Venrays experiment INGEZONDEN DE MULDER VERHUURT GOEDKOOP HEET WATER Venray en zijn diverse nationaliteiten Camps-Optiek VRIJDAG 9 JUNI 1967 No. 23 ACHT EN TACHTIGSTE JAARGANG EPEEL EN MAAS [fc DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY p p U R I AH \/nn UCMDAV ET KI niUICTDC VCM ADVERTENTIEPRIJS 12 ct p. mm. ABONNEMENTS- GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 2727 GIRO 1050652 VVCCADLrtU VUUR VCNKAT CIM U IV1 O I RCACIV PRIJS PER KWARTAAL 1.75 (buil.n V.nroy 2.—) Limburg herdacht het feit dat het 100 jaren geleden een Neder landse Provincie werd. Dit is „gevierd" met een plechtige bqeen- komst in Maastricht, waarop cok HJVL de Koningin aanwezig was maar voor het overige kan men bepaald niet zeggen, dat dit feit in Limburg zelf aanleiding geweest is tot bepaalde herinnerings festijnen of bjj eenkomsten. Afgezien echter van dit feit, komt onwillekeurig bij deze mededeling de gedachte naar voren, hoe het Venray in de voorbije eeuwen dan wel vergaan zal zijn, dat als klein onderdeel van de huidige provincie Limburg nogal wat heren en mees ters gekend heeft voordat het uit eindelijk een Nederlandse gemeente werd. We spraken hierover met de voor zitter van de Geschied- en Oud heidkundige Kring Venray, Pastoor Driessen uit Well, die meteen bereid was hierover wat meer te vertellen. HEEL OUD Het feit, dat enkele leden van de Geschied- en Oudheidkundige kring, aldus Pastoor Driessen, in deze con treien een unieke verzameling bron zen en stenen voorwerpen hebben gevonden, alsmede urnen, toont aan dat in de buurt van Venray reeds voor Christus geboorte mensen ge leefd hebben. Zowel in de Romeinse als in de daarop volgende Franki- sceh tijd is over Venray niets be kend. De naam Venray treffen we eerst aan als de Graaf van Geldern rond 1220 bepaalde rechten, die hij op de kerk van Venray had (pastoorsbe noemingen, zgn. belastingrechten) overdoet aan de Munster van Roer mond Toen hoorde dus de plaats Venray bij het Graafschap en het latere Hertogdom Geldern, dat op zijn beurt weer een deel was van het Heilige Roomse Rijk. In feite betekende dat, dat Venray toen Duits was. IN 1543 maakte Karei V daar een einde aan. Hij verovert mede het hertogdom Geldern en voegt daarmede Venray in de 17 verenigde Nederlanden. Daarmede is Venray Nederlands ge worden. Het is dezelfde Karei de 5e die gepoogd heeft de Vredepeel- twisten bij te leggen. Maar dat luk te hem niet. Maar lang duurt het niet, want de 80-jarige oorlog begint en als daar van het einde komt in 1648 bij de vrede van Münster dan komen we met Venray terecht in de zuidelijke Spaans Nederlanden. Nederland dus maar wel Spaans getint. In de 80-jarige oorlog kwam in deze contreien Maarten Schenk en consorten, maar uit het feit dat b.v. in Venrays kerk nog beelden te vinden zijn van 15001600 toont wel aan, dat Venray zelf van deze heren weinig te lijden heeft gehad. Aan de overkant van de Maas, in Bergen en andere plaatsen zijn deze heren heel wat harder te werk ge gaan. Daar zal men geen beelden van die tijd aantreffen. Die zijn verwoest en vernield. Maar als lid van de Spaanse Nederlanden werd ook Venray automatisch weer be trokken in de Spaanse successie oorlogen, die tot resultaat hadden dat Venray vanaf 1702 voorlopig weer Pruissisch en in 1715 zulks de finitief werden. De zoveelste maal dus van nationaliteit veranderd. NAPOLEON zorgde weer voor afwisseling. Rond 1800 werd Venray Frans, want hij lijfde het Pruissisch gedeelte van Geldern in bij het Franse keizerrijk, waaraan echter na zijn nederlagen bij Leipzig en Waterloo een einde Huurprijs per maand vanaf f. 5.65 Aansluiting heetwater-reservoir met 12 meter elektrische- en 10 meter waterleiding gratis. De Mulder verstrekt U graag alle inlichtingen. Levering via PLEM Albionstraat 43, Leunen, telefoon 1503 kwam. In 1815 bij het Wenercon gres dat Europa opnieuw indeelde, werd het Koninkrijk der Nederlan den gevormd uit het huidige Neder land, België en Luxemburg. Van Limburg werd toen Maas de grens met ten oosten daarvan een strook grond zover als een kanon van die dagen schieten kon. Deze nieuw ge vormde provincie, die feitelijk be stond uit delen en stukken van ver schillende graafschappen en hertog dommen als Kleef (Gennep), Opper- Geldern (Venray, Well, Helden), Gu- lick (Tegelen en Sittard) en de Vors tendommen Horn en Thorn, kreeg van koning Willem I ook toen eerst de naam Limburg naar een oude familiebezitting, die hij nog in Lu xemburg had liggen. Venray was dus weer eens Nederland. In 1830 is het weer eens hommeles en begin nen de Belgen aan de Belgische op stand, waarbij men tot doel had dat het huidige Nederlands Limburg bij België zou komen. BELGISCH DUITS NEDERLANDS Het tractaat van Londen in 1839 besliste echter dat het tegenwoordi ge Limburg bij Nederland zou blij ven. Het werd een ware koehandel, want de Belgen vroegen op hun beurt weer een compensatie voor dat „verlies". Ze kregen toen een stuk van het groothertogdom Lu xemburg, waarop de Duitse bond weer barre boos werd en op zijn beurt weer om compensatie vroeg. Dat had weer tot gevolg dat toen maar weer heel Limburg naar de Duitse bond ging en Venray was weer eens Duits. Het enige voordeel, als men dat zo noemen mag, was dat Limburg nu officieel Hertogdom Limburg ging heten. In 1866 viel de Duitse Bond uit een en dat had tot gevolg dat in 1867, nu 100 jaren geleden de koning van Nederland het hertogdom Lim burg voegde bij de 10 andere pro vincies van Nederland. Nederland dat toen dus bestond uit 10 provin cies en een hertogdom. In dat her togdom lag braaf en degelijk Ven ray, waar men aan de oudere gene ratie inderdaad nog trouwboekjes uitgaf (tot 1906) die vertelde dat Venray gelegen was in het hertog dom Limburg. Dat is de reden waar om we onae commissaris van de ko ningin nog altijd gouverneur noemen en waarom deze gouverneur bij het 100-jarig herdenkingsfeest in Maas tricht de Koningin aansprak met Hertogin van Limburg, een titel, die ze van haar voorvaderen inderdaad geërfd heeft. WEL MOEILIJK Het was niet gemakkelijk om Pas toor Driessen, die dit allemaal zo maar even uit zijn mouw schudt, zonder dat hij een of ander spiek briefje hoeft te raadplegen, bij te houden. De conclusie van dit alles is, dat Venray bij vele staten en rij ken heeft gehoord. Dat houdt in dat men meer wil weten over Venrays geschiedenis, die beslist de moeite waard is, aldus deze pastoor, dat men even goed de archieven in Pa rijs dient te raadplegen, als die in Madrid en dat men in de Duitse ar chieven waarschijnlijk veel meer over Venray zal vinden dan in welk Nederlands archief ook. Voor de ge schiedschrijver zijn deze nationali teitswisselingen natuurlijk bijzonder interessant (is daar bijv. nu nog steeds iets van terug te vinden in de volksaard), maar van de andere kant vraagt het een enorm speurwerk in vele vele, thans ook nog onbekende archieven. Dat te bevorderen is ook enigermate het doel van de Ge schied- en Oudheidkundige Kring Venray, die in zijn voorzitter een vurig geschiedkenner en propagan dist voor de historie heeft. NIEUWE KOERS IN OPLEIDING VOOR MISSIE Missieseminarie Mariannhill staat er op het bord voor Venrays jongste klooster aan de Westsingel, waar de Paters en Broeders van Mariannhill, alsmede „hun" jongens al weer enkele jaren wonen en werken. De vraag is of dat bord er nog lang zal staan. „Neen", zegt Pater Willems, de overste van dit klooster, „dat bete kent beslist niet dat wij het voor beeld van de Paters Franciscanen gaan volgen en Venray gaan verla ten (al duiken die geruchten telkens opnieuw weer op) maar wel dat we een iets ander koers gaan varen We zitten in zijn werkkamer als we op grond van geruchten eens een babbeltje maken over de toekomst van dit gebouw en nog meer over de toekomst van zijn bewoners. MISSIE VOOROP Pater Willems vertelde aldus: „Wij Marianhillers zijn missiona rissen en dat betekent dat bij ons al het werk gericht is op de Missie. Ook het werk van de paters en broeders in het Venrays Mariann hill, waar ze immers tot op heden toekomstige priesters en broeders vormden voor het werk in de mis sie De vraag is echter of dat door moet gaan in de vorm, die we tot heden kennen, namelijk zorgen dat jongelui hun gymnasium afmaken, dan naar het noviciaat gaan en dus feitelijk al intreden in een orde of congregatie, dan theologie, dan filo sofie doen, waarna de piresterwij- ding volgt, waarop weer een missie opleiding en aanwijzing van de mis sie. In feite komt dat er op neer dat een jongeman op zijn 18e of 19e jaar beslissingen moet nemen, waarvan hij misschien de draagwijdte dan nog niet overzien kan. Datzelfde geldt ook voor een broe der-missionaris, die hier een vak leert, in een noviciaat komt en daar mede ook weer in een orde en dan naar de missie kan worden uitge zonden. BROEDERS-OPLEIDING NAAR VENRAY Nu in Arcen de broeders-oplei ding van de Mariannhillers komt te vervallen en naar Venray wordt overgebracht, bovendien de SVD'ers uit Deurne gevraagd hebben om ook de broederopleiding naar Venray over te mogen brengen, hebben wij en met ons anderen, wederom de vraag gesteld: moeten we op de oude voet voortgaan of moeten we een andere weg kiezen. Moeten we er geen instituut van maken voor jongelui, die iets voelen voor de mis sie of voor ontwikkelingshulp, zon der dat nu daar direct aan verbon den wordt dat ze dan ook priester of broeder moeten zijn. ACCENT KOMT ANDERS LIGGEN Zou het niet denkbaar zijn b.v. dat een jongeman hier het gymna sium volgt, profiteert van de levens gemeenschap van dit internaat, (dat zich ook als doel zal stellen betere en grondige informaties te geven over alle missiegebieden) en na het beëindigen van zijn gymnasiale stu die aan de universiteit theologie gaat studeren. Hij stelt dus een eventuele beslissing over intrede in een congregatie of orde uit, tot hij wat ouder is en kan eventueel zelfs zijn studie in het missiegebied van zijn keuze voortzetten. Hij leert dan meteen de talen en kan daar pries ter gewijd worden en intreden in die orde, die hem het beste bevalt. Of hij blijft leek, maar zet zich even goed een bepaald aantal jaren in voor het ontwikkelingswerk. Kan datzelfde ook niet voor an dere jongelui, die hier een vak ko men leren, en als ze 20 jaren zjjn en al dat vak hier hebben uitge oefend eerst eens een jaar of drie naar een bepaald missiegebied gaan, alvorens ze beslissen broeder te wordenZouden ze dat niet wensen, kunnen ze even goed dank baar werk doen in de missiegebieden als leek. OOK GEBREK AAN LEKEN Er is een bureau Missiepersoneels- voorziening opgericht in samenwer king met verschillende andere mis sionerende orden. Dat bureau heeft een enquête gehouden wat verschil lende missiebisschoppen aan mensen nodig hebben. Daaruit is wel geble ken dat naast priesters en broeders ook de leken welkom zijn, of dat nu economen zijn of metselaars, onder wijzers of timmerlieden. Deze men sen kunnen machtig veel werk doen, wat anders door priesters of broe ders gedaan wordt. Maar tot heden hebben ze weinig kansen gekregen en zijn er feitelijk geen opleidings instituten voor. In mei j.l. heeft dit bureau een soort team naar Nieuw Guinea ge zonden van leken, bepaalde noden van een missiebisschop aldaar zullen trachten op te lossen. Missiewerk wordt nog meer dan in het verleden ontwikkelingswerk en daarbij kan WILDERNIS Geachte redaktie, Wie de flats tussen Merseloseweg en Kempweg midden in het onkruid en de rommel ziet liggen, die vraagt zich toch wel af, of dat nu een van de nieuwe wijken is. Wat paaltjes met draad, wat onkruid of een lege vlakte, ziedaar de omgeving van de nieuwe flats en bejaardenwoningen. Kan daar nu beslist niets aan ge daan worden. Per slot van rekening betalen we er toch ook huur voor. Antw. Redaktie: Of in de huur voor de flats in West inderdaad een bepaald aandeel zit voor het nog altijd aan te leggen groen is iets wat we wagen te be twijfelen. Maar dat is ook geen punt van discussie. Er schijnen nog altijd mensen te zijn, die niet weten, dat voor de groen-versiering, ook van deze flats, al lang een plan is opge zet. Een plan dat echter door het ontbreken van geld niet uitgevoerd kan worden. Zowel gemeente als de daarboven gestelde instanties zijn van mening dat het beschikbare geld op dit moment beter voor andere en noodzakelijkere dingen uitgegeven moet worden, al wordt zeker be treurd dat juist deze omstandigheid Een zorgeloos, zonnig gezicht! Elke donkere bril is nog geen goede zonnebril I Vergelijkt U maar. En ontdek, hoe een echte zonnebril U een zorgeloze kijk op de zomer geeft. Een veilige bril. Veilig in de auto. Aangenaam in alle omstandigheden. En ook Uw omgeving ziet U anders. Modieuzer aantrekkelijker... Zie ook onze Polaroid kollektie. GROTESTRAAT 14a-VENRAY men leken beslist niet missen. NIEUWE VORM Dat is voor ons dus aanleiding ge weest om dit spècifieke missiesemi narie een veel bredere basis te ge ven. We willen namelijk er een in stituut van maken, waar jongelui, die iets voelen voor missie- of ont wikkelingswerk in het algemeen, een plaats kunnen vinden. Al naar hun kwaliteiten en voorkeuren kun nen ze in Venray gymnasiaal onder wijs volgen, de HBS, de LTS, even tueel later UTS en HTS en daar naast profiteren van de vorming, die uitgaat van een levensgemeenschap op een modern internaat. Een inter naat, dat zoals boven al gezegd is, ook ten doel heeft grondige infor matie te gaan geven over de missie- en ontwikkelingsgebieden. Missie en ontwikkelingshulp komen dus voor op te staan, terwijl de priester- en broederopleiding feitelijk naar een ander plan geschoven worden. EXPERIMENT In het komende schooljaar willen we hiermede gaan beginnen. Naast de jongelui, die het klooster reeds bewonen, komen ook de jongelui uit Arcen, die daar de broederopleiding maakten, naar Venray, terwijl ook van de SVD uit Deurne jongelui naar Venray zullen komen om aan dit experiment deel te nemen. Wel licht hebben ook jongelui uit Ven ray zin om hieraan deel te nemen en een stuk van hun leven in te zet ten voor het ontwikkelingswerk. Ook zij kunnen op Mariannhill te recht. Wat het worden zal, leert de toe komst. Maar op Mariannhill hoopt men hiermede bij te kunnen dragen tot het lenigen van de grote nood, die op zo velerlei terrein nog heerst in de wereld. En wil men ook de leek de kans geven voor een inzet, waarvan niet alleen anderen, maar ook hijzelf rijker kan worden. de afwerking van dit uitbreidings plan doet stagneren. Van de andere kant willen we toch ook een suggestie naar voren bren gen, die wellicht deze zaken ook eens anders stelt. De suggestie namelijk dat de bewoners van flats op de een of andere manier eens de han den uit eigen mouw zouden steken en zelf zouden zorgen voor de „ver siering" in overleg met gemeente werken. Dat zou de gemeenschaps zin van de bewoners van bepaalde flat-gebouwen alleen maar kunnen versterken, men kreeg een uitste kende vrijetijdsbesteding, men zou ervaren, dat vele handen licht werk maken en men zou een gemeen schapsdaad stellen, die niet alleen voor eigen wijk, doch voor heel Ven ray als voorbeeld kon dienen. We geven deze suggestie graag door, ook al omdat men er tegen woordig heel gauw bij is om alles maar op de gemeente te schuiven, die toch al aan handen en voeten gebonden is. De zelfwerkzaamheid, zoals dat heet, kan er alleen door gediend wordenDe vraag is of men even vlug met de schop is, als met de pen BEKENDAMAKING In Venray en omstreken schijnt er hier en daar de misvatting te be staan dat in verband met de ophef fing van 't patersklooster de Fran ciscaanse missiezorger hier ook 't bijltje neer zou leggen. Niets is min der waar, al is de kwestie rond werk en bergruimte dan nog niet rond. Onze missieaktiviteiten gaan in 't algemeen gewoon door. In het bij zonder degenen die van ons een missiebusje hebben, zou ik willen vragen nog wat geduld te hebben. Vooral mede door de wankele ge zondheid van ondergetekende is ons werk hieromtrent de laatste jaren hier en daar wat in de verdrukking gekomen. Voor uw grote missieliefde waar door U zo ontzaggelijk veel hebt bijgedragen in de hulp aan onze 400 Nederlandse franciscaanse mis sionarissen (waaronder heel wat Venrayers) zijn wij U allen zeer dankbaar. Wij hopen, dat U ons in de toe komst zult blijven helpen, al zal dan in de komende jaren 't missiethuis- frontwerk wel enigszins gewijzigd worden in verband met de plannen van de pas benoemde nationale missieraad. Wij berichten U daar nog nader over. Pater LEBUINUS DEBETS Missiepater Venray IS CULTUUR STUNTWERK? Overal zijn er zingende mensen; heel simpel probeert men z'n stem in het bad, op de fiets of op de bouwplaats. Ook vindt men ze in de zangkoren verenigd. Alleen al in Nederland bestaan er meer dan 3000 koren. Mensen, die in koorverband met een vernieuwing aan zichzelf bezig zijn door middel van een doodge wone werkelijke repetitie. Mensen die middels hun zang contacten leg gen naar buiten, vriendschapsban den aanknopen, vasthoudend aan één der veel draden van de grote bol die Cultuur heet. Venray bezit ook enkele koren, parochiële kerkkoren en koren die op zichzelf staan. Bijzondere aan dacht hebben de Zangertjes van St. Frans in verband met hun uitver kiezing om naar Rome te gaan. Een uitverkiezing op uitnodiging, let wel! En nog wel als enigst koor uit Nederland. Een uitverkiezing nog maals, die hen gelijk stelt met heel bekende jongenskoren ter wereld zoals de Wiener Sangerknaben, de Regensbürger Domspatchen, Les Pe tit Chanteurs de la Croix au Bois en vele anderen. Wat zou Venray niet trots moeten zijn op deze jongens en hun bekwa me dirigent de heer BuysVenray en ook onze gehele streek krijgt door deze grootse manifestatie in Rome, waar onze jongens Venray hoog zul len houden, een frisse en krachtige impuls ter intensivering van de mu ziekbeoefening. Het behoeft voor ingewijden waar achtig geen betoog, dat dit wel eens nodig is. Moge dit gebied na de oor log al economisch en sociaal een beter gezicht hebben gekregen, feit is, dat het rijke land van de muziek voor een groot deel van onze bevol king een „terra incognito" is geble ven. Wij kunnen ons als grotere broers van „De Zangertjes" niet aan de in druk onttrekken dat Venray deze uitverkiezing niet geheel op zijn waarde kan schatten. Getuige het gemeenteraadsverslag in de plaatse lijke en regionale couranten naar aanleiding van het verzoek om een subsidie uit de gemeentekas ten be hoeve van de reis naar Rome. Al de liefde voor de zang en mu ziek, alle inspanning om tot pres taties te komen, ja alle vrijetijdsbe steding in het kader van cultuur beleving werd in de Raad gedood verfd met het woord „stuntwerk". Gelukkig zijn er in Venray nog wel andere opvattingen en mensen, die de koorzang in 't algemeen een warm hart toedragen! Gelukkig zijn de culturele vereni gingen in Venray niet afhankelijk van mensen zoals een raadslid, die bovengenoemd woord noemde en daarmee meende zijn zetel in de raad te moeten gebruiken om zijn per soonlijke mening en idee te mogen spuien, maar in werkelijkheid zijn stoel op scherp heeft gesteld. Ondanks alle „stuntwerk" gaan de zangertjes dóór en komen in Ven ray terug met een prachtig resul- taalt. Ook ondanks alle stuntwerk bestaat er in Venray een Mannen koor bijna 60 jaar en kan nog bo gen op goede resultaten, al is 't dan niet in Venray-zelf. Een goed pro feet is in zijn eigen land nooit ge- eerd. Maar we zingen en blijven dit doen en het maakt ons blije mensen. Wij gunnen de Zangertjes de pret en vergezellen hen in onze gedach ten. En we zouden de Venrayse be volking op willen roepen de akties te steunen en op 18 juni a.s. naar de schouwburg te komen, waar de slot- avond van de aktie, welke is gevoerd om de jongens in staat te stellen naar Rome te gaan, wordt gehouden. Ook wij, „stuntelige mensen", zijn er bij, ondanks de krakende stoel in de gemeenteraad. Bestuur Venrays Mannenkoor NIEUWS UIT VENRAY EN OMGEVING Zondagsdienst Kuisartsen van zaterdagmiddag 12 uur tot zondagnacht 2 uur DR. VAN THIEL Patersstraat 30 Telefoon 1887 Uitsluitend voor spoedgevallen I ZIEKENAUTO Bel 04780-1593 b.g.g. 2110 ZONDAGDIENST PAROCHIE GEESTELIJKEN VENRAY-KOM PATER SERAPHINUS ELSCHOT Leunseweg 1 - Tel. 1973 bij geen gehoor 2337 De zondagdienst duurt van zon dagmorgen tot maandagmorgen 8 u. ZONDAGSDIENST GROENE KRUIS ZR. J. JANSSEN Albionstraat 15. Leunen - Tel. 1361 GROENE KRUIS ZUIGELINGENBUREAU kerkdorpen van 2—3 uur Maandag: Oostrum, Leunen, Helde. Veulen. Dinsdag: Oirlo, Castenray, Merselo, Smakt. ZONDAGSDIENST VERLOSKUNDIGEN Vroedvrouw Stevens-Heinen Merseloseweg 23 - Venray Tel. 1152 (04780) b.g^. 1061 GESLAAGD Op het te Sittard gehouden exa men slaagde de heer J. Verstappen uit Oirlo voor 't diploma Mulo B. Aan het R.K. Lyceum voor Jon gens te Venray slaagden op 3 juni j.l. de volgende kandidaten: Afdeling Gymnasium A: A. Aerts, Venray; P. van den Berg Overloon; Th. de Bruijn, Oeffeit; A. Claessens, Oirlo; Fr. Coopmans, Venray; H. Creemers, Merselo; J. Custers, Venray; P. Custers, Venray; N. Draaisma, Bolsward; M. v. Gend, Venray; P. Hendriks, Wanroy; G. Hoogeboom, AarlanderveenC. Hou- dijk, Soest; G. Houwen, Venray; P. Litjens, Horst; P. van der Mast, Vierlingsbeek; H. van Mil, Over loon; H. van Schijndel, Nijmegen. Afdeling HBS A: J. Bastiaans, Venray; A. Bouw- mans, Wanroy; M. Comelissen, Leu nen; J. Ebberink, P. Halmans, J. Heesbeen, H. Jacobs, allen Venray; H. Janssen, Horst; J. van Kempen, Zeist; F. Kuypers, Blitterswijck; F. op de Laak, Horst; A. van Lierop, Venray; P. Peeters, Venray; J. Pe ters, Wychen; Ca Ruijters, Venlo; P. Schwachöfer, Venray; P. Speijcken, Horst; A. Cremers, Overloon; F. Hermans, Blitterswijck; C. van Hest, Venlo; G. Heitbrink, Lemelerveld; J. Kroeze, Hengelo; M. Lerou, Venray; P. aMnders, Horst; G. Peters, Ven horst S. Pijpers, Broekhuizen; G. Rutten, Venray; J. Scholten, Venray; Th. Schrooten, Venray; J. Spee, Venray; B. Vollenberg, St. Anthonis; G. de Vries, Venray.

Peel en Maas | 1967 | | pagina 1