De wondere suikerwereld arbeidsongeschiktheid Boerenleenbank Manresa Politierechter WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN TA Voor een salarisrekening Ongelukken tijdens weekend De consumentenbond zegt U'S TT MlJWITIHM I is voordeliger dan Automatisch thuis wassen VRIJDAG 4 AUGUSTUS 1967 No. 31 ACHT EN TACHTIGSTE JAARGANG P PEEL EN MAAS t DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL 2727 GIRO 10S0652 ADVERTENTIEPRIJS 12 cl p. mm. ABONNEMENTS PRIJS PER KWARTAAL 2.— (buiten Venroy 2-25) MET BEHULP VAN SUIKER MAAKT MEN: BLOEDPLASMA, BRANDSTOF, EXPLOSIEVEN, KLEURSTOFFEN, KUNSTHARSEN, TEXTIEL EN VITAMINEN Wanneer wij een schepje suiker in onze thee, koffie of pap doen, dan beseffen wij niet van welk wonder lijk produkt we op dat moment ge bruik maken. Suiker is suiker en een synoniem voor zoet bij de meesten, maar weten we wel, dat suiker een wonderprodukt is, waarvan wij ge bruik maken om ettelijke andere be langrijke produkten te vervaardigen, waartoe wij zonder suiker niet in staat zouden zijn. Dat suiker gebruikt wordt om voedingsmiddelen te conserveren, is algemeen bekend, dat het verwerkt wordt in vele produkten als suiker werken, chocola, bonbons en dran ken om maar een voorbeeld te noe men, weten we allen, maar suiker is daarnaast in veel gevallen onont beerlijk bij de vervaardiging van kunstharsen, explosieven, kleurstof- MOET VORMINGSCENTRUM PER 1 JANUARI 1968 SLUITEN? Per 1 september van dit jaar zal het gebouw Manresa worden verla ten door het Noviciaat van de Je- zuiten. De Novicen zullen naar Den Haag en Amsterdam vertrekken. Het gedeelte van het huis dat tot nu toe als vormingscentrum kon worden gebruikt zal daarom per 1 september eveneens moeten sluiten. Dit omdat de huishoudelijke diensten met het Noviciaat worden opgehe ven. Op zichzelf zou dit nog niet tot sluiting aanleiding geven. De groot ste moeilijkheid is echter dat Man resa als Vormingscentrum nog te weinig op eigen subsidies kan steu nen. De staf van Manresa is evenwel door de eigenaresse in staat gesteld te blijven werken aan het tot stand komen van een goede financiële en bestuurlijke basis. Indien de bedoe lingen zullen slagen zal Manresa per 1 januari 1968 weer groepen kunnen ontvangen om in open gesprek te werken aan een gezonde ontplooiing van de samenleving in Noord-Lim burg. Er wordt gedacht aan vor mingswerk niet alleen voor de ka tholieken, maar veeleer op oecume nische grondslag. Wanneer er voor 1 januari niet voldoende perspectief zal zijn, zal dit mogelijk het einde betekenen van deze belangrijke voorziening op vor mingswerkterrein in dit gewest. fen, bloedplasma, vitaminen, ja zelfs textiel en nog vele andere produkten. Wij komen hierdoor tot de conclu sie, die overigens een grote waarheid inhoudt, dat het leven op aarde niet zonder suiker kan. Het is een beslist vitaal produkt. EEN SUIKERGESCHIEDENIS Uit Indië, het vaderland van het suikerriet, kwam de suiker naar Chi na omstreeks 800 v. Chr. Het ver breidde zich over Perzië, Arabië en Egypte, waarna Europa er mee in aanraking kwam. Geleidelijk ver overde het de rest van ons wereld deel, nadat eerst Spanje er mee ken nis had gemaakt in de strijd tegen de Muzelmannen. Toch duurde het nog vele honder den jaren, alvorens men in Europa tot het verbouwen van suikerriet overging. Natuurlijk beperkte de verbouw zich tot het zuidelijk deel van ons werelddeel. Van hieruit vond het zijn weg naar Amerika, is zeer nauw verbonden geweest met de sla vernij, want het waren de negers, die op de plantages werkten. Nadat de slavernij in Amerika verboden was, maakte de suikerrietbouw een ernstige crisis door en in deze negen tiende eeuw kreeg de bietsuiker zijn grote kans. DE BEETWORTEL Het was in 1747, dat de Duitser Markgraf er in slaagde suiker uit de beetwortel af te scheiden, maar zijn uitvinding vond niet de waardering waarop zij recht had. Het duurde nog ongeveer vijftig jaar alvorens men meer aanadcht aan dit proces ging besteden. Maar het publiek had een vooroordeel en vond de suiker van de beetwortel inferieur. De omstandigheden waren echter de beetwortelsuiker gunstig gezind. Er kwam steeds meer vraag naar suiker, het produkt werd in toene mende mate gebruikt in voedings- en genotmiddelen, terwijl men langza merhand ook tot de ontdekking kwam dat er nog andere mogelijkhe den in zaten. De rietsuiker maakte juist een ongunstige periode door, terwijl er tevens nog andere factoren een rol speelden en zo kwam de beetwortelsuiker er in. Omstreeks het begin van de twintig ste eeuw was meer dan de helft van de totaal over de wereld verwerkte suiker afkomstig van de beetwortel. OORLOGSSCHADE Nadat de V.S. wat meer orde had den geschapen in de onstabiele toe stand in midden-Amerika en hun macht uitbreidden over de Stille Oceaan, kreeg de rietsuiker een nieuwe kans. Langzaam ging zij in opmars en omstreeks het begin van Nieuw model Simca station-car voor zaak en ge zin. Uiterst praktisch, tevens luxueus. Garage A.F. LINDERS Venray Zuidsingel telefoon 04780 1593 of 1683 dealer voor Venray en Wanssum de eerste wereldoorlog stond zij ge lijk met de suikerbiet. In de eerste wereldoorlog kreeg de suikerbietencultuur een ernstige klap. In Duitsland werden bijna geen beetwortels verbouwd en de uitge strekte velden in Frankrijk werden tijdens de oorlog verwoest. Toch riep de wereld om suiker en het suiker riet haastte zich de opengevallen markten te veroveren. Natuurlijk heeft de beetwortel tus sen de eerste en tweede wereldoor log alle moeite gedaan om het ver loren terrein te herwinnen, maar het haalde niet meer dan 40 pet. van het wereldverbruik. Gedurende de twee de wereldoorlog en daarna heeft de bietsuiker kans gekregen weer gelijk te komen met haar concurrente, want de vraag naar suiker voor verschil lende doeleinden steeg ontzettend. VEEL MOGELIJKHEDEN Door de vlucht die de techniek nam, hand in hand gaande met de wetenschap, kwam men tot de ont dekking, dat suiker voor verschillen de belangrijke zaken bruikbaar was. Men kon er een alcohol van stoken, waarop motoren konden lopen en waarvan in de oorlog dankbaar ge bruik werd gemaakt. Met behulp van deze alcohol is men in staat synthe tische rubber te vervaardigen, ook de plastic danken hun zijn aan de suiker. De industriële suikeralcohol biedt nog meer mogelijkheden. Zij is zeer goedkoop en gemakkelijk te winnen en daardoor bijzonder ge schikt voor gebruik bij de vervaar diging van explosieven. Met behulp van deze vloeistof wordt tevens het glas gemaakt, dat bestand is tegen kogels en dergelijke. Zo wordt suiker direct of indirect gebruikt bij het vervaardigen van onder andere cement, benzine, peni cilline, papier, zeep, weefsels enz. De wereld heeft de suikermogelijk heden ontdekt en gezien dat deze stof niet alleen geschikt is om iets te zoeten, maar dat zij duizenden mo gelijkheden in zich bergt, waarvan techniek en industrie kunnen profi teren. Bovendien heeft suiker een groot voordeel op andere grondstof fen als olie en steenkool, dat zij al tijd in grote hoeveelheden gewonnen kan worden, zolang aarde en zon sa menwerken om de betreffende plan ten te doen groeien. Het is wel zeker, dat suiker ons in de toekomst nog meer diensten zal gaan bewijzen en wie weet hoe be langrijk dit produkt nog wordt, wan neer andere grondstoffenbronnen uitgeput raken en vervanging hier van noodzakelijk is. UITKERING BIJ EEN NIEUW STUK SOCIALE ZEKEREID Op 1 juli van dit jaar is een groot deel van ons aller sociale ver zekeringen gemoderniseerd, dat wil zeggen èn vereenvoudigd èn uitgebreid. Voor niet-ingewijden zo bleek ons in verschillende gesprekken is het nog steeds niet erg duidelijk welke belang rijke veranderignen zich eigenlijk hebben voltrokken. Daarom heb ben wij ons afgevraagd wat decntwikkelde Nederlandse staatsbur ger van deze beslist zeer belangrijke vooruitgang op maatschappe lijk gebied behoort te weten. Hieronder volgt een kort antwoord op die vraag. GROTE VERANDERINGEN Allereerst dit: het gaat hier om twee op elkaar afgestemde wetten," de veranderde Ziektewet en de nieu we Wet op de arbeidsongeschikt heidsverzekering (de W.A.O.). Dit moet men eerst goed tot zich door la ten dringen, anders blijft het voor een gewoon mens een onoverzichte lijk geheel. De Ziektewet gaf oorspronkelijk recht op uitkering als men door ziek te niet tot werken in staat was. Bij een bedrijfsongeval werd toen in de uitkering voorzien door de Ongeval lenwet. Van 1 juli af geeft de Ziektewet echter niet alleen uitkering bij ziek te, maar ook wanneer de arbeidson geschiktheid het gevolg is van een ongeval of gebrek. GEEN LOONGRENS Verder is de loongrens voor de Ziektewet vervallen, in het algemeen zijn nu alle werknemers verzekerd. Voorts is het maximum dagloon voor de berekening van de premie en van de uitkering verhoogd. Dit bedrag is thans vastgesteld op 77,(bij een vijfdaags-uitkerïngssysteem). Het uitkeringspercentage heeft geen verandering ondergaan: het ziekengeld is 80 pet. van het dagloon gebleven. Dat zijn alles bijeen genomen toch wel belangrijke wijzigingen. De Ziek tewet verleent thans uitkering onge acht de oorzaak van de arbeidsonge schiktheid. De Ziektewet kent geen loongrens meer, zodat vrijwel alle loontrekkenden, ongeacht de hoogte van hun inkomen, verzekerd zijn. Het maximumbedrag waarover pre mie wordt betaald en uitkering wordt gegeven is opgetrokken van 38,40 per dag tot 77,per dag. NA EEN JAAR En nu de gloednieuwe Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering. Deze nieuwe wet sluit aan op de zojuist besproken gewijzigde Ziekte wet. Nadat de Ziektewetverzekerde 52 weken ziektegeld heeft ontvan gen, krijgt hij wanneer hij dan nog steeds arbeidsongeschikt is recht op uitkering volgens de WAO. De Ziektewet is zogezegd het „voor portaal" van de W.A.O. De 52 we ken dat men eerst uitkering ingevol ge de Ziektewet onvangt, kunnen worden gezien als een „wachttijd" voor de W.A.O. Pas na dit eerste jaar gaan de doktoren van de hier voor opgerichte Gemeenschappelijke Medische Dienst (G.M.D.) zich inla ten met de sociaal-medische aspec ten van de betrokken arbeidsonge schiktheid. De beide wetten wij zeiden het reeds zijn geheel op elkander af gestemd. Alle werknemers beneden de 65 jaar, die verzekerd zijn inge volge de Ziektewet, zijn dat ook in gevolge de W.A.O. Voor de W.A.O. is er dus ook geen loongrens. Het ma ximumbedrag waarover premie be taald wordt en uitkering wordt ge geven is eveneens 77,per dag. WELVAARTSVAST De hoogte van de uitkering vol gens de W.A.O. hangt echter af van de mate van arbeidsongeschiktheid. De beoordeling hiervan ligt bij de G.M.D. De uitkeringen lopen uiteen van 10 pet. van het dagloon (bij 15 tot 25 pet. arbeidsongeschiktheid) tot 80 pet. van het dagloon (bij een ar beidsongeschiktheid van 80 pet. of meer). De W.A.O. en de Ziektewetuitke ring zijn welvaartsvast; d.w.z. dat wijzigingen in het algemene loonpeil worden verwerkt in het dagloon. De uitkering volgens de W.A.O. loopt door totdat de arbeidsongeschiktheid tot beneden de 15 pet. is gedaald of totdat de 65-jarige leeftijd is bereikt (dan krijgt men recht op A.O.W.) of totdat de verzekerde komt te over lijden. Voor alle reparaties (a. MARTENS Schoolstraat 30 Tel. 2309 de bank voor iederéén Er kwam een hele reeks getuigen voor bij de politierechter en hun ver klaringen wezen allemaal in de rich ting van een kleine jongen van am per 13, die gestolen moest hebben, Maar het diefje zelf stond niet te recht. Die zal nog voor de kinder rechter moeten komen. Nu wrong al leen zijn moeder zich voor het hekje in duizend bochten om de aantijgin gen te weerleggen. Het was een goed geproportioneer de huisvrouw, die het recherchewerk had verricht. „Ik miste geregeld geld uit m'n huishoudbeurs", vertelde aangedaan. „Eerst rijksdaalders, la ter ook tientjes. M'n eigen kinderen krégen het wel als ze wat vroegen, dus moest het iemand anders zijn die geregeld thuis kwam. Toen beseften we ons, dat deze jongen altijd met cadeautjes aankwam, dat hij veel geld uitgaf om friet en ijsjes te ko pen en heel veel snoep uitdeelde. En op een dag miste ik weer een tientje. Toen ben ik links en rechts eens gaan bellen „En ik miste een fiets sinds die knaap geweest was", zei de eigenaar van de friettent. En m'n zuster, waar die voor een boodschap moest we zen, miste ook geld uit de portemon- naie, die toen op tafel lag". Het werd een aaneenschakeling van kruimeldiefstalletjes, die ten slotte geleid hadden tot een bezoek aan de moeder van de vermoedelijke dader. Die bleek van al die escapares niet op de hoogte te zijn. „Kijk maar 's naar je eigen doch- ..ter, die heeft 't achter de ellebo gen", had ze geantwoord. „Die heeft bij mij gejat. Honderden guldens nog wel. Die zal ook de tientjes uit jouw geldkist gepikt hebben.'" Het hielp niet veel of de eerste moeder betoogde, dat de boze moe der de jeugdige dief onder eigen dak zou kunnen herbergen en dat juist dit nieuwe feit er op wees, dat haar zoontje zowel thuis als bij anderen stal. Eindelijk kwam de jongen thuis. Op de fiets. En natuurlijk betuigde hij bij hoog en laag zijn onschuld en schoof hij alles af op anderen. „Maar die fiets dan, waar die op aan komt, die heeft hij gestolen bij de eigenaar van de friettent", sprak de verbolgen klaagster. Dat leverde haar een fikse klap op van de „bele digde partij", plus een serie scheld woorden. En daarvoor stond de mamma van het diefje nu achter het hekje. „We wilden niet eens aangifte doen" verklaarden verscheidene ge tuigen. „Als die moeder maar d'r zoon onderhanden had genomen. Als ze maar gewaarschuwd was." „Nou komme ze 't mijn kind in de schoene schuive", schetterde de ver dachte. „D'r is helemaal niks beweze. Geen mens weet nog wie z'n kind gestole het." „Het staat intussen wel vast, dat de fiets is gestolen bij de eigenaar van de friteszaak en dat 't uw zoon was die daar op reed", zei de officier van justitie. „Bovendien hebt u nu bereikt, dat de kinderrechter de zaak in handen heeft genomen en dat uw kind wel naar een verbeteringsge sticht zal moeten. U had toch beter gedaan, de feiten die u werden voor gelegd, zelf eens te onderzoeken en pas dan uw conclusies te trekken. Hebt u achteraf geen spijt van die klap?" „Dat loeder het zich toch niet met mijn kinderen te bemoeie!" riep de mama terug, ,,'t Arme schaap krijgt toch al van iedereen de schuld." „Daar zal uw schaap het dan wel naar gemaakt hebben", dacht de of ficier en hij eiste wegens de ernst van het delict en de halstarrigheid van de verdachte, die nog niet voor rede vatbaar bleek, honderd gulden boete. „Welja", klonk het antwoord, „zo pikke ze nóg es honderd pop van je huishoudgeld." „Twééhonderd gulden dan", zei de politierechter ongeduldig en sloeg de hamer met zoveel kracht op de ta fel, dat de stukken er af sprongen. - Tijdens het afgelopen weekend ge beurden in Venray weer verschillen de verkeersongelukken. Op de krui sing Prins BernhardstraatOostsin gel werden de voorrangsregels niet in acht genomen waardoor een bot sing tussen de personenauto's be stuurd door de Venrayers C en K ontstond. Het bleef bij materiële schade. Waarschijnlijk door te hoge snelheid verloor de 22-jarige ver pleegster G. v. R. uit Ysselsteyn de macht over het stuur van haar Dafje in de bocht te Castenray en botste tegen een rechts van de weg staande boom. Naast ontvellingen bekwam de verpleegster snij- en schaafwon den, maar kon na verbonden te zijn naar huis worden vervoerd. Haar wagen werd totaal vernield. Op de kruising Pastoor Rutten- straatLangstraat werden de voor rangsregels niet in acht genomen en ontstond een aanrijding tussen de bromfiets bestuurd door J. J. uit Venray en de personenauto bestuurd door M. v. L. uit Helmond. Het bleef bij materiële schade. PAX CHRISTI GAAT OP SOLDATENKERKHOF WERKEN Dinsdag en woensdag hebben een aantal leden van de Pax Christi be weging Noord-Limburg zich ingezet bij werkzaamheden op het Duits sol- datenkerkhof te Ysselsteyn. Zij slo ten zich aan bij een groep van ruim 30 jongeren uit de omgeving van Wangen-Algau, welke daar op dat soldatenkerkhof in de aktie „verzoe ning over de graven heen" veertien dagen werkzaam zijn. Dinsdagavond had er in het ge meenschapshuis van Ysselsteyn een verbroederingsavond met discussie plaats. Het is voor de zesde maal dat Duitse jongeren op het Duits solda tenkerkhof werkzaam zijn, maar het is voor de eerste maal dat Neder landse jongeren zich bij deze aktie hebben aangesloten. \k§ A AAA A T Henseniusplein 4a nieuw tel. nr. 2607 Daarbij is uw was in plm. 1 uur schoon en kasldroog - Geopend van 'smorgens 7 uur tot 'savonds 9 uur, op zaterdag geopend tot 5 uur n.m. Iedereen die 'savonds voor 9 uur ('szaterdags 5 uur) binnen is, kan zijn was rustig afwerken.

Peel en Maas | 1967 | | pagina 5