Pelrus Relingh
kom even naar DE WASC0MAATI!
Overpeinzingen
Duilsers herdachten
oorlogsslachtoffers
Koor wordt
uitgebreid
Venray
in het weekend
VRIJDAG 21 NOVEMBER 1969 No. 47
NEGENTIGSTE JAARGANG
PEEL EN MAAS
SRROT^TGrMS£F cib^ WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
ADVERTENTIEPRIJS 12 et p«r
PRUS PER KWARTAAL
ABONNEMENTS-
Vaway f 125)
Zondagmorgen werden bij het
centrale kruis op het Duitse sol-
datenkerkhof te Ysselsteyn de
slachtoffers van de beide wereld
oorlogen herdacht in een korte maar
stijlvolle plechtigheid ter gelegen
heid van Volkstrauertag.
Bij deze plechtigheid was o.m.
aanwezig generaal de Wilde namens
generaal Bennecke van het Afcent
uit Brunssum, Oberst Duhring na
mens de legereenheden uit Budel,
Ober Regéringsrat Dr. Griza uit Den
Haag en dr. W. Viehmann consul der
Duitse Republiek uit Maastricht na
mens de Duitse regering, terwijl ook
drs. F. Schols als burgemeester van
Venray aanwezig was.
De katholieke Aalmoezenier N.
Oster, verbonden a an het Nato
hoofdkwartier uit Brunssum ging in
een herdenkingsrede dieper in op de
betekenis van het herdenken. Hij
stelde dat een dergelijke dag ge
dachten oproept naar alle slacht
offers van het geweld en het zinlo
ze van de oorlogen. Miljoenen offers
welke gebracht moesten worden in
de voorbije oorlogen, mogen en moe
ten niet tevergeefs zijn gebracht, al
dus deze spreker. De kerkhoven
moeten bruggehoofden zijn voor de
bruggen welke geslagen moeten
worden voor handhaving en behoud
van de vrede. Met de wens dat de
nabestaanden de moed kunnen op
brengen aan het werk van de vrede
te bouwen en het als onze plicht te
zien de gebrachte offers niet ver
geefs te doen zijn, besloot deze aal-
miezenier zijn toespraak.
De vertegenwoordiger van de am
bassadeur, Oberregierungsrat dr.
Giza herdacht namens de Duitse re
gering alle slachtoffers van de oor
logen, niet alleen de soldaten, maar
ook de krijgsgevangenen, de slacht
offers der bombardementen, de
slachtoffers der concentratiekampen,
de slachtoffers van het verzet, welke
nationaliteit zij ook hadden. De
kruisen der gevallenen moeten voor
ons, de overlevenden, telkens op
nieuw een waarschuwing inhouden
om herhalingen te voorkomen, zo
besloot hij.
Terwijl het klokkenspel „Ich hatt
ein Kamerade" speelde, werden
kransen gelegd namens de Duitse
Regering, namens het Afcent door
generaal De Wilde, namens het
Luchtmachtregiment uit Budel door
Oberst Duhring en Regiefungsrat
Nagel en een vertegenwoordiging
van het Duits Materiaaldepot uit
Lieshout.
Als afsluiting sprak de vertegen
woordiger van de Volksbund Deut-
scher Kriegsgraberfürsorge dr. Carlo
von Gesdorff 'n kort woord, daartoe
ook gedwongen door 'n fikse regen
bui.
Dr. von Gersdorf sprak een dank
woord, met name tot burgemeester
Schols, aan het ministerie van De-
BEKENDMAKING
Burgemeester en wethouders van
Venray brengen ter openbare ken
nis dat door Gedeputeerde Staten
van Limburg bij hun besluit van 27
oktober 1969, 4e afdeling no. B. 21938
is goedgekeurd het raadsbesluit van
26 augustus 1969, no. 2154, tot ont
trekking aan het openbaar verkeer
van een gedeelte van de Kloekweg,
gelegen te Venray, kadastraal be
kend gemeente Venray sectie B no.
3955, lopende vanaf de Hoopweg in
zuidwestelijke richting over een
lengte van 100 m.
Het goedgekeurde raadsbesluit ligt
vanaf 17 november 1969 gedurende
14 dagen voor eenieder ter inzage op
de gemeente-secretarie, afdeling
IIID, Kamer 25, Leunseweg 2a.
Ingevolge het bepaalde in artikel
11a van de Wegennet staat uiterlijk
tot de dertigste dag na de datum
van deze aankondiging voor ieder
belanghebbende van de beslissing
van Gedeputeerde Staten voornoemd
beroepen open bij de kroon.
Venray, 11 november 1969.
Burgemeester en wethouders voor
noemd,
Drs. F. G. L. L. SCHOLS,
burgemeester
H. P. L. VORST, secretaris.
fensie en de Gavendienst, dat op een
onverbeterlijke wijze de graven van
liun voormalige vijanden verzorgt.
Vele nabestaanden woonden deze
plechtigheid bij die werd omlijst
door zang van het jongenskoor van
het Duits gymnasium uit Vlodorp.
Ook dit jaar waren detachementen
van het Luchtmachtregiment uit
Budel, van het Afcent uit Brunssum
en uit Lieshout aanwezig.
TELEVISIE
Zondagavond toonde de- Duitse
televisie beelden van het Duitse oor
logskerkhof in Ysselsteyn in een
programma, waarin men zich de
vraag stelde of dodenherdenkingen
en de aanleg van massale oorlogs
kerkhoven in deze tijd nog wel zin
heeft. Kapitein L. Timmermans kon
in deze uitzending wijzen op het
werk van de jongeren, die ieder jaar
ook naar Ysselsteyn komen. Hij
meende dat inderdaad over de gra
ven heen van de gesneuvelden de
jeugd elkaar beter leert kennen en
begrijpen.
BEZOEK DUITSE PRESIDENT
Als dinsdag 25 november de pre
sident van de Duitse Republiek dr.
Heineman een officieel bezoek
brengt aan Nederland, zal namens
hem door de Duitse consul in Maas
tricht Dr. W. Viehmann op die dag
een krans gelegd worden op het
Duitse kerkhof. Deze plechtigheid zal
worden opgeluisterd door een deta
chement van het Duitse Regiment
uit Budel en een detachement van
Afcent uit Brunssum.
Bij de officiële gasten, die door de
Duitse president die dag ontvangen
worden in de sociëteit in Den Haag,
zal ook behoren de beheerder van
liet Duitse kerkhof in Ysselsteyn,
kapitein L. Timmermans.
een beroemd Spaans beeldhouwer
Venrayer van geboorte
In 1635 lag te Maastricht in gar
nizoen Mr. Tobias Relingh, chirur
gijn onder de Compagnie van kapi
tein Lubert van Winssum. Een zoon
van bovengenoemde Tobias, Mr. Si
mon Relingh (eveneens chirurgijn)
trouwt in 1659 met Maria (van) Vo-
gelsanck, en beiden vestigen zich in
Venray en betrekken een huis in de
Hofstraat.
(VAN) VOGELSANCK
De familie (van) Vogelsanck was
oorspronkelijk van adellijke stam en
gesproten uit een zijtak van het
voormalige dynastengeslacht van
Kriekenbeek.
Sibert van Kriekenbeek genaamd
Vogelsanck en zijn zoon Johan wor
den vermeld in een oorkonde van 22
februari 1381, berustende onder de
archieven van het voormalige Cis-
tercienserinnen klooster Grafenthal
of Nieuwcloester te Asperden bij
Goch.
De naam Vogelsanck of van Vo
gelsanck is vermoedelijk ontleend
aan het goed Vogelsanck te Affer-
den aan de Maas, hetwelk in het
cijnsregister van bovengenoemd
klooster, van het jaar 1381, wordt
vermeld.
Het wapen der familie, dat deze om
streeks 1653 voerde was een zilve
ren lelie in een rood veld.
De vader van bovengenoemde Ma-
rit (van) Vogelsanck was Derick van
Vogelsanck t 1664 te Venray, ont
vanger der Maaslicenten voor de
koing van Spanje. Hij schonk in 1653
als zodanig een glasruiitje met zijn
wapen en dat zijner vrouw aan het
Minderbroederskerk te Venray. Dit
ruitje is verloren gegaan bij de gro
te brand ivan het Patersklooster in
1-926. De tekst van het ruitje luidde:
Thepdorus Vogelsanck ontfanger
van syne Oon. Mats. Licenten
tot Venray en Aleidis Coninckx
1653.
Ook de Coninx is een aloude Ven-
rayse familie, wier naam nu voort
leeft in de naamgeving van de scho
len in Velitum t.w. Ooninxhof.
PETRUS RELINGH
Als vierde kind uit het huwelijk
van Simon Relingh en Maria van
Vogelsanck worlt vermeld: Petrus
Relingh (1667). Doopgetuigen waren:
Michaël Coninckx en Catharina Bis-
tervelds.
Wat heeft deze Petrus er toe ge
bracht zich als beeldhouwer in Zuid-
West Spanje te gaan vestigen?
De reden hiertoe moet gezocht
worden in het feit dat hem in of
uit vanuit Londen de opdracht werd
gegeven om in de St. Joriskerk te
Sanlucar 'n retabel te maken.
Sanlucar de Barremeda is een
havenstad aan de monding van de
Gualdalquivir, 50 km. benoorden
Cadiz.
De daar gebouwde kerk van St.
Joris staat tot op heden onder ju
risdictie van de Kath. Aartsbisschop
van Westminster.
De buitenlandse kooplieden, in het
bijzonder de Bretons, Engelsen en
Ieren, die de haven van Sanlucar
bezochten, besloten tot de bouw de
zer St. Joriskerk. Na de voltooiing
der kerk werd er "een broederschap
gesticht, gepresideerd door de Brit
se consul.
J. P. Velazquez Gratztelu, toege
wijd bekwaam Spaans paleograaf,
die toegang had tot praktisch alle
archieven in het gebied van Sanhj-,
car en wiens hadschriften de hoog
ste graad van betrouwbaarheid ver
wierven, schrijft rond 1760 zijn „His
torische gedenkwaardigheden van
Sanlucar de Barrameda".
Deze geleerde die Petrus Relingh
moet hebben gekend en omgang met
hem heeft gehad is vol lof over deze
uit Venray komende kunstenaar.
Verder danken wij diverse gege
vens omtrent deze persoon, (dankzij
intensieve naspeuringen) aan Ale
jandro Zambrano, van wiens hand in
1956 een artikel in Barrameda ver
scheen n.l. „Albrieias en las fiestas
de la virgen de la Caridad".
DE TECHNIEK VAN RELINGH
Uit de tot nu toe bekende gege
vens kan men konkluderen dat men
zijn kunstwerken duidelijk in twee
perioden kan onderscheiden, dit zo
wel in de techniek als in de barok
ke conceptie. In de eerste periode
werd hij wellicht onder inwer
king van zijn temperament beïn
vloed door een mildè evenwichtige
barok. Een voorbeeld hiervan is het
reeds genoemde retabel van St. Jo
ris.
In de tweede periode van 1710
tot aan zijn dood verkrijgt zijn
werk een fel realistisch karakter.
De evenwichtige en sombere vor
men van de eerste periode hebben
plaats gemaakt voor meer overdaad.
Bekend van hem zijn:
Retabels in. de Hoofdkapellen:
a. der Kerken van St. Joris (San
lucar de Barrameda);
b. Kapellen der ongeschoeide Kar
melieten (Sanlucar) (einde 17e en
begin 18e eeuw);
c. Kerk van het Hospitaal (Sanlu
car).
Beelden:
a. Vereerd door een broederschap
in parochie van H. Laurentius te
Cadiz.
b. In de parochiekerk van Rota
(tussen Sanlucar en Cadiz).
c. Verder in de havensteden van het
omliggend gebied en in de streek
van Andalucië.
Petrus Relingh overleed op 10 sep
tember 1728. De weduwe van de
beeldhouwer overleefde haar echt
genoot met vijf jaar.
Zij overleed in haar geboorteplaats
Sanlucar op 24 november 1723. Het
VIER GEWONDEN BIJ
FRONTALE BROMFIETSBOTSING
Een fontale botsing tussen twee
bromfietsers op het rijwielpad te
Castenray leverde vier gewonden
op. Vier jongemannen, allen afkom
stig uit Horst, in de leeftijd van 17
tot 18 jaar, moesten met diverse
verwondingen naar het ziekenhuis te
Horst worden vervoerd, waarvan de
17-jarige W. V., duopassagier, er het
ergste aan toe was. De drie anderen
konden na verbonden te zijn in het
ziekenhuis naar huis worden ver
voerd. Omtrent de juiste toedracht
van dit ongeluk, wat in de nacht
van zaterdag op zondag plaatsvond,
stelt de Venrayse gemeentepolitie
een onderzoek in.
LEVENSGEVAARLIJK GEWOND
Op de kruising Midden Peelweg
Deurneseweg verleende de 26-jarige
bestuur A. Z. uit Boxmeer geen
voorrang. Hij botste met zijn wagen
tegen de vrachtauto op welke werd
bestuurd door v. d. V. uit Venray.
De Boxmeerse bestuurder werd uit
de totaal vernielde auto geslingerd
en bleef tien meter verder op het
rijwielpad levensgevaarlijk gewond
liggen. Zijn toestand is nog zeer ern
stig.
BALDADIGHEID
Voor 850 gulden werd schade aan
gericht in de houten bloemenstand
nabij het ziekenhuis, waarin bloe
men waren opgeborgen voor de ver
koop voor patiënten van het zieken
huis. Voor de Venrayer v. 't H. een
behoorlijke schadepost en de ge
meentepolitie tracht de daders op te
sporen.
DIEFSTAL VAN HOUTEN
SCHOTTEN
Venrays jeugd zal nog even moe
ten wachten op hun semi-perma-
nent jeugdgebouw wat door de GSW
zou worden opgetrokken aan de
Westsingel. Onbevoegden hebben
zich meester gemaakt van tien hou
ten schotten. De gemeentepolitie
heeft de zaak in onderzoek.
WATER KWAM ONDER
VOORDEUR UIT
Politie brak in
In de nacht van zaterdag op zon
dag hoorden bewoners van de Goud
smidstraat bij hun thuiskomst ge
luiden uit de woning van hun buur
man C. Zij wisten dat die familie
niet thuis was en het weekend el
ders verbleef. Kijkende door de brie
venbus zagen zij dat water via de
trap naar beneden kwam en dat de
gang al vol water stond. Zij konden
niet binnen maar de gealarmeerde
gemeentepolitie wist zich door ver
breking van een slot toegang te ver
schaffen. Het bleek dat de slang van
de wasautomaat was los geschoten
van de waterleiding. Door deze dicht
te draaien werd de watervloed af
gesneden. Het duurde tot zondag
morgen voordat de politie het adres
van de familie had weten op te spo
ren. De schade bedraagt nog al wat,
want de gehele vloerbedekking, zo
wel boven als beneden was drijfnat.
BLIKSCHADE
Blikschade ontstond toen de wa
gen bestuurd door de Venrayer W.
bij de parkeerplaats van het Schut
tersveld in botsing kwam met een
andere auto.
Voor uw rqbewqs naar
Autorijschool
Wim Claessen»-^"""
Aanmelden
Kennedyplein 10 tel. 2471
Postatraat 8 tel. 1429
Erkend A.N.W.B., Bovag,
Vamor gediplomeerd
staat vast dat het huwelijk kinder
loos bleef.
Het is onze vurige wens voorgaan
de verhandeling nog verder uit brei
den tot eer van de grote gunstenaar
die naar Spanje ging om zich te ves
tigen in het zonige, kunstrijke An-
dulucië.
Bernard Kruysen.
OPENING
Terwijl wij in Venray het nieuwe
BosChveldcollege geopend hebben
met louter plezierige zaken als ten
toonstelling en opvoering van een
musical, heeft Deurne eenzelfde ge
legenheid, namelijk de opening van
zijn nieuw college, aangegrepen een
grote forumavond te organiseren,
waarin problemen van plaats en
streek uit de doeken zijn gedaan.
We vonden dat een merkwaardige
forumavond, want daar deed Dr.
Hub. van Doorn eens netjes uit de
doeken dat de Peelgemeenten in het
Brabantse in vergelijking met de
rest van Nederland een veel te laag
inkomen hadden. En de reden daar
van zou dan zijn, dat Deurne e.o.
niet tot stimuleringsgebied is aan
gewezen, derhalve geen industrieën
op grote schaal kon aantrekken en
bekonkurreerd wordt door ontwik
kelingskernen als Venray, Helden en
HelmondDat moest dan maar
eens snel veranderen.
Het klinkt allemaal een tikkeltje
merkwaardig dit uit de mond van
Dr. H. van Doorne te horen, die toen
hij zelf een fabriek ging stichten
naar Eindhoven trok en bij verdere
uitbreidingen zijn heil in andere ge
meenten zocht.
Maar dat is die man z'n goed
recht. Evenals het zijn goed recht is
te stellen dat de Brabantse Peelge
meenten er zo bekaaid afkomen wat
hun inkomen betreft. Alleen dach
ten we dat de cijfers nog al wat ver
ouderd zijn, waarop hij die stelling
poneerde. Er is intussen wel wat
veranderd, ook in onze buurge
meente Deurne.
Dat Venray en Helden plotseling
konkurrent geworden zijn van dat
zelfde Deurne, wil er bij ons niet zo
goed in. We hebben in het verleden
al eens meer betoogd en bewezen,
dat de provinciegrens in deze con
treien soms meer weg heeft van het
beroemde ijzeren gordijn, dat we el
ders in Europa kennen. Dat blijkt
o.m. uit de gemeentelijke kontakten,
die praktisch niet eens bestaan, ter
wijl er eerder van een uitgaande
pendel naar Brabant gesproken kan
worden wat Venray betreft, dan van
een inkomende, als men Overloon
uitzondert.
Waar hem de schoen wringt en
o..i had dat rustig wat duidelijker
gesteld mogen worden is dat ter
wijl Deurne en Helmond in gemeen
schappelijke regelingen pogen voor
deze hoek van Brabant iets te be
reiken, het datzelfde Helmond is dat
Deurne in de kou liet staan, toen er
een stimuleringsregeling moest ko
men. Deurne is niet door de Lim
burgse gemeenten in de hoek ge
drukt, maar door die gemeente,
waarmede ze zo nauw samen dacht
te werken en wil werken
Als men dan een stok wil zoeken
om een hond te slaan, moet men die
zoeken, waar hij inderdaad ook ligt.
En voor het overige menen we
ook bij dit merkwaardig forum weer
eens te weinig gehoord te hebben
over een samenwerking tussen deze
Brabantse en Limburgse hoek.
Dat schijnt nu eenmaal tot de on
mogelijkheden te behoren. Wij in on
ze onnozelheid dachten dat men daar
meer mee opschoot als met verwij
ten.
BLOKKENDOZEN
Je wordt er wel even stil van als
je daar in Veltum die machtige
kraan van Neduco het ene beton
element na het andere van de zware
opleggers ziet halen en twee, drie
man, dan die beton-elementen ziet
stellen. Betonelementen, waarin ra
men kant en klaar verwerkt zijn,
waarin de buizen al liggen voor het
elektrische licht van straks. De met
selaar is vervangen door de fa-
brieksman, die daar ergens in Hel-
den-Beringe op een gegeven mo
ment op zijn opdrachtbriefje gevon
den heeft dat voor Venray-Veltum
zoveel elementen van dit en zoveel
elementen van dat klaar gemaakt
moeten worden. En al die elementen
samen vormen dat een flat van 6
verdiepingen en van 48 woningen.
De enige die er nog aan te pas komt
is de kraanmachinist, hoog boven
Veltum en wat mensen, die de ele
menten op him plaats duwen.
Mechanische bouw noemen ze dat.
Je hebt je levend tussen zo'n grote
groep bouwvakkers als Venray van
oudsher gekend heeft, feitelijk nooit
gerealiseerd dat bouwen ook anders
kan dan met tasjes stenen, met trof
fel en kuip. a natuurlijk hebben
we de bouwliften zien komen, die
het „tasje-dragen" wat vergemakke
lijkten. Je hebt de betonmolens op
auto's zien verschijnen, maar er niet
bij stil gestaan dat ook huizen een
industrieel produkt kunnen worden,
waar geen metselaar meer aan te
pas komt en waar de aannemer fa
brieksdirecteur is geworden
„7 weken", zegt zo'n beton-element-
zetter nuchter als je vraagt hoe lang
het duurt voor zo'n flat klaar is. En
meteen daarop even nuchter: „Buk
ken meneer want er komt er weer
eentjeEn boven je zweeft dan
weer een enorm brok beton, dat een
stuk gevel blijkt te zijn, als het
een kwartier later gesteld en wel is.
Een nieuwe tijd is komende zegt
men
Zo nu en dan zijn zulke wonderen
inderdaad nodig om je diets te ma
ken dat je al midden in de nieuwe
tijd zit. Maar of je als metselaar
daar gelukkig mee moet zijn, dat is
is een andere vraag
De Zangertjes van St. Frans, die
zoals bekend met ruim 90 jongens
een prachtig koor vormen, gaan
noodgedwongen uitbreiden. Waren
er bij de jongens nu reeds een 15-
tal mannenstemmen, het is nodig
gebleken van de derde stem ver
schillende jongens over te hevelen
naar de tenoren en bassen. Dat be
tekende dat de mannen- en jon
gensstemmen bijna in aantal gelijk
kwamen te liggen en de jongens
stemmen qua volume in de minder
heid geraakten. Besloten werd om
een 30-tal nieuwe zangertjes in het
koor op te nemen. Hierbij zal keus
worden gemaakt uit een wachtlijst
van ruim 50 jongens. Na een oplei
ding van enkele maanden mogen we
dus komend jaar een koor tegemoet
zien van ongeveer 120 jongens.
ZANGUITVOERINGEN IN
VENRAYS INSTELLINGEN
Vorige week zaterdag brachten de
Zangertjes van St. Frans een muzi
kale uitvoering in de kapel van het
Si. Jozefklooster aan de Overloonse-
weg. De kapel die bekend staat om
zijn prachtige acoustiek hielp er aan
mee dat het programma feilloos ver
liep. Zusters, verpleegden en andere
toehoorders waren dan ook best te
vreden over de prestaties van de
Zangertjes.
Morgen zaterdag wordt een con
cert gegeven in het Revalidatiecen
trum De Kruuze aan de Leunseweg,
terwijl voor volgende weekenden
nog bezoeken op het orogramma
staan aan andere instellingen en
kloosters.
INHALEN NOODLOTTIG
Een inhaalmanoeuvre, juist toen
de bestuurder van een personenauto
op de Deurneseweg de Rouwkuilen-
weg wilde indraaien was oorzaak
van een botsing tussen twle perso
nenauto's bestuurd door de Ven-
rayers Th. T. en Th. J. Het bleef ge
lukkig bij materiële schade.
TEGEN WAARSCHUWINGSHEK
Op de grens van Venray en Horst
op het rijwielpad van de Horsterweg
botste de Venrayer S. met zijn
bromfiets tegen een waarschuwings
hek. De bromfietsbestuurder be
kwam lichte verwondingen, terwijl
de bromfiets en hek beschadigd
werden.
Is uw hulp niet gekomen Geopend van 's morgens 7 uur iot 's avonds 9 uur, op zaterdag geopend tot 5 uur n.m.
Heeft moeder het druk of is ze ziek
Schrikt u van hoge stroomrekeningen
Hebt u moeite met het wasdrogen
Is het thuis ongezellig vanwege de was?