Fa. STRIJBOSCH
Hervorming
van het kiesstelsel
Plattelands j ongeren
uit Tilburg in Venray
Tentoonstelling
in het
Cultureel
Centrum
Politierechter
TRIUMPH automobielen
JOHN DEERE
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
VRIJDAG 10 MAART 1967 No. 10
ACHT EN TACHTIGSTE JAARGANG
PEEL EN MAAS fc
DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY
GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL 1512 GIRO 1050652
ADVERTENTIEPRIJS 12 cL p. mm. ABONNEMENTS
PRIJS PER KWARTAAL 1.75 (buiten V.nroy 2.-)
ONDER INVLOED VAN DE JONGSTE VERKIEZINGEN
Evenredige vertegenwoording heeft ook nadelen
De Tweede Kamer-verkiezingen hebben wel aangetoond dat de
voorstanders voor een verandering van ons kiesstelsel blijkbaar
zoveel indruk gemaakt hebben, dat andere partijen er nu serieus
over gaan denken. D'66 wil b.v. het aloude districtenstelsel in ere
herstellen, omdat dat de band tussen kiezer en politicus zou kun
nen versterken. In de komende regeringsperiode zal hierover on
getwijfeld lang en breed worden gesproken, zodat het zin heeft
eens na te gaan wat de voor- en nadelen van het districtenstelsel
zijn en of de evenredige vertegenwoordiging, waarop ons kies
stelsel thans is gebaseerd, de wil van het kiezersvolk wel haar
fijn weergeeft.
HALVE EEUW EVENREDIGE
VERTEGENWOORDIGING
Artikel 91 van de Grondwet be
paalt dat de Tweede Kamer bestaat
uit 150 leden, gekozen op grondslag
van evenredige vertegenwoordiging
binnen door de Wet te stellen gren
zen. Sinds 1956 bestaat de Tweede
Kamer uit 150 leden (voordien 100),
maar de evenredige vertegenwoor
diging dateert uit 1917 en vervangt
sindsdien het districtenstelsel omdat
men de nadelen daarvan groter ach-
te dan de voordelen.
Dit stelsel behelsde, dat elk dis
trict één afgevaardigde kiest. Maar
meestal waren er wel 5 of 6 groe
pen in zo'n district, die een kandi
daat wilden stellen. Het was dus
noodzakelijk, dat er van te voren af
spraken werden gemaakt tussen de
groeperingen, die niet al te ver van
elkaar afstonden om eikaars kandi
daten te steunen. In vele gevallen
werd het geven en nemen: jullie
groep in dit district een kandidaat
en de onze in dat
Maar desondanks bleven er grote
groepen, die onvoldoende aan bod
kwamen, en de kans was altijd aan
wezig, dat een minderheid van de
kiezers de meerderheid van de ka
merzetels verwierf. Daarom kondig
de koningin Wilhelmina in 1913 'n
nieuwe grondwetsherziening aan, de
kiesrechthervorming betreffende.
Deze herziening kwam hierop neer,
dat. het districtenstelsel zou worden
vervangen door 't stelsel van even
redige vertegenwoordiging. In 1917
werd deze grondwetswijziging van
kracht.
RESTZETELS
Nu wordt het systeem van even
redige vertegenwoordiging meestal
als ideaal voorgesteld, omdat iedere
groep een kans krijgt. In de prak
tijk is dat niet altijd het geval. Het
is immers bijzonder onwaarschijn
lijk dat elke partij precies x of y
maal de kiesdeler haalt. Bij kleine
partijen bestaat een grote kans, dat
ze de kiesdeler niet halen. Dat is
ook bij de laatste verkiezingen ge
bleken, toen de Noodraad, C.D.U. en
Ongehuwdenpartij slechts heel wei
nig stemmen te kort kwamen. De
restzetels verdwenen naar de grote
partijen.
VAARZEN ALS GEVONDEN
VOORWERPEN AANGEMELD
Nog altijd zit de rijkspolitie in het
Land van Cuyk met enkele gevon
den voorwerpen, t.w. enkele vaar
zen, ieder een waarde van om en
nabij de 1.000 gulden.
Reeds enkele maanden geleden
werd aangifte gedaan van het vin
den van drie vaarzen in Oefelt en
Sambeek. Geen verliezers hebben
zich gemeld en ten einde raad heb
ben de respectievelijke gemeentebe
sturen de vaarzen maar verkocht.
Het geld staat netjes op een spaar
bankboekje geboekt en als straks
eventueel de rechtmatige eigenaar
zich komt melden krijgt hij het be
drag van de verkoop.
Thans zijn weer twee meldingen
bij de Rijkspolitie binnen gekomen,
nu in Haps.
In de kringen van de landbouw
organisaties is aangedrongen op
meer bekendheid aan deze vondsten.
Anders zullen ook deze weer ver
kocht worden. Juridisch is dat mo
gelijk omdat anders voergeld betaald
zal moeten worden welke kosten na
enkele maanden meer bedraagt dan
de waarde van het dier.
In 1963 kreeg de KVP 50 zetels,
dat is dus precies 1/3 van het totaal
aantal zetels. Maar toch had deze
partij niet 33,3 procent van het to
taal uitgebrachte aantal stemmen
Dat was slechts 31,9 procent. In '59
behaalde het Gereformeerd Politiek
Verbond met 0,67 procent van de
stemmen de kiesdeler niet. De Par
tij van de Arbeid kreeg toen de rest
zetel, iets wat de gereformeerde
stemmers nu niet wilden.
Een tweede nadeel van de even
redige vertegenwoordiging is het
groot aantal partijtjes. Men behoeft
immers maar 1 p.cent van de stem
men te veroveren om een kamerze
tel te behalen. Direct al bij de ver
kiezingen in 1918 kwamen er 16 par
tijen in de Kamer, waarvan 7 met
slechts één afgevaardigde. Al te on
bezonnen kandidaatstellingen tracht
men sinds 1935 door middel van een
borgsom af te schrikken 1000 per
kieskring). Nietemin werd bij de
jongste verkiezingen met 20 partij
en een na-oorlogs record bereikt.
COMBINATIE
Een derde nadeel van de evenre
dige vertegenwoordiging is dat de
band tussen kiezer en gekozenen
veel slapper is. De naam van de
aanvoerder van de lijst waarop men
stemt, kent men doorgaans wel van
de televisie. Maar no. 2 van die lijst
kent men vaak al niet meer. An
derzijds weten de parlementsleden
veel te weinig over wat in de diver
se streken van het land onder de
kiezers leeft. Daarom is er over de
werking van de evenredige verte
genwoordiging een gevoel van onbe
hagen ontstaan, dat ook niet weg
genomen wordt door bliksembezoe
ken van bepaalde equipes.
Maar, hervorming van het kies
stelsel is niet eenvoudig. Ook het
districtenstelsel kent immers zijn
nadelen. Bovendien zou 2/3 van de
Kamer een grondwetswijziging op
dit punt moeten goedkeuren, en al
leen van D'66 en de P v d A is op 't
ogenblik bekend dat zij voor her
vorming zijn. Mógelijk zullen KVP
en ARP zich hierbij nog aansluiten
en dan zou men met 101 stemmen
net 2/3 meerderheid kunnen halen.
Het zou ook aanbeveling verdie
nen een soort compromis tussen het
districtenstelsel en de evenredige
vertegenwoordiging te sluiten. Bij
voorbeeld door de helft van de Ka
mer volgens het districtenstelsel en
de helft volgens evenredige verte
genwoordiging te kiezen. Men com
bineert dan de voordelen van beide
systemen. Een dergelijke combinatie
kent men in de bondsrepubliek en ze
zou voor ons land ook te overwegen
zijn.
Een zeventigtal plattelands jongeren
van de kring Tilburg waren af ge
lopen weekend te gast bij de kring
Venray van de MBL.
Nadat de jongeren op vrijdag
avond in zaal de Ruif te Oirlo wa
ren ontvangen kregen ze gastgezin
nen toegewezen.
Zaterdagmorgen kon voorzitter de
Rijck van de JBTB-jongeren niet
alleen de fris en monter uitgesla
pen gasten welkom heten, maar ook
loco-burgemeester van Dijck en de
gemeentesecretaris H. Vorst. Loco
burgemeester v. Dijck sprak er zijn
vreugde over uit dat hij zoveel jon
ge boeren en boerinnen namens 't
gemeentebestuur mocht welkom he
ten.
Hij vestigde er de aandacht op,
dat Venray als grootste gemeente
van Zuid- Nederland vele honder
den hectaren woeste grond vrucht
baar gemaakt had en geschikt
werd voor vestiging van boerenbe
drijven.
Aanvankelijk is de gemeente be
gonnen met ontginning van woeste
grond voor bebossing waarbij men
o.m. ossen gebruikte.
Later begonnen particulieren met
de ontginning van woeste grond tot
cultuurgrond.
De eerste ontginningsboerderij
was de Vullingshoeve. Deze is in
1932 verkocht geworden voor de
som van f 28.000 met 72 ha.
Onlangs werden hiervan 26 ha
voor 160.000 verkocht. Dank zij
het kunstmest en de financiële
steun van regering en gemeente
konden nu veertig jaar geleden de
eerste 33 boerderijen worden ge
sticht in Ysselsteyn.
Werkeloosheid was mede oorzaak
dat op grote schaal Peelplan-Zuid,
Vredepeel en Meerselsepeel vrucht
baar gemaakt konden worden.
Gemeentesecretaris H. Vorst be
handelde de latere geschiedenis
onzer gemeente Hij wees er op, dat
na de oorlog Venray moest gaan in
dustrialiseren.
Nieuwe arbeidsplaatsen werden
schapen en op dit moment is er
voor 1800 mensen plaats in nieuw
gevestigde industriën.
I Het Venrayse Gemeentebestuur
streeft thans naar verbetering var:
de levensomstandigheden en tref.
voorzieningen om uit de vroegere
beslotenheid te geraken. Recreatie
mogelijkheden worden bevorderd en
het onlangs gereed gekomen Cultu
reel Centrum is daarvan een goed
voorbeeld.
Ook de Venrayse Boerenjeugd liet
'n staalkaart van hun kunnen zien.
Mej. Emonts uit Merselo zong goed
beheerst enkele songs; de kampioen
van de JBTB kring Venray en de
kampioen van de MBL van de kring
Venray gaven gymnastiekdemon-
straties.
Mej. Arts uit Merselo declameer
de, en de afdeling Oostrum gaf een
keurig gedisplineerde volksdans ten
aanschouwe, waarbij vooral de zeer
mooie costuums te vermelden zijn.
De heer Vervuurt gaf op kostelijke
wijze een voordracht als boertje,
als adviseur en als Prins Carnaval.
Na de koffietafel kregen de gas
ten een beeld van de uitgestrekt
heid van de gemeente Venray, tij
dens een rondtocht door onze ge
meente. De Tilburgse jongeren wa
ren jaloers op Venray voor de goed
verzorgde indruk, in het bijzonder
bij haar boerenbedrijven die de
gemeente Venray liet zien.
Als afsluiting van de tocht werd
een bezoek gebracht aan het Oor
logsmuseum in Overloon, waarna de
avond in gezellig samenzijn werd
doorgebracht.
Voor alle reparaties
(a. MARTENS
Schoolstraat 30 Tel. 2389
Er zijn zaterdagmiddag in de foyer
van onze schouwburg vriendelijke
dingen gezegd. Door de Voorzitter
van het Stichtingsbestuur, de heer
L. Laurensse, die verheugd zei te
zijn, dat de Zuid Limburgse Kun
stenaarskring Henri Jonas ook in
Venray een expositie heeft willen
organiseren. Venray is te lang ver
stoken gebleven van dergelijke ten
toonstellingen, omdat er geen be
hoorlijke ruimte voor was. Nu is die
er wel, en het feit dat de Zuid Lim
burgse kunstenaars een der eersten
zijn, die deze kans aangrijpen, stemt
tot dankbaarheid, aldus de Voorzit
ter. Een dank die hij dan ook uit
bracht aan de kunstenaars, maar ook
aan de leider, de heer v.d. Voort uit
Valkenburg, die daarmee weer eens
aantoonde zijn Nrd Limburgs bloed
niet te verloochenen.
Vriendelijke dingen zei ook de hr.
v.d. Voort, die Venray gelukwenste
met een dergelijk Cultureel Centrum
dat niets anders kan dan de saam
horigheid bevorderen én door ten
toonstellingen als deze vormend kan
werken voor jong en oud. Hij wen
ste het Stichtingsbestuur veel suc
ces toe en hoopte dat velen zouden
komen kennis maken met de kun
stenaars, die zich in de kring „Hen
ri Jonas" hebben verqgigd.
Tenslotte sprak nog de Burge
meester van Valkenburg, de heer
Breekpot. Hij was nieuwsgierig ge
worden naar ons Cultureel Centrum
en had deze kans aangegrepen om
naar Venray te komen en aanwezig
te zijn bij de opening van de ten
toonstelling. Valkenburg mag dan
- aldus deze burgervader - met trots
zijn nieuw stadhuis laten zien, wat
Venray in dit gemeenschapshuis tot
stand heeft gebracht, dwingt eer
lijke bewondering af. Bewondering
op de eerste plaats voor het pracht-
tige gebouw, maar ook bewonde
ring voor het feit dat b.v. zovele
voorstellingen in de Schouwburg
uitverkocht zijn, en dat het abonne
mentental bij Nederlands hoogste
percentages behoort. Zo bouwt men
gezamelijk aan een huis, dat inder
daad met recht en rede een gemeen
schapshuis genoemd mag worden.
DE EXPOSERENDE
KUNSTENAARS
hebben het de bezoekers niet al te
moeilijk gemaakt. Van Ton Luyten
kon men enkele sterke Zuid Lim
burgse landschappen bewonderen,
terwijl ons daarnaast zijn bloemen
niet zó imponeerden. Kwakkernaat's
collages, troffen door sterke kleuren
waarbij ons zijn „Maskers" nog het
best beviel. Hofman's landschappen
gaven een romantisch beeld, in te
genstelling tot die van Speth, die
met heldere en strakke kleuren het
Zuid Limburgse land heeft weerge
geven. In Frissen's schilderijen be
koorden ons zijn lichtspel, dat zelfs
in „de Begrafenis" een heel eigen
tint aan dit gebeuren geeft. The-
wissen, de schilder in blauw, zoals
we een bezoeker hem hoorden noe
men, geeft ook enkele landschap
pen, terwijl zijn speels bloemwerkje
als een der eerste verkochte stuk
ken van deze tentoonstelling terecht
de aandacht trok. Pluymen maakte
met zijn abstracte schilderijen het
de bezoeker wel wat moeilijker, of
schoon zijn schilderij „de brug in
Maastricht" ongetwijfeld toch boeit.
Van Jeanne Luyten zijn enkele
fraaie poppen te bewonderen, zoals
van H. en J. Custers keramiek.
Van Gootjens staan enkele beeld
houwwerken ten toon, zowel in hout
als in hardsteen.
Tot en met 18 maart kan men de
ze tentoonstelling nog bewonderen in
de foyer van de schouwburg, van 9
tot 12 uur 'smorgens en van 2 tot 5
'smiddags. Zondag is de tentoonstel
ling geopend van half 3 tot 4 uur.
Tot op heden is de belangstelling
voor deze tentoonstelling behoorlijk.
Dames, die ringen van 'n slordige
drie duizend gulden op hun kapta
fel laten liggen, tellen we in deze
contereien niet veel. En dienstmaag
den, die dromen van sportauto's en
portiers van 'n nachtgelegenheid,
beslist ook niet met tientallen
Doch als beiden elkaar ontmoeten,
dan gebeuren er drama's
Zo was er een 22-jarige schone,
die holderdebolder - zoals de offi
cier het uitdrukte - verliefd raakte
op de portier van een roem
ruchte nachtgelegenheid die we in
deze streek kennen. En deze por
tier, die zijn werk in de avonduren
en in de nacht vindt, droomde er
van overdag, als de zon schijnt en
het leven een lieve lust is, rond te
toeren in een sportwagen, al dan
niét vergezeld van onze 22-jarige
schone. En wat doet een verliefde
vrouw? De wil van de man is dan
nog haar wetDerhalve besloot
zij ook het hare bij te dragen tot
vervulling van de schone dagdro
men van haar holderdebolder ver
loofde.
Maar sportwagens zijn, behalve
akelig mooi, ook akelig duur, en al
worden de meeste dienstmaagden
tegenwoordig niet meer onderbe
taald, het is toch ook weer niet zó,
dat ze van hun salarissen nu maar
direct sportwagens kunnen kopen.
Derhalve besloot onze schone tot
stoutere plannen. Haar mevrouw
had een ring die nogal wat waard
was. Of dat er nu drie of vier dui
zend gulden was, moge dan buiten
beschouwing blijven, hij had in ie
der geval een hap geld gekost. En
waar liefde blind is, besloot onze
schone zich die ring maar toe te
eigenen en daarmee haar deel in de
kosten van de gedroomde sportwa
gen bij te dragen
"We zeiden al dat liefde blind is,
want hoewel het voor een ieder dui
delijk is, dat mevrouw het verlies
van dit kostbaar kleinood vandaag
of morgen beslist zou merken; en
het anderzijds niet gewoon is dat
jonge dames dergelijke ringen te
koop aanbieden - en derhalve een
„vreemde" indruk zou maken; toch
zag deze 22-jarige dat niet in. Ze
zag wel de ring en pikte die. Aan
verkopen kwam ze nog geen eens
toe, want mevrouw ontdekte haar
schandelijk gedrag, en voor ze het
wist was de jongedame op het po
litiebureau en had mevrouw haar
ring weer terug
Nu werd door de politierechter de
rekening gepresenteerd. Een politie
rechter die alle begrip had voor een
verliefd hart, mits men binnen de
perken van de wet blijft. Maar nu
er „gegapt" is, kon en mocht hij de
ze blinde verliefdheid niet tolerer-
ren. Het werden 3 maanden, waar
van 2 maanden voorwaardelijk.
Het leven is soms zwaar, und die
Liebe ist Schuld dran
Weg portier, weg sportauto.
„Gevonden, een portemonnaie met
inhoud", zo stond er in het plaatse
lijk blad, en dat scheen de oplossing
te zijn van de financiële moeilijk
heden voor een jeugdige inwoner
van een nabuur-gemeente. Hij kon
nog best wat centen gebruiken en
dies toog hij naar het adres van de
eerlijke vindster met de mededeling
dat hij een portemonnaie met geld
kwijt was.
Hij was wel zo link dat hij de
vindster liet klessebessen en die
verraadde al gauw hoe de porte
monnaie er uit zag en dat er 50
in zaten. Natuurlijk was dat zijn
portemonnaie, alleen meende hij
dat er feitelijk 60 in moesten zit
ten. De eerlijke vindster kreeg een
kleur van jewelste en bezwoer bij
hoog en bij laag dat er eerlijk niet
meer dan 50 ingezeten hadden
„Ja, dan had hij zich misschien
vergistzei hij, met een door
dringende blik op de eerlijke, en
hij legde nadruk op dat misschien.
Met een genadig gebaar legde hij
5 vindersloon op tafel, en vertrok
na nog eens zijn bevreemding uit
gesproken te hebben dat er geen
60 waren.
Meneer vertrok en speelde met de
over gebleven 45 goed weertje
Doch de eerlijke vindster werd en
kele dagen later geconfronteerd met
een andere heer, die deze portemon
naie inderdaad verloren had en die
precies kon vertellen hoe en wat
Het goede mens kreeg nu helemaal
de schrik van haar leven én boven
dien de politie op haar dak. Dat dit
nu niet direct bevordelijk is voor
haar verdere eerlijkheid, blijve hier
buiten beschouwing, maar 't gevolg
was dat de politiemacht ijverig aan
het speuren ging naar onze flessen
trekker. Deze Werd gearresteerd op
het moment dat hij de laatse con-
sumpie van zijn 45 betaalde.
En daar stond hij nu voor de po
litierechter, die het maar alles-be-
halve leuk vond dat de verdachte bij
de reclassering een klacht had geuit
als zou de hele zaak door de politie
zijn verzonnen. Daarop had de Of
ficier twee levensgrote politieman
nen gedagvaard, om te getuigen
Maar waarschijnlijk was het gezicht
van deze twee heren al voldoende
voor de verdachte, om maar netjes
zijn wandaden te bekennen en de
twee agenten behoefden dus niet aan
bod te komen. Dat ze intussen een
halve morgen in Venrays rechtszaal
hadden zitten wachten, peperde de
Officier de jongeling ook nog even
in
Het geld moet terug, en twee we
ken Roermondse retraite zullen hem
moeten doen inzien, dat deze geld-
vinderij niet reëel is.
Veltum 4 Venray
Tel. 2037
iracioren landbouw
werktuigen machines