Diefstal, inbraak en oplichting nemen toe Toontje de dwerg "Se Putipeiifa remmen Lourdes-aktie Politierechter SMr^^TBSr, MSOFSMS5ÏÏ WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN Vermogenscriminaliteit drukwerk verhuurt boilers (goedkoop heet water) VRIJDAG 21 FEBRUARI 1969 No. 8 NEGENTIGSTE JAARGANG PEEL EN MAAS ADVERTENTIEPRIJS 12 cl per mm. ABONNEMENTS PRIJS PER KWARTAAL 2.— (bolton Venray 2-25) DOOR TE DURE STATUSSYMBOLEN KOMT MEN GELD TEKORT Bij een groot deel van het publiek leeft de gedachte dat er tegenwoor dig meer moorden en zedenmisdrij ven worden gepleegd dan vroeger. Allerlei Cassandraprofeten, die voortdurend wijzen op een verzwak king van het normbesef en het ver derfelijke karakter van de moderne seksuele moraal, ontlenen aan deze vermeende criminaliteitstijging zelfs hun argumenten om aan te tonen tot welke gevolgen de „moderne op vattingen" kunnen leiden. Maar zij zullen toch naar andere argumen ten moeten zoeken, want hun zwart gallig pessimisme wordt door de cri minele statistieken niet bevestigd. Noch de agressieve-, noch de ze denmisdrijven nemen dusdanig toe, dat men er zich ernstig ongerust over zou moeten maken. Wat wel toeneemt is de publiciteit rondom deze categorie strafbare feiten en dat is de werkelijke oorzaak van bovengenoemd misverstand. De cou ranten durven meer te schrijven dan vroeger Toch is de criminaliteit in ons land wel degelijk gestegen, maar in een heel andere sector. Het zijn naast de verkeersmisdrijven vooral de vermo- gensmisdrijven (diefstal, inbraak en oplichting of verduistering) die een sterke toeneming vertonen. Naarma te de welvaart toeneemt, wordt er meer gestolen is de merkwaardige conclusie, die men uit de criminele statistieken van de laatste tien jaar kan afleiden. ACHTERGRONDEN ZUN VAAK INGEWIKKELD In 1961 kwamen in ons land 8561 zedenmisdrijven ter kennis van de politie. In 1966, toen de bevolking zich al weer aanzienlijk had uitge breid: 8624. Het aantal zedenmis drijven bleef dus vrijwel constant. Het aantal misdrijven tegen leven en persoon was in 1966 zelfs plm. 10 procent geringer dan in 1961. Een heel andere ontwikkeling deed zich evenwel bij de vermogensmisdrijven voor in deze jaren van spectaculaire welvaartsvermeerdering. In het jaar 1961 kwamen 87.761 vermogensmis drijven ter kennis van de politie, in 1966 maar liefst 123.580 En dan te bedenken dat juist vele vermogensmisdrijven nooit bij de politie worden aangegeven. Sommi ge winkeliers bv weten niet eens dat zij bestolen zijn en hoeveel mensen, wier fiets wordt gestolen, zullen de ze diefstal nog bij de politie aange ven Vroeger meenden de criminologen dat misdrijven als diefstal en braak veelal samenhingen met de beroer de economische omstandigheden, waarin een groot deel van de bevol king verkeerde. Nu moet men toch wel erkennen dat armoede niet de belangrijkste criminologene factor is. SOCIALE COMPETITIE In een welvaartsstaat is er altijd 'n grote groep mensen, die zich soms terecht, vaak ook ten onrechte ach ter voelt gesteld. Een van de ken merken van onze moderne samen leving is de „sociale competitie" le vervolg. Hoe kwam Toontje uiteindelijk tot zijn befaamd zwerversleven, waar hij toch van huis uit geen zwerver was? Om dit te begrijpen moeten we ons de persoonlijke omstandig heden realiseren waaronder, én de tijd waarin hij opgroeide. Of liever: niet opgroeide. Want hij werd in z'n 56 jaren nauwelijks groter dan de schapen die hij hoedde. En juist in die dwerggestalte ligt duidelijk de oorzaak van zijn tragische levens gang, van zijn harde zwerversleven. Toontje droeg een normaal man- nenhoofd op brede schouders, maar lijf en benen waren ver beneden de maat gebleven. Zijn weelderige ha ren en zijn ruige baard, zijn ver weerd gezicht met een paar heldere ogen, zijn fiere houding en zijn zo krachtige stem; dat alles maakte hem tot een model kabouter, zoals men er zich geen schoner kan ver beelden. Mensen wedijveren met elkaar om hun sociale status zoveel mogelijk aanzien te geven, bijvoorbeeld door te pronken met statussymbolen, en daarvan is een (dure) auto wel een der belangrijkste. Op die manier komt men vaak geld tekort en dan komt men al gauw in de verleiding er op een andere manier aan te ko men. Geheel in de lijn van deze ontwik keling neemt hierdoor ook de ver mogenscriminaliteit onder de betere betaalden toe. Tal van boekhouders en andere employées plegen soms spectaculaire verudisteringen. Onlangs trof de rijkspolitie in een woonhuis een gemeente-secretaris aan, die even een inbraak had ge pleegd. De man gaf zich tegenover vrienden en kennissen uit voor in genieur en wilde ook het leven van een topfunctionaris leiden. Vandaar dat hij zelfs aan een salaris van 1600 per maand niet genoeg had e SLECHTE CONTROLE Er zijn allerlei omstandigheden, die de stijgende vermogenscrimina liteit in de hand werken. Zo kan men zich telkens weer verbazen over de slechte controle in het za kenleven. Boekhouders en kassiers beschikken soms over astronomisch hoge bedragen en vaak blijkt dat de leiding van het bedrijf hen nauwe lijks controleert. Niet alleen verdachten, maar ook sommige benadeelden zouden eens psychiatrisch onderzocht moetef worden. Hoe is het mogelijk dat een boekhouder soms tienduizenden gul dens kan verduisteren zonder dat zijn baas er iets van merkt? Bij verduisteringen door bankkassiers bleek men soms een bedrag van enkele honderdduizenden guldens niet te missen! In de warenhuizen constateert men de combinatie van onvoldoende con trole en sterke verleiding. Alle wa ren liggen binnen ieders handbereik en deze verkooptaktiek vraagt om sen groot verantwoordelijkheidsge voel van de klant en dat kan lang niet iedej opbrengen. Winkelende huisvrouwen steken hun beurs zo nonchalant in hun tas, dat zakken rollers met een eenvoudige vinger beweging zich gemakkelijk kunnen verrijken. In de grote steden wor den dagelijks honderden fietsen en bromfietsen gestolen, die door de eigenaars -niet op slot zijn gezet. De ze nonchalance werkt de criminali teit van alle kanten in de hand. AVONDTURENZIN Door middel van diefstal of op lichting tracht iemand zich ten kos te van een ander te verrijken. Toch spelen bij economische delicten niet alleen materiële factoren een rol. De motieven die een vermogensde- linkwent drijven, zijn vaak zeer in- ;ewikkeld. De dief is zeker niet de gemakkelijkst te begrijpen de- linkwent. Criminilogische onderzoe kingen hebben bijvoorbeeld aange toond dat kleptomanie (ziekelijke drang tot stelen) vaak wordt aange troffen bij mensen met ernstige sek suele stoornissen. In zijn jeugd had hij een opgeruimd karakter, met veel gevoel voor hu mor. Met zijn jeugdfenoten ging hij duppen" bü Toon Martens aan de „Waaivork" en de beugelbaan van Gurtjes Bert had hem tot vaste klant. Als schaapsherder had hij aanvankelijk vreugde in zijn werk en zijn leven. Als hij met de kudde op de heide dwaalde en in het na jaar de boeren kwamen om de turf te halen die ze in t' voorjaar gesto ken hadden, dan was dat altijd een prettige afdleiding voor Toontje en hij groette met zijn harde lach de boer op zijn krakende ossekar. Overigens was hij er alleen met zijn schapen en zijn hond. Dan brei de hij kousen of verstelde zijn kle ren. Hij maakte van wilgenhout de fluitjes voor de kinderen uit 't dorp, waarbij hij met kennelijk genoegen neuriede Flötje, flötje, flieren, ik zal ouw is prebiere, en as ge dan nie af wilt gaon, dan za'k ow op ow köpke slaon... Vaak ook kerfde hij aan de ver siering van een breischei. Hadden andere schepers geen oracht-exem- plaren? Vaak ook zocht hij eieren van kievit, grutto of wulp en droeg die dan onder zijn pet of in zijn „spierzak" 's avonds mee naar huis. Wel speurde hij dan de omtrek af of hij Kolkman de veldwachter ook Ook de steeds ingewikkelder wor dende structuur van onze samenle ving werkt het stelen en inbreken in de hand. In een strak gereguleer de samenleving is er voor individu alisme, durf en avonturenzin nau welijks plaats meer. In een baantje op fabriek of kantoor zitten velen geestelijk te verkommeren. De mis daad kan hier een uitweg brengen. Diefstal is dan niet alleen een mid del om zich te verrijken, maar ook en vooral een vorm van protest te gen een maatschappij, die de indi viduele expansiedrang al te zeer aan banden legt. Soms is stelen een protest tegen de autoriteit. Het ontduiken van be lastingen valt onder deze categorie. Iemand die een fiets steelt wordt door anderen nagewezen, maar de man die de belastingdienst enkele tienduizenden guldens bij de neus heeft genomen, is in brede kring populair. MENSELIJK TEKORT Sommige mensen komen pas op latere leeftijd tot stelen. Men leest dikwijls verhalen over boekhouders en kassiers, die jarenlang hun be drijf trouw hebben gediend en plot seling tot verduistering komen. Men vraagt zich dan verwonderd af hoe zo'n man na jaren van trouwe taak vervulling opeens zo kan verande ren. Volgens de psychiaters verke ren mannen van zo'n medio veertig jaar vaak in een kritiek levenstijd perk. Het is een leeftijd waarop men er toe komt om eens te zien wat men in het leven heeft bereikt. Dat valt dan vaak tegen. Het be staan is volkomen vastgelegd, de la cunes worden zichtbaar. Men wordt op pijnlijke wijze geconfronteerd met de leegte en onvervuldheid van zijn leven. Er is op deze leeftijd een neiging tot depressieve reacties. Aan deze benauwde sfeer tracht iemand dan te ontkomen door „de bloeme tjes buiten te zetten", met andere vrouwen op stap te gaan enz. Dat brengt hoge uitgaven met zich mee, dus.... Zulke persoonlijke drama's, die in onze tijd zeer veel voorkomen, zijn uitingen van algemeen menselijk te kort. Daar is de bestudering van de misdaad geen eng vakgebied. De wortels van de misdaad liggen in 't wezen van de mens en zijn verhou ding tot de samenleving en zijn me demens, in de algemene problema tiek van het menselijk bestaan...! al uw van den m nckhof n.v. In de weken van 21 februari tot 7 maart, zullen evenals voorgaande jaren, verscheidene welwillende da mes rondgaan en bij U aanbellen om lid te worden of te blijven van Ileil der zieken". Door een bijdrage an een of meerdere guldens, stelt U "der jaar verscheidene Venrayse leken in staat mee naar Lourdes ;e gaan. Voor langdurig geestelijke of lichamelijke zieken is het 'n wel daad ook eens op vakantie te kun nen gaan. Uw financiële bijdrage, om voor vele zieken DE reis van hun leven mogelijk te maken, is een daad van medemenselijkheid Hartelijk dank zag. Want had die hem niet 'n keer vertrouwvol lachend op zijn hoofd geklopt toen zijn pet opbolde van de kievitseieren? De slijmerige in houd dreef hem langs zijn baard en boos keek hij de lachende Kolkman na. „Maar ik kreeg toch geen pro- ces-vambaal" was Toontjes berus tend commentaar. Hij kon zich verlustigen in de vo gels van de Peel, wier bewegingen hij vooral in de broedtijd bestu deerde, en die hij kende als geen ander. Hij genoot van de wellui dende fluittoon van de wulp en van de rithmische roep van de gruttoo, die zijn eigen naam zo driftig her haalde.... En als het herfst was en hij in lange rijen de „kroenekranen" zag komen of de wilde ganzen, dan ging hij op z'n rug liggen in de hei en genoot intens van de lange V-vorm der vogels, die zo mooi afstak tegen de groen-blauwe lucht. Het lette gespannen op de regelmatige aflos sing aan de kop van de sliert. Zo verlustigde hij zich in zijn eenzaam heid in het leven der peelvogels, in grote verscheidenheid, en hij speur de er vos en otter in beek en bos. En wie Toontje daar zo vredig zag zitten op een keiheuvel of een omgevallen vliegden, kon zich moei Huurprijs per maand vanaf f 4.05 Aansluiting met 12 meter elektrische en 10 meter waterleiding gratis. Levering via PLEM. Vraag folders bij De Mulder, Albionstraat 43, Leunen, telefoon 1503. De los-werkman stond er wat sjo feltjes en chagrijnig bij, in een dui delijke je - mag - hier -niks-meer- stemming. „Ik ken best rij-je, me neer. Opperbest, 'k Heb al vier jaar les gehad. Assik 't nou nog niet ken. „Jawel, u kunt wel lessen gehad hebben, maar u hebt nog altijd geen rijbewijs, en daarom mag u niet al leen een auto besturen", zei de po litierechter. „Da'k geen rijbewijs gehaald heb, legt niet an me manier van rij-je". „O nee, waaraan dan „Omda'k nie leze en schrijve kan. Dat he'k nooit geleerd.... en daarom ken ik die theorie nie doen". „O, maar die laatste keer slaagde u juist wel voor de theorie, maar niet voor de praktijk" wist de rech ter. „Da's noppes. Ik straalde omdat die kerel me vroeg een autonum mer op te leze. En die hufter wist da'k nie leze kon". „Dat was een proef voor de ogen. Maar u hoeft mij niets wijs te ma ken. Ik heb hier de uitslag van dat rij-examen". De rechter tikte op 't dikke dossier. „U maakte vijf kar dinale fouten. Dus ondanks vier jaar les, kunt u werkelijk nog niet rij den. En toch doet u het. Hoe komt dat?" „Die foute ware geeneens foute, dat ware die gekleurde stoplichten en ik ben gewoon kleureblind. Dat zijn er wel meer". „Man, je bent levensgevaarlijk in .het verkeer als je door rood licht rijdt". „Dan motte ze d'r stop bij zette Ik kennie zien of t rood of blauw is". „En je kunt niet lezen! Kom nou, je hebt vier jaar les, je zult allang geleerd hebben dat het rode licht 't bovenste is en groen er onderaan hangt". „Maar ken iemand nou als chauf feur z'n brood verdiene astie z'n rij bewijs niet krijgt'. „Hoe kun je ooit chauffeur worden als je de opschriften en de wegwij zers niet kunt lezen, de stoplichten niet kunt begrijpen en je rijbewijs niet eens kunt halen....?" verbaasde de politierechter zich. „Bovendien mag een goede chauffeur niet drin ken, en U bent aangehouden omdat dronken was en het verkeer in gevaar bracht". „Ik was nie dronke. Mag 'n mens al helemaal niks meer drinke?' ,U had zeven biertjes op en vier glazen cognac. U reed zig-zaggend over de provinciale weg. Toen men u aanhield slingerde u op de benen! „Ik ken best nog meer op, zonder dronke te worde. En dattie auto zig zagde kwam omdat ik die auto nog nie kende". „O ja, u had die auto zomaar weg genomen om mee te rijden". „Niet zomaar, die auto was vam- me buurman". „Maar die buurman wist nergens van. Dat noemen we hier joyriding! „Hoe u dat nou noemt, kamme nie schele, maar 't was geen diefstal. Ik heb die auto effe geleend. Of mag 'n mens ook al niks meer lene?" „Niet zonder toestemming, nee. En u hebt in elk geval benzine gestolen en niet terug gegeven. Daar staat ook een flinke straf op". „Mag 'n mens ook al geen half litertje benzine meer lene?" „Dan blijft het toch nog een mis drijf om met zoveel op te gaan rij den en het is ook een misdrijf om een andermans auto weg te pakken en daarin te gaan toeren. U moet zien dat u zelf een auto koopt. Maar ja, dan zult u eerst wat regelmati ger moeten gaan werken en er geld voor bij elkaar moeten sparen". „Ik heb net een auto bekocht'. „Wat zegt u? En u hebt nog geen rijbewijs". „Nee, maar dat krijg ik toch wel 'n keer. De auto heb ik al vast". „En dan zeker zo,n gammel afge dankt wrak van een au t< «kerkhof?" „Welnee, een nieuwe. Kiik maar voor de deur, daar staat ie". „Zozo, dus u bent er ook mee hier gekomen zonder rijbewijs. En hoe betaalt u nou die auto?" „Gewoon, op afbetaling". De magistraten keken él kaar eens aan en zuchtten. De officier stond op en eiste 200.boete, drie we ken gevangenisstraf en een jaar ont zegging van de rijbevoegdheid, in gaande de datum van afgifte van 't ^eerste rijbewijs.... „Nou gaan ik in hogere troep" zei de los-werkman. Hij zette een pet op en ging. We verstarden allemaal want het was een chauffeurspet... lijk voorstellen dat dat rustige ke reltje zo briesend driftig kon wor den. Eens toen hij bij Van Hoense- laar in de Twist in dienst was, kwam hij 's avonds thuis met het vel van zijn schaapshond bungelend aan zijn schopje. Terwijl hij een dutje gedaan had, had de hond niet goed op de kudde gepast en was die wijd en zijd verspreid. Daarover ontstak hij in grote woede en in z'n drift sloeg hij zijn (on)trouwe mak ker dood, waarna hij hem het vel afstroopte. Meestal echter toonde hij een aandoenlijke zorg voor zijn dieren en zorgde nauwgezet voor de kudde die aan zijn hoede was toevertrouwd. Als in het voorjaar een lammetje was geboren in de Peel, droeg hij het beestje 's avonds in zijn armen mee naar de warme stal - een tafe reeltje dat tegenwoordig de foto- van-het-jaar zou zijn geweest. Van lieverlede echter veranderde Toontjes inborst. In de dagelijkse eenzaamheid had hij volop gelegen heid om over zijn toestand na te denken en hij werd zich steeds pijn lijker zijn uitzonderlijke toestand bewust. Hij wist dat hij tot niets in staat was dan alleen tot het beroep van schaapsherder, een beroep dat stervende was. MONTFORT-BEDEV AARTEN De Montfortbedevaarten naar Lour- ies worden speciaal georganiseerd voor gezonde mensen met een aan hen aangepast programma. Op de heenweg brengen we een bezoek aan Lisieux in het hart van het mooie Normandische land. Tij dens ons verblijf van 'n hele dag en twee nachten in Lisieux komen de pelgrims nader tot elkaar. Bij ons vertrek daar zit de stemming er echt in: iedereen is bereid de ander te helpen. Zo trekken we eensgezind naar Lourdes, waar we tegen de avond aankomen. In Lourdes logeren we in groepen van ongeveer 30 personen- met een pater als leider, in verschillende ho tels. We maken er alle plechtighe den mee. We bezoeken de beziens waardigheden van 't stadje, 'n Hele dag trekken we de bergen in. Voor de jongeren wordt een speciale voet tocht georganiseerd. En na 'n ver blijf van 5 dagen trekken we huis waarts. Op de terugweg bezoeken we Parijs en sluiten de bedevaart in de kapel van de Wonderdadige Me- dalje in de rue du Bac. 's Avonds zijn we weer thuis. Naar het H. Land organiseren we 9-daagse en 16-daagse tochten; ge middeld nemen daaraan 30 perso nen deel. Alle H. Plaatsen worden bezocht onder deskundige gidsen. Inlichtingen en folders: Montfort- Bedevaarten te Berg en Dal, (08805- 1900). Zeker, hij zou de kost hebben kunnen verdienen als hij zich als kermisattractie had willen beschik baar stellen. Maar hij was 'n zelf bewust en eergevoelig kereltje; zijn zelfrespect kwam in opstand tegen 't idee zich te laten tentoonstellen als een bezienswaardigheid, als een curiositeit, als een soort wonderdier. Dat alles, en nog veel meer, zat de dwerg te overdenken in zijn dage lijkse afzondering; en dan kon 't in zijn gemoed zo opstandig worden als de onstuimige wolkenlucht bij storm en onweer boven het sombe re Peelland. Meer en meer versom berde het vroeger zo opgewekte ke reltje. zijn opgeruimdheid verdween door zijn steeds groeiendeminder waardigheids-complex. Hij werd in zich zelf gekeerd, zwijgend en nors. En zijn humeur werd er niet beter op toen hij meende door een fami lielid bedrogen te zijn. Het beetje geld dat hij zich verworven had met een eigen kuddetje schapen en ge spaarde huur, had hij uitgeleend aan een broer. En toen die dat niet kon teruggeven, beschouwde hij dat als onwil. Dat zat hem heel hoog Hij wendde zich tot pastoor Eijcken om bijstand, om zijn rechtmatig ei gendom terug te krijgen. Maar de pastoor kon hem niet helpen. Toon tje die ook dat als onwil beschouw de, besmeurde op 'n nacht de voor deur van de pastorie met kalk en... Het Verbond voor Veilig Verkeer is wel op tijd gekomen met haar actie „gladde weg - pompend rem men". De overtollige sneeuwval van het afgelopen weekend heeft velen weer kennis doen maken met uiterst gladde wegen. Het lijkt ons daarom meer dan nuttig hieronder nogmaals de regels te noemen die het Verbond de au tomobilisten adviseert in acht te ne men: Indien men op een gladde weg - door welke oorzaak dan ook - een z.g. noodstop moet maken, b.v. in files, is het aan te be velen pompend en in cadans te remmen. Door pompend remmen worden de wielen niet constant geblokkeerd, waardoor de kans op doorglijden wordt tegenge gaan. Vermijd bruusk optrekken en sterk remmen of scherp sturen. Komt u door een of andere oor zaak in moeilijkheden, blijf dan kalm, rem niet, ontkoppel en stuur snel in de richting waar u heen wilt. Kies op gladde wegen (dat zijn ook natte) altijd de hoogste ver snelling die voor het toerental van de motor toelaatbaar is. De kans op overdossering wordt er door voorkomen. Draag zorg voor goede banden en vooral ools. voor de juiste bandenspanning. -{$• Het verdient aanbeveling om zorg te dragen dat de wielen goed zijn uitgelijnd. Schokbre- kers zijn van groot belang: ze zorgen voor het contact tussen band en wegdek. •fr Schenk aandacht aan de toe stand van het wegdek. Los zand of grint kunnen formidabele slips in de hand werken. mest van eigen fabrikaat in het dorp was dat welhaast heiligschen nis. Vervolgens ging hij op zijn hoog- verzoolde klompkens te voet naar Den Haag „om de Koningin te spre ken" over het hem aangedane ver meende onrecht. Ontgoocheld keer de hij na een paar weken in het dorp terug. Toen men hem vroeg of hij de koningin gesproken had, was zijn antwoord: „nee, ze zal me wel hebben staan uitlachen achter 't raam. Dat antwoord tekende zó scherp zijn gemoedstoestand- Bij zijn broer, waar hii in 'n hoek van de schuur z'n nachtverblijf had liep hij weg. 's Zomers sliep hij dan in de open lucht, en als het kouder werd bij de boeren in Oploo in een schuur, stal of oude schaapskooi. Toen duurde het echter niet lang meer of hij trok de wijde wereld in. Van een bejaard echtpaar kreeg hij een oude kinderwagen, depo neerde er ziin schamele spullen in - een paar oude jassen, wat onder goed, zijn scheperschopje en een 2- tal parapluies. Deze laatsten zouden hem van ontschatbare waarde blij ken te zijn. (wordt vervolgd)

Peel en Maas | 1969 | | pagina 5