Goed achterlicht? Allicht! /ie/omarkt Brazilië in de branding 119 85 Politierechter KOFFIE SI KOFFIE 1 4 md CHOCOLADE NASI-G0RENG ROOKWORST WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN pak 250 gram pak 500 gram j oq GILDA FOURRE DISCO'S leverkaas isogr.m 82 63 palingworst 100 gram rookvlees 100 gram 49 75 ENKELE VAN DE HONDERDEN NIET VERHOOGDE EDAH-ZIEZO ARTIKELEN VRIJDAG 10 JANUARI 1969 No. 2 NEGENTIGSTE JAARGANG PEEL EN MAAS DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL 2727 GIRO 1050652 ADVERTENTIEPRIJS 12 cL per mm. ABONNEMENTS PRIJS PER KWARTAAL 2.— (buiten Venroy f 2J5) Yenrayse missionarissen vertellen Zondag preekte in de Dekenale Kerk Zuster Nagelhout over haar missiewerk in Brazilië en daags tevoren had Pater Piet van Ooi op ons kantoor zijn wederwaardigheden zitten vertellen van 12 jaren missionaris-leven in datzelfde grote land. We hebben hun meningen getoetst aan die van Pater Geurts van de Smakt, die weer terug is naar Brazilië en die we enkele maanden geleden reeds aan het woord lieten in dit blad. Terwijl Zuster Nagelhout, mis schien uit een soort vrouwelijke be scheidenheid, meer de aandacht ves tigt op wat „haar" zusters in dit uitgestrekte en rijke land uit Zuid- Amerika doen, t.b.v. de arme bevol king en daar verder geen konklusies uit trekt, is Pater Piet van Ooi veel scherper en directer ARM GEHOUDEN Hij, en met hem veel anderen, hebben zich in de voorbije jaren verdiept in het feit, dat juist in dat rijke land, met vele bodemschatten, met machtige en prachtige steden, zoveel arme mensen wonen, zonder enige sociale voorzieningen, die wei nig anders zijn dan slaven van een betrekkelijk kleine groep onnoeme lijk rijken, die in him arme mede burgers gewoon niets meer zien dan slaven, die ze naar willekeur kun nen gebruiken en met een honger loon naar huis kunnen sturen, te weinig om van het leven en net te veel om van te sterven DE 200 VAN BRAZILIË „In Nederland", aldus Pater van Ooi, ,zijn discussies gaande over de 200 mensen die feitelijk de baas zouden zijn in het economisch leven van dit landOf het hier juist is of niet een ding is zeker, in Brazilië is een zeer kiene groep inderdaad baas op dit terrein en laat dat ge ducht voelenPensioenen, ziekte verzekeringen, sociale begeleiding en sociale wetten, dat zijn dingen, die men daar niet kent. Men mag blij zijn werk te hebben en daarvoor een heel karig loon te krijgen. En wie daar wat tegen willekeur en on recht heeft te zeggen, vliegt de straat op, zonder pardon, zonder werkloosheidsuitkering, zonder iets. Hij moet maar zien weer aan de kost te komen „Het erge is" aldus Pater van Ooi, „dat de kerk zich juist bij die groep geschaard heeft in de voor bije eeuwen. Men is achter de rijke kliek gaan staan die ook nu nog als in voorbije tijden politiek het gehele Braziliaanse leven beheerst en die praktisch geen sociale bewo genheid kent Men heeft deze mensen naar de ogen gezien en zich weinig meer be kommerd om de miljoenen armen, die er zijn in dat land, dan om hen te dopen, te trouwen en te begraven. Ze preekte de onderdanigheid aan het gezag, zonder datzelfde gezag te wijzen op het sociale onrecht dat in heel Zuid-Amerika ten hemel schreit De verschrikkelijke willekeur, die daar een kleine groep rijken uit oefent heeft de kerk in Zuid-Ameri ka in feite gesteund, door mee te helpen het volk arm en dom te hou den Als Pater van Ooi dat zegt, wijst hij op de starheid van de kerk al daar waar 270 bisschoppen heersen als vorsten, doch het gewone volk in armoede, onwetendheid verkeert Zij sturen adhesi-telegrammen naar Rome in hoogdravende dankwoor den over de Pauselijke encycliek Humanae Vitae, doch aan het hoge kindersterftecijfer doen zij niets, noch de regering BEWUSTWORDING Pater van Ooi vertelt hoe hij de eerste jaren van zijn missionaris schap aan een seminarie stond dat met heel veel moeite en geschooi in stand gehouden werd, voornamelijk door giften en gaven uit Nederland. Na daar enkele jaren les gegeven te hebben, bleek in zoverre alle moei te vergeefs dat praktisch geen en kele jongeman, die daar studeerde het verder bracht dan de 3e klas. Daarna verdwenen ze en geen van hen werd priester Hij heeft zich toen afgevraagd, wat er de oorzaak van was en dat pro bleem intensief bestudeerd. Het bleek dat de meeste jongelui als ze 1718 jaren waren geworden, zich eerst goed gingen realiseren wat ze gingen doen. En dan zagen ze voor zich een priesterleven, in het een of ander dorp of stadswijk, waar de mens doodgewoon geen geestelijk le ven kan hebben, omdat hij ternau wernood materieel rond kan komen. De priester, die een sociaal bewoge- ne vauit zijn „ambt" moet zijn, komt in het a-sociale terecht, zonder dat hij daartegen iets kan doen, al was het alleen al omdat hij dan ruzie met zijn bisschop zou krijgenZe wilden geen bedienaar worden van een kerk, die in encyklieken en zelfs in een concilie het sociale leven van de mens hoog aanslaat, doch in de praktijk slechts diensten verricht aan rijkaards en onderdrukkers HET ZIJN ONZE ZAKEN NIET Het concilie heeft vele bisschop pen en priesters de ogen geopend, al was het alleen maar door het feit dat ze naar Europa gekomen zijn en daar metterdaad hebben kunnen zien, dat het ook anders kan. Ze hebben in dat Europa ervaren dat de kerk er is voor allen en dat zij juist voor de minst bedeelden op deze aarde een eerste taak heeft En ze zijn terug gekomen, de een meer bewuster voor zijn taak, maar de ander met de opmerking: dat het zijn zaken niet zijn, hoe de mensen leven en werken Van de 290 Braziliaanse bis schoppen, aldus Pater van Ooi zijn er misschien 60, die begrepen heb ben, dat het anders moet worden. En daar is zijn hoop op gevestigd en de hoop van vele jonge priesters, die in tegenstelling tot de ouderen wel de sociale bewogenheid kennen en begrepen hebben, dat veel in dit van oudsher katholieke land veran deren moet ,wil het met recht de titel katholiek dragen. Ze strijden tegen sociaal onrecht op vele plaatsen, niet in het minst door de vorming van kerngroepen in wijken en parochies, waarin ze de mensen duidelijk maken op het on recht, op het onmenswaardige, dat ze ondervinden en waarin men werkt aan een bewustwording van diezelfde mensen, dat zij deze on- rechten niet moeten dragen. Dat geeft aanleiding tot botsingen met het bestaande gezag, dat met politie en militair geweld het oude denkt te handhaven „De tijd van doopsels en bekering is definitief voorbij. De taak van de missionaris is nu de mens een menswaardig bestaan te geven, waarin het geloof funktioneren kan. Zolang hy of zij geen mens waardig bestaan heeft, heeft ge loof voor hem of haar geen enkele zin, wordt het alleen een kapstok, waaraan men eigen ellende, ar moede en verbittering kan ophan gen aldus deze missionaris. REVOLUTIONAIREN Het is geen wonder dat juist in dit bewustwordings-proces monnikken revolutionairen worden, rebellen, waarop politie en leger jaagt. Ze oreken immers revolutie tegen be staande mistoestanden, zetten zelfs op tot geweld omdat ze geen ander middel zien, de sociale verbeterin gen doorgevoerd te krijgen. De Paus mag dan bij zijn jongste bezoek in Bogota op die sociale mis toestanden gewezen hebben, doch er tevens bij gezegd hebben dat met geweld weinig te bereiken zal zijn, vele missionarissen in deze landen van Zuid-Amerika geloven niet dat het zonder geweld kanDe macht der rijken is te groot, het sociale on recht te hevig dan dat dit in pais en vree geregeld kan worden, recht getrokken kan worden, wat reeds jaren en eeuwen krom getrokken en gegroeid is NUCHTER Het kinkt achter een prozaïsch bureau hier in Venray wat nuchter en vreemd als hij als antwoord op onze vraag of hij daarbij geen per soonlijk risico loopt, opmerkt, dat de Apostelen dikwijls meer in het ge vang gezeten hebben, dan gepredikt en moeten wij, als hun opvolgers, dan anders doen Maar het tekent toch wel de ge spannenheid van de priester, die zijn leven inzet voor mensen, die hem met hun armoede, hun onwe tendheid lief geworden zijn. Het tekent zijn opstand tegen gegroeide situaties, waarmede hij geen genoe gen kan nemen, omdat de mens ver trapt wordt in zijn menselijke waar digheid Hij gaat weer terug naar zijn school, die nu de studenten opleidt tot mensen, die weten waar de pro blemen liggen in hun land, tot men sen, die bereid zijn offers te brengen om daarin verandering te brengen. Het gouden huwelijksfeest van zijn ouders en de ziekte van zijn moeder waren aanleiding om nog even gauw naar Nederland te komen al kost hem dat een stuk uit zijn rug en heeft hij het reisgeld tegen woekerrente moeten lenen „Ik ben hier om weer even lucht te ha len, weer even opgepept te worden", aldus deze pater, „maar ik ga gauw weer terug, want het gevecht gaat voort en we kunnen geen mensen missen aan het front, dat misschien inderdaad eens werkelijk frontlijn gaat worden Maar als trouwe thuisfront-hulp blijft achter, zijn tante, Mevrouw Jans-Beken, Wilhelminastr. die blijft sjouwen om als 'n markentenster.de- ze priester de nu eenmaal onont beerlijke steun uit het vaderland te doen geworden Het kleine oude heertje sleepte bijna onmerkbaar met het rechter been bij zijn moeizame voettocht naar de tafel waarachter de politie rechter zat. „U bent Johannes Jere- mias Jan de B.,? informeerde de po litierechter over zijn papieren en over zijn bril. „Jé jaé je, ja ja ja, edelachtbare enne een gelukkig nieuwjaar". „Hm, dat gelukkige nieuwjaar hebt u uw buurman niet bepaald toegewenst ,Ja ja jja, nou ja, stuiterde, hè?" „Hij wat?" ,Hij stuitte bedoel ik. Viel op z'n stuittje, edelachtbare." De eerst zo plechtstatige magistraat moest een extra blik over zijn dik ke brilleglas werpen om zich te overtuigen van de dodelijke ernst waarmee deze bejaarde verdachte sprak. Daarna verwaardigden zijn dunne lippen zich tot een justitieel toegeeflijke glimlach. „Zo zo, op zijn stuitje." „Maar dat was mijn schuld niet, edelachtbare.' „Wiens schuld dan wel?" „Van de ijzel." „Duwde de ijzel hem van de bank af?" „Nee nee nee, maar hij wou net weggaan. Hij had me gedag gezegd en ik had hem een zalig uiteinde toegewenst „In november al?" „Ja ja ja, het was glad geworden en je weet 't maar nóóit!" „Maar u wou dat uiteinde wel wat bespoedigen?" „Nou ja, wat zal 'k zeggen, 'k had ook liever het rijk alleen op dat ban- kie. Hij wou nooit zo erg inschikken als ik wat later kwam dan hij, hè? Maar die dag zat ik er 't eerst en was in de luwte, dus ik zat breeduit en hij moest helemaal op 'n hoekie blijven. Nou en toendie opstond, toen bleek 't glad geworden te zijn. Hij glipte onderuit en viel op z'n stuitje. Ik zei nog: ga je stuiteren, jongske. Want hij is pas zevenenze ventig, hè." „En u bent éénenachtig en u kon niet velen dat een andere gepensio neerde op uw bank kwam zitten, een bank, die helemaal niet van u zelf is maar van de gemeente. En u wist hem zo ver naar een hoek te dringen, dat hij op de grond naast de bank viel!" De 81-jarige verdachte schudde buikte van ingehouden pret, maar probeerde dat niet te laten merken. „Ik had 'm gewaarschouwd „En ik wil u wel waarschuwen, dat u een fikse boete krijgt straks en als u dergelijke grapjes nog eens uithaalt, kunt u nog in de gevange nis komen ook." „Grapjas?" schrok de bejaarde bankbuurstuiteraar. „Hij viel toch zélf?" „Er zijn getuigen, die verklaard hebben dat ze u zagen duwen." „Ze bedoelen zeker dat ik 'm wou helpen opstaan of dat ik 'm wou helpen toen die viel?" „Nee, ze bedoelen dat u hem wou helpen vallen." „Nou, die rare getuigen wil ik dan wel 'ns horen", zei de bankman. Hij kreeg ze te horen. Een busconduc teur en een jonge moeder verklaar den onder ede, dat ze duidelijk ge zien hadden hoe de beide oudjes el kaar stompten en bij de arm vatten en hoe de „alleroudste" de „jongste oude" tenslotte van de bank sleur de en op de grond kieperde. „En toen ging hij heel vergenoegd weer zit ten" voegde het getrouwde vrouwtje van 25 er verontwaardigd aan toe. „En gelooft u zo'n snotneus wel en mij niet?" vroeg de oude heer kwaad. „Het slachtoffer kan zelf ook ko men getuigen en dat is toch geen minderjarige, wel?" „Als u hèm gelooft, gaan ik hier weg", dreigde de oude vechtjas met gebalde vuisten. Maar de deurwaar der belette het hem en de getuige werd toch gehoord. Toen nam de of ficier het woord en eiste 75,boe te. „Meer om het liegen dan om die laffe vechtpartij tegen een jonger mannetje", voegde hij er aan toe. „Nou, ook een zalig uiteinde alle maal", wenste de verontwaardigde verdachte de magistraten toe. Hij hoopte zeker van harte, dat ze ook op hun stuitje zouden vallen „Conform", zei de politierechter. Door het vele geschreeuw op de televisie en in de krant vraagt U xich misschien angstig af „Verhoogt de B.T.W. nu alle prijzen in Nederland?" Het antwoord is NEE! Veel prijzen „mogen" verhoogd worden, maar „mogen" is heel wat anders dan „moeten". Eerlijk is eerlijk - ook EDAH-ZieZo is helaas verplicht een beperkt aantal assortimentsgroepen in prijs te verhogen! Maar het prijsvoordeel voor U is ook voor deze groepen nü groter dan ooit. Vergelijkt U maar rustig. Bovendien zijn er honderden artikelen die bij EDAH-ZieZo ook na I januari persé NIET omhoog gaan. Aan dit standpunt van EDAH-ZieZo kan de B.T.W. NIETS veran deren. Verder aan het begin van dit nieuwe jaar bij EDAH-ZieZo een aantal anti-B.T.W.-aanbiedingen, zodat het leven voor U in januari beslist niet duurder wordt. Kom dus, vandaag nog, naar EDAH-ZieZo. /Mi BlWMIflEDm ter introduktieb ter introduktie EDAH R EDAH j Zllvtrmer^i GOUDMERK ZILVERMERK geen «f r m maar 1wtp °T, 7*ÏQ maar Mm M CAPRI TABLETTEN MELK OF PUUR Mm maar M EDAH blik 730 gram geen 189 maar per zak 59 geen 69 maar EDAH GELDERSE 250 gram geen 139 maar gevuld ontbijtspek 100 gram Geldig van 9 t/m 14 januari: geen 59 maar geen 79 maar Majorka chocoladerepen 7 stuks géén 154 maar 109 Edah schuurpoeder, per bus géén 58 maar 45 Perminta 3 rollen géén 75 maar 59 Edah bleekmiddel, per flacon géén 49 maar 39 FEN instandpudding 4 smaken géén 43 maar 35 Huishoudspons géén 88 maar 55 Edah tarwebloem kilogram géén 95 maar 85 Edah boterhamzakjes 50 stuks géén 80 maar 59 Slasaus Edah fles 0,6 liter géén 148 maar 118 Koffie filterzakjes 40 stuks géén 95 maar 69 Sherry Bukal, 0,75 1 géén 495 maar 359 4 pakjes tafelmargarine géén 168 maar 99 Paprika chips Edah zak 200 gram géén 155 maar 95 Edah abrikozenjam, kwal. 1 géén 128 maar 98 Vlavullingen div. smaken per. blik géén 135 maar 109 Augurken 1/3 pot géén 90 maar 69 Leverpastei, blik 200 gram géén 87 maar 59 Bavaria bier, 3 flessen géén 126 maar 79 Edah afwasmiddel, dubbelflacon géén 108 maar 89 Up of ola, 2 gezinsflessen géén 156 maar 89

Peel en Maas | 1969 | | pagina 9