De wondere
suikerwereld
arbeidsongeschiktheid
Boerenleenbank
Manresa
Politierechter
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
TA
Voor een
salarisrekening
Ongelukken
tijdens weekend
De consumentenbond zegt U'S TT MlJWITIHM I is voordeliger dan Automatisch thuis wassen
VRIJDAG 4 AUGUSTUS 1967 No. 31
ACHT EN TACHTIGSTE JAARGANG
P PEEL EN MAAS t
DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY
GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL 2727 GIRO 10S0652
ADVERTENTIEPRIJS 12 cl p. mm. ABONNEMENTS
PRIJS PER KWARTAAL 2.— (buiten Venroy 2-25)
MET BEHULP VAN SUIKER
MAAKT MEN:
BLOEDPLASMA,
BRANDSTOF,
EXPLOSIEVEN,
KLEURSTOFFEN,
KUNSTHARSEN, TEXTIEL
EN VITAMINEN
Wanneer wij een schepje suiker in
onze thee, koffie of pap doen, dan
beseffen wij niet van welk wonder
lijk produkt we op dat moment ge
bruik maken. Suiker is suiker en een
synoniem voor zoet bij de meesten,
maar weten we wel, dat suiker een
wonderprodukt is, waarvan wij ge
bruik maken om ettelijke andere be
langrijke produkten te vervaardigen,
waartoe wij zonder suiker niet in
staat zouden zijn.
Dat suiker gebruikt wordt om
voedingsmiddelen te conserveren, is
algemeen bekend, dat het verwerkt
wordt in vele produkten als suiker
werken, chocola, bonbons en dran
ken om maar een voorbeeld te noe
men, weten we allen, maar suiker is
daarnaast in veel gevallen onont
beerlijk bij de vervaardiging van
kunstharsen, explosieven, kleurstof-
MOET VORMINGSCENTRUM
PER 1 JANUARI 1968 SLUITEN?
Per 1 september van dit jaar zal
het gebouw Manresa worden verla
ten door het Noviciaat van de Je-
zuiten. De Novicen zullen naar Den
Haag en Amsterdam vertrekken.
Het gedeelte van het huis dat tot
nu toe als vormingscentrum kon
worden gebruikt zal daarom per 1
september eveneens moeten sluiten.
Dit omdat de huishoudelijke diensten
met het Noviciaat worden opgehe
ven. Op zichzelf zou dit nog niet tot
sluiting aanleiding geven. De groot
ste moeilijkheid is echter dat Man
resa als Vormingscentrum nog te
weinig op eigen subsidies kan steu
nen. De staf van Manresa is evenwel
door de eigenaresse in staat gesteld
te blijven werken aan het tot stand
komen van een goede financiële en
bestuurlijke basis. Indien de bedoe
lingen zullen slagen zal Manresa per
1 januari 1968 weer groepen kunnen
ontvangen om in open gesprek te
werken aan een gezonde ontplooiing
van de samenleving in Noord-Lim
burg. Er wordt gedacht aan vor
mingswerk niet alleen voor de ka
tholieken, maar veeleer op oecume
nische grondslag.
Wanneer er voor 1 januari niet
voldoende perspectief zal zijn, zal dit
mogelijk het einde betekenen van
deze belangrijke voorziening op vor
mingswerkterrein in dit gewest.
fen, bloedplasma, vitaminen, ja zelfs
textiel en nog vele andere produkten.
Wij komen hierdoor tot de conclu
sie, die overigens een grote waarheid
inhoudt, dat het leven op aarde niet
zonder suiker kan. Het is een beslist
vitaal produkt.
EEN SUIKERGESCHIEDENIS
Uit Indië, het vaderland van het
suikerriet, kwam de suiker naar Chi
na omstreeks 800 v. Chr. Het ver
breidde zich over Perzië, Arabië en
Egypte, waarna Europa er mee in
aanraking kwam. Geleidelijk ver
overde het de rest van ons wereld
deel, nadat eerst Spanje er mee ken
nis had gemaakt in de strijd tegen
de Muzelmannen.
Toch duurde het nog vele honder
den jaren, alvorens men in Europa
tot het verbouwen van suikerriet
overging. Natuurlijk beperkte de
verbouw zich tot het zuidelijk deel
van ons werelddeel. Van hieruit vond
het zijn weg naar Amerika, is zeer
nauw verbonden geweest met de sla
vernij, want het waren de negers,
die op de plantages werkten. Nadat
de slavernij in Amerika verboden
was, maakte de suikerrietbouw een
ernstige crisis door en in deze negen
tiende eeuw kreeg de bietsuiker zijn
grote kans.
DE BEETWORTEL
Het was in 1747, dat de Duitser
Markgraf er in slaagde suiker uit de
beetwortel af te scheiden, maar zijn
uitvinding vond niet de waardering
waarop zij recht had. Het duurde nog
ongeveer vijftig jaar alvorens men
meer aanadcht aan dit proces ging
besteden. Maar het publiek had een
vooroordeel en vond de suiker van
de beetwortel inferieur.
De omstandigheden waren echter
de beetwortelsuiker gunstig gezind.
Er kwam steeds meer vraag naar
suiker, het produkt werd in toene
mende mate gebruikt in voedings- en
genotmiddelen, terwijl men langza
merhand ook tot de ontdekking
kwam dat er nog andere mogelijkhe
den in zaten. De rietsuiker maakte
juist een ongunstige periode door,
terwijl er tevens nog andere factoren
een rol speelden en zo kwam de
beetwortelsuiker er in.
Omstreeks het begin van de twintig
ste eeuw was meer dan de helft van
de totaal over de wereld verwerkte
suiker afkomstig van de beetwortel.
OORLOGSSCHADE
Nadat de V.S. wat meer orde had
den geschapen in de onstabiele toe
stand in midden-Amerika en hun
macht uitbreidden over de Stille
Oceaan, kreeg de rietsuiker een
nieuwe kans. Langzaam ging zij in
opmars en omstreeks het begin van
Nieuw model Simca station-car voor zaak en ge
zin. Uiterst praktisch, tevens luxueus.
Garage A.F. LINDERS Venray
Zuidsingel telefoon 04780 1593 of 1683
dealer voor Venray en Wanssum
de eerste wereldoorlog stond zij ge
lijk met de suikerbiet.
In de eerste wereldoorlog kreeg de
suikerbietencultuur een ernstige
klap. In Duitsland werden bijna geen
beetwortels verbouwd en de uitge
strekte velden in Frankrijk werden
tijdens de oorlog verwoest. Toch riep
de wereld om suiker en het suiker
riet haastte zich de opengevallen
markten te veroveren.
Natuurlijk heeft de beetwortel tus
sen de eerste en tweede wereldoor
log alle moeite gedaan om het ver
loren terrein te herwinnen, maar het
haalde niet meer dan 40 pet. van het
wereldverbruik. Gedurende de twee
de wereldoorlog en daarna heeft de
bietsuiker kans gekregen weer gelijk
te komen met haar concurrente, want
de vraag naar suiker voor verschil
lende doeleinden steeg ontzettend.
VEEL MOGELIJKHEDEN
Door de vlucht die de techniek
nam, hand in hand gaande met de
wetenschap, kwam men tot de ont
dekking, dat suiker voor verschillen
de belangrijke zaken bruikbaar was.
Men kon er een alcohol van stoken,
waarop motoren konden lopen en
waarvan in de oorlog dankbaar ge
bruik werd gemaakt. Met behulp van
deze alcohol is men in staat synthe
tische rubber te vervaardigen, ook
de plastic danken hun zijn aan de
suiker. De industriële suikeralcohol
biedt nog meer mogelijkheden. Zij is
zeer goedkoop en gemakkelijk te
winnen en daardoor bijzonder ge
schikt voor gebruik bij de vervaar
diging van explosieven.
Met behulp van deze vloeistof
wordt tevens het glas gemaakt, dat
bestand is tegen kogels en dergelijke.
Zo wordt suiker direct of indirect
gebruikt bij het vervaardigen van
onder andere cement, benzine, peni
cilline, papier, zeep, weefsels enz.
De wereld heeft de suikermogelijk
heden ontdekt en gezien dat deze
stof niet alleen geschikt is om iets te
zoeten, maar dat zij duizenden mo
gelijkheden in zich bergt, waarvan
techniek en industrie kunnen profi
teren. Bovendien heeft suiker een
groot voordeel op andere grondstof
fen als olie en steenkool, dat zij al
tijd in grote hoeveelheden gewonnen
kan worden, zolang aarde en zon sa
menwerken om de betreffende plan
ten te doen groeien.
Het is wel zeker, dat suiker ons in
de toekomst nog meer diensten zal
gaan bewijzen en wie weet hoe be
langrijk dit produkt nog wordt, wan
neer andere grondstoffenbronnen
uitgeput raken en vervanging hier
van noodzakelijk is.
UITKERING BIJ
EEN NIEUW STUK SOCIALE ZEKEREID
Op 1 juli van dit jaar is een groot deel van ons aller sociale ver
zekeringen gemoderniseerd, dat wil zeggen èn vereenvoudigd èn
uitgebreid. Voor niet-ingewijden zo bleek ons in verschillende
gesprekken is het nog steeds niet erg duidelijk welke belang
rijke veranderignen zich eigenlijk hebben voltrokken. Daarom heb
ben wij ons afgevraagd wat decntwikkelde Nederlandse staatsbur
ger van deze beslist zeer belangrijke vooruitgang op maatschappe
lijk gebied behoort te weten. Hieronder volgt een kort antwoord
op die vraag.
GROTE VERANDERINGEN
Allereerst dit: het gaat hier om
twee op elkaar afgestemde wetten,"
de veranderde Ziektewet en de nieu
we Wet op de arbeidsongeschikt
heidsverzekering (de W.A.O.). Dit
moet men eerst goed tot zich door la
ten dringen, anders blijft het voor
een gewoon mens een onoverzichte
lijk geheel.
De Ziektewet gaf oorspronkelijk
recht op uitkering als men door ziek
te niet tot werken in staat was. Bij
een bedrijfsongeval werd toen in de
uitkering voorzien door de Ongeval
lenwet.
Van 1 juli af geeft de Ziektewet
echter niet alleen uitkering bij ziek
te, maar ook wanneer de arbeidson
geschiktheid het gevolg is van een
ongeval of gebrek.
GEEN LOONGRENS
Verder is de loongrens voor de
Ziektewet vervallen, in het algemeen
zijn nu alle werknemers verzekerd.
Voorts is het maximum dagloon voor
de berekening van de premie en van
de uitkering verhoogd. Dit bedrag is
thans vastgesteld op 77,(bij een
vijfdaags-uitkerïngssysteem).
Het uitkeringspercentage heeft
geen verandering ondergaan: het
ziekengeld is 80 pet. van het dagloon
gebleven.
Dat zijn alles bijeen genomen toch
wel belangrijke wijzigingen. De Ziek
tewet verleent thans uitkering onge
acht de oorzaak van de arbeidsonge
schiktheid. De Ziektewet kent geen
loongrens meer, zodat vrijwel alle
loontrekkenden, ongeacht de hoogte
van hun inkomen, verzekerd zijn.
Het maximumbedrag waarover pre
mie wordt betaald en uitkering
wordt gegeven is opgetrokken van
38,40 per dag tot 77,per dag.
NA EEN JAAR
En nu de gloednieuwe Wet op de
arbeidsongeschiktheidsverzekering.
Deze nieuwe wet sluit aan op de
zojuist besproken gewijzigde Ziekte
wet. Nadat de Ziektewetverzekerde
52 weken ziektegeld heeft ontvan
gen, krijgt hij wanneer hij dan
nog steeds arbeidsongeschikt is
recht op uitkering volgens de WAO.
De Ziektewet is zogezegd het „voor
portaal" van de W.A.O. De 52 we
ken dat men eerst uitkering ingevol
ge de Ziektewet onvangt, kunnen
worden gezien als een „wachttijd"
voor de W.A.O. Pas na dit eerste
jaar gaan de doktoren van de hier
voor opgerichte Gemeenschappelijke
Medische Dienst (G.M.D.) zich inla
ten met de sociaal-medische aspec
ten van de betrokken arbeidsonge
schiktheid.
De beide wetten wij zeiden het
reeds zijn geheel op elkander af
gestemd. Alle werknemers beneden
de 65 jaar, die verzekerd zijn inge
volge de Ziektewet, zijn dat ook in
gevolge de W.A.O. Voor de W.A.O. is
er dus ook geen loongrens. Het ma
ximumbedrag waarover premie be
taald wordt en uitkering wordt ge
geven is eveneens 77,per dag.
WELVAARTSVAST
De hoogte van de uitkering vol
gens de W.A.O. hangt echter af van
de mate van arbeidsongeschiktheid.
De beoordeling hiervan ligt bij de
G.M.D. De uitkeringen lopen uiteen
van 10 pet. van het dagloon (bij 15
tot 25 pet. arbeidsongeschiktheid) tot
80 pet. van het dagloon (bij een ar
beidsongeschiktheid van 80 pet. of
meer).
De W.A.O. en de Ziektewetuitke
ring zijn welvaartsvast; d.w.z. dat
wijzigingen in het algemene loonpeil
worden verwerkt in het dagloon. De
uitkering volgens de W.A.O. loopt
door totdat de arbeidsongeschiktheid
tot beneden de 15 pet. is gedaald of
totdat de 65-jarige leeftijd is bereikt
(dan krijgt men recht op A.O.W.) of
totdat de verzekerde komt te over
lijden.
Voor alle reparaties
(a. MARTENS
Schoolstraat 30 Tel. 2309
de bank voor iederéén
Er kwam een hele reeks getuigen
voor bij de politierechter en hun ver
klaringen wezen allemaal in de rich
ting van een kleine jongen van am
per 13, die gestolen moest hebben,
Maar het diefje zelf stond niet te
recht. Die zal nog voor de kinder
rechter moeten komen. Nu wrong al
leen zijn moeder zich voor het hekje
in duizend bochten om de aantijgin
gen te weerleggen.
Het was een goed geproportioneer
de huisvrouw, die het recherchewerk
had verricht. „Ik miste geregeld geld
uit m'n huishoudbeurs", vertelde
aangedaan. „Eerst rijksdaalders, la
ter ook tientjes. M'n eigen kinderen
krégen het wel als ze wat vroegen,
dus moest het iemand anders zijn die
geregeld thuis kwam. Toen beseften
we ons, dat deze jongen altijd met
cadeautjes aankwam, dat hij veel
geld uitgaf om friet en ijsjes te ko
pen en heel veel snoep uitdeelde. En
op een dag miste ik weer een tientje.
Toen ben ik links en rechts eens
gaan bellen
„En ik miste een fiets sinds die
knaap geweest was", zei de eigenaar
van de friettent. En m'n zuster, waar
die voor een boodschap moest we
zen, miste ook geld uit de portemon-
naie, die toen op tafel lag".
Het werd een aaneenschakeling
van kruimeldiefstalletjes, die ten
slotte geleid hadden tot een bezoek
aan de moeder van de vermoedelijke
dader. Die bleek van al die escapares
niet op de hoogte te zijn.
„Kijk maar 's naar je eigen doch-
..ter, die heeft 't achter de ellebo
gen", had ze geantwoord. „Die heeft
bij mij gejat. Honderden guldens nog
wel. Die zal ook de tientjes uit jouw
geldkist gepikt hebben.'"
Het hielp niet veel of de eerste
moeder betoogde, dat de boze moe
der de jeugdige dief onder eigen dak
zou kunnen herbergen en dat juist
dit nieuwe feit er op wees, dat haar
zoontje zowel thuis als bij anderen
stal. Eindelijk kwam de jongen thuis.
Op de fiets. En natuurlijk betuigde
hij bij hoog en laag zijn onschuld en
schoof hij alles af op anderen.
„Maar die fiets dan, waar die op
aan komt, die heeft hij gestolen bij
de eigenaar van de friettent", sprak
de verbolgen klaagster. Dat leverde
haar een fikse klap op van de „bele
digde partij", plus een serie scheld
woorden. En daarvoor stond de
mamma van het diefje nu achter het
hekje.
„We wilden niet eens aangifte
doen" verklaarden verscheidene ge
tuigen. „Als die moeder maar d'r
zoon onderhanden had genomen. Als
ze maar gewaarschuwd was."
„Nou komme ze 't mijn kind in de
schoene schuive", schetterde de ver
dachte. „D'r is helemaal niks beweze.
Geen mens weet nog wie z'n kind
gestole het."
„Het staat intussen wel vast, dat
de fiets is gestolen bij de eigenaar
van de friteszaak en dat 't uw zoon
was die daar op reed", zei de officier
van justitie. „Bovendien hebt u nu
bereikt, dat de kinderrechter de zaak
in handen heeft genomen en dat uw
kind wel naar een verbeteringsge
sticht zal moeten. U had toch beter
gedaan, de feiten die u werden voor
gelegd, zelf eens te onderzoeken en
pas dan uw conclusies te trekken.
Hebt u achteraf geen spijt van die
klap?"
„Dat loeder het zich toch niet met
mijn kinderen te bemoeie!" riep de
mama terug, ,,'t Arme schaap krijgt
toch al van iedereen de schuld."
„Daar zal uw schaap het dan wel
naar gemaakt hebben", dacht de of
ficier en hij eiste wegens de ernst
van het delict en de halstarrigheid
van de verdachte, die nog niet voor
rede vatbaar bleek, honderd gulden
boete.
„Welja", klonk het antwoord, „zo
pikke ze nóg es honderd pop van je
huishoudgeld."
„Twééhonderd gulden dan", zei de
politierechter ongeduldig en sloeg de
hamer met zoveel kracht op de ta
fel, dat de stukken er af sprongen. -
Tijdens het afgelopen weekend ge
beurden in Venray weer verschillen
de verkeersongelukken. Op de krui
sing Prins BernhardstraatOostsin
gel werden de voorrangsregels niet
in acht genomen waardoor een bot
sing tussen de personenauto's be
stuurd door de Venrayers C en K
ontstond. Het bleef bij materiële
schade.
Waarschijnlijk door te hoge
snelheid verloor de 22-jarige ver
pleegster G. v. R. uit Ysselsteyn de
macht over het stuur van haar Dafje
in de bocht te Castenray en botste
tegen een rechts van de weg staande
boom. Naast ontvellingen bekwam
de verpleegster snij- en schaafwon
den, maar kon na verbonden te zijn
naar huis worden vervoerd. Haar
wagen werd totaal vernield.
Op de kruising Pastoor Rutten-
straatLangstraat werden de voor
rangsregels niet in acht genomen en
ontstond een aanrijding tussen de
bromfiets bestuurd door J. J. uit
Venray en de personenauto bestuurd
door M. v. L. uit Helmond. Het bleef
bij materiële schade.
PAX CHRISTI GAAT OP
SOLDATENKERKHOF WERKEN
Dinsdag en woensdag hebben een
aantal leden van de Pax Christi be
weging Noord-Limburg zich ingezet
bij werkzaamheden op het Duits sol-
datenkerkhof te Ysselsteyn. Zij slo
ten zich aan bij een groep van ruim
30 jongeren uit de omgeving van
Wangen-Algau, welke daar op dat
soldatenkerkhof in de aktie „verzoe
ning over de graven heen" veertien
dagen werkzaam zijn.
Dinsdagavond had er in het ge
meenschapshuis van Ysselsteyn een
verbroederingsavond met discussie
plaats.
Het is voor de zesde maal dat
Duitse jongeren op het Duits solda
tenkerkhof werkzaam zijn, maar het
is voor de eerste maal dat Neder
landse jongeren zich bij deze aktie
hebben aangesloten.
\k§ A AAA A T Henseniusplein 4a nieuw tel. nr. 2607
Daarbij is uw was in plm. 1 uur schoon en kasldroog - Geopend van 'smorgens 7 uur tot 'savonds 9 uur, op zaterdag geopend tot 5 uur n.m.
Iedereen die 'savonds voor 9 uur ('szaterdags 5 uur) binnen is, kan zijn was rustig afwerken.