Oude archieven
vertellen veel....
j>
tri
(9,
p
p
p
p
ATEBE GARAGE N.V.
Tuintjes
S.V.V. MIEUWS
in \ymiay
SSS Overloon
(T
P>
P
a
s
O
K
tr
o
De
Ook een Kadett
dientaf en toe gecontroleerd
kilometerteller
herinnert u eraan.
de motor nooit.
Uw Opel Kadetten uw Opel dealer, twee die voor u klaar staan.
„De Boog"
De vier Peelgemecnten Bakel, Dcurnc. Asten en Mierlo hebben
indertijd een streekarchivaris aangesteld in de persoon van de heer
E. van Emstede. Hierdoor komen zij op de eerste plaats wat meer
te weten over de geschiedenis van hun eigen gemeenten, maar
hebben ook kans, als daarvoor de nodige geschikte archiefruimten
zijn gereed gemaakt, het oud-archief van plaats en streek weder
om in eigen bezit te krijgen. Deze worden en werden nu door de
Rijks- en andere archieven bewaard.
Dat zulk een archivaris vruchtbaar
werk kan doen, daarvan getuigt de
ze heer van Emstede, die sinds zijn
benoeming begonnen is met publi
caties van oude stukken, die hij in
de archieven van deze gemeenten
gevonden heeft. Daarbij wordt dan
tevens toelichting gegeven op in on
bruik geraakte woorden en benamin
gen. Zijn Varia Peellandiae Historiae
ex fontibus omvatten inmiddels al 4
delen. Ze geven de oude stukken van
Bakel en Milheeze, Deurne en Lies-
sel, Asten en Ommelen, terwijl als
laatste de stukken over Mierlo zijn
gepubliceerd.
En wie de moeite doet deze stuk
ken door te lezen en er eens wat
verder in te duiken, die ontdekt hoe
veel waardevolle geschiedenis daar
in vastgelegd is. En ontdekt ook
hoeveel oude en vertrouwde namen
eeuwen geleden reeds de mannen
droegen, die toen voor recht en wet
zorgen moesten.
Waarover gaan ze die stukken. De
meesten hebben betrekking op het
mijn en dijn. Ook de gemeenten van
die tijd lieten zich het kaas niet van
het brood halen, d.w.z. niet spotten
met hun gemeente-grenzen. Gemeen
tegrenzen, die echter dikwijls liepen
door het niemandsland van de Peel,
eene weeke moerassige streecke
landt is zoals die op oude kaarten
staan aangeduid. En zoek dan maar
uit waar de grenzen liggen, daar
kwamen dan allerlei autoriteiten aan
te pas en werden allerlei akten op
gesteld en zie nu na eeuwen komt
dat allemaal weer tevoorschijn. Ven
ray en Venrayers laten zich daarbij
niet onbetuigd, zoals blijkt uit dat
kostelijk procesverbaal opgemaakt
door vertegenwoordigers van Hel
mond, Bakel en Aarle over het stelen
door die van Venray van twee kud
den schapen. Venray claimde een
wijd grondgebied in de onherberg
zame Peel en toen de Brabanders
hier geen genoegen mee namen, pik
ten de Venrayers de Brabantse scha
pen. De Brabantse Peellanders lieten
het er niet bij want zij ontdekten
dat de Venrayse Peter Scheers of
Scheerders in Helmond nog een paar
hypotheken had uitstaan. Daar lieten
zij om de schapendieven te dwingen
het ging om een waarde van niet
minder dan 2700 guldens door de
gerechtsbode F. van Wullen uit Den
Bosch beslag op leggen. Soortgelijke
akties deden zich eveneens voor met
het plaatsen van bijenkorven door
de Venraysen op Brabants Peelterri-
torium. Gezamenlijk besloten daar
op stad en dorpen de advokaat Pal-
landt in de arm te nemen om het
taaie Venrayse ongerief aan het oor
deel van het hof te Roermond te on
derwerpen.
Het spreekt vanzelf dat het turf
steken in deze gebieden veelvuldig
aanleiding tot het uitvaardigen van
keuren zou geven, zoals in juni 1711
te Asten. Dat was een aangelegen
heid waarin de gemeyntmeesters en
de peelmeesters in actie kwamen.
Zo'n keur bepaalde ook het sloten
graven, verbood het „keutelen ofte
stront werpen in de broecken oft op
de groese". Het blijkt dat er ook vlas
geroot werd. Het blijkt voorts dat er
in geval van alarm (wij denken hier
aan brand) zeer tegoedertrouw ge
redeneerd werd bij de plicht tot
hulpverlening. Als de klok luidde
moest iedere man opkomen; luidde
de grote klok, „soo sal de stereksten
man uijtten huijse volgen", maar
luidden beide klokken dan moest al
le manvolk boven de twintig aantre
den op straffe van een halve ton
bier ten voordele van de gewilligen!
Deze As tense politieverordening
keerde zich ook tegen „die groote
arrogantie ende stoutheijt van de
jonckheijt" die de boomgaarden van
de buren plunderde op het motief
dat zij daar het tiendrecht op had
Drie guldens boete was de straf als
dat overdag gebeurde, maar als het
misdrijf 's nachts begaan werd volg
de rechtspleging „volgens de placcae-
ten ende geschreven rechten" die
toen blijkbaar zwaardere sancties
konden opleggen.
Zo zouden we nog een hele poos
door kunnen gaan met citeren.
Wat te zeggen van het volgende:
In het Landtrecht van het kerspel
Venray ontdekt de archivaris van
Emstede de bepaling hoe vastgesteld
moest worden of de eigenaar van 'n
goed wel bij zijn zinnen was als hij
het wilde overdoen aan een ander.
Artikel 16 luidde:
„Item die een goedt te raed aen
de handt heeft, ende wordt cranck
die en mach dat goet eenen anderen
niet overgeven ten zij dat hij soo
sterek is, dat hij mach gaen op des
Heeren straeten oft laet hem voeren
tot Rooy aenden steen bij de Linde
ende dan moet hij gaen sonder staeff
eenen schreede weegs."
Streekarchivaris van Emstede be
wijst dat ondanks het feit dat b.v.
een gemeente als Deurne, wiens ge
schiedenis door Ouwerling indertijd
verzameld is, toch nog veel onbe
kende historiestukken had, die soms
bepaald een nieuw licht wierpen en
werpen op de verledentijd van dit
Peeldorp.
We hebben in Venray het voor
beeld van deze peelgemeenten ge
volgd en sinds geruime tijd is Dr.
Camps als archivaris van Venray
aangesteld. Naast zijn gewone werk
wel te verstaanDaarom zal het
nog wel even duren voordat ook hij
tot publicatie zal overgaan. Als het
in dezelfde hoeveelheid is als zijn
Peellandse collega dan kan men in
Venray nog wat verwachten.
HISTORISCHE KLOK UIT
MILHEEZE GESTOLEN
In de nacht van donderdag op vrij
dag is een 250 kilo zware bronzen
luidklok van het Kerkplein te Mil
heeze gestolen. De uit 1486 dateren
de kerkklok is na de restauratie van
het waterstaatskerkje enige jaren
geleden op een houten bok gezet.
Het jaartal is met romeinse cijfers
in het brons gegrift.
Nu VW weer aktief schijnt te
worden, mag de vraag gesteld wor
den of ze een van haar oude initia
tieven weer tot nieuw leven gaat
wekken t.w. propaganda maken voor
goede en kleurrijke voortuintjes,
door middel van wedstrijden en het
uitloven van premies. De meesten
onzer hebben de vakanties er op zit
ten en zullen zelf ervaren hebben
dat juist de plaatsen met groen en
bloem het meest hun aandacht ge
trokken hebben. Nu de overheid
zelfs in reeds gekomen bestemmings
plannen niet de gelden vindt om de
groen-versiering, zoals dat heet, tot
een goed einde te brengen, moet ze
ker het ^particulier initiatief aange
spoord worden haar beste beentje
voor te zetten, opdat het weinige
wat er is, zo goed mogelijk wordt.
De eerste oefenwedstrijden na de
vakantie zitten er weer op. Ons eer
ste en tweede elftal hadden zondag
j.l. S.C.H. uit Nijmegen op bezoek.
Het eerste elftal behaalde een ro
yale 51 overwinning. Als we op
deze uitslag af moeten gaan, zou
men zeggen dat Venray de hele wed
strijd heer en meester is geweest,
Dit is echter niet het geval. De gas
ten hebben flink (en fel) tegenstand
geboden, maar bij hen ontbrak mees
tal het beslissende schot en boven
dien stond doelman Arts menig
maal door een fraaie redding doel
punten in de weg.
Och, een hoogstaande wedstrijd
is het niet geworden, daarvoor had
men eigenlijk te lang stil gelegen,
terwijl het team ook een flink aantal
jeugdige debutanten bevatte.
Een pluspunt menen we toch te
mogen vaststellen en dat is dat er
wat meer geschoten werd, hoewel
dit natuurlijk nóg veel meer moet
gebeuren. Er werd bij vlagen goed
gecombineerd, maar er zijn toch nog
steeds spelers die het spel te lang op
houden, waardoor andere spelers, die
een vrije positie hadden opgezocht,
vaak buitenspel komen te staan, of
wel tijdig weer een mannetje bij
zich krijgen. Sneller afspelen zal het
spel beslist ten goede komen.
We hebben gelukkig kunnen kon
stateren, dat de toekomst voor Ven
ray perspectieven kan bieden. De
debutanten speelden vrij aardig, al
kunnen we dan niet zeggen dat ze er
al allemaal zijn. Ze toonden zondag
echter de nodige durf en dat wil
vaak al heel wat zeggen.
O.i. was de wedstrijd dan ook zeer
nuttig. Men heeft thans nog de kans
om te gaan werken aan de foutjes
en tekortkomingen en als Venray
straks dan eens compleet uit kan ko
men dan zullen er beslist goede re
sultaten geboekt kunnen worden.
Ook de wedstrijd van het tweede
was de moeite waard. Ook hier nog
de gebruikelijke schoonheidsfoutjes.
In dit team speelden naast enkele
oud-le elfstalspelers ook enkele
jeugdspelers en als dit team wat
beter op elkaar is ingespeeld, dan
zullen we hier zeker nog veel van
horen.
De uitslag hier was 64 in het
voordeel van Venray 2.
A.s. zondag speelt Venray 1 een
oefenwedstrijd tegen een combinatie
van FC Venlo VW. Ook dit zal
weer een goede oefenpartij worden.
De wedstrijd begint om half drie en
wordt aan de Oostsingel gespeeld.
Voor opstelling verwijzen we naar
het publicatie-adres in de vitrine
van Dagbl. v. Nrd. Limburg.
De indeling van de diverse elftal
len, voor zover deze thans bekend
is, is als volgt:
3e klasse D:
Boxmeer
Milsbeek
Montagnards
Quick Boys '31
R.K.G.F.C.
Stormvogels '28
Tiglieja
V.C.H.
Venlose Boys
Venray
V.O.S.
Wanssum
Res. 2e klasse D:
Belfeldia 2
Blerick 3
Boxmeer 2
Helden 2
Megacles 2
Panningen 2
R.K.D.E.V. 2
Spel. Irene 3
Tiglieja 2
Venray 2
Wilhelmina '08 2
Wittenhorst 2
le klasse L:
BW '27 2
H.B.S.V. 2
Helden 3
IVO 2
Koningslust 2
Panningen 3
Reuver 2
RKMSV 2
Sparta '18 2
Spel. Irene 4
Venray 3
2e klasse S:
Brughusia
EWC 2
FCEB 2
Holthees 1
HRC '27 2
Montagnards 2
Oostrum 1
Resia 2
TOP '27 2
Venray 5
Wanssum 2
Kronenberg 2
2e klasse T:
America 2
Castenray
De Molenwiekers 2
Hegelsom 2
Leunen 1
Melderslo 2
Merselo
Meterik 2
RKLW 2
Venray 4
Wittenhorst 3
Ysselsteyn 2
De wedstrijd in Duisburg tegen de
overwinnaars van ons A-toernooi is
'door ons met 10 gewonnen. Er
werd door ons een goede wedstrijd
gespeeld en de overwinning op Blau
Weiss was zeer zeker verdiend.
A.s. zaterdag gaan wij naar Kes-
sel alwaar wederom getracht zal
worden de winst mee naar Venray
te brengen. De veteranen-ploeg van
Kessel beschikt echter over goede
spelers.
Vertrek vanaf Henseniusplein v.a.
om 16.30 uur.
De volgende spelers zijn aangewe
zen:
M. Gommans, Jo Gommans, Jan
Gommans, Hans Gommans, Toon
Swinkels, Jeu Arts, G. Poels, J. Cle-
vers, W. Clevers, M. Oymans, H. de
Bruyn jr., M. Beerkens, E. Sijbers.
Op de algemene jaarvergadering
van D.I.S., werd het bestuur aange
vuld met de heer H. Achten. Als
voorzitter werd herkozen H. Gom
mans. In de elftalcommissie werden
gekozen J. Joosten, R. Wolters en B.
van Dijk. Het oefenprogramma werd
ook meegedeeld. De eerste twee
wedstrijden zijn inmiddels al ge
speeld. Ook 't jeugdtoernooi kwam
aan de orde. In de A- en B-klasse
nemen zes elftallen deel, welke reeds
op zaterdag 29 juli begint; op zater
dag 5 augustus voor de A-elftallen
en zaterdag 12 augustus de wedstrijd
voor de veteranen in verband met
het 40-jarig jubileum op 18 augus
tus.
A.s. zaterdag spelen de veteranen
tegen Overloon.
NEDERLAAGTOERNOOI
SSS Overloon—EWC Well
SSS 1 speelde de laatste wedstrijd
tegen de 4e klasser EWC. Het werd
een goede wedstrijd met vele hoog
tepunten. De wedstrijd werd voor de
rust beslist: 12. Na de rust was
het SSS dat de toon aangaf, maar
kwam niet tot scoren. De stand bleef
12 in het voordeel van EWC.
SSS 3—De Willi's 4
Een aantrekkelijke wedstrijd waar
in SSS het beste van het spel had.
Er werd dan ook met ruime cijfers
gewonnen: 40. Hiermede bleef SSS
3 in dit toernooi onverslagen.
Uitslagen, tevens stand:
le klasse:
SSS 1Pr. Maria Beugen 15
SSS 1—EWC Well 1—2
SSS 1Vianen 33
SSS 1Horst America 50
2e klasse:
SSS 2—EWC 2
SSS 2H. America 2
1—3
2—4
SSS 2Vianen 2
SSS 2—Willi's 2
3e klasse:
SSS 3Excellent 1 Oploo
SSS 3America 3
SSS 3—Will's 3
SSS 3—WUli's 4
6—6
4—2
5-4
2—1
4—1
4—0
geeft 10 pet. korting
en alle veranderingen, gratis
VRACHTAUTO TEGEN
SPOORBOMEN
Maandagmorgen dacht de bestuur
der van de cementauto K. uit Horst
nog net door de neerdalende half-
automatische spoorbomen aan de
Mgr. Hanssenstraat te Oostrum te
kunnen rijden, maar vergiste zich in
de snelheid van de neerdalende
spoorbomen. Een der bomen werd
totaal vernield, de wagen licht be
schadigd. De spoorwegen kunnen nu,
totdat de spoorboom gerepareerd is,
er een extra mannetje bijzetten. De
rekening zal wel aan het bedrijf
worden gepresenteerd, terwijl voor
het niet voldoen aan het verplichte
stopgebod procesverbaal is opge
maakt.
DAMES BOTSTEN
Op de kruising Maasheseweg
Smakterveldweg werd maandag de
onderlinge afstand door de bestuur
sters van twee personenwagens, mej.
T. uit Meerlo en mej. J. uit Venray,
niet groot genoeg genomen en toen
een der dames afremde botste de
andere wagen daar tegenop. Behoor
lijke materiële schade.
BOTSING TUSSEN VRACHTAUTO
EN PERSONENWAGEN
Maandagmiddag lette de bestuur
der van de personenauto B. uit Erp,
onvoldoende op toen de vrachtauto
bestuurd door L. uit Ysselsteyn,
welke op de Wanssumseweg stopte.
De botsing welke volgde leverde be
hoorlijke materiële schade op.
De Opel Kadett heeft geen smeerpunten,
hoeft alleen maar om de 10.000 km
even gecontroleerd te wordenOlieverver-
sen om de 5000 km. En daartussendoor?
Gewoon rijden.... dag in dag uit. Daar
hèbt u de Kadett immers voor? Benzine
verbruik? Dat ligt ook aan de rijstijl....
maar er zijn heel wat Kadett-rijders die
héél voordelig rijden! U wilde immers
toch allang eens proefrijden? Waarom
dan niet metéénWij staan altijd voor u
klaar.
Dit biedt de OPEL KADETTgrote spoor
breedte, heerlijk rustige wegligging - 55 pk-
motor met een top van 130 km/u - 4 vol
ledig gesynchroniseerde versnellingen - geen
smeerpunten - olieverversen om de 5000 km
- keus uit: 2- of 4-deurs, met of zonder
schuifdak,DeLuxe-uitvoeringen - En reken
daarbij gerust op een flinke inruilwaarde
later!
Oude Oostrumseweg 4 Venray Tel. 2541
Off. GENERAL MOTORS DEALER
