10-20-30% KORTING Deken Loonen Verdwenen kerkaltaar Maandag JAARMARKT vijf en zestig jaar VAN MIL'S KLEDING VRIJDAG 24 JULI 1970 No. 30 EEN EN NEGENTIGSTE JAARGANG ^Pl PEEL EN MAAS F3 DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY WFFKRLAD VOOR VFNRAY FM OMRTRFKFN ADVERTENTIEPRIJS 13 ct p«r mm. ABONNEMENTS- GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL 2727 GIRO 1050652 VV »-tr\DLMU V UUn V tlVnM T CIV V-/IVIO I nCTVClV PRIJS PER KWARTAAL 123 (buiten Vunroy f 150) Maar desniettemin zal het normaal zijn dat ook hij op deze grenspaal in een mensenleven even terugblikt op de jaren, die voorbij zijn gegaan. IN VENRAY GEBOORTIG In zijn spreekkamer hangt een schilderij van het ouderlijke huis, waar hij voor 65 jaren werd geboren als enne nichfcige Vemrodse jong. Een jongen, die waarschijnlijk noodt ge droomd heeft dat hij eenis als pas toor-deken in zijn geboorteplaats te rug zou keren, zelfs niet toen hij de opleiding voor priester ging volgen in Venray, in RoMuc Na zijn priesterwijding in 1931 ging hij immers als kapelaan naar Tegelen en werd later geroepen om als moderator van de R.K. Midden stand deze sitandsorganisatie te ad viseren in de moeilijke knisis- en oorlogsjaren, een werkterrein, dat alleen nog verdiept werd door zijn benoeming als aalmoezenier. Zelfs zijn later pastoraat in Genooi duidde er niet op dat hij als pastoor-deken de in Venray onvergetelijke Deken W. Berden op zou gaan volgen. En toch in 1954 kwam die benoeming af en had hij de lang niet benijdens waardige taak in het zich snel ont wikkelende Venray diezelfde Deken Berden z.g. op te volgen BOUWER Overziet hij zijn „Venrayse perio de", dan kan hij zich met recht, let terlijk en figuurlijk, bouwer noemen. Bouwer op de eerste plaats van Ven- rays toren, die meteen het sluitstuk was van Venrays wederopbouw. De ze machtige kolos wees weer ten hemel, maar naar het middelpunt van de peelstreek, Vxray, dat be wees in diit monument niet bij de pakken neer te zitten, maar omhoog te streven. En van dat streven leg den naast nieuwe wijken, nieuwe straten, nieuwe buurten o.m. het nieuwe bejaardencentrum en het nieuwe ziekenhuis getuigenis af, zo als ook een uitgebreid en vernieuwd Vincentius, De Olockert, maar ook de nieuwe schouwburg en het cultu reel centrum. Bij deze bouwaktiviteiten heeft Deken A. Loonen een eigen rol ge speeld, doordat hij in de besturen van de stichtingen en verenigingen, die dit alles hebben verwezenlij let, een voorname plaats had en zo voor al de uitbouw van Venray op sociaal en cultureel terrein belangrijk heeft bevorderd. Neem daarnaast zijn positie als voorzitter van de schoolbesturen van de Petrus Bianden- en Dr. Poels- school en de MAVO (die ook weer belangrijk werd uitgebreid), neem zijn bisschoppelijk adviseurschap van de L.T.S., die binnenkort belang rijk uit gaat breiden, dan is het dui delijk, dat hij zich met recht een .bouwheer" van de eerste orde mag noemen Maar belangrijker dan al deze ma teriële bouwaktiviteiten is zijn bou wen aan het geestelijk leven in de Petrus Banden-parochie en het de kenaat, de taak, waarvoor hij op de eerste plaats geroepen is en was. OMWENTELING Juist in dat opzicht is van Deken Loonen veel gevraagd. Hij heeft als het ware de omschakeling van het rijke roomse leven van voorheen, tot het dikwijls onzekere en moeilijke van nu meegemaakt. De liturgiever nieuwingen, de veranderingen in het godsdienstonderwijs, andere opvat tingen en meningen, het zijn slechts enkele voorbeelden van de „lawine" die is losgebarsten en die een om wenteling teweeg brachten, die ook Deken Loonen niet verwachten kon, toen hij hier als pastoor-deken ge ïnstalleerd werd. Vernieuwingen, inspraak, dat zijn begrippen geworden, die weliswaar een geestelijke uit een betrekkelijk isolement gehaald hebben, maar die hem daarnaast toch voor vele pro blemen en moeilijkheden gezet heb ben, die hij moest oplossen. Dat Deken Loonen dat met een soms wonderbaarlijk elan gelukt is, weten zijn naaste medewerkers, die ook weten dat hem daarbij teleurstellin gen en zelfs pijnlijke momenten niet gespaard zijn gebleven. Dat ook het bisdom zijn inspraak bij deze ver nieuwingen, zijn mening en zijn daadwerkelijke inzet heeft weten te waarderen juist in deze zaken blijkt wel uit het feit dat hij benoemd werd tot Kanunnik van het kathedraal kapittel van ons bisdom. Het blijkt ook in de inter dekena le samenwerking, die gegroeid is tussen Horst, Gennep en Venray en in de goede sfeer, die heerst tussen de geestelijken van het dekenaat, diie in Deken Loonen een verstandig en begripvol leider hebben gevonden. Bovenstaand een foto van wat waarschijnlijk het verdwenen St. Petrus-altaar is uit Venrays Grote Kerk. Zoals bekend, heeft er in vroe gere tijden behalve het ook intussen al verdwenen hoogaltaar, o.m. een tweetal zij-altaren in Venrays kerk gestaan, waarvan aan de evangelie- zijde, dus aan de kant van Jerusa lem, het bekende Onze Lieve Vrou we Altaar, dat thans in de kerk van Tongeren een der rijkste kunstschat ten van België is. Over het aan de epistelzijde ge plaatste Petrus-altaar heeft men praktisch tot op heden in onzeker heid verkeerd. Waarheen was dat altaar verdwenen, was het er nog en zo ja, waar Bekend was uit oude aantekenin gen dat het altaar dat toegewijd was aan St. Petrus, in het begin van 1800 was afgebroken en opgeslagen lag onder de toren. De pastoor Lambertus van Els- berg, die vanaf 1816 pastoor in Ven ray was, zou in 1835 genoemd altaar Maandag a.s. zal Venrays markt een heel ander beeld hebben dan we gewend zijn. De gezamenlijke marktexploitanten heb ben namelijk het plan om die dag er een echte jaarmarkt van te maken. Niet alleen zal in de voormiddag markt gehouden worden, doch men zal de hele dag terecht kunnen en wel op het Henseniusplein en het plein voor de schouwburg (niet op de Grote Markt). Er zal die dag namelijk markt zijn van 9 tot 5 uur n.m. De marktmensen hebben gezorgd voor de nodige attrakties. Zo zal er op die marktdag een zgn. mijnheer X rondlopen, die de misschien argeloze bezoeker een bon in handen kan duwen. Die bon die geeft dan recht tot de aan koop van 5,gratis bij de marktmensen, die op deze manier het oude idee van de vroegere allemansmarkt weer nieuw leven in willen blazen en o.m. de vakantiegangers in Venray een extraatje willen bieden, waarvan ook de Venrayse mensen profiteren kunnen. Lukt dit goed komende maandag, dan zal dat jaarlijks in de grote vakantie herhaald worden, waarbij dan gedacht wordt aan verdere uitbreiding, zoals een standwer kersconcours en een pony- of paardenmarkt. Het ligt aan Venray zelf of dit nieuwe idee zal aanslaan. En dat deze taak geen sinecure is, bewijst bijv. het artikel dat we veer tien dagen geleden plaatsten over de financiële toestand van Venrays ker ken, een van de grote problemen, waarvoor een deken zich geplaatst vindt in deze nieuwe tijd Iets vam die geestelijke zorg vin den we terug in zijn aktiviteiten t.b.v. de standsorganisaties, waarbij die voor de boerenbonden en boeiin- nenbonden misschien wel het duide lijkste spreekt, maar ook bij andere gelegenheden spreekt hij nog graag over het nut van de standsorganisa ties, wier rol hij nog altijd belang rijk vindt ook nu nog, al duiken an dere meningen op Wie al de aktiviteiten, die hierbo ven beschreven staan, eens even de revue laat passeren en zich reali seert hoeveel hier over gepraat en gedacht is moeten worden, dde is het vrij gnel duidelijk dat de voorbije 16 jaren aan deken Loonen veel ge vraagd hebben. Dan zal het duidelijk zijn, dat zijn „Vensrayse" jaren hem niet ongemoeid gelaten hebben, in tegendeel, dat ieder het vrij logisch gevonden zou hebben als hij bij het bereiken van zijn 65ste verjaardag een otium cum dignitate was gaan genieten. Deken Loonen doet dat niet Het bewijst dat hij maar moeilijk het werk neer kan leggen, dat hij hier begonnen is en dat op menig terrein tot zo'n grootse resultaten gevoerd heeft of nog voeren zal Maar desondanks meenden we dan toch zij hec kort even stil te moeten staan bij zijn werk. En hem namens de hele Venrayse gemeen schap onze beste wensen aan te bie- OP GEHELE VOORRAAD MAASHESEWEG 2 - VENRAY den voor het nieuwe jaar, dat ook voor hem komen gaat. Moge hij in gezondheid en met dezelfde ijver zijn werk kunnen voortzetten en zijn belangrijke bijdrage blijven le veren aan de uitgroei en de bloei van Venray BOTSING Op de Wanssumseweg kwamen 2 auto's met elkaar in botsing, maar het bleef hier bij materiële schade. Het volkswagenbusje bestuurd door de Venrayer C. v. d. V. kwam in botsing met een tegemoekomende auto bestuurd door de Venrayer J., welke in een slip was geraakt. Zondag zal de Hoogeerwaarde Heer P. A. H. Loonen, pastoor-deken van Venray zijn 65ste verjaardag vieren. Deze dag, die voor velen het begin gaat betekenen van een welverdiend pensioen, zal voor Deken Loonen een normale ^verjaardag zijn, in die zin, dat hij voorlopig nog niet denkt aan het wat rustiger aan te gaan doen. Die beslissing behoudt hij zich voor, als hij het komende jaar zijn 40-jarig priesterfeest viert in de parochie van St. Petrus-Banden. WEER VUILNISSTORTERS GEPAKT Had Venrays gemeentepolitie za terdag reeds enkele klandestdene vuilniisstorters betrapt, ook maandag heeft men er weer enkele kunmen achterhalen en de opdracht welke de politie heeft gekregen is dat hun ak- t!e blijft doorgaan totdat de Peelstad schoon is en blijft. Men zij dius ge waarschuwd. nen aillbaar, dat het thans dm het Suiermonditmuseum in Aken terecht is gëkomen. Dat museum heeft in het begin vain 1900 de zgin. kollektie Bourgeois opgekocht, een kollektie kunstvoorwerpen van een Keulse kunstverzamelaar. Daaronder be vond zich ook het restant van de al taarkast van het Petrus-altaar. De personenauto, bestuurd door de 38-jarige mevr. M. S.-C. uit Rotter dam geraakte in de bocht in een slip, kwam na eerst links van de weg te zijn geweest met haar wagen in frontale botsing met de personenauto bestuurd door de 52-jarige H. F. uit Meerlo. De bestuurster en haar zoontje moesten met diverse verwondingen van nernstige aard naar het Venray se ziekenhuis worden vervoerd. De bestuurder van de andere auito liep slechts lichte verwondingen op. Bei de auto's werden zwaar beschadigd. Hierboven vindt U de foto vam het betrokken stuk. Pastoor van Haeff, die rond 1880 Venrays kerk beschrijft, zegt o.m. dat genoemd Petrus-altaar in een museum in Brussel zou staan. Doch latere navorsingen hebben aange toond, dat in Brusselse musea van een eventueel Petrus-altaar niets te vinden was. De stadsarchivaris van Kleef dr. F. Gorissen, die zich de laatste jaren bijzonder met de herkomst van de beelden van Venrays Grote Kerk heeft bezig gehouden, meent echter o.m. naar aanleiding van dit verdwe- Wat er van zijer blijven nog vele raadsels op te lossen en vele vraagtekens blijven nog staan. Maar mogen wij de deskundigen geloven, dan weten we nu, dat op betrekke lijk korte afstand van ons een groot deel van het altaar terug te vinden is, dat samen met het O.L.V. altaar een der grootste kerkschatten heeft uitgemaakt van Venrays Grote Kerk. Maar onze voorouders hebben dat jammer genoeg niet voldoende be grepen, reden waarom wij nu reizen mogen maken om Venrayse schatten opnituw te kunnen bewonderen. 3 GEWONDEN Maandagmiddag omstreeks 2 uur vond op de Wanssumseweg te Oos trum een frontale botsing plaats tus sen twee personenauto's, waarbij 2 personen ernstig en een persoon licht gewon werd. De vroegere altaarkast is van eikenhout, het is 2.65 m. hoog, 2.53 breed en diep 37 cm. De drie grote reliëfs geven beelden uit het leven van Sint Petrus. Zo ziet men in het midden de kroning van Petrus tot Paus, aan de ene zijkant de predi king van deze heilige en aan de an dere kant zijn kruisdood. Daarenbo ven zijn dan nog verschillende an dere legenden en verhalen weer in kleinere beelden rondom verwerkt. Was men eerst van mening dat dit allies kwam van het atelier van Jan van Haldem, die in de kerk van Cal- car verschillende altaarkasten heeft staan. Opmerkelijk is dat de Petrus-fi guur boven in het middenstuk grote gelijkenis vertoont met het grote St. Petrus-beeld, dat thans nog in de Grote Kerk aanwezig is. Hiervan kent men wel de maker, namelijk Hendrik Douwerman, die dit beeld omstreeks 1515 tot 1520 in zijn atelier in Cal car gemaakt heeft. Dat ook het altaar uit dit atelier afkomstig is kan men echter moeilijk bewijzen. De gedachte dat dit grote en thans nog in Venrays kerk aanwezig Pe trus beeld de bekroning zou zijn ge weest van deze altaar-kast, wordt door de deskundigen verworpen. Wel is mogelijk dat de Petrus-Paus figuur van deze altaarkast als voor beeld gediend heeft voor het grote beeld, dat wel de bekroning is ge weest van een nieuw hoogaltaar. Aanvankelijk was namelijk het hoogaltaar gewijd aan Christus Sal- vator Mundi. Het thans nog in de Grote Kerk aanwezige Salvatorbeeld schijnt eerst gestaan te hebben op dit hoogaltaar, maar is later vervan gen door de grote Petrus-figuur, toen namelijk St. Petrus de patroon der Grote Kerk meer aandacht ging krij gen. Wat er van zij, in 1835 verdween dus het St. Petrus-altaar uit Venray. Er bestonden in het verleden enkele verballen over deze verdwijning. Zo wist de een te vertellen, dat de be trokken kunsthandelaar het altaar doorverkocht zou hebben naar Pe- trograd, het Leningrad van nu. Dat was o.m. voor een Venrayse aanne mer, die onlangs nog een bezoek bracht aan deze Russische stad, aan leiding om daarover ter plaatse zijn liicht eens op te steken, zonder re sultaat overigens. Een ander verhaal luidde dat de familie Janssen of Oomens (vroeger Gouden Leeuw) het altaar in stuk ken en brokken naar Brussel ge bracht zou hebben. Deze vroegere vrachtrijders-familie meende dat de eindbestemming de St. Gudule van Brussel was. verkocht hebben aan een kunsthan delaar uit Brussel. Het argument, waarom dit altaar en later het O.L.V. altaar verkocht zou zijn door Pastoor Hermanus Janssen in 1844, schijnt de zeer verwaarloosde toestand van de kerk te zijn geweest. Immers van deze laatste pastoor is bekend dat hij het kerkdak heeft vernieuwd en de vloer van de kerk, waarbij de graf stenen uit het koor verwijderd wer den en werden overgebracht onder de toren

Peel en Maas | 1970 | | pagina 1