PREHISTORISCHE VONDSTEN
IN VENRAY
Wij houden tieners en twens het
allernieuwste voor ogen!
Leenenl
VENRAY IN HET
WEEKEND
Gebr. Martens nv
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
Elektro Jacobs
Parade der
kampioenen in
Inalfa kantine
TEGELS
VRIJDAG 12 JANUARI 1973 No. 2
VIER EN NEGENTIGSTE JAARGANG
VOOR AL IJW DRANKEN
PEEL EN MAAS
VOOR Al. UW DRANKEN
DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY
GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 2727 GIRO 105M52
ADVERTENTIEPRIJS 15 et per mm. ABONNEMENTS
PRIJS PER HALFJAAR 7.50 (bij vooruitbetaling)
Gedurende de laatste tien jaren
zijn in en rondom Venray talloze
vondsten gedaan, die getuigen van
de zeer oude bewoning van deze
streek tussen de Peel en de Maas.
Het speuren naar prehistorische
overblijfselen heeft er een groite
vlucht kunnen nemen door de ak-
ttviteiten van de werkgroep archeo
logie van de Geschied- en Oudheid
kundige Kring Venray e.o., die de
miinieme kennis dienaangaande heeft
aangevuld, zodat nu een vrij aanslui
tend overzicht gegeven kan worden.
PALEOLITHICUM OF OUDE
STEENTIJD
Uit de tijd vóór 8.000 v. Chr. zijn
diverse sporen aangetroffen. Van het
Acheuléen kwam kort geleden een
vuistbijl tevoorschijn aan de rand
van de Heidse Pas op de overgang
van bouwland naar weiden.
In 1959 vond een landbouwer tij
dens het ploegen tussen het Hoog-
riebroek en het Schoor twee grote
afslagen van vuursteen met enige
retouche Het B.A.I. te Groningen
heeft de voorwerpen gedetermineerd
als Midden Paleolithdcum, vermoe
delijk Levalloisien.
Eveneens uit de Midden-Paleoli-
tische culturen stamt een vuistbijl
achtig artefact, dat in 1957 in de
Boshuizen voor de dag kwam; Dr.
A. Bohmers rekende dit werktuig tot
het Moustérien.
Van het Laat-Paleölithicum zijn
wat meer vondsten bekend; de toen
malige rendierjagers en hun opvol
gers leefden in kleine groepjes bij
elkaar, terwijl zij langer dan hun
voorgangers op een bepaalde plaaJts
bleven zodat we hier van concen
traties kunnen gaan spréken.
In 1961 werd bij Oirlo in het Bod-
denbroek vlak bij de grens met
Meenlo een spits van grijze vuur
steen gevonden, die aan de rechter
zijde geretoucheerd was. Het voor
werp wordt tot de Creswell cultuur
gerekend, die hoofdzakelijk in En
geland voorkwam en in deze stre
ken blijkbaar bestond naast de Tjon-
ger cultuur, waarvan enkele jaren
tevoren vlakbij al een steker, enige
klingen en schrapers bekend waren.
In 1959 vond men ook een grote
concentratie van Tjonger materiaal
bij het Zwartewater onder Merselo.
Ze werden ontdekt tijdens ontgin
ningswerkzaamheden op 35 cm diep
te. Het terrein was oorspronkelijk
heide met diverse stuifzandheuvels
doch is nu ontoegankelijk geworden,
omdat heit is volgebouwd met kip
penhokken. Het assortiment omvat
naast de vele afslagen 18 ste
kers, 17 schrapers, 83 klingen en 2
Gravette spitsen.
MESOLITHICUM OF
MIDDEN STEENTIJD
Ook deze microliithlische culturen
hebben in Venray sporen nagelaten.
KLEUREN
TELEVISIES
56 cm voor 1575,
TELEVISIES
61 cm voor 475,
BANDRECORDERS an
PLATENSPELERS
mét 25*/» korting
WASAUTOMATEN
reeds voor 395,
KOELKASTEN
met groot diepvries
vak voor 195,
DIEPVRIESKISTEN
met kortingen van 20-25*/»
Verder: stofzuigers,
sctieerapparaten, hoogte-
zonnen, strijkijzers enz.
KORTINGEN venaf 20*/»
Volledige garantie
Eigen service
Iedere vrijdagavond
vanaf 6-9 uur demonstratie
van het hele programma.
SCHOOLSTRAAT 3
VENRAY TEL. 2329
Kwartalenmarkt 7 Venlo
Klooateratraat 37 Blerick
Dit is het oudste voorwerp dat in Venray gevonden is: de vuistbijl van
de zgn. Acheuléen cultuur. Dit stuk is ongeveer 150.000 jaar oud.
Foto: R.O.B.
Verreweg de belangrijkste en groot
ste concentraties zijn aangetroffen op
de Peelrand aan de zgn. Paardekop
bij Yisselsteyn in 1959 (1958, 1959b).
Vele pijlpunten!, hele en gebroken
klingen, schrapers, stekers en een
doorboord werktuigje, vervaardigd
uit vuursteen en zandsteen, zijn
samen met kilo's afslag in de loop
der jaren op deze velden opgeraapt.
Eveneens oP de Haag bij Merselo
zijn aan de rand van een verdwenen
ven voorwerpen van vuursteen en
kwartsiet van Wommersom gevon
den.
Van deze jagersculturen zijn te
vens vondsten gemeld uit Veulen en
van het al eerder genoemde Hoog-
riebroek, waar men in 1959 artefac
ten en afslagen van zandsteen ont
dekte, o.a. een pseudo-steker, een
micro-steker en een afgeknotte kling.
Van het Stokven tussen Oost rum
en Oirlo brachten schoolkinderen een
kling van Wommersom-kwartsiet
mee, terwijl in 1957 een soortgelijke
kling en een schraper vlak in de
buurt zijn gevonden.
Waarschijnlijk was er dus in deze
tijd een relatief grote bevolkings
concentratie aan de Peelranden.
NEOLITHICUM OF JONGE
STEENTIJD
Uit de periode van 4.000 tot 1.500
v. Ohr. vallen de vaak prachtig ge
polijste bijlen het meest op na de
bekapte werktuigen van de voor
gaande culturen. In de loop van de
tijd zijn in de gemeente Venray plm.
50 gepolijste bijlen tevoorschijn ge
bracht, waaronder die doorboorde
exemplaren; van een tienital bijlen
zijn slechts fragmenten bewaard ge
bleven. De voornaamste vindplaat
sen zijn: Steegsbroek, Smakterspurkt,
de Paardekop, Leunen, Castenray,
het Schoor, Hoogriebroek, Oirlo,
Boddenibroek en Klain-Oirlo. De
meeste behoren tot het Westeuro-
pese typen.
Naast de drie doorboorde bijlen,
waarvan er nog één in het Bonne-
fanten museum te Maastricht ligt
(188Ö), valt bijzonder op een klein,
zuiver gepolijst exemplaar van een
zeldzaam materiaal, n.l. jadeiet. Toen
men na de oorlog in de Geysterse
bossen zodht^naar de resten van een
neergeschoten vliegtuig, werd deze
bijl gevonden. Vermoedelijk is dit
fraaie werktuig een voortbrengsel
van de Klokbeker cultuur. Het
Rijksmuseum van Oudheden te Lei
den bewaart als Venrayse vondsten
eniige bijlen van vuursteen (1908).
één van gele ja9pis (1896) en één van
dioriet (1902).
De vindplaatsen van andere voor
werpen uit die tijd komen in grote
lijnen overeen met de streken, waar
bijlen zijn opgeraapt. Vermeldens
waard is een tweezijdig geretoucheer
de kling van grijszwarte vuursteen
die in 1957 in de buurt van een plek
met klokbekerscherven op het Hoog
riebroek is gevonden; voorts een
bladspits die in 1958 bij de Nachte
gaal nliet ver van Weverslo is ont
dekt. In 1962 werd een mogelijk uit
Frankrijk afkomstige licht bruine
vuurstenen spaandolk met aan bei
de zijden retouches aangetroffen in
helt Overbroek, vlak bij een graf
veld, waar destijds Hoiwerda een
aantal urnen heeft opgegraven.
In de Peelstreek op het zgn. Krüks-
ke is rond de eeuwwisseling een graf
heuvel ontdekt; toendertijd was het
terrein een zandverstuiving, waar
veel artefacetten en afslagen zijn
verzameld. Een fijn bewerkte pijl
spits is thans in het Bonnefanten
museum (1926). Pijlpunten zijn veel
gevonden op het Boddenjbroek, waar
ook van vroegere culturen sporen
zijn aangetroffen.
BRONSTIJD
Dit tijdvak is in Venray relatief
goed vertegenwoordigd. De meest
waardevolle vondst werd in 1934 ge
daan, toen een inwoner van Over-
loon zand ging afgraven op een ter
rein juist aan de Limburgse kant
van de provinciegrens.
J. Butler beschreef deze depot-
vondst in „100 Eeuwen Nederland"
(1959c): twee speerpunten van het
Bagterp type, een geknikte randhiel-
bijl van het Sögler type, een mantel
speld met een geponst gaatje en
twee zwaarden, waarvan één geheel
gaaf van het Wohlde type (zie ook
1964). Het geheel berust nu bij het
Provinciaal museum te 's-Hertogen
bosoh.
In 1904 ontdekte men op het
Hoogriebroek aan de rand van de
zgn. Pès in een verhoging op een
laagliggend land een graf met als
bij giften een bronzen dolik of zwaard
en bronzen schalen. De voorwerpen
zijn echter spoorloos verdwenen, zo
dat een precieze determinatie niet
mogelijk is.
'Op de Steeg te Leunen is in 1952
bij graafwerkzaamheden een sterk
geoxydeerde randhielbijl aangetrof
fen, onversierd, met opstaande ran
den en een dwarsrichel.
Twee bronzen kokerbijlen zijn af
komstig van Venray-Desselke en van
het Venlrayse Broek (Late Bronstijd).
Een bronzen speerpunt is in de
twintiger jaren gevonden in de
Smakterspurkt tijdens het turf gra
ven op plm. 1 m. diepte; een 20 cm
lange lanspunt is in de Spurkt als
toevallige oppervlaktevondst opge
raapt.
In 1959 zijn in het Boddenbroek
zes vuurstenen pijlspitsen, een krab
ber, een brokje jaspis en fragmenten
van versierd aardewerk verzameld,
die tot de Vroege Bronstijd worden
gerekend.
IJZERTIJD
Uit de laatste eeuwen v. Chr. zijn
in Venray op veel plaatsen urnen-
scherven voor de dag gekomen,
waarvan het overgrote deel in de
buurt van Oirlo: Hoogriebroek, Bod
denbroek, Rosakker, Overbroek, KI.
Oirlo en van Merselo: Giesevenne-
kes, Pótjesven, Rozendaal (1880,
1882).
Urnenvelden zijn bekend o.a. van
het Patjesven: 46 crematies, waar
van de meeste in urnen, sommige
met kleline bij potj es.
Te Overbroek zijn in 1923 uit een
nu vrijwel geheel vernield grafveld
15 a 20 urnen voor de dag gebracht,
waaronder een Harpsted'ter urn, die
zich thans in Leidenl bevindt.
In het Boddenbroek vond men in
de twintiger jaren bij het egaliseren
van een boomgaard 40 a 50 urnen,
veel scherven en crematieresten
zonder urn; alles is echter verloren
gegaan.
Eén van de oudst bekende urnen
velden lag bij het Rozendaal te Mer
selo. Al in 1884 ontdekt Ort er vier
urnen en een ander groef er twee
urnen met twee bijpotjes op. Deze
vondsten berusten nu in het Rijks
museum van Oudheden te Leiden
(1884).
Grafheuvels ziju b.v. bekend van
Castenray. Op het Schoor heeft men
rond 1920 een grafheuvel afgegra
ven met een diameter van plm. 20
meter met daarin een urn van 30 cm
hoogte, gevuld met crematieresten,
en er omheen een kring van 10 a
15 kommetjes met as; ook diit alles
is echter verloren geraakt.
Kort geleden is in een zandafgra-
ving tussen Oostrum en de Geyster
se bossen een mogelijk restant van
een bewoning gevonden. Kort bij el
kaar lagen ca. 1 meter onder het
maaiveld twee ondiepe putten, een
daarvan had een beschoeiing van
ruwe planken. Diverse aardewerk-
scherven stellen de datering op ca.
400 v. Chr.
In Veltum is in de zomer het eer
ste voorhistorische 9ieraad gevonden:
een bronzen armband van dezelfde
ouderdom.
Een groot deel van de genoemde
voorwerpen behoort tot het bezit
van de Geschied- en Oudheidkundi
ge Kring Venray e.o., dat te bezich
tigen is in het gemeentehuis.
Het was zondag weer goed toeven
in de Inalfa kantine welke door de
direktie was afgestaan aan de orga
nisatoren van de 9e streekkampioe-
nendag van P.D.V. De Zwaluw.
Een kantine welke zich uitstekend
leent voor deze duivenshow en zon
dag dan ook trefpunt was voor alle
duivensportliefhebbers uit de streek.
127 duivenliefhebbers hadden hier
hun kampioensduiven afgevaardigd
en zo was deze tentoonstelling een
ware parade der kampioenen, niet
meer weg te denken in de duiven
sport van Limburg en Brabant.
Voorzitter A. Willems kon naast
de direktie van Inalfa burgemeester
drs. Schols verwelkomen, die ver
gezeld was van wethouder van Oers,
maar ook vele representanten van
de duivensportverenigingen uit Lim
burg en Brabant. Hij bracht dank
aan de direktie voor de mogelijk
heid die de kantine ieder jaar voor
de duivenliefhebbers biedt.
Burgemeester drs. Schols wees op
het goede wat de duivensport in zich
bergt, temeer omdat die sport, als
hobby bedreven, voor de gehele fa
milie aanstekelijk werkt. De sfeer
van deze kampioenendag is een sti
mulans om door te blijven gaan.
De heer Parridaans, voorzitter van
de ZNB Oost Brabant prees de or
ganisatoren en het hoge peil van
deze kampioenen dag. Hij wees er
op dat de duivensport zelfsuppor-
ting is en geen financiële medewer
king van de overheid vraagt, wel
medewerking bij de bouw van hob-
byverblijven.
Ook de heer Ottenheim, voorzitter
van de Phoendx, vond deze kampioe
nendag een goed initiatief omdat
daardoor de de vroegere rivaliteit
is uitgegroeid tot samenwerking met
een goede onderlinge verstandhou
ding. Dat Venray dat initiatief heeft
genomen, was een goede gedachte,
omdat Venray een sleutelpositie in
neemt in bedde bonden.
Kampioen werden op deze dag:
1. L. J. van Hout, Bergeijk; 2. J.
Janssen, Ysselsteyn3. A. van Eist,
Mill; 4. Jos Janssen, Meterik; 5. Jac.
Henckens, Overloon,6. P. Hendricx,
Venrap; 7. P. Willems, Venray; 8. H.
Hendriks, Veulen, 9. R. Bens, Mill;
10. Chr. Paulus, Broekhuizen.
BENOEMING
Sinds oktober 1972 is Herik M. J.
Janssen afkomstig uit Venray en
wonend te De Bilt sekretaris van
de Afdelingsraad-Oude Testament
en lid van de Faculteitsraad van de
Faculteit der Godgeleerdheid van de
Rijksuniversiteit te Utrecht.
INBRAAK IN DE BRAK
Het jongerenonderkomen „De
Brak" aan de Stationsweg kreeg on
gewenst bezoek. Vermist werdén 25
langspeelplaten en een radioverster
ker,,.
MATERIELE SCHADE
Op de kruising Overloonseweg
Beekweg stopte de bestuurder van
de personenauto, de 53-jarige J. P.
uit Venray om verkeer van rechts
voorrang te verlenen. Bij het weg
rijden lette hij echter onvoldoende
op het verkeer van links. Daarbij
ontstond een botsing met de per
sonenauto, bestuurd door de 20-ja-
rige H. E. uit Den Bosch. Het bleef
bij lichte schade.
Zware schade ontstond toen de in
Overloon met vakantie zijnde Ame
rikaanse militair, de 40-jarige H. v.
M. op de Beekweg nabij de Vrede-
peel met zijn auto in een slip ge-
raaktes en in een sloot tot stilstand
kwam. Verwondingen van betekenis
liep hij niet op, maar de auto was
gelijk klaar voor de sloop.
VENRAY
Bongerdstraat 5
Telefoon 04780-1161*
Kom en zie de meest kolosèaie
keuze in hippe en blitze brillen en
brilletjes. Allemaal volkomen optisch
verantwoord natuurlijk. En jazeker -
ook in getinte en gekleurde glazen
zijn wij groots. Loop eens bij ons
binnen, je bent vrij om te passen.
ALLE PRIJSKLASSEN
Wij bieden je een topkollektie
moderne brillen in alle prijsklassen
van goedkoop tot duur.
LEDEN VAN ZIEKENFONDSEN
ontvangen natuurlijk de gebruikelijke
vergoedingen.
Camps Brillen
GROTESTRAAT 14A - TELEFOON 04780 - 2409 - VENRAY
R5