jon finders a QjgUXWTl Q&& XJOO'UM'tytö' I VENRAY We worden steeds ouder 30 jaar geleden GEVEN NA LEVEN DOET LEVEN De bibliotheek sluit een week Ruim 60 procent wordt ouder dan 70 jaar r0yC° - groent Eind 1976 is in Nederland een ak- tie gestart onder de naam „Geven na leven doet leven", die de bevol king vertrouwd wilde maken met de iftogelijkheid na de dood organen en weefsels af te staan, waarmee ern stig zieken kunnen worden geholpen, aderdduizenden Nederlanders iben sindsdien dat besluit willen nemen, maar in de praktijk is dat lang niet genoeg. Daarom vragen het Bode Kruis, de Maatschappij van Geneeskunst, de Nierstichting. Euro transplant, de Groeistichting, de andwondenstichting en de trans- r_ interende oogartsen thans op nieuw aandacht voor dit onderwerp. Zij hebben daarvoor medewerking gekregen van alle drogisten in ons land, bij wie in deze weken een fol der op de toonbank ligt, waarin uit voerige informatie wordt verschaft en zich ook een codicil bevindt waar op men toestemming kan geven dal men na zijn overlijden nieren, hoorn vlies. hid e.d. beschikbaar stelt. 'De mogelijkheid om zieke organen of weefsels door gezonde te vervan gen spreekt nog steeds tot de ver beelding. Het mag dan geen nieuws meer zijn dat sinds 1954 over de hele wereld al 35.000 niertransplantaties zijn verricht, voor nierpatiënten is dal letterlijk van levensbelang. Als er voldoende donors zouden zijn, zouden in ons land jaarlijks 400 pa tiënten met een ernstige nieraandoe ning geholpen kunnen worden Als er voldoende menselijke huid „in voorraad" zou zijn zou een groot aantal verminkte branwondenpatiën- ten beter behandeld kunnen worden. Ieder jaar worden er 500 hoornvlies transplantaties verricht, maar de wachtlijst blijft groeien. En jaarlijks zijn 20.000 donors nodig om kinderen met ernstige groeistoornissen te kun nen helpen: uit de menseLijke hypo fyse, een klein hersenaanhangsel, wordt een groeihormoon vervaar digd, dat hen wordt toegediend. Voor vervanging van zieke orga nen of weefsels is de patiënt aange wezen op iemand die deze wil af staan. In de praktijk is dat vrijwel steeds een overleden persoon Het verwijderen gebeurt in een zieken huis, in feite dus alleen bij diegenen die in een ziekenhuis overlijden. Ook dan nog kan „medische ongeschikt heid" er toe leiden dat van het aan bod geen gebruik kan worden ge maakt. Vandaar dat er nog zo'n groot tekort is en alle bovengenoem de organisaties hopen dat iedere Nederlander zich bij zijn leven schriftelijk bereid verklaart dat zo mogelijk na zijn dood zijn organen of weefsels worden gebruikt om pa tiënten niew leven te schenken. Ge ven na leven doet leven. Als U dezer dagen toch bij een drogist komt neem dan een folder mee. Hij kan bovendien nadere in lichtingen geven. En denkt U nog eens rustig over dit onderwerp na. Als U een positief besluit neemt en een codicil invult, draagt het dan altijd bij U. Dat kan van groot be lang zijn voor een medemens in nood. De bibliotheek Venray sluit van 24 t.m. 29 april. De bibliotheek heeft de laatste ja ren meer boeken kunnen kopen dan de jaren die daaraan voorafgingen. Ook het aantal uitleningen én het aantal leden is enorm toegenomen. Het aantal personeelsleden is ech ter niet in verhouding meegegroeid. Daardoor is een grote achterstand ontstaan in het werk. Veel nieuwe boeken zijn blijven liggen, waarvoor de tijd ontbreekt om ze uitleen-klaar te maken. Om aan deze ongewenste situatie een einde te maken heeft het bestuur besloten de bibliotheek voorlopig één week te sluiten en wel van 24 tot en met 29 april, dit geldt voor de jeugdafdeling alswel voor de afdeling voor volwassenen. Op dinsdag 2 mei is de bibliotheek weer geopend. UIT PEEL EN MAAS VAN: 1® APRIL 1947 - No. 15 Zondag 11 april 2.30 uur n.m. zal op het Henseniusplein te Venray een grote „Manifestatie"' tegen het God loze communisme gehouden wor den. Onderwerp: Limburg wordt geen provincie van Rusland! Spre kers: Pierre Dolmans en Th. Peters. Wij Katholieken zorgen ervoor dat ons Vaderland geen Tjsecho-Slowa- kije wordt! Ook het Dekenaat Horst verleent haar medewerking. Het Henseniusplein is zeker te klein. Laat heel Noord-Limburg aanwezig zijn. B. en W. der gemeente Venray brengen ter algemene kennis voor nemens is ten behoeve van het her bouwplan Venray-kom over te gaan tot onteigening van een aantal per celen en persceelsgedeelten aan de Hofstraat-Veldstraat-Cmalpaadje- Eindstraat-Jan Hensenstraat-Paters- straat-Draalstraat-Oude Oostrumse- weg en Kruisstraat. Tot 20 april lig gen de op een kaart aangegeven per celen kosteloos ter inzage ter ge meentesecretarie. In mei a.s. zal Mgr. J. Goumans, Apostolisch Vicaris van Bandoeng bij zijn familie alhier arriveren, in verband met het 40-jarig huwelijk van zijn broer, de heer Chr. Gou mans-Janssen, Kerkpad. De laatste jaren wordt de gemiddelde Nederlandse krantenlezer en televisie kijker regelmatig opgeschrikt door alarmerende berichten over toegenomen sterfte aan hartziekten en kanker, ook onder jongere mensen. Onderwerpen als de schadelijke gevolgen van roken, teveel eten en te weinig bewegen vor men dientengevolge een thema van uitgebreide publieke discussie. Op die manier zou je bijna in de veronderstelling gaan leven dat in onze tijd de men sen helemaal niet meer oud worden en vroegtijdig sterven aan een van de moderne welvaartsziekten. Niets is gelukkig minder waar. In het Tijdschrift voor Sociale Geneeskunde toont de demograaf drs. F. van Poppel aan de hand van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek aan dat een indrukwekkend aantal mannen en vrouwen in ons land op hoge leeftijd, d.w.z. boven de zeventig jaar, over lijdt. Met name bij vrouwen is de dood een verschijnsel geworden, dat bijna uitsluitend ouderen lijkt te treffen. 80 -ERS NEMEN OOK STERK TOE Drs. Poppel, werkzaam bij het de mografisch instituut te Voorburg, heeft in het Tijdschrift voor Sociale Geneeskunde het sterfteproces boven de 70-jarige leeftijd geanalyseerd van de generaties die na 1800 zijn ge boren In die periode heeft zich een geweldige daling in 't sterfteniveau voorgedaan, die gepaard is gegaan met een al even formidabele ver schuiving in de leeftijdsverdeling der overledenen. Allereerst is de zuigelingensterfte vergeleken met die in de vorige eeuw enorm afgenomen. Vóór 1900 had meer dan 25% van het jaarlijks aantal overledenen in ons land niet langer dan één jaar geleefd, een on voorstelbaar hoge zuigelingensterfte De Venrayse spiegelglas-verzeke ring hield haar jaarvergadering. Van de 104 leden waren er slechts 23 aan wezig. De premie voor 1948 werd vastgesteld op 1,per m2. Verder werden nog huishoudelijke puntjes behandeld. De voorzitter klaagde over de egringe belangstelling en zei, dat, indien de bestuursleden niet zo aktief waren, de gehele verzekering al lang ter ziele was. Admiraal Sir Martin Dunbar-Na- smith V.C., hoofd van de Imperial War Graves Commission met zijn gevolg, inspecteerde de Engelse kerkhoven te Overloon en Venray. Per ingang van 1 september is de heer Gradussen, leraar timmeren aan de Ambachtschool te Druten, als zodanig benoemd aan de R.K. Nij verheidsschool te Venray. Het De partement van Onderwijs heeft toe stemming verleend tot aankoop van een zestal houtverwerkingsmachines, waardoor de mogelijkheid ontstaat om met sept. a.s. te beginnen met avondpraktijklessen, waarin gedu rende de week 5 uren praktijk, 2'/a uur vaktekenen en 2'/« uur theorie in het timmeren kan worden gege ven. Voor hen die een schooloplei ding genoten op de Rijkswerkplaats, is dit een schitterende gelegenheid, om zich verder te bekwamen. De afd. machinebewerker - automontage - electro-techniek - schilderen en met selen gaan dit jaar nog niet door. Te Leunen werd een Coöp. Ver eniging tot exploitatie van land bouwwerktuigen opgericht. Dit is de derde vereniging in de gemeente die officieel tot stand kwam. Nieuwe leden kunnen zich nog steeds aan geven. De schaakverenigingen Horst, Ar- cen, Siebengewald en Venray, heb ben onderlinge schaakwedstrijden om een wisselprijs georganiseerd. In het kader van deze wedstrijden speelde Venray 3 april de le match tegen Horst en bracht het tot een verdienstelijk gelijkspel 5-5. De 2e match zal Venray de strijd aanbin den tegen Arcen op 1 mei. De vereniging Ontwikkeling en Ontspanning zal op 14 en 15 april in de toneelzaal van Huize Servatius films vertonen van het Maria Congres te Maastricht en va n het 3e Eeuwfeest der Paters Francisca nen te Venray. De te vertonen films zijn kleurenfilms, opgenomen vol gens een geheel nieuw procédé. Op het muziekconcours te Weert, waaraan leden van de Harmonie Oostrum en Fanfare Leunen deelna men, behaalden de volgende leden schitterende prijzen: Afd. Superieur: J. Verstegen, Oostrum, schuiftrom- bone, le prijs 116 pnt. met lof der jury; P. Vandevenne Oostrum kla rinet 2e prijs 78 pnt. (Het maximum te behalen punten bedroeg 120). Uit muntendheid: Duo P. Vandevenne en G. Vermeulen, Oostrum, beiden klarinet, le prijs 90 pnt.; J. Verblakt Oostrum, piston, le prijs 96 punten; J. Derks, Oostrum, tuba, 92 pnt. le prijs; H. Poels, Oostrum( picc. 2e prijs 79 pnt.; Eerste afdeling: Th. Vandevenne, Oostrum, sax-alt, 2e pr. 80 punten; idem klarinet. 2e pr. 84 punten; Tweede afd.: H. Arts. Oos trum cor, 91 punten; Derde afd. G. M. Martens, Leunen, piston 90 plan ten, le prijs; A. F. van Ooi, Leunen, piston, 83 punten 2e prijs. Peel en Maas bracht het volgende gedicht: SCHOONMAAK De grote schoonmaak Dat is der vrouwen taak Maar ook den man Weet er alles van. Hij blijft dan thuis Als hulp in huis, En helpt zeer gedwee Aan de schoonmaak mee. Al noemt hij de schoonmaaktijd Een nare narigheid. 't Is 'n getoemel en gestommel 'n Geplaar en 'n gesommel, 'n Gepoets en 'n gewrijf, Ja, bovendien nog wat gekijf Als u zo goed hebt gestookt, Dat de melk plots overkookt. Het eten is niet tijdig klaar Of de piepers zijn niet gaar, Dan is weer alles aangebrand: Zo krijg je aan de schoonmaak 't land. Is eindelijk dan het werk verricht Dan zucht je, blij en verlicht Ziezo: „Dat is weer voor mekaar" Tot en met een volgend jaar. dus, die wij ons thans niet meer kunnen voorstellen. In de jaren 1931- 1939 bedroeg deze kindersterfte nog altijd 10% van het aantal overlede nen, terwijl dat in de periode 1970- 1974 nog slechts 2.3% was. Tegenover deze daling van de kin dersterfte staat een geweldige toe name van het aantal mannen en vrouwen, dat ouder wordt dan 70 jaar. Vanaf het midden der vorige eeuw is het aantal overledenen van 70 jaar en ouder als percentage van het totaal aantal overledenen in Ne derland, zeer sterk toegenomen, zo als onderstaande tabel bewijst. Periode 1850-1859 1900-1909 1950-1959 1970-1974 70-79jr. 80-90 jr. 9,0% 4,1% 13,9% 7,7°/o 29,4% 21,2% 29,7% 25,3% 90 e.o. 0.4% 0.8% 3.0% 5,5 Deze cijfers spreken duidelijke taal. In de periode 1850-1859 was slechts 13.5% van het totaal aantal overledenen ouder dan 70 jaar, in 1950-1959 bedroeg dat percentage reeds 53.6 en in 1970-1974 zelfs al 60,5%. MEER HOOGBEJAARDEN Vooral vrouwen worden steeds ouder. In de periode van 1970-1974 was 68% van het aantal overleden vrouwen de 70-jarige leeftijd gepas seerd en liefst 38% was op het mo ment van overlijden zelfs ouder dan 80 jaar! Bij de mannen was 54% van de overledenen ouder dan 70 jaar en nog altijd 25% ouder dan 80 jaar. Opvallend is ook de toename van het aantal zeer hoogbejaarden, d.w.z. mensen, die 90 jaar of ouder worden. In de periode 1970-1974 had volgens de hierboven aangegeven tabel liefst 5.5% van de overledenen de 90-jari- ge leeftijd bereikt. Daar kijkt men wel even van op, want niet iedereen kan zeggen dat hij dagelijks mensen van 90 jaar of ouder tegenkomt. Ten zij je werkt in een bejaardentehuis. Zelfs vergeleken met de toch nog vrij recente periode 1950-1959 lijkt de kans ouder te worden dan 90 jaar aanzienlijk gestegen, maar drs. Pop pel wijst er nadrukkelijk op dat bo ven de 90-jarige leeftijd het sterfte niveau sterk aan verandering onder hevig is; van de ene op de andere generatie treden aanzienlijke schom melingen op. Dat geldt nog veel ster ker voor de leef tij dsinterval 95-100 jaar, waar van een regelmatige ont wikkeling nagenoeg geen sprake is, hoewel vanaf de generatie 1850-1854 het aantal bejaarden dat deze hoge leeftijd haalt toeneemt. Oversterfte van de mannen is ook voor de hoogbejaarden kenmerkend. Voor de leeftijdsgroepen jonger dan 90 jaar is dit voortdurend het geval, voor de 90-95 jarigen vanaf de gene ratie 1840-1844. voor de 95-100 jari gen vanaf de generatie 1860-1864. Drs. Poppel vermeldt ook nog wanneer een man de 96-jarige leef tijd overschrijdt, de kans om nog een jaar in leven te blijven minder wordt dan 60%. Voor de vrouwen is dat op 97-jarige leeftijd. Mannen die de 100 jaar hebben overschreden (dat zijn er slechts 450) hebben nog slechts een kans van 1 op 2 om een jaar ouder te worden: voor de vrouwen is dat voor het eerst het geval wan neer zij 103 jaar worden. CONSEQUENTIES Er zitten consequenties aan dé verdere verlenging van de levens duur. De financiële consequentie® (AOW!!!) behoeven we niet nader too te lichten. Een tweede consequentie is dat een groter deel van de groep', bejaarden zal gaan bestaan uit per sonen van hoge leeftijd, die in ster-' ke mate verzorgingsbehoeftig zullerK zijn en een groter beroep op allerlei voorzienignen zullen doen. Drs. Pop pel noemt ook de verlenging van de duur van het weduw- of weduwnaar schap een belangrijk gegeven. Dat kan bij veel bejaarden leiden tot een versterking van de gevoelens van sociaal isolement Het toenemend verschil in sterft® tussen mannen en vrouwen maakt' bovendien de aantalsverhoudingen tussen beide geslachten onevenwich-T tiger. De hertrouwmogelijkheden worden geringer! Ook voor de me dische wetenschap heeft een verdere verlenging van de levensduur con-*- sequenties. De zorg voor hoogbejaar den zal een steeds belangrijker on derdeel gaan vormen van het me disch pakket en uiteraard zal de me dische wetenschap daarop in móeten- spelen.

Peel en Maas | 1978 | | pagina 5