Grond aan- en verkopen
Vijf eeuwen Venrayse
voornamen
Excelsior recipieerde
=N WEEKBLAD VOOR VENRAY
EKEN
DE SFEERVOLLE ZAAL
LINDERS V0LLEBERG
VRIJDAG 16 MEI 1975 Nr. 20
ZES EN NEGENSTIGSTE JAARGANG
PEEL EN
VOOS AL UW DRANKEN
DRUK- EN UITGAVE VAN Dl
GROTESTRAAT 28 POSTBUS iel. omu ivsuooz
De commissie voor openbare wer
ken kreeg de nodige adviezen te
geven over grond aan- en verkopen
door de gemeente.
Die wou in Ysselsteyn 535 m2
bouwgrond verkopen aan P. Arts,
Puttenweg lb en aan J. Lemmens,
Timmermannsweg 122 574 m2 tegen
resp. 24.017,22 en 25.768,01.
BOT GEVANGEN
JENNISKENS, hoewel geen raads
lid meer, maar wel lid van deze
commissie, bleek nog niets van het
oude vuur verloren te hebben. Want
hij maakte voorzitter WETH. LOO-
NEN op niet mis te verstane wijze
duidelijk, dat deze verkopen niet
doorgaan. Wat belek het geval? In
dertijd heeft men een plan opgezet
voor de bouw van 14 bejaardenwo
ningen in Ysselsteyn. Daarvan zijn
er 8 gebouwd en 6 kavels zijn er dus
nog over om bebouwd te worden.
Toen najaar 1974 de gemeente die
cok wilde gaan bebouwen bleek de
liefhebberij bij de Ysselsteynse be
jaarden niet bar groot, reden waar
om de gemeente de grond aan ande
re liefhebbers aanbood. Dat heeft de
nodige tijd geduurd, maar intussen
hebben de Ysselsteynse bejaarden
gezien dat deze laatste bejaarden
woningen inderdaad juweeltjes zijn
en geen aangeklede kippenhokken,
zoals op de Litsenberg indertijd ge
bouwd zijn. Nu zijn er kandidaten in
overvloed voor nieuwe bejaarden
woningen. Kortom, de dorpsraad is
er zich mee gaan bemoeien de be
jaardenvereniging zit er achter aan,
dat dit plan in zijn oorspronkelijke
opzet, namelijk als bejaardenhofje,
zal worden uitgevoerd en niet aan
particulieren verkocht zal worden.
JENNISKENS vroeg zich trouwens
af, hoe de gemeente zonder de com
missie voor ruimtelijke ordening te
raadplegen zo maar de bestemming
van een plan veranderen kan.
Zowel WETH. LOONEN als WETH.
SCHOLS probeerden nog de zaak te
verdedigen en wezen er op, dat in
derdaad toen de gemeente aanbood
om nog 6 bejaardenwoningen te
bouwen, er geen liefhebbers waren.
Wel mensen, die particulier wilden
bouwen. Mag de gemeente die a.u.b.
dan helpen?
„Neen", zei JENNISKENS, „daar
niet, want dat was voor bejaarden.
Met verkoop van die grond aan par
ticulieren, gaat het hele plan de
grond in, want als er nu 14 bejaar
denwoningen komen, dan heeft men
daar een goede gelegenheid voor be
jaardenhulp."
WETH. SCHOLS probeerde nog
iets met de opmerking dat de par
ticulieren wilden bouwen in de stijl
van de bestaande woningen, waar
door misschien wel enigermate van
het bestaande plan wordt afgewe
ken, maar de zaak toch afgerond kan
worden.
„Dat kan ze ook met de bouw van
6 bejaardenwoningen, waar nu de
bejaarden op staan te springen en
waarvoor anders in Ysselsteyn geen
alternatief is."
De andere leden van de commissie
gingen na nog even gedebatteerd
te hebben achter Jenniskens
staan en toen was er voor de beide
wethouders geen hoop meer. Even
min als voor de aspirant-kopers, die
vanaf de publieke tribune hun toe
komstverwachtingen de grond in ge
boord zagen. Als een wat schrale
pleister op de wond vertelde WETH.
SCHOLS dat de bejaardeijwoningen
op de Litsenberg opgeknapt zullen
worden.
Wel gunstig werd geadviseerd
voor de verkoop van een bouwkavel
in Leunen-oost aan J. de Klein in
Langenboom. 32.648,16 kost hier
587 m2 grond aan de Past. Strijkers
straat.
In Bergkwartier kan een stukje
achterterrein van 125 m2 verkocht
werden aan mr. H. Janssen voor
4669—.
445 m2 grond kan naar de provin
cie gaan t.b.v. de provinciale weg
HorstVenray. Men vond wel dat de
provincie die 445 m2 voor een koop
je kreeg t.w. 853,50. Maar je moet
je bazen te vriend houden.
Voor het bestemmingsplan Oirlo
kan, wat de commissie betreft, 500
m2 aangekocht worden van J. Phi-
lipsen aldaar voor 2.000,
L. Creemers, Hardeweg 4, verkoopt
2800 m2 aan de gemeente (met as
perges) en krijgt er van de gemeen
te 2800 m2 voor terug. De gemeente
betaalt hem dan voor de asperges
4320,— uit.
Opdat het bestemmingsplan Haal-
akker in Oirlo bouwrijp gemaakt
kan worden vond deze commissie de
beschikkingstelling van 210.000,—
een goede zaak.
RONDVRAAG
En toen zaten we al voor de rond
vraag. Daaruit noteerden wij:
Er komt geen extra verbinding
voor auto's vanuit het Brukske naar
de provinciale weg DeumeWans-
sum. Auto's moeten via Oostrum of
via de Leunseweg. Zelfs al zou de
gemeente zoiets willen, dan zal blij
ken dat ook de provincie mordicus
tegen blijft.
Het slopen van boerderij Vollen-
berg in Oostrum geschiedt van ge
meentewege en niet door particulie
ren t.b.v. een nieuw orgel. De situa
tie is daar te gevaarlijk.
Er is indertijd afgesproken dat
wat uit de sloop van Jerusalem aan
materiaal vrij komt, dat dit bij op
bod verkocht zal worden t.b.v. de
jeugd. Nu de praktijk voor de deur
staat, blijkt dat een haast onmoge
lijke zaak. Men gaat daarom in op
een behoorlijk bod van de sloper, die
deze materialen wil kopen. Wat men
met de opbrengst zal doen, daarover
kan men later nog wel eens vechten.
Dat de Deumeseweg verzakt is
door de aanleg van een overstort-
riolering in Brukske is aan de pro
vincie gemeld, die de zorg heeft voor
deze weg.
De door de provincie gewenste
Natuurlijk waren er vele woorden
van lof tot de voetballers, maar ook
waren er woorden welke in tegen
spraak met elkaar waren.
WIE SPRAK DE WAARHEID
Geheel volgens de afspraak van 't
Venray se en Vierlingsbeekse colle
ge, dat, indien in die gemeenschap
feest wordt gevierd, de plaats be
palend is, wie dan namens het col
lege van B. en W. spreekt. Als het
op Holthese bodem is doet Vier
lingsbeek dat en als het op Smakt
gebied is, doet Venray dit.
Wethouder van Oers hield zich
aan die afspraak en sprak namens
't Venrayse gemeentebestuur Woor
den van gelukwens en bracht in
herinnering wat hij het vorig jaar
zei, toen hij het tweede elftal mocht
gelukwensen, dat hij gaarne het vol
gend jaar zou terug komen om het
eerste te feliciteren. Dat hadden de
eerste elftalspelers begrepen. Zich
over de hoofden van de voetballers
heen richtende, vroeg hij aan wet
houder Klein Schiphorst te willen
bewerkstelligen dat de tekeningen
voor de bouw van een kleedlokaal
boven op de stapel zouden worden
gelegd, teneinde tot een spoedige
realisering te kunnen geraken. Wet
houder van Oers, die in gezelschap
was van wethouder G. Schols kon
geen gevulde enveloppe aanbieden,
maar wel een rondje voor bestuur en
spelers.
Wie schetst echter hun verbazing
toen, geheel tegen de regels in, de
beide Venrayse wethouders vertrok
ken waren, wethouder Klein Schip
horst van Vierlingsbeek de mede
deling deed dat reeds vier maan
den de tekeningen voor het kleed
lokaal klaar waren, maar dat de
moeilijkheden anders waren. Wat is
haalbaar? Hij als vakman (wethou
der Klein Schiphorst is aannemer)
zag het niet zitten dat het kleed
lokaal klaar zou komen, maar ook
hij wist dat in de sport alles kan.
Dat het Vierlingsbeekse gemeente
bestuur meeleeft bleek volgens de
wethouder wel, hij kon een gevulde
enveloppe aanbieden en het bedrag
was deze keer niet gehalveerd.
Vele woorden van gelukwens wer
den nog gesproken, zowel door Pa
ter Lodevicus als door de KNVB afd.
Limburg, terwijl wij nog gaarne ver-
KINDEREN STAKEN AFVAL
IN BRAND
Twee kinderen van 12 jaar sta
ken afval in de container van K. in
de Fagotstraat in brand. De brand
weer kon het vuur blussen maar er
was een behoorlijke schade aan de
container. Deze zal nu op de ouders
van de kinderen worden verhaald.
TROTTOIRTEGELS
GESTOLEN
Het aannemersbedrijf M. te Ven
ray deed aangifte dat op Brukske 2
780 trottoirtegels gestolen waren.
RIJDENDE SCOOTER
IN BRAND
Op de Deumeseweg voelde de be
stuurder van een scooter A. in 't V.
uit Tilburg het zo warm worden op
zijn zadel. Hij stopte en de oorzaak
bleek dat zijn scooter in brand
stond. De brandweer rukte uit maar
toen deze arriveerde was de scooter
al geheel verbrand.
MEVROUW LIET TAS LIGGEN
Mevr. v. d. V. bemerkte nadat zij
in Vel turn uit de bus van de Zuid
Ooster was gestapt dat zij haar tas
had laten liggen. In Stiphout ont
dekte de chauffeur wel de tas maar
een portemonnaie met 60 gulden
was verdwenen.
ADVERTENTIEPRIJS 23 cL per mm. ABONNEMENTSPRIJS
PER HALFJAAR 9,50 (uitsluitend bij vooruitbetaling)
Wanneer men wil aangeven dat het er niet zoveel toedoet hoe men iets
noemt, als het maar duidelijk is waar men het over heeft, wordt nog wel
eens gezegd „Als het kind maar een naam heeft".
De geschiedenis leert echter dat de werkelijkheid niet in overstemming
is met het bovenstaande gezegde, maar dat men bij het geven van voor
namen zeer bewust heeft gekozen en nog kiest.
Verwonderlijk is dat natuurlijk niet, want het geven van een voornaam
is een van de meest persoonlijke en belangrijkste geschenken die ouders
hun kinderen voor hun verdere leven meegeven.
Door de eeuwen heen hebben een groot aantal factoren een rol ge
speeld in de keuze van voornamen. De traditie was hiervan wel de voor
naamste (thans in veel mindere mate). De oudste zoon werd genoemd
naar de vader van de vader en de tweede zoon naar de vader van de
moeder. De oudste dochter naar de moeder van de moeder en de tweede
dochter naar de moeder van de vader. Volgende kinderen werden ge
woonlijk genoemd naar ooms en tantes.
Ook wettelijke bepalingen tenminste vanaf de Franse tijd die de
keuze van een voornaam beperkten en kerkelijke voorschriften tijdens
het Concilie van Trente (15431563) werd door de rooms-katholieke kerk
aanbevolen bij de doop van -kinderen namen van heiligen te geven
waren van invloed.
Verder waren er dan nog: de zinvolle betekenis van namen (Beatrix en
Irene), piëteit (de naam van een overleden jongen of meisje werd gege
ven aan het eventueel daarna geboren jongen of meisje), persoonlijke
voorkeur (meer bepalend in deze tijd), mode (die ook weer traditie kan
worden) en fantasie.
Onderstaande tabel geeft een indruk hoe de voomaamgeving in Venray
van 1594 tot 1940 is verlopen.
JONGENSNAMEN
Meestvoorkomende, in procenten van de gegeven namen (eerste voor
naam)
1594—1596 1640—1642 1740—1742 1840—1841 1940
de sterk toegenomen belangstelling voor de naam Antonius in verband
staat met de H. Antonius Abt (patroon tegen besmettelijke ziekten van
mens en vee) of de H. Antonius van Padua (Franciscaanse invloed in
Venray) is niet duidelijk. Ook zijn nog opvallend het bijna geheel ver
dwijnen van de in de Middeleeuwen veel voorkomende naam Godfried en
het ontbreken van namen als Rochus (verering te Veltum) en Willibror-
dus.
Vermeldenswaard is tenslotte nog dat in 15941596 nagenoeg alle ten
doop gehouden jongens slechts één voornaam ontvingen (slechts twee
kregen meer dan één voornaam). Ook in 16401642 kregen alle jongens
dopelingen slechts één voornaam. In de periode 17401742 was hierin een
kentering waar te nemen. Er werden toen aan 141 jongens 148 voornamen
gegeven. In 18401842 hoefde nog slechts 55% met één voornaam door
het leven te gaan, terwijl het in 1940 nog nauwelijks meer voorkwam dat
men slechts één voornaam ontving. Drie was toen regel maar twee en
vier kwamen ook voor.
MEISJESNAMEN
Meestvoorkomende, in procenten van de gegeven namen (eerste voor
naam)
1594—1596 1640—1642 1740—1742 1840—1841 1940
Joh(anna)
16.8
16.4
25.0
41.2
16.1
Maria
4.4
10.0
16.6
14.1
16.1
Petronella
6.2
7.1
6.2
8.4
8.0
Heniica
1.7
3.5
4.1
3.3
9.8
Elisabeth
4.4
9.2
4.1
3.3
2.3
Catharina
7.9
5.7
6.9
1.6
3.4
Barbara
3.5
4.1
0.5
Aleidis
6.2
4.2
0.5
Margaretha
5.3
4.2
0.6
Helena
3.5
2.0
2.0
1.6
2.3
Gertrudis
8.8
5.7
5.5
3.3
8.0
Wilhelmina
3.5
0.7
4.1
0.5
3.4
Agnes
4.4
4.2
4.1
Antonia
0.8
1.2
0.6
1.1
6.3
Uit de tabel blijkt overduidelijk, dat de naam Anna (Johanna) de bo-
Johannes
14.4
20.0
19.2
15.3
13.2
Petrus
15.1
14.0
14.1
14.3
6.6
Henricus
7.9
6.6
8.4
8.7
8.2
Jacobus
7.2
7.3
2.7
9.7
2.7
Gerardus
5.9
6.0
2.1
8.7
6.6
Godefridus
7.9
0.6
0.2
1.0
0.5
Wilhelmus
3.2
4.0
7.0
3.5
7.1
Antonius
1.3
4.0
9.2
8.2
8.2
Jozef
1.0
8.2
Franciscus
1.2
3.5
0.5
3.8
Matthias
3.2
5.3
0.7
0.7
1.7
Martinus
2.0
1.4
9.7
7.1
Leonardus
2.6
2.0
3.5
2.2
Matheus
3.2
5.3
0.2
0.5
1.7
Cornelis
1.9
2.0
1.0
0.5
Michael
2.6
3.0
3.5
0.5
In de tabel die voor wat betreft de eerste drie perioden is samen- 0rr
gesteld uit de doopboeken van dt St. Petruskerk en de twee volgende en derde plan verhuizen. Als tweede en derde naam zijn het ,aanbang-
ventoon voerde. Het hoogtepunt ligt in de vorige eeuw want in de periode
18401841 kregen maar liefst vier van de tien meisjes die naam. Ook de
naam Maria, die voor het jaar 1500 uit een zekere schroom voor de Moe
der Gods, maar weinig voorkomt, ligt vanaf de 18e eeuw duidelijk in de
gunst. De in de Middeleeuwen frequent voorkomende namen Catharina,
Elisabeth, Margaretha, (alle drie zeer populair bij de Europese vorsten
huizen) en Agnes blijken in de loop der tijden sterk in de belangstelling
te zijn teruggelopen. Opvallend is ook nog het ontbreken van de naam
Oda, schutspatrones van Venray).
MODERNE VOORNAAMGEVING
Na de 2e wereldoorlog blijft het beeld van de voomaamgeving nog ge
ruime tijd ongewijzigd. Maar na een aarzelend begin in de vijftiger jaren
treedt in de zestiger jaren steeds meer de neiging aan de dag te breken
met het klassieke patroon van de voomaamgeving, die zoals reeds is op
gemerkt in hoofdzaak werd bepaald door traditie. Men gaat dan als eer
ste voornaam (roepnaam in de meeste gevallen) zeer veel nieuwe voor
namen kiezen, waarbij media als televisie, radio, film en damesbladen
een grote rol spelen. Hierdoor dringen cok buitenlandse voornamen sterk
op (franse, italiaanse, engelse en Scandinavische).
Veel ouders kiezen voor hun kind graag een mooie, klankrijke of niet
alledaagse naam. Ook ontstaat er een tendens tot het geven van bijbelse
namen. Dit alles heeft tot gevolg, dat oude vertrouwde namen als Jo
hannes, Petrus, Henricus, Gerardus, Martinus en Gertrudis, Petronella,
Johanna en Maria om de meest sprekende voorbeelden te noemen
als ROEPNAAM veel minder worden gegeven dan vroeger, maar dat ze
terwille van ouders, grootouders, peetooms en peettantes naar het tweede
perioden uit de registers van de burgerlijke stand
zaken nogal de aandacht.
trekken een aantal namen" geworden; de doorwerking van de traditie.
De teruggang wordt echter voor een goed deel weer goedgemaakt door
Duidelijk is dat de naam Johannes (Jan) door de eeuwen heen de meest de opkomst van nieuwe heiligennamen, zoals Eduard, Georgius, Sebas-
geliefde jongens (mannen)-naam is geweest want één op de 5 tot 8 jon- tianus, Stanislaus, Lode wijk, Michael en Andreas, (in de 14e tot en met
i j de 16e eeuw waren ze ook populair), Silvester, Patrick, Stephanus, Pas-
1 calis, Julianis, Brigitta, Chantal, Alexandra, etc.
gens kregen die naam.
Dat die naam populair was niet alleen in Venray, maar ook lande
lijk blijkt uit het grote aantal afleidingen dat we aan die voornaam Uit publikaties blijkt dat als moderne lievelingsnamen van de zeven-
te danken hebben. Om maar een greep te doen: Jan Publiek, Janplezier, tiger jaren voor jongens dienen te worden vermeld: Richard, Robert (in-
Jan Cordaat, Jansalie, Jan Boezeroen, Jan Sul, Janrap, Jan en alleman vloed van dood Robert Kennedy?), Patrick (patroon van Ierland), Erik
en boven Jan zijn. (Scandinavisch), Roland, Erwin (oude duitse voornaam), Frank en de
De naam Jozef die tot 1742 niet in de tabel voorkomt heeft eerst in de
vorige eeuw sterk aan populariteit gewonnen. In 1729 was de naam Jozef
toegevoegd aan de litanie van Alle Heiligen en in 1870 werd hij uitgeroe
pen tot de patroon van de r.-k. kerk. Waarschijnlijk zal ook de St. Jozef
verering in Smakt in meer of mindere mate een rol hebben gespeeld. Of
hebreeuwse(bijbelse) namen: David, Caspar, Daniël, Lucas, Ruben, enz.
Bij de meisjes is het aantal populaire voornamen nog veel groter dan
;bij de jongens. Om een aantal te noemen: Monique (verfranste vornTvan
De naam Petrus is ook steeds zeer in trek geweest, al treedt in deze
eeuw dan ook een daling op. Het feit dat St. Petrus de patroon is van de
kerk, waarin tot in de vorige eeuw alle jonggeborenen van de gehele ge- M1J wm ecu uu
meente Venray werden gedoopt, zal hieraan uiteraard niet vreemd zijn. Monica), Sandra (italiaanse vorm van Alexandra), Ingrid (Scandinavisch),
Bianca (italiaans), Chantal (frans), Angelique (frans), Yolanda, Nicole en
Yvonne (beide van franse oorsprong), Claudia (italiaans), Wendy (engels),
Natasja (Slavisch) en bijbelse namen als Susanna, Esther, Jessica, Judith,
Danielle, Sara, Rachel en Miriam.
beplanting rond het autokerkhof in
de Endepoel is op de een of andere
wijze totaal verloren gegaan. De ge
bruikers van die opslagplaatsen zul
len nog eens van de wensen van de
provincie op de hoogte worden ge
steld.
De wegschaaf doet het nog steeds,
mits hij wordt voortgetrokken door
een tractor. Zolang het hefmechanis-
me het nog doet, blijft men hem ge
bruiken en oplappen.
De verkeerslichten in Ysselsteyn
staan nog onder voortdurende con
trole. Jeugd en fietsers zullen er aan
moeten wennen dat ze bij oversteken
van dit kruispunt voor twee ver
keerslichten komen te staan.
Staat het ene op groen, dan be
tekent dat niet automatisch ook het
tweede groen is. De politie heeft de
jeugd al op een en ander gewezen,
doch ook de ouderen dienen goed op
te letten en een goed voorbeeld te
geven.
Men zit in Castenray nog braaf te
wachten op een parkeer- en kermis
terrein, doch men heeft nu zorgen,
dat als later weer de riolering wordt
aangelegd, het nieuwe terrein weer
opgebroken zal moeten worden. Tot
dan zal echter een noodoplossing ge
bruikt worden.
MEDEDELING
Meegedeeld werd nog dat B. en W.
krachtens machtiging van de raad
243 m2 grond aangekocht heeft met
gebouwen voor het centrumplan van
F. Jansen, Hoenderstraat 11 voor
107.875,—.
Met J. Rijs, van Broekhuizenstraat
26 in Oostrum wordt grond geruild.
De gemeente koopt daar 104 m2 en
verkoopt 200 m2. Over het verschil
betaalt de heer Rijs 6.988,40.
Aan P. Jenneskens Oude Oostrum-
seweg 52 is 1135 m2 grond verkocht
aan de Overloonseweg 67 met wo
ning en bedrijfsgebouwen voor
75.500,—.
En tenslotte is grond en opstallen
(69 m2) gekocht van W. Hagenaars,
Eindstraat 9a voor 70.000,
VOOR BRUILOFTEN EN FEESTEN
TIJDIG RESERVEREN s.v.p.
Stationsweg 147 - Venray - tel. 1510
De zaal van het Pelgrimshuis te
Smakt was zaterdagavond te klein
om de vele vertegenwoordigers van
de voetbalwereld en het Holthees-
Smaktse gemeenschapsleven te her
bergen die naar dat oord waren ge
komen om de voetballers van het
eerste elftal van Holthees te felici
teren met het behalen van het kam
pioenschap in de tweede klasse van
de KNVB afd. Limburg en promotie
naar de eerste klasse.
melden dat de fanfare O.L.Vr. Gil
de en de Limbra-drumband namens
de gemeenschap Holthees-Smakt de
muzikale gelukwensen aanboden; dat
op 17 mei a.s. in zaal Beatrix te
Holthees een balavond wordt aange
boden terwijl a.s. zaterdagavond om
5 uur op het sportpark te Holthees
de huldigingswedstrijd tussen Excel
sior en Volharding zal worden ge
speeld.
