Discriminatie
HEMGSTENSH0W
Goed
achterlicht?
Allicht!
4
98
98
balletjes "o
I viltstift
prijzen
Politierechter
snippers
koffie
filters
Discount
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
van de psychisch zieken
PRIMA
INRUILWAGENS
ClIBC.
2 pakken Rapid
VRIJDAG 24 JANUARI 1969 No. 4
NEGENTIGSTE JAARGANG
PEEL EN MAAS
DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY
GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL 2727 GIRO 1050652
ADVERTENTIEPRIJS 12 et per mm. ABONNEMENTS
PRIJS PER KWARTAAL 2.— {buiten Venray Z25]
Een Utrechtse hoogleraar in de psychiatrie heeft eens gezegd dat
een groot deel van onze bevolking wat zjjn ideeën over geestes
zieken betreft zeker vüftig jarar achter ligt bjj de wetenschappe
lijke ontwikkeling. De man schijnt helaas grcot gelijk te hebben
als men afgaat hce sommige persorganen gereageerd hebben, toen
bleek dat ongeveer tegelijk met de betreurenswaardige moord op
Hermine van der Vorst, een patiënt uit Huize Servatius weggelo
pen was. Hij was meteen al de dader.
DISCRIMINATIE
Er zijn maar weinig landen in de
wereld waar de „discriminatie" zo
zeer wordt veroordeeld als in Ne
derland. Wie zich denigrerend uit
laat over kleurlignen, negers of bui
tenlandse arbeiders, kan erop reke
nen felle weerstand te ontmoeten.
Over homofielen kun je tegenwoor
dig ook niet veel kwaads meer zeg
gen. En toch wordt er in Nederland
wel degelijk gediscrimineerd, soms
door dezelfde mensen die boos wor
den als je over „zwarten" inplaats
van kleurlingen spreekt.
Zo is de discriminatie van
en zenuwzieken ondanks de sterk
veranderde wetenschappelijke in
zichten in ons land nog altijd een
heel normaal verschijnsel. Je mag
niet zeggen dat sommige buitenland
se arbeiders lui zijn, maar je mag
wel poneren dat iemand die in een
psychiatrische inrichting heeft geze
ten, „gek" s. Mensen, die voor een
psychische stoornis worden behan
deld of zijn behandeld, staan in onze
samenleving voor tal van moeilijk
heden.
Een van die moeilijkheden heeft
men in de voorbije week o.a. kun
nen bemerken, toen zonder enig be
wijs zelfs door „grote" dagbladen
een weggelopen patiënt als de dader
werd aangewezen
VEROUDERDE BEELDVORMING
In de oudheid werd de geesteszie
ke beschouwd als iemand die be
zeten was door demonen. Na de
komst van het christendom zocht
men de oorzaak in het normale vlak
met als gevolg: zware lijfstraffen of
zelfs de dood voor de „overtreders".
Pas sinds 1800 wordt de krankzinni
ge als een zieke behandeld.
In de loop van de vorige eeuw
probeerde men het met bedverple-
ging, maar daarmee maakte men
van de zieke een afgestompt wezen,
dat alleen lichamelijke verzorging
vroeg.
We hebben dat in eigen plaats nog
meegemaakt, want immers bij de
vestiging van St. Servatius en St.
Anna zo'n 60 jaren geleden
was dit de gebruikelijke vorm van
verplegen. Maar we hebben ook in
eigen plaats mee kunnen beleven
hoe in die voorbije 60 jaren heel
veel veranderd is.
De patiënten liggen nu niet meer
op bed, maar krijgen een dagtaak
(arbeidstherapie). Tal van nieuwe
hulpmiddelen staan de psychiater
tegenwoordig ten dienste. Hij be
schikt over vernuftige technische
apparaturen voor diepgaand weten
schappelijk onderzoek in het labora
torium en daarbuiten.
De kennis van de menselijke geest
is enorm toegenomen. Ingrijpende
behandelingen als de slaap-, insuli
ne- en shockkuur worden weinig
meer toegepast, sinds in 1954 tal van
rustbrengende geneesmiddelen (de
z.g. tranquillizers) op de markt zijn
verschenen. Honderden patiënten
kunnen nu veel sneller worden ge
nezen en zelfs degenen die levens
langs patiënt blijven, kan een veel
menswaardiger bestaan worden ge
boden. We hebben zelf ervaren hoe
in Venrays psychiatrische ziekenhui
zen, evenals elders, tegenwoordig
resultaten bereikt worden, die men
zelfs een jaar of twintig geleden
voor onmogelijk had gehouden.
Maar desondanks is de publieke
opinie over geesteszieken weinig
veranderd. Men valt bij zijn oor
deelsvorming licht terug op ver
ouderde en vertekende beeldvormin
gen.
GEVAARLIJK?
Er zijn in de zestiger jaren in ons
land enkele onderzoekingen gehou
den over de beeldvorming van het
grote publiek ten opzichte van gees
telijk gestoorden. De Venrayer, die
door ruimere kontaktmogelijkheden
met verpleegden en verplegenden 'n
eigen oordeel heeft kunnen vormen,
kan bij het lezen van de konklusies
van deze onderzoeken zijn verbazing
moeilijk onderdrukken. Zo bleek een
groot deel van het publiek de psy
chisch gestoorde karakteriseerde als
gevaarlijk en uiterlijk direct her
kenbaar.
Noch het ene noch het andere is
veelal waar. De criminaliteit onder
patiënten van psychiatrische inrich-
tngen is niet groter dan onder de
gewone burgerij en een groot aantal
psychiatrische zieken ziet er nor
maal uit. Het wonderlijke is dat
geestelijk gestoorde delinkwenten,
die ter beschikking van de regering
zijn gesteld en waarvan een gedeel
te juist wel gevaarlijk is, er uiter
lijk heel normaal uitziet. Sommige
pathologische oplichters bijvoorbeeld
danken hun succes juist aan hun be
schaafde optreden en keurige ver
schijning.
Vijfenzestig procent van de onder
vraagden meende dat geestelijke
stoornissen vaak in zedendelicten tot
uiting komen. Vooral bij de vrouwen
heerst deze mening. Ook moord en
doodslag worden vaak genoemd,
vermogensdelicten aanzienlijk min
der. Zo wordt een volkomen onjuist
beeld van de gemiddelde geesteszie
ke gecreëerd en krampachtig in
stand gehouden, alsof de samen
leving behoefte heeft aan een groep
die „slechter' 'is dan zijzelf.
Ongetwijfeld is dit een vorm van
discriminatie, zonder dat de mensen
dit vanzichzelf herkennen. Zelfs lie
den, die elk vorm van rassendiscri
minatie fel veroordelen, leggen in
hun houding ten aanzien van gees
teszieken vaak een ontstellende
naïeviteit aan de dag, die hoofdza
kelijk berust op gebrek aan kennis.
NEGATIEF
De moeilijkheid is dat de voor
lichting over geestes- en zenuwzie
ken erg gebrekkig en eenzijdig is.
Persberichten over geestelijk ge
stoorden zijn vaak negatief ge
kleurd. Een psychiatrische zieke die
na enkele maanden behandeling
weer genezen de maatschappij bin
nenstapt, krijgt geen publiciteit.
Maar een patiënt, die een zeden
delict pleegt, wordt in de pers wel
genoemd. Zo wordt het aspect van
gevaarlijkheid ernstig overtrokken.
Daarbij komt nog dat psychia
trische zieken, die in gewone psy
chiatrische inrichtingen zijn opgeno
men, ten onrechte worden verward
met crminele gestoorden uit de psy-
chopatenasiels.
Deze houding van het publiek en
van de pers brengt er zijn grote pro
blemen mee voor de verpleegde zelf,
voor zijn familie. Dat is al een treu
rige zaak.
Maar ook de plaats, waar en de
gemeente waarin verpleegd wordt,
heeft nog te vaak te lijden onder de
ze naieve en negatieve houding van
het grote publiek. Ook dat hebben
de afgelopen dagen weer eens be
wezen
OP 31 JANUARI EN 1 FEBRUARI TE UTRECHT
EUROPA'S GROOTSTE
Het eerste grote hippische treffen
in het nieuwe jaar zal ongetwijfeld
Europa's hengstenshow op 31 jan. en
1 februari a.s. in de majesteuze
Utrechtse Irenahal zijn.
De duizenden fokkers en liefheb
bers van het paard en de rij pony
zullen in een verwarmde hal kun
nen genieten van een bont kleuren
palet en gedifferentieerde vormen en
lijnen zullen het artistiek ingestelde
oog twee lange dagen boeien.
Vierhonderd hengsten zullen met
manlijke voornaamheid de Irenehal
vullen en hun fiere gestalten zullen
dit machtige bouwwerk op z'n
grondvesten doen trillen. De roep
van paard en pony zal over de Dom
stad galmen als nooit tevoren, want
de paardensport zowel als de pony-
sport genieten momenteel in ons
land een grote populariteit. Zonder
fokkerij geen sport en aangezien het
manlijk fokmateriaal als „de halve
fokkerij" wordt beschouwd en deze
mammoet-hengstenkeuring geheel in
het teken van het show-element zal
staan, belooft het Utrechtse „Fête du
Cheval" een kijkspel van de eerste
orde te worden.
De eerste dag vindt een voorselek-
tie van de V.L.N.-warmbloed hengs
ten ,die voor de eerste keer ter keu
ring verschijnen, plaats (125 stuks),
daarnaast is er een premiekeuring
van 5- en 7-jarige hengsten. Als rij-
ponyrassen komen de eerste dag op
draven de New Forest Pony's (110
stuks), de IJslandse pony's (17
stuks) en de Appalosa's (12 stuks).
De tweede dag belooft uitermate in
teressant te worden, want dan wor
den niet alleen de jonge hengsten
van de verschillende Gelderse typen
geprimeerd, maar zal men de ver
nieuwing, welke zich in onze V.L.N.-
rijpaardfokkerij aan het voltrekken
is. duidelijk kunnen aanschouwen.
17 Sportregister- en 15 volbloed-
hengsten zullen zowel aan de hand
als onder het zadel de nieuwe tijd
inluiden. Hackney's en Arabische
Volbloeds worden gekeurd en tot
vindt een grote veiling van hengsten
plaats, welke niet voor de dekdienst
zijn goedgekeurd, maar zekere kwa-
litatieve eigenschappen als „rij
paard" bezitten en veterinair zijn
onderzocht.
Hij of zij die zich omtrent de Ne
derlandse fokkerij wil oriënteren,
die een paar genoeglijke dagen wil
beleven, ontspanning wil zoeken bij
het edelste wat 's mensen geest in
beroering kan brengen, zal deze da
gen niet mogen missen, temeer daar
op de 31ste januari een grote fok
kersavond wordt gehouden, waar
iedereen welkom is.
„Poging tot inbraak", had de of
ficier van justitie gesteld in zijn
bloemrijke aanklacht, maar de heer
met de mooie vogelnaam noemde
dat „belachelijk" en „overdreven".
Hij scheen ervan overtuigd dat of
ficieren van justitie de onschuldig
ste handelingen als staatsgevaarlijke
misdaden bestempelen om de Neder
landse rechters te pressen, de licht
ste overtredingen op afgrijselijke
wijze af te straffen, zodat zich nim
mer meer een herhaling zou voor
doen.
„Wat deed u bij dat raam?" infor
meerde de politierechter.
„Ik kwam er langs, edelachtbare."
„Om vier uur in de nacht?"
,Ik was vroeg opgestaan ik kon
niet slapen."
„Dan was u wel erg vroeg uit de
veren."
„Ja, daar ben ik een vogeltje
voor."
„Waarom wilde u daar inbreken?"
„Edelachtbare, hebt u ooit een in
breker horen zingen bij zijn werk?"
„Ik ben er nooit bij geweest
„Denkt u dat een echte inbreker
luidkeels zingend ergens probeert
binnen te dringen?"
„Wilt u zeggen, dat u zong?"
„Uit volle borst, als een echte
En toen noemde hij z'n naam die we
beleefdheidshalve nooit vermelden
bij rechtszittingen. De naam van een
echte zangvogel.
„O ja, en toen zei de agent: Vo
geltje, wat zing je vroeg!" interrum
peerde de officier op de wijze van
Toon Hermans nieuwste carnavals
lied. „Alleen is het dan erg jam
mer, meneer de president, dat de
verbalisant van dat zingen helemaal
niets in zijn proces-verbaal vermeld
heeft."
„Geutigen hebben u aangetroffen
op het kozijn staande", vervolgde de
rechter, „met uw hand aan het bo
venraam."
,Daar hield ik me aan vast, anders
zou ik van die vensterbank afgeval
len zijn."
„Enn hoe kwam dat raam open?"
„Dat zullen ze van binnenuit wel
een keer opengezet hebben."
„D'r waren sporen van braak!"
„Nou, dan konden ze 't eerst zeker
niet open krijgen."
„Er is met een breekijzer van bui
tenaf aan gewerkt en u stond daar
bij dit raam op de vensterbank."
„Ik heb niet eens een breekijzer,
nooit gehad ook. Ik stond te zingen."
De getuigen moesten hier ophelde
ring brengen. Eén van hen had ge
morrel gehoord en was toen nummer
twee gaan halen. Toen ze binnens
huis bij het raam kwamen, stond
daar de verdachte met z'n rug naar
het venster, met één hand aan de
haak van het openstaande boven-
raampje. Beide getuigen bevestig
den, dat het bovenlicht dicht was
voor ze gingen slapen.
„Da's bar ongezond, slapen met
dichte ramen", zei het gevogelte.
„Iedereen houdt 's nachts een boven
raam op een kiertje. En ik ben niet
weggerend." Dat klopte. Toen de po
litieman kwam, stond de vreemde
vogel er nog steeds. „Een echte in
breker zou toch zeker gevlucht
zijn?"
„Een heel brutale juist niet",
sneerde de officier.
„Waarom zeg je niet, dat je naar
m'n vrouw toe wou?" vroeg de eer
ste getuige.
„Dat zou je wel willen, dan kon je
nog van d'r af ook!"
Alhoewel het niet helemaal uit de
verf kwam, bleek er wel een zeke
re relatie te bestaan tussen de per-
AUTOMOBIELBEDRIJF ROM
STATIONSWEG 183 TELEFOON 2325
OOSTRUM VENRAY
sonen in het huis en de buitenstaan
der. Die twee hadden hem zelfs ver
wacht en zeiden juist daarom het
raampje gesloten te hebben.
„Dat mag u ook vertalen met: een
valletje opgezet, edelachtbare" zong
het vogeltje. „Zij hebben natuurlijk
al met een breekijzer geprutst vóór
ik kwam. Ik had geen breekijzer bij
me. Ik stond alleen voor hun raam
te zingen."
Omdat de politieman bij de fouil
lering ook geen enkel werktuig ge
vonden had, werd het vrijspraak.
„Hallo!" zeiden ze alle drie en ze
gingen vrolijk naar buiten.
INGEZONDEN
A.W.B.Z.
Naar aanleiding van het artikel
„Wat wordt vergoed" betreffende de
Algemene Wet Bijzondere Ziektekos
ten in uw blad van j.l. vrijdag wil
ik gaarne het volgende ter aanvul
ling onder uw aandacht brengen:
a. Met ingang van 1 januari 1969
bedraagt de premie voor AWBZ
l°/o van maximaal 16.200,
b. Een psychiatrische inrichting is
gelijk gesteld met een ziekenhuis.
Verpleging in een psychiatrische
inrichting komt derhalve pas
vanaf de 366e dag voor rekening
van de AWBZ.
c. Betreft de solalinea: reeds sedert
1-1-1965, invoering van de Alge
mene Bijstandswet, is er betref
fende de betaling en verhaal een
belangrijke verbetering tot stand
gekomen. Het gesteld in de slot
zin gaat niet op.
J. H. M. van Hout
Doormanstraat 5, Venray.
250 sram
BtW-prijs 126
min 23 "/discount
klein
BTW-prijs 110
min 10 "/discount
groot#
BTW-prijs 130
min 24 "/discount
aanbiedingen geldig t/m 25 januari
blikken
a 120 gram OUv|l
BTW-prijs 130
min
23 "/discount
bij groot-
en
familiepak
doe mee aan kleurwedstrijd
volle spaarwinst
dubbel
Centra voordeel
Spaar mee, en verdien
óók 25 70 spaarwinst
op uw Centra coupons.
f 10, - gespaard
is f 12,50
in kontanten waard.
Dat vindt u
alleen bij Centra.
centr