belangrijk zijn wanner het een ra
dar of een afluisterpost van de luchtaf
weer betrof. Ook het opblazen van
spoorrails, waardoor een Duits trans
port (tijdelijk) tot stilstand kwam was
belangrijk. Door het vernietigen van
Duitse voorraden kon men afbreuk
doen aan de Duitse oorlogsvoering. Zo
werden veel stroleveranties aan de
Duitse Weermacht gesaboteerd. Stro
was namelijk een belangrijk oor-
logsprodukt, dat gebruikt werd als ver
pakkingsmateriaal voor granaten,
maar ook voor de vervaardiging van
cellulose.
In de ruime betekenis werd onder sa
botage begrepen alles wat de inspan
ning van de vijand zou kunnen belem
meren. Hieronder viel bijvoorbeeld het
onderduiken. Door zich te onttrekken
aan de „Arbeitseinsatz" (verplichte te
werkstelling in Duitsland), werd veel
afbreuk gedaan aan de Duitse wapen-
fabrikage. Vermeldenswaard is nog
dat een belangrijke Belgische inlichtin
gendienst (hoofdzakelijk werkzaam in
Frankrijk, maar ook met contakten in
Nederland), de naam Sabot" droeg.
SABOTAGE IN VENRAY
Aan een ambtelijk rapport van 18
augustus 1945 over sabotagehandelin-
gen in de gemeente Venray gedurende
de Duitse bezettingstijd, ontlenen we
de volgende gegevens.
In de avond van 22 op 23 mei
1941, omstreeks 23.00 uur op de Deur-
neseweg, een viertal NSB-leden door
een drietal jongelieden opgewacht en
afgeranseld met het doel de betrokke
nen tot inkeer te brengen. Het resultaat
was nihil.
Op 30 juli 1941, omstreeks 21.30
uur zijn te Oostrum drie leden van de
NSB, die met „Volk en Vaderland"
colporteerden, door een aantal inwo
ners gemolesteerd, omdat zij het niet
op prijs stelden dat genoemd NSB-blad
in Oostrum werd verspreid. Het col
porteren bleef nadien te Oostrum ach
terwege.
Op of omstreeks 16 maart 1941
werden te Venray, Horst, Deurne, Ba-
kel en Milheeze op diverse plaatsen te
lefoonverbindingen van de Duitse
Weermacht doorgesneden. Dit beweer
den althans de Duitsers, die hierover
veel ophef maakten. De bevolking van
genoemde plaatsen werd hiervoor
gestraft.
Ingaande dinsdag 18 ma^/t
was het tot nader order verboden om
tussen 18.00 uur 's middags en 7.00
uur 's morgens buitenshuis te verblij
ven. Met speciale vergunningen
bestond er een uitzondering voor
geestelijken, doktoren en vroedvrou
wen, echter uitsluitend voor de uitoefe
ning van hun ambt of#praktijk. Het
uitgaansverbod gold ook niet voor per
soneel van de Luchtbeschermings
dienst en de PTT. Resultaat: de verbin
dingen waren slechts korte tijd verbro
ken; ze waren zeer spoedig hersteld.
Overvallen op distributiekanto
ren, bevolkingsregister, arbeidsbureau
en spoorwegen hebben niet plaatsge
vonden.
Op 5 april 1944, omstreeks 21.30
uur werd te Venray-Lull op een opslag
plaats een grote hoeveelheid stro in
brand gestoken. Op diezelfde dag, om
streeks 22.00 uur werd op een opslag
plaats te Oirlo, ook de vlam ontstoken
in een partij stro. Hierdoor ging een
hoeveelheid stro van ongeveer 400.000
kg, bestemd voor vervoer naar Duits
land, in vlammen op.
In de avond van „Dolle
Dinsdag" (5 september 1944), toen ve
le -gemotoriseerde eenheden Venray
passeerden op hun vlucht naar de Duit
se grens vanuit België, werden dicht bij
Venray (op de Deurneseweg) kopspij
kers gestrooid. Omdat de Duitsers rijs
hout voor hun auto's hadden be
vestigd, waardoor de spijkers werden
weggeveegd, bleef het aantal lekke
banden beperkt.
In de avond van 6 september
1944, daags na „Dolle Dinsdag" wer
den tussen Heide en Ysselsteyn tele
foonkabels van de Duitse Weermacht
doorgesneden. Tegen het middernach
telijk uur verschenen daarop 3 Duitse
militairen van de Ortskommandatur te
Veulen in Venray om de burgemeester
verantwoordelijk te stellen voor deze
daad. Hij zou er voor dienen te zorgen
dat de volgende morgen vóór 12.00 uur
300 inwoners van Venray op post zou
den staan voor bewaking van de Duitse
telefoonlijnen.
Aangezien de burge
meester en het politiekorps sinds kort
waren ondergedoken, slaagden de
Duitsers er niet in hun voornemen tot
uitvoering te brengen.
W. Willemsen
Dit bleef er over van de oude jongensschool in de Schoolstraat. Toch werd dit ge
bouw weer opgeknapt en kon de LTS er van start gaan.
No 8938 SATURDAY, OCTOBER 14, 1944 ONE PENNY
De Duitsers, die de stad Venray, 4
mijl van de Maas, verdedigen, zetten
hevig artillerievuur en hun nevelwer
pers in, tegen de Britse infanterie, die
probeert op te trekken uit de bossen,
een mijl ten zuiden van Overloon.
Vele malen bulderden Typhoon-
gevechtsbommenwerpers over, om te
proberen de toren van Venray's kerk
omlaag te krijgen van waaruit de Duit
sers het gehele gevechtsfront comman
deren, dat 2 mijl ten noord-westen van
deze stad ligt.
Maar zij slaagden er niet in de uit
kijkpost uit te schakelen, die de
hoogste is, mijlen in de omtrek.
Daarom heeft men Britse artillerie
ingezet om de toren uit te schakelen,
maar tegen zonsondergang stond de
toren er nog steeds.
Ergens uit de top van deze toren
commanderen de Duitsers, die met
veld verrekijkers zijn uitgerust, hun
88 en 150 mm kanonnen, telkens als
een Britse patrouille zijn neus uit de
bossen durft te steken.
Het is onwaarschijnlijk dat de op
mars voortgang zal maken ten zuiden
van Overloon voordat de toren is ver
dwenen en de Duitse artillerie is uitge
schakeld. Zelfs als de Britse troepen uit
het bos komen, dan komen zij nog te
staan voor een natuurlijke hindernis
(de Loobeek, red.), 500 yards ten zuid
en van de bossen, die waarschijnlijk
een smerige tank-val kan worden, als
de Duitsers dit stuk nog willen verdedi
gen.
Infanterie op de linkerflank van de
weg van Overloon naar Venray stootte
op Duitse infanterie en vocht met hen
vandaag in de bossen en in het onder
gelopen land, waarin veel schuttersput-
ten liggen.
Overal elders lai^gs het front, waar
het Tweede Britse leger vecht, is het
rustig, ook in de streek tussen het
Reichswald en Nijmegen, waar eerder
hevig kanonvuur was.
Op het noord-westelijke topje van
de wig is er wat lichte patrouille activi
teit geweest.