Noord en Zuid Tegen Profiteurs PALTHE ffly, Wij hebben van onze goede gebruikte automobielen de prijzen behoorlijk VERLAA service Garage v.d. Yen Pouwels warenhuis ATEBE GARAGE N.V. EL Kost maar 3.50 Pastoor Drs. J. Bohnen van de O.L. Vrouw Basiliek in Maastricht heeft enkele dagen in Venray vertoefd als gecommitteerde. Zijn „overpeinzingen" gedurende dat bezoek hebben hun weerslag ge vonden in zijn parochieel blad, waarbij de stichting van een Maastrichts bisdom wel voorop staat, maar waarin de Venrayers tevens een spiegel wordt voorgehouden. Met zijn toestemming to nen we ook deze spiegel, zonder het daar nu in alle opzichten mee eens te zijn. Maar het spreekwoord zegt, wie zich aan een ander spiegeltDaarom deze pastorale overpeinzing uit het verre Maastricht Zeven dagen heb ik in Venray vertoefd. Om de goedkope kritiek van grapjassen te voorkomen, zij hieraan toegevoegd, dat ik niet als observatie-patient verbleef in „Hui ze St. Servatius", maar als rijksge- tuige bij eindexamens in het stijl volle pensionaat „Jerusalem". „Venray is het grootste dorp van Nederland", zeggen de bewoners vol trots, en zij kunnen gelijk hebben, niet alleen met betrekking tot de grondoppervlakte. „De parel van de Peel" noemen zij ook het, weinig oorspronkelijk doch niet zonder re den, want de bossen van Geysteren zijn misschien onbezongen, in elk geval onvolprezen. Venray heeft twee standbeelden, opgericht voor grote zonen. Tegen over zijn geboortehuis staat Dr. Poels te nor9en met de rug naar zijn graf. (Het moet opgemerkt worden, dat de markante Poels slechts tot lelijke standbeelden aanleiding heeft gegeven :in Heerlen staat hij als ko lonel met de pink op de naad van zijn toog). Op de hoek van een open ruimte zit Hensenius vermoeid uit te rusten in een stoel, met de vierkan te bonnet der geleerdheid op zijn hoofd, de rug hardnekkig het naar hem genoemde plein toekerend. Dit grote dorp geniet het voordeel in de laatste oorlog verwoest te zijn, zodat het modern herbouwd kon worden. Het werd onvoldoende ver woest om alle sombere produkten van een luisterloze metselaarsarchi tectuur te vervangen. Soms heeft men zich op de oude stijlloosheid ge ïnspireerd met weinig sierlijke ge volgen. Aaneengebouwde rijen van twee-verdiepingsbungalows wekken een even naargeestige indruk als arbeiderswoningen, ontstaan na de eeuwwende in grote steden. En toch liggen er dicht bij het centrum ver rukkelijke landhuisjes, zonnig en la chend met glas. En even verder de modern kapitale bouwsels voor de zwaarverdieners. Venray heeft de allure van een metropool en dat is het ook voor Merselo, Castenray, het Veulen, Overloon, Wanssum en Ysselsteyn. De dorpswinkels zijn gedeeltelijk omgebouwd tot supermarkten, juist iets schreeuwiger dan elders, maar met minder keuze van de aangebo den artikelen. Ook de mensen hebben allure, de allure van de stad. Ik ben in Lim burg, maar krijgt voortdurend de indruk buiten onze provincie ge raakt te zijn. Voor mijn Zuidlim burgs oor spreken zij een eigenaar dig Hollands met een Limburg bij- toontje. De mensen zijn vriendelijk en behulpzaam en toch voel ik mij bij hen niet thuis. Had Poels gelijk, die na jaren van ballingschap enke le maanden in zijn geboorteplaats heeft gewoond en daarna schielijk naar Heerlen verhuisde, met de mo tivering: „Venray is misschien goed om er begraven te worden, maar niet om er te leven!"? In het gehucht Oostrum werd bij na 63 jaar geleden mgr. A. Hanssen geboren. Hij zou een groot prelaat geworden zijn, als de omstandighe den sinds zijn benoeming tot coad jutor onveranderd gebleven waren Nu heeft hij een voortijdige dood op 52-jarige leeftijd hem voor veel bis schoppelijk leed behoed. Van hem is de uitspraak, dat Limburg in twee bisdommen zou gesplitst worden als het één miljoen katholieken telde Dit aantal moest sinds langs bereikt zijn, ware het niet, dat er steeds minder kleine katholiekjes bij ko men en steeds meer grote katholie ken het wel geloven. Weinig uit zicht derhalve op een zo gewenst „Bisdom Maastricht". Sinds het herstel van de kerkelij ke hiërarchie in 1853 hebben zeven Limburgers plaats genomen op de bisschopszetel van Roermond. On der hen bevond zich slechts één zuiderling. Hun geboorteplaatsen waren achtereenvolgens: Bree (B), Venlo, Roermond, Venlo, Schimmert, Oostrum-Venray en Tungelroy- Weert. De Leidse hoogleraar Dr. A Chorus heeft in een psychologische studie de bestuurskwaliteiten van deze kerkvorsten in verband ge bracht met hun herkomst uit Noord of Zuid. Het verbaast geenszins, dat juist de ene Zuidlimburger er niet zo best af komt. En bij prof. Chorus kan men geen vooringenomenheid veronderstellen: hij stamt zelf uit Munstergeleen. Van zijn geschrift ken ik niet méér dan het bestaan ik heb het niet gelezen toch heb ben de indrukken van Venray en omgeving mij tot nadenken ge bracht over het probleem dat hij stelt, de oorsprong en de konse- kwenties van de verschillen tussen Noord en Zuid. Mijn conclusie luid de, dat een „Bisdom Maastricht" meer dan alleen wenselijk was. Even pauze, want ik vermoed dat thans nekharen omhoogrijzen. De welwillende lezer verzeker ik, dat ik de Zuidlimburger niet beter vinjl dan de Noordlimburger; ik vind hem alleen anders. Mag dat misschien? Tegen de kwaadwillige lezer kan ik mij niet beschermen: bij beschuldige mij van provincialisme, chauvenis- me, bekrompenheid, en gaat u zo maar voort. Hij neme er wel nota van dat ik niemand tegen de haren wil in strijken, doch slechts de ge dachten weergeven, die door mijn hoofd dwaalden bij wandelingen in en om Venray. Als Hollanders met enig recht „de Chinezen van Europa" genoemd worden, dan verdienen de Limbur gers „de pinda-chinezen van Neder land" te heten. (O zo! Rustig me neer! Schrijft u nog geen ingezon den stuk!) In onze provincie heerst een eng localisme, dat zich niet uit sluitend in camavalshumor uit. De verhouding tussen de „klankstad" Kerkrade en Heerlen, alsmede die tussen de „wereldstad" Geleen en Sittard mogen volstaan als bewijs. Een bekrompen tegenstelling van deze aard heb ik nog niet op het oog. Men kan Limburg verdelen in Noord en Zuid. Elke onderverdeling doet in dit geval niet ter zake. Zuid- Limburg strekt zover, als de vrucht bare klemgrond (de loss) wordt aap- getroffen. Eeuwenlang hebben onze voorouders de landbouw beoefend, zij het veelal in afhankelijkheid van grote bezitters. In het Noorden heb ben zij schrale oogsten aan zand grond ontworsteld. In het Zuiden was de opbrengst veel ruimer. On- kruid-bestrijding en bodem-verbete ring vroegen meer aandacht in het Noorden, waar men moeizaam ploe terde in de onvruchtbaarheid. Dit heeft de mensen getekend: het heeft hen werk- en spaarzaam gemaakt. Zwijgzaam ook. Het heeft hen tot slimmerikken gemaakt, die nooit hun mond voorbijpraten, maar be dachtzaam wachten tot een ander het doet. Berekening en voorzichtige achterdocht bepalen hun wezen. Zo zijn zij uit de grond gegroeid, met een bijzondere geschiktheid voor al ledaagse diplomatie en organisatie. De omgeving van Venray toont zich niet weinig trots op de zichtba re resultaten van toewijding en naarstig vergaarde kennis. Na de schapenhandel hebben zij de kip penfokkerij en de aspergeteelt ont wikkeld. Deze eeuw heeft de Peel ontgonnen, die nu straalt van groe ne vruchtbaarheid. De Middenpeel- weg voert er u, bijna ijdel, door heen. Hier heersen welvaart en ge zondheid. Hier woont een krachtig, zelfbewust geslacht; een tot-in-de- knok'en katholiek geslacht. De men sen groeten nog, als zij mijn pries terboord herkennen. Ik herinner mij, dat, toen Rolduc rampzaligerwijze uitsluitend klein-seminarie werd, de dekenaten Venray en het aangren zende Horst de meeste leerlingen le verden. Vriendelijke huisjes staan in Ven ray te koop. Ik zou er niet gedijen. Niet ver hiervandaan vloeit de bre de stroom der Maas even statig zee waarts als in Tricht, maar ik mis de vertrouwde heuvels en de nog meer vertrouwde mensen, de goedlachsen, de humoristen, de spontanen, de le venskunstenaars. Bohnen SOCIAAL RECHERCHEUR VOOR HET OPSPOREN VAN PROFITEURS EXPERIMENT IN EINDHOVEN „Het is noodzakelijk paal en perk te stellen aan het profiteren van de verworven sociale voorzieningen." Dat schrijft de heer P. J. Adriaans, directeur van de gemeentelijke sociale dienst te Eind hoven, in een artikel in het maandblad „Sociaal Bestek". Het i! niet toevallig dat juist de directeur van déze dienst in de pen is geklommen om in een vakblad zijn mening te geven over het mis bruik dat door velen van de sociale regelingen wordt gemaakt, want sinds kort heeft de gemeentelijke sociale dienst een „sociale rechercheur" in dienst die de taak heeft uit te zoeken welke steuntrekkers ten onrechte van de sociale voorzieningen profite ren. BONA FIDE UITKERINGSONTVANGENDEN BESCHERMEN Indien men de landelijke cijfers omtrent de heffingen en uitkerin gen beziet constateert men een voortdurende stijging van de pre miepercentages alsook een sterke toeneming van het aantal uitkerin gen. Op grond van de sociale ver zekeringswetten werd in 1965 een bedrag van 7,6 miljard gulden uit gekeerd, welke bedrag in 1968 was opgelopen tot ruim 12 miljard, ter wijl voor 1969 naar verwachting zelfs meer dan 15 miljard gulden zal moeten worden uitgekeerd. In nog geen 5 jaar tijd een ver dubbeling! En in deze cijfers zijn dan nog niet eens begrepen de uit keringen op grond van sociale wet ten, waarvoor geen premie behoeft te worden betaald. En deze uitke ringen o.a. op grond van bijstands wet en de wet werkloosheidsvoor ziening lopen ook in de tonnen! Maar men kan geen sociaal para dijs bouwen op een economisch kerkhof. Het werkend deel van de bevolking moet in hoofdzaak de middelen bijeen brengen, waarvan de uitkeringsgerechtigden kunnen worden betaald en het is natuurlijk zonenklaar, dat zoveel mogelijk dient te worden voorkomen dat de verkregen sociale zekerheid door misbruik in gevaar wordt gebracht. De heer Adriaans is daar niet zo ge rust op en hij heeft daar trouwens alle reden voor. 40°/J Bij de sociale dienst te Eindhoven werd een onderzoek ingesteld, nadat men bij deze dienst de indruk had gekregen dat het aantal „profiteurs" onder de uitkeringsontvangenden vermoedelijk vrij groot zijn. Omdat als gevolg van de sterke toeneming van degenen die een uitkering ont vingen op grond van de wet werk loosheidsvoorziening en de rijks groepsregeling werkloze werknemers de ambtenaren geen tijd hadden om efficiënte controle uit te oefenen, werd bij de dienst een „speciaal re chercheur" aangesteld. Alras bleek dat de veronderstel- lings als zouden onder de uitkerings ontvangenden veel profiteurs voor komen, bewaarheid werd. Van de genen die al een jaar of langer een uitkering ontvingen, bleek een groot deel op de gemeenschap te parasi teren. In 40 procent van de onder zochte gevallen bleek men met pro fiteurs en soms zelfs met fraudeurs te doen te hebben! Sommige uitke ringsgerechtigden deden geen enke le moeite om een nieuwe baan te vinden, sommigen werkten stiekum bij een werkgever, maar vulden op hun controlebriefje in: „nog steeds geen werk en ook geen neveninkom sten." Toen de uitkering werd gestaakt, bleek een groot deel van deze profi teurs binnen korte tijd opeens wèl een baantje te kunnen vinden. De heer Adriaans legt er de nadruk op dat deze steekproef niet representa tief mag worden genoemd voor alle uitkeringsontvangenden maar wel is de steekproef een aanleiding om door middel van noodzakelijke waarborgen de bona fide steuntrek kers in bescherming te nemen. TEGEN MISBRUIK De heer Adriaans meent dat een sociaal rechercheur bij een instel ling als de gemeentelijke dienst voor sociale zaken heel nuttig werk kan doen om misbruiken zoveel mogelijk te elimineren, de schuldigen op te sporen en zonodig te straffen. Op die manier worden de goedwillen- den beschermd en wordt het moge lijk om ons zoveel geprezen sociaal zekerheidsstelsel te behouden. Maar gaan we met het instituut van „sociale recherche" niet terug naar de dertiger jaren, toen alle werklozen meermalen per dag moes ten komen stempelen en de toen malige controleurs soms bij nacht en ontij de woning binnenkwamen om bepaalde controles uit te oefenen? De heer Adriaans meent van niet. Hij voelt niets voor een herinvoe ring van dergelijke praktijken die in de huidige samenleving trouwens helemaal niet meer passen. Bij de Eindhovense dienst heeft de sociaal rechercheur een geheel an dere taak. Hij kan met de betrok kene nagaan of deze wel alle moge lijkheden heeft benut om werk te vinden en of er eventueel redenen zijn waarom passende arbeid niet zou kunnen worden aanvaard. Daar toe kan deze onderzoeker ook regel matig contact met de arbeidsbureaus opnemen. Op deze manier verricht de rechercheur ook een stuk dienst verlening, met name ten behoeve van langdurig werklozen, die soms ook uit moedeloosheid geen initia tieven meer ontwikkelen. Het komt ons voor dat de sociale dienst in Eindhoven met het aanstel len van een dergelijke functionaris een initiatief heeft genomen, dat ook elders navolging verdient. Daarbij moet ook de preventieve werking die van de „sociale recherche" kan uitgaan, niet worden onderschat. UITZENDING UIT DE SOOS Dinsdag werd door de VARA op Hilversum 3 in de Soos van Venray een rechtstreeks radioprogramma verzorgd onder de titel: „Een opval lend vrolijk gevarieerde visite". Een twee-uren durend programma, ge presenteerd door Kees van Maas dam, waarin voornamelijk de jeugd en de oudere jeugd voor een ruime keuze plaatjes zorgden ter ere van allerlei mensen. Het werd inderdaad een vrolijk gevarieerde visite, waar bij opviel dat slechts enkelen het Venrayse dialect durfden te gebrui ken GEEFT UW KLEDING EN GORDIJNEN EEN PRIMA BEHANDEING CHEM. REINIGEN VERVEN STOPPAGE REPARATIE voor 's woensdags 2 uur gebracht zaterdags klaar Op verzoek gratis halen en bezorgen Palthe agent voor Venray e.o. Hofstraat 2 n. Raadhuis ®Waar u de niet hoeft te betalen Leonsew. 47a tel. 3535 Venray 15 JUNI: VADERDAG Enkele uit onze vele GESCHENKEN herenparapluies knirpsen wandelstokken portefeuilles portemonnaies boekentassen aktetassen rijbewijsétui's manchetknopen broekriemen asbakken barometers t.v. tafels as-emmertjes lectuurbakken lectuurmandjes rookstandaards rookstellen rookverdrijvers sigarettenétui's sigarettenaanstekers sigarenstandaards scheerspiegels scheerapparaten scheerzeep en scheercrême brillantine ligstoelen tabakspotten reistassen herenkoffers flessenmandjes vogelkooien soepkoppen autospreuken Hofstraat 10 Tel. 1566 WIJ ZOEKEN EENZAME MANNEN!! Meer dan 5000 serieuze eenza me Duitse vrouwen hebben hun lot in onze handen ge legd. Zij zoeken een goede man om verder samen het leven te de len in voorspoed en tegen spoed. Zij vragen een goede man en stellen geen hoge materiële eisen. Aangezien wij geen avonturiersters kunnen ge bruiken zijn deze dames ver plicht voor de eerste persoon lijke kennismaking naar U toe te komen. Vraagt U eens onze uitgebrei de kleuren reportage. U ontvangt deze zonder kos ten en verdere verplichtingen. Het Duits-Neder landse Bemiddelingsbureau P. v. Nieuwenhoven, Postfach 1466, 424 Emmerich WJDld. OPEL REKORD 1967 beige 60.000 km incl. BTW OPEL REKORD 1967 groen 77.000 km incl. BTW OPEL REKORD 1966 beige 80.000 km incl. BTW OPEL REKORD 1964 rood in prima st. incl. BTW FIAT 1100 Stationcar 1965 wit 68.000 km incl. BTW FORD Cortina Sationc. '64 wit 72.000 km incl. BTW f Al d«u ge-inspocteorde auto's-staan bij p kort ndidal 5 nsten 4 oregeln TEN: nimun iloma lonach Ouda Oostrumsewag 4, Venray, talafoon 254P Off. Ganaral Motors-daal» KUNSTGEBITTEN- REPARATIES sneller, beter en... goedkoper.. W. H. LICHTEVELD Venray Tolstraat 2, Fraaie reisnecessaire met apart tasje voor elektrisch scheerapparaat. In zwart of donkerbruin 7 95 Kado-idee: Etui met nagel- vijl, zakkam en nagelknipper.

Peel en Maas | 1969 | | pagina 6