Ruilverkaveling Merselo - Overloongaat
definitief door...
Steek uit die hand
September
November
Oktober
December
Rustige stemmingsvergadering
vervolg van voorpagina
SW nam een nieuwe lichtinstal
latie in gebruik.
Een traditie begint te worden dat
Duitse jongeren een deel van hun
vakantie komen besteden aan werk
op het Duitse kerkhof in Ysselsteyn.
Zo ook ditmaal. En traditiegetrouw
werden ze op het stadhuis ontvan
gen.
Met de ingebruikneming van een
kunstwerk te Griendtsveen dat
het mogelijk maakt water uit de
Ncordervaart in te laten in het
Lcllebeekgebied is technisch het
einde in zicht gekomen van de
ruilverkavelingswerkzaamheden
rond de Lollebeek, waarvan de
totale kosten nu op 41 miljoen ge
raamd worden.
Inalfa heeft haar vestiging in
Stadskanaal opgeheven, evenals haar
Turks pension in de Fatensliaan.
De raad nam voor de tweede maal
een nieuwe subsidieregeling aan voor
jeugdsport .De eerste bleek- te moei
lijk in de praktijk.
Een heel weekeinde lang vierde
Ysselsteyn het zilveren bestaans-
feest van zijn fanfare.
Daarnaast organiseerde men daar
de traditionele motor-wegraces,
waaraan 175 renners deelnamen.
De raad sprak zich uit voor één
gewest Noord Limburg.
Voordat de IJslandse kunstenares
Helga 'dOttir haar 2 jaren ver
borgen verblijf in Venray opgaf,
werd een afscheidstentoonstelling
georganiseerd.
De 45-jarige fanfare uit Oirlo blies
september in met een peeltoernooi,
een festival van blaaskapellen en een
bondsconcours voor Tamboerkorp
sen.
En Oostrums Harmonie kon tette
ren bij de opening van de nieuwe
fabriekshallen en kantoren van
Hermus N.V.
Op 10 september had Janslust
voor de derde maal in successie in
dit jaar het keidruk. Nu met de or
ganisatie van internationale zijspan
nen .waaraan liefst 7 landen deel
namen.
Op 10 sept. werd Ds. E. Beens in
geleid in de fuinktie van „bijstand
in het pastoraat".
Woensdag 13 sept. was Zeskamp
in Lausanne. Voor de laatste maal.
En dankzij de groene zeep werd
h,et nu geen eerste, maar een eer
volle tweede plaats. De ontvangst
in Venray was buitengewoon. [Men
had zelfs een speciale plaat uitge
bracht voor dit gebeuren.
Zaterdag 16 september kon in
Veltum het clubwerk voor jongeren
beginnen in de kelders van Coninx-
hof.
En in datzelfde weekend was er
een braderie op het Henseniusplein,
die veel bezoekers trok.
En in Wanssum opende de Gou
verneur die dag de nieuwe haven.
De oprichting van de Industrie
bond NW Venray trok weinig be
langstelling.
Nadat Paul van Vliet dat al on
officieel gedaan had, begon op 25
september officieel het schouwburg-
seizoen met Godspell.
De nationale politiehondenwed
strijd trok als vanouds veel belang
stelling.
In Noord-West stak men de han
den uit de mouwen en begon men
aan de bouw van een nieuw tref
centrum door op de hoek Ursula-
straatHoenderstraat een van de
LTS gekochte barak op te bouwen.
De Leunse voetbalclub zorgde voor
kasversterking door de organisatie
van de skelterwedstrijden op 24
september.
Een jeugdmarkt in de schouwburg
toonde aan de overvloed van instan
ties die allemaal wel willen helpen
de jeugd aan hun trekken te laten
komen.
Burgemeester drs. Schels kon het
openen ook deze maand niet laten.
Nu was het de uitbreiding van de
boerenleenbank in Merselo.
De eerste uitnodiigngen gingen de
deur uit om letterlyk en figuurlyk
een steentje by te dragen voor
een nieuw schouwburgplein. En
kele weken daarna had men al
30.000,binnen.
P. J. W. Janssen nam afscheid na
45 jaren onderwijzer te zijn geweest,
als hoofd van de Dr. Poelsschool.
Via verplanting hoopt men nog een
dertigtal grote bomen te redden in
plan Bergkwartier. Of de operatie
gelukt is, leert de toekomst.
Op het einde van de maand vierde
de Rode Kruis-afd. Venray haar
25-jarig bestaan met een tentoon
stelling en demonstraties.
Mevr. Vloet-Peters onderscheiden.
Met trots presenteerde de betrok
ken commissie haar ontwerpplan
voor de nieuwe sporthal, die ge
bouwd gaat worden in de Wieën. Het
Venrayse publiek dat inspraak kon
hebben in een speciaal daartoe be
legde vergadering, liet het groten
deels afweten.
Maar aan de dierenoptocht nam
men in grote getale deel en op het
Brukske begon een huisarts in een
houten praktijkruimte zijn spreek
uur. Juist als vroeger.
7 en 8 oktober was er in de foyer
een grote tentoonstelling gewijd aan
de ballonvaart. Dit ter herdenking
van het feit dat 100 jaren geleden
in Merselo een franse ballon daal
de.
Een vrouwelijke agente, mej. Sij-
ben, kwam in die maand Venrays
politiekorps versterken.
De handboogschutterij Diana vier
de haar 75-jarig bestaan met een re
ceptie, terwijl ze midden van de
maand een jubileumconcours orga
niseerde.
P. J. G. Janssen herdacht het feit
dat hij 40 jaren aan het onderwijs
verbonden was en sinds 1953 direc
teur van de Mavo is.
Hioob, de bekende Venrayse to
neelvereniging, liquideerde.
Het Centraal Instituut voor het
Midden- en Kleinbedrijf gaat een
enquête houden inzake de koopge
woonten van de Venrayse bevolking.
Pogingen .van B. en W. om de ont
wikkeling van plan Landweert in
handen te leggen van een project
bureau werden voorlopig door de
raad in een yskast gezet. Protes
ten van Venrayse en andere aan
nemers waren daar mede debet
aan.
De raad doopte Schaajpedje om
Passage, de vrijgezellenflat tot
Hubenhof en laat de panden Lang
straat 3,5 en 7 slopen.
Een plan werd ingediend voor de
bouw van een 12^klassige school in
Brukske.
Voor het eerst werd op de nieuwe
begraafplaats onder grote belang-
setlling een Allerzielendienst gehou
den.
Vrijdag 20 oktober opende drs. F.
Schols de uitgebreide Technische
School, die meteen haar 25-jarig
bestaan vierde. De uitbreiding
kostte ongeveer 3,5 miljoen gul
dens. Een reünie van allen, die bij
deze school betrokken waren, be
sloot hier de feestelijkheden.
En of hel zo niets was, weer was
Janslust aan het ronken, nu om de
KNMV cup. Als het dit jaar geen
geld opgeleverd heeft, dan noodt
meer.
Een nieuwe subsidie-verordening
voor culturele verenigingen geeft
muziek- en zangverenigingen weer
nieuwe moed.
Op zondag 1 oktober werd dit ju
bileum besloten met een zeer
drukke receptie. Daarby werd
Op 1 november kwam de Commis
saris der Koningin naar Venray
cm de akte van toedeling van de
Lollebeek ruilverkaveling mede te
ondertekenen.
Donderdag 2 november opende
het nieuwe winkelcentrum in Vel
tum.
Venrays begroting voor 1973 werd
sluitend aangeboden. Doch er was
drastisch met het rode potlood ge
werkt en de post onvoorzien is
laag.
Uit de begeleidende nota werd
vermeld dat 1092 woningen in aan
bouw zyn en 1128 in voorberei
ding*.
In de Statenvergadering fulmi
neerde het Statenlid L. Laurensse
dat men in Limburg op moet houden
mét jeremeriën, maar de hand aan
de ploeg moet slaan.
Het gouden bestaan van Venrays
Agrarische School en het zilveren
onderwijzersschap van direkteur P.
J. Gerrits viel ook in deze maand.
Voor een Tros-programma van
meer dan een uur werden opnamen
gemaakt in de burgemeesterskamer
en op het toneel van de schouwburg
van St. Anna, waarbij o.m. de Kon.
Harmonie Euterpe en Toon Sanders
optraden en Ysselsteyn 500,won.
In Merselo werden 4 koorzangers
gehuldigd, die 40 jaren en langer lid
waren en 5 die 25 jaren en langer
meegezongen hebben.
De fanfare Smakt-Holthees werd
gehuldigd i.v.m. een eerste prijs op
het concours te Rosmalen.
Op het Boschveldcollege werd door
Free Wheelan' een politieke markt
georganiseerd, waarop de jeugd kon
kennismaken met de politieke par
tijen, die meededen aan de Kamer
verkiezingen.
Een storm zorgde ook in Venray
voor schade aan bomen, struiken,
huizen en gebouwen. Speciaal tele-
visieantennes moesten het ontgelden.
Op 19 november bracht St. Nico-
laas zijn traditioneel bezoek aan Ven
ray.
Joh an Jeuken toonde in een druk
bezochte tentoonstelling zijn jeugd
herinneringen die hij op doek of op
papier gebracht heeft.
De NCRV-officials kwamen op 10
november officieel afscheid nemen
van de Zeskampploeg en Venrays
gemeentebestuur.
Een heel stel KVP voormannen
bezochten Venray en stelden zich op
de hoogte van wat hier leeft en wat
men wil. Verschillende bedrijven
werden bezocht.
Venrays boerenbond bestond 75
jaren en bij het feest werd voorzit
ter Coopmans de eremedaille van
de LLTB uitgereikt.
Ir. W. M. Grootjans volgt de heer
Naus op als direkteur van Gemeen
tewerken.
Op 22 november werden de be
woners van Brukske uitgenodigd
voor een kennismakingsbijeenkomst
met B. en W.
Op 25 november hield in een
plechtige raadszitting de heer H.
Verst zijn afscheid als gemeente
secretaris. Hij kreeg als eerste de
gouden ere-penning der stad.
In deze zelfde vergadering werd
de heer J. Poels als secretaris
van Venray beëdigd. Een uren
lange receptie besloot deze buiten
gewone bijeenkomst.
De drumband van Oirlo haalde als
afsluiting van het 45-jarig bestaans-
feest het kampioenschap in de 2e
divisie. In Echt promoveerde de fan
fare zelf naar de afd. uitmuntend
heid.
Een rapport over de vrijetijdsbe
steding in Venray werd het gemeen
tebestuur aangeboden door de stu
denten van Ned. Weterisch. Inst.
voor Toerisme en Rekreatie.
Wethouder G. Schols, die op 23
december 12'/2 jaar wethouder der
gemeente Venray was, kondigde
aan dat hij af zal treden.
De raad bood de heer A. Janssen
een herinnering aan voor zijn by
na 2-jarig locc-secretarisschap.
De raad kocht de artikel 13 gron
den uit de ruilverkaveling Lolle
beek. Deze 24 ha. kostten
821.068,28. Ze stak ook nog
77.594,56 in de waterleiding van
dit gebied.
De begrgotingsbeschouwing had
een grote achtergrond: We zullen
het zuinigjes aan mceten doen
Een verhoging van de straatbelas
ting en rioolbelasting met 120.000
werd mede daardoor in december
ons deel.
Een discussienota over de woning-
spreiding in Venray werd als een
verlaat St. Nicolaasgeschenik de raad
en de dorpsraden aangeboden. Hier
over zal nog wel eens éen hartig
woordje gesproken worden.
Ook een investeringsnota kwam op
de proppen, die wel heel duide
lijk aangeeft wat een enorme hoop
werk in Venray nog te wachten
ligt ,doch ook dat de nodige priori
teiten zullen moeten worden aan
gewezen in verband met de finan
ciële toestand.
Een Italiaanse dansgroep kwam
intussen de zaak wat opvrolijken
met zang en dans.
Terwijl St. Nicolaas bij Nelissen
de eerste steen gelegd voor een
grootse uitbreiding der kantoren,
kondigde Rank Xerox aan een
verdere investering in 1974-'74
van 25 tot 3 Omiljoen gulden.
10 december nam de Kon. Har
monie Euterpe deel aan de lands
kampioenschappen in Doetinchem.
Met 324,5 pnt. wist men in de ere-
afdeling beslag te leggen op de
witte wimpel van het landskam
pioenschap. Een feestelijke ont
vangst en nog feestelijkere recep
tie toonde aan hoe Venray deze
unieke prestaties wist te waar
deren.
B. en W. hadden een bijzonder ge
slaagde kontakt-bijeenkomst met de
inwoners van Ysselsteyn, waar spij
kers met koppen geslagen werden.
De vrouwenbewegingen in Leu
nen, Merselo en Oost rum herdachten
ieder op hun eigen wijze hét 40-ja-
rig bestaan van wat vroeger de boe-
rinnenbond was.
Aan hét einde van de 2 dagen
durende begrotingsvergadering kreeg
hét aanwezige publiek de kans vra
gen te stellen. Daarvan is goed ge
bruik gemaakt en we verwachten
an de toekomst meer van zulke vra
genuurtjes.
De veldkapellen worden onder
handen genomen door de jongelui
van de LTS, die gezamenlijk zullen
pogen dit rijke Venrayse bezit weer
in orde te maken.
Met het overbrengen van stoffe
lijke resten van het kerkhof van de
Grote Kerk naar de Boschhuizen is
men inmiddels begonnen.
Het toernooi dat de Ketsers dit
jaar organiseerde leverde J. Slaats
uit Waalwijk op als gewestelijk kam
pioen.
In de begrotingsvergadering van
het waterschap werd evenals op het
KVP-forum gesproken over de wa
terzuivering. Men hoopt komend
jaar aan het opruimen van de vloei-
velden toe te komen.
9 f» jU i
--'i, )4 v
f 0
Wie wat vuurwerk verwacht had bij de stemmingsvergade-
dering voor het ruilverkavelingsblok Overloon-Merselo is
donderdag ternauwernood aan zijn trekken gekomen. De
werkgroep uit Venray mocht dan dinsdagavond nog een
vlammend protest opgesteld hebben tegen de aantasting
van het landschap, maar het werd nauwelijks wereldkundig.
En ook de bomvolle schouwburg was betrekkelijk rustig,
mede doordat de Brabantse deputé Ir. H. A. van Haaren
evenuele protesterenden alle kansen gaf. Maar zelfs de vu
rige betogen en verdere akties van de heer Bartels uit Vier-
lingsbc^k verhinderde niet dat slechts 476 van de 2347 stem
gerechtigden tegen stemden en dat met 80.1% voorge
stemd werd voor de ruilverkaveling
Het was een heel gezelschap dat
zich rond 10 uur rond de Brabantse
voorzitters Deputé Ir. H. A. van
Haaren schaarde. Dat was o^m. de
Limburgse deputé Horsmans, de
mensen van de cultuur technische
diensten van beide provincies, de
mannen van het kadaster. En de
schouwburg had er een spiksplinter
nieuwe toneeltrap voor laten maken
om niet alleen dit gezelschap op het
toneel te krijgen, doch ook later de
stemmers.
Want achter het grote gordijn,
waarvoor dat leidinggevend gezel
schap zat, zaten de dames en heren
al klaar met de stembiljetten en
stonden de stemhokjes al keurig op
gesteld.
LANGE TIJD VAN
VOORBEREIDING
Ir. van Haaren gaf nog even een
kort overzicht. In 1946 had de boe
renbond van Overloon om herver
kaveling van het Overloonse gebied
gevraagd. In 1956 vroeg het Water
schap Noord Limburg en de afdeling
Merselo van de LLTB om herver
kaveling van het gebied orn de Loo-
beek, terwijl in 1963 de afdelingen
Sambeek, Vortum-Mullem en Vier-
lingsbeék van de NCB om ruilver
kaveling van hun gebied vroegen. In
totaal ging het om zo'n kleine 8.000
ha., waarvan 6.000 ha. cultuurgrond
(hiervan ligt 2/3 in Brabant en 1/3
in Limburg).
Inderdaad heeft deze grond veel
landbouwkundige en cultuur techni
sche gebreken, mede door een on
doelmatige ontsluiting, en een ge
brekkige waterbeheersing. Het
grondgebruik is zeer versnipperd,
gemiddeld 7,7 kavel per bedrijf.
Verder zijn er te veel kleine bedrij
ven (de gemiddelde bedrijfsgrootte
is 11,2 ha) en is 70°/o van de be
drijfsgebouwen slecht te noemen.
De ruilverkaveling zal aan veel
van deze kwalen een einde maken.
Zo gaat men het aantal wegen terug
brengen van 49.5 m. per ha tot 23 m.
per ha.
Sinds 1968 heeft men'gewerkt om
met een zo goed mogelijk ruilver
kavelingsplan te komen, dat uitein
delijk dan in augustus ter inzage
heeft gelegen in de gemeenten Box
meer, Oploo, Vierllingsbeek en Ven
ray, alle vier gemeenten, die bij de
ruilverkaveling betrokken zijn.
68 BEZWAREN
waren -tegen dit plan ingediend, on
dertekend door een lSOtal mensen.
In Thorn droeg de 42-jarige Jan
Rutten zijn eerste H. Mis op, nadat
hij in Versailles tot priester was ge
wijd.
Een hele reeks van kerstconcerten
toont aan dat Venray muzikaal ge
noeg is, al twijfelt men daar wel 'ns
aan bij de zondagochtendconcerten.
Een discussienota over het open
baar vervoer in Venray zorgt dat
Venrays vroede vaderen in het nieu
we jaar niet zonder discussiestof
zullen zitten.
Buiten-Spel de grote tentoon
stelling einde mei kondigt zich
aan. De voorintekening verloopt
prima.
De inschrijving voor de openbare
school is opengesteld.
Met 467 stemmen tegen van de
2347 stemgerechtigden keurde don
derdag 21 december de landeige
naren goed dat de 8017 -ha. in het
ruilverkavelingsplan Overloon
Merselo inderdaad verkaveld zul
len worden.
26 daarvan hadden bezwaar tegen
het plan van wegen en waterlopen,
17 tegen het voorgestelde landschaps
plan, 17 tegen de artikel 13 gron
den (gronden, die naar overheids
instellingen gaan), en 23 hadden be
zwaren tegen de blokgrenzen. Aan
23 van deze bezwaren was Ged. Sta
ten tegemoet gekomen. De andere
zullen bekeken worden terwijl het
werk in uitvoering komt. Allen, die
een bezwaarschrift hebben inge
diend hebben hierop schriftelijk
antwoord gekregen van G.S. uit Bra
bant. Deze vergadering was bedoeld
voor degenen, die nog nadere inlich
tingen wilden hebben. Ze konden die
hier vragen.
Behalve een mijnheer uit Boxmeer,
die iéts nader wilde weten over een
stuk grond van Stork N.V., waar
op die wil uitbreiden, was het feite
lijk alleen de heer Bartels uit Vier-
lmigsfoeék, die via vragen een stel
bezwaren naar voren bracht, die
reeds eerder op voorlichtingsverga
deringen aan de orde zijn geweest-
Zo- wilde hij weten hoeveel grond er
van de afzonderlijke gemeenten bij
die 8.000 ha. zit.
Ir. van Haaren kon vertellen dat
er 269 ha. van deSBL in zitten, 148if
van Vierlingsbeek, 152 van Boxmeer,
726 van de gemeente Venray en 11
van Oploo. „Dat zijn er dan 2643 ha",
konstateerde Bartels, „ofwel zdwat
1/3 van de totale grondWat
moeten wij dan nog?"
Verder wilde hij weten of volgens
de ruilverkavel'ingswet zgn. land
schappelijke instanties „ongeschon
den en ongeschoren" blijven, zoals
hij dat uitdrukte.
„Als er niets aan hun gronden ge
beurt, hoeven ze inderdaad niets te
betlaenkreeg hij ten bescheid.
Verder wilde Bartels weten waar
om wel de Maasheggen aan Staats
bosbeheer overgaan, maar een na
tuurkundig terrein als het Loobëek-
dal wel werdt verkaveld. „Waarom
van het gehele Loobeekgebied geen
natuurkundig terrein gemaakt
aldus een feller wordende Bartels.
Ir. van Haaren wees op de kosten,
maar had gezien de bezwaren rond
de verkaveling van het Lobeekdal
toch wel de verwachting, dat bij de
uitvoering van de werken meer be
schermd zal gaan worden door er ar
tikel 13 gronden van te maken.
HEGGEN LANDSCHAP
Het meeste bezwaar hébben de
Vierlingsbekers en daar maakte
Bartels geen geheim van tegen
het feit dat men de weiden met de
Maasheggen moet overgeven aan
Staatsbosbeheer. Tot heden hébben
de boeren die beste weiden in goe
de staat gehouden, nu kan dat plot
seling niet meer.
Ir. van Haaren bevestigde dat in
derdaad de 210 ha. maasweiden over
gaan naar Staatsbosbeheer met het
ook op een goed beheer en behoud
van de daar aanwezige flora en-fau
na. De oude gebruikers worden nu
pachters
OP DE VALREEP
Bijzonder boos was Bartels dat
men op de valreep van 1972 nog
gauw even onder de oude ruilverka
veling er door geduwd moest wor
den. Waarom niet gewacht op de
nieuwe wet, die de procedure van
stemmen gelukkig anders maakt.
Ir. van Haaren legde geduldig uit,
dat geen mens kan zeggen, wanneer
de nieuwe wet komt. Hij gaf toe
dat de stemmingsprocedure in de
oude wet in feite niet meer van deze
tijd is, maar men kan de spullen toch
ook maar niet laten liggen. Nu is er
geld voor wie zal zeggen hoe het
is na het gereedkomen van de nieu
we wet. De oude wet biedt boven
dien rentevoordeel en heeft nog een
langere afl'ossiingsperiode. Hij noem
de in dat verband nog verschillende
ruilverkavelingen op, die de laatste
maanden onder de oude wet al dan
niet aangenomen zijn.
EISEN
Bartels kwam terug op de proce
dure van de bezwaarschriften. Aller
lei geleerde instanties zijn 6 jaren
bezig met het plan klaar te maken.
Dan wordt het ter inzage gelegd en
krijg je even tijd om maar gauw je
bezwaren in te dienen, Als je als
eis stelt dat je minstens 3 weken
voor de stemmingsvergadering daar
antwoord op wilt hebben, dan kan
dat hele leger ambtenaren dat niet
klaar. Dan krijg je net een week
voor de stemming de mening van
G.S. te horen
Bartels noemde dat gewoon stijl
loos„Het gaat om onze gron
den, het gaat om ons geldzo
riep hij uit, terwijl de zaal luid ap-
plaudiseerde.
Dan wilde hij weten wat er aan
toezeggingen binnen is. Geraamd
wordt dat de kosten voor de betrok
ken boeren 7.1 miljoen zullen zijn,
doch zo zegt het rapport hier
van zullen nog wel enkele miljoe
nen afgaan, van gemeenten en wa
terschappen. Uit het antwoord bleek-
dat de gemeente Venray en Vier"
lingsbeék inderdaad al gelden heb"
ben toegezegd en ook het Water"
schap Noord Limburg. De rest moet
nog komen.
ER UIT
De geduldige Ir. van Haaren liet
Bartels rustig zijn stoom afblazen,'
die soms de handen van de vele toe
schouwers op elkaar kreeg als hij
emotioneel uitroep, dat dit boeren-
moord was en een aanslag op het
voortbsetaan van de boerenjeugd.
Hij noemde-het irrieel dat men moet
beslissen zonder dat men de precie-
se kosten kent, zonder dat men weet
wat Staatsbesbeheer doet. Hij wen
de zich tot de zaal om toch „alle
maal op te stappen en niet mee te
werken eigen collega's de grond in
te stampenHij ging inderdaad
de zaal uit, maar slechts een hand
vol mensen gingen met hem mee.
Stevens uit Sambeek deed een be
roep om voor te stemmen, gezien de
versnippering van de grond in het
hele gebied. Kleuskens uit Venray
wilde meer weten over de kosten,
doch werd naar het rapport verwe
zen, waar het hele kosten-probleem
uitvoerig uit de doeken was gedaan.
En toen viel de hamer.
Het gordijn schoof weg en de stem
hokjes werden netjes zichtbaar. De
ambtenaren zaten klaar met 2347
stembiljetten en de mensen werden
uitgenodigd om te stembus te tijgen.
Dat deed men dan ook prompt en
de heer Bartels mocht dan door zijn
megafoon achter in de zaal nog zo
dringend vragen verstek te laten
gaan, 648 mensen gingen inderdaad
naar voren om hun stem uit te bren
gen.
UITSLAG
Van de 648 stemmers, bleken 467
tegen gestemd te hebben, oftewel
19.9°/o. Zy vertegenwoordigden
1978 ha van het blok ofwel 24.7%.
Voor hadden gestemd 181, die met
zijn 181 nog meer grond hadden
dan de tegenstemmers. Dus ook
met de nieuwe wet hadden de te
genstemmers het verloren.