VLIEGVELD DE PEEL
Pantoffels - Bontlaarsjes -
Schoenen - Lederwaren
en Sportartikelen
in hel geding
WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
Limburgse
oudheidkundigen
t.m. 5 dec. 10% gratis kopen
voor nuttige st. Nicolaas geschenken
naar
gommans kleding
-textiel-meubelen
Huize Servatius en
de arbeidstherapie
Sint gaat voor:
natuurlijk naar:
VRIJDAG 25 NOVEMBER 1966 No. 47
ZEVEN EN TACHTIGSTE JAARGANG
PEEL EN MAAS
DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY
GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 1512 GIRO 1050652
PRIJS PER KWARTAAL 1.75 (bulten Venroy 2.—)
ADVERTENTIEPRIJS 12 cL p. mm. ABONNEMENTS-
Het feit dat de Nederlandse Lucht
macht Freedom straaljagers, de F5,
gaat krijgen, waarvan een deel ga-
stationeerd wordt op het vliegveld
Welschap bij Eindhoven, is voor de
Eindhovense burgerij weer eens
aanleiding geweest een burgerij -
comité op te richten. Dit comité stelt
zie hten doel een aantal argumenten
bijeen te brengen, dat de regering
van de noodzaak kan overtuigen, dat
het vliegveld (althans de straalja
gers) zo snel mogelijk uit Eindhoven
weg moet.
Nu de nieuwe Freedom-fighters
zijn gekozen ter vervanging van de
oude Thunderstreaks, is het zo, dat
voor een reeks van jaren Eindhoven
nog met de nieuwe straaljagers zal
blijven opgescheept. De stad Eindho
ven, zowel de Gemeente als de Ka
mer van Koophandel, heeft daar een
groot aantal bezwaren tegen. De lig
ging van het vliegveld vlak bij de
stad maakt stad en industrie in ge
val van oorlog een gevarenzone voor
atoomprojectielen. Men kan veilig
aannemen, dat een dergelijk vlieg
veld een atoombom waard is, al
thans een atoomdoel is voor welk
formaat aan tonnen tnt dan ook.
Verder is er de geluidshinder en
andere overlast, die de stad dwars
zit. Ook belangrijk is, dat het veld,
en zeker met deze miiltaire bestem
ming, planologisch bijzonder verve
lend ligt. En men wijst meteen
maar naar het vliegveld De Peel in
onze Vredepeel, als verhuisstation
van Welschap.
Tot nog toe had het vliegveld De
,Peel in de Vredepeel altijd de be
stemming van uitwijkbasis voor Vol-
kei en Eindhoven. Men kan veilig
aannemen, dat een burgerij-comité
zal trachten de operationele functie
van Eindhoven in de toekomst on
gedaan te maken. Als een vliegveld
Eindhoven een functie als uitwijk-
haven of reparatiebasis zou krijgen,
zou de vliegoverlast al heel wat
minder worden. Vooral omdat de
frequentie van het vlieggebruik
minder wordt. Een actie tegen Wel
schap als straaljagerbasis zou dus
wel eens de uitkomst kunnen heb
ben, dat het stille vliegveld De Peel
dat thans wel een uitwijkhaven ge
noemd mag worden voor de takti-
sche luchtstrijdkrachten in dit ge
bied, dan wellicht een operationele
bestemming zou kunnen krijgen of
in elk geval meer gebruikt zou wor
den voor een groot aantal oefenin
gen, vluchten of andere zaken.
Het Peelgebied is vrij dun be
volkt. In plaats van enkele honderd
duizenden mensen hebben dan lut
tele tienduizenden mensen er last
Het zijn inderdaad nog specula
ties, maar de vraag van de Eindho
vense burgerij of de Peel niet meer
operationeel gemaakt moet worden
en Eindhoven als uitwijkhaven kan
gaan dienen, ligt voor de hand. Geen
wonder dat men in Eindhoven de
suggestie doet, desnoods een ande
re militaire bestemming voor het
vliegveld Welschap te vinden dat
ook voor een opleiding van gepant
serde wiel-voertuigbestuurders een
ideale ligging en zelfs uitrusting
heeft.
De groeiende weerstand in Eind
hoven als vliegbasis van straaljagers
zou wel eens een echo in de Peel
kunnen geven. Misschien zou een
aantal gezinnen van militairen dan
naar Venray moeten verhuizen of
naar een andere omringend dorp.
dat is best mogelijk. Maar ook hier
zou het geluidshinder brengen, al
zijn we intussen wel wat gewoon op
dit gebied.
De vraag is trouwens hoe de vel
den zijn gesitueerd, ook in samen
hang met de Belgische en Duitse
vliegvelden, o.a. Laarbruch. Dat lijkt
een gekke vraag, maar voor de
luchtmachtdeskundigen, die in se-
convliegafstand door de lucht reke
nen, is deze straal jagersvogel vlucht
een kleine afstand. De grote vraag
is nog of Venray en trouwens alle
Peelgemeenten wel zo gelukkig zijn
met de eventuele uitbreiding van de
taak van vliegveld De Peel, dat tot
nog toe vooral de rijproeven van de
nieuwe DAF personenwagens ver
borg.
De enige troost, die we hebben is,
dat een overplaatsing van de basis
op korte termijn bijvoorbeeld naar
het vliegveld De Peel, dat verder
geen accomodatie heeft, een bijzon
der kostbare zaak is. Men schat de
verhuurkosten op 100 miljoen. En
dat is thans gelukkig geen
haalbare kaart.
En intussen moge Eindhovens bur
gerij bedenken: Wat gij niet wilt
dat U gescihedt, gunt dat ook een
ander niet
Voor alle reparaties
(a. MARTENS
Schoolstraat 30 Tel. 2389
BEZOCHTEN „HEIMATMUSEUM"
IN KEVELAER
De Geschied- en Oudheidkundige
Kring Venray e.o. bracht zondag 'n
bezoek aan het „Heimatmuseum'
van de Kreis Geldern, in Kevelaer,
alwaar een Archologische middag
werd gehouden en 't streekmuseum
bezocht werd. Deze middag werd
bijgewoond door de „Archeologische
Werkgroep Limburg", waarbij de
vereniging Venray zich deze middag
bij aangesloten had. De Kring Ven
ray die de laatste maanden zeer
sterk groeit onder voorzitterschap
van Pastoor Driessen uit Well, was
met ruim 50 personen aanwezig.
Venray had als gast onder zich de
bekende oudheidkundige Pater Jans
sen uit Wittem.
Prof. Rudolf Stampfusz van de
universiteit van Bonn, hield hier 'n
inleiding over „Archeologie tussen
Maas en Rijn", die toegelicht werd
met prachtige dia's.
De rondleiding in het „Heimat"
museum stond eveneens onder lei
ding van prof. dr. Stamfusz.
Verder werd aan de Limburgse
gasten de prachtige film getoond
van opgravingen van een vorsten-
graf in Keulen.
De ontvangstzaal te Kevelaer was
deze middag te kleine om alle Oud
heidkundigen uit Limburg te her
bergen en het deed Prof. Dr. Rudolf
Stamfusz goed te konstateren dat in
het Hollandse Limburg zoveel be
langstelling bestond voor de Ge
schied- en Oudheidkunde.
De Hollandse gasten werden op
de hartelijkste wijze in Kevelaer
ontvangen en de reeds bestaande sa
menwerking tussen de Limburgse
verenigingen en de Niederrheinse is
zondag nog hechter geworden.
V/H COOPMANS
X
X
X
LANGSTRAAT
Een ongekende industrie
Broeder Maturus van Huize Servatius heeft twee hobbies. De
wandelsport en de arbeidstherapie. Voor de buitenstaander klinkt
dat misschien vreemd, maar wandelen is ook een soort bewe
gingstherapie. Een therapie, die men o.m. bijzonder aanbeveelt
voor managers en fabrieksdirecteuren. En dat is Broeder Maturus
feitelijk ook, al is zijn directiekantoor dan niet riant en rijdt hij
op zijn fiets zijn „fabriekshallen" af, in plaats van met een wagen
als te doen gebruikelijk
INDUSTRIËLE ONTWIKKELING
Als we over de industriële ont
wikkeling van Venray praten, dan
wijzen we trots op ons industrieter
rein en op de leden van de Indus
triële Club. De ene fabriek biedt
werk aan 600 mensen, de andere aan
300 en ga zo maar door. Maar dat
intussen op de terreinen van onze
psychiatrische inrichtingen ook op
dit gebied veel gebeurd en veran
derd is, daar wordt o.i. te weinig
over gepraat. En dus zijn we naar
Broeder Maturus gegaan, die als
hoofd van de arbeidstherapie in
Huize Servatius alles weet over de
ontwikkeling, die onze psychiatri
sche centra op dit gebied doormaken
en doormaakten. Hij vertelde ons
o.m.
ARBEIDEN HELPT
Op zichzelf is het helemaal geen
nieuwigheid dat psychiatrische pa
tiënten arbeid verrichten. Sinds de
psychiatrische centra zich in Venray
vestigden werd evenals in andere
dergelijke inrichtingen, door een
aantal verpleegden meegeholpen bij
de noodzakelijke werkzaamheden in
de keuken, in de naaikamer, in de
tuin- of in de landbouw.
Natuurlijk was dit een positieve
omstandigheid, want deze patiënten
konden in dat werk een zekere vol
doening vinden en bovendien kwa
men ze niet in de verleiding om zich
te laten gaan in allerlei ongewenste
handelingen, die bij lediggang maar
al te gemakkelijk optreden, zoals
vernielen, lawaaimaken en knoeien.
Ook voor hun gezondheid was het
veel beter, dat zij lichaamsbeweging
kregen en een normale dagindeling
volgden, dan dat ze op bed zouden
blijven liggen luieren of in het dag
verblijf doelloos heen en weer dren
telen, wat voor het merendeel der
patiënten de gebruikelijke gang van
zaken was. Immers, wie niet uit
zichzelf tot moewerken bereid was
liet men maar begaan, tenzij een al
te luidruchtig gedrag ingrijpen ver
eiste: toedienen van kalmerende
middelen, in een rustbad stoppen
of naar een isoleerkamer brengen,
al naar de inzichten dat toen ver
eisten. Zo bleef de toestand nog tot
ver in de nieuwe tijd.
Op dit gebied zou zich echter een
grote verandering, een revolutie mag
men wel zeggen, voltrekken met het
toepassen van de zogenaamde ak-
tieve therapie; dit was omstreeks
het jaar 1925.
Grondlegger van deze nieuwe be
handelingsmethode was de Duitse
psychiater dr. Simon uit Gütersloh.
Konsekwent en met een bezielde
overtuiging werkte hij een verpleeg-
en behandelingssysteem uit, waar
mee resultaten werden verkregen,
die voordien beslist onbestaanbaar
werden geacht. Hij toonde weten
schappelijk het nut aan van de ar
beidstherapie.
Een arbeidstherapie, die op Huize
Servatius bestond in het werken op
de eigen boerderij, weverij, kleer
makerij, wasserij en mattenmakerij.
Dit bleek de meest effectieve me
thode te zijn om de patiënten de
door de geestesziekte verloren ge-
gane maatschappelijke aanpassing
te doen terugvinden. Allerlei onso
ciale gedragingen van psychiatri
sche patiënten zijn geen onvermijde
lijke ziektegevolgen: voor het me
rendeel zijn het onprettige aanwen
sels, die men best kan opheffen, of
waarvan men het ontstaan zelfs kan
voorkómen!
Wanneer de behandeling dit op
doelmatige manier nastreeft, ziet
men tot zijn verrassing, dat zelfs
zwaar geestelijk gestoorden vaak
nog zoveel normale resten bezitten,
dat hierop weer kan worden ge
bouwd en dat herstel van de per
soonlijkheid te verkrijgen is.
VERANTWOORDELIJK
Zinvolle bezigheden voor allen,
verricht in een aangename sfeer,
betekent een krachtig hulpmiddel
bij die „resocialisering". Het nuttig
bezig zijn is evenwel niet het enig
belangrijke; daarnaast gaat het er
om de patiënten te doen beseffen
dat zij, evengoed als ieder ander,
verantwoordelijk kunnen zijn voor
hun daden en dat men van hen mag
verwachten dat zij hun medemensen
niet nodeloos hinderen.
UITBREIDING
Het vooral na de oorlog snel
groeiende aantal patiënten en de
nieuwere geneesmethoden maakte
uitbreiding van de werkgelegenheid
noodzakelijk. Mocht men op het
Brukske nog wat weiden in orde
maken, waarbij de zgn. kruiwagen
therapie volop toegepast werd en
mocht men op St. Paschalis nog wat
ontginningsarbeid kunnen doen, men
begreep, dat er iets anders moest
komen om de mensen te houden en
te reactiveren.
INDUSTRIËLE THERAPIE
Zo is men dan 11 jaren geleden
eens gaan praten met Philips en met
andere fabrieken, met de vraag of
de mensen van Huize Servatius niet
ingeschakeld konden worden in de
ze bedrijven. Toen Philips in 1955 de
eerste opdrachten gaf voor simpel
cartonnagewerk, toen is op Huize
Servatius een industriële evolutie
begonnen, waar de buitenstaander
feitelijk te weinig van weet.
Nu elf jaren daarna, staat er op
de eerste plaats een centrale werk
plaats, waarvan uit Broeder Matu
rus en zijn mensen uit een te klein
kantoortje gemiddeld 450 mensen
per dag opdrachten geeft voor alle
mogelijke soort werk.
Dat kan zijn montagewerk voor
televisie- en radiotoestellen, dat kan
zijn het in elkaar zetten van badka
merkachels, de afwerking van alle
mogelij ke verlichtings-„instrumen-
taria" van simpele hanglampjes tot
prachtige bureau-lampen toe. Dat
kan ook betekenen dat zijn mensen
moeten zorgen dat Uw en mijn
kerstboomverlichting goed in elkaar
gezet wordt en keurig wordt ver
pakt.
Om nu maar een cijfer te noemen.
Meer dan 100.000 kerstgarnituren
zijn dit jaar door deze centrale
werkplaats kant en klaar afgele
verd aan Philips. Het feit dat 2 gro
te opleggers per dag 2 x op en neer
van Eindhoven naar Venray rijden
volgeladen zegt genoeg. Want
eerst moeten alle onderdelen worden
aangevoerd naar de magazijnen van
Huize Servatius. Op de zolders van
de verschillende paviljoens liggen
duizenden onderdelen voor miljoe
nen waarden, die moeten worden
geadministreerd, ingepakt, uitge
pakt, verzorgd en vertransporteerd.
Alleen dat al verschaft aan tiental
len mensen werk. Er worden op
drachtbonnen uitgeschreven, er is
een voorraad-administratie, kortom
het is een volledige fabriek, waar
ieder zijn eigen taak en zijn eigen
verantwoordelijkheid heeft. En dan
ziet men de mensen zitten in deze
centrale werkplaats, maar ook in de
werkplaatsen, die bij de verschillen
de paviljoens zijn bijgebouwd. De
onderdelen worden aangevoerd en ze
kunnen beginnen met het montage
werk. In ruime lokalen, vol licht
speelt de radio en sist de soldeer-
machine. Ze zitten rustig hun werk
te doen, terwijl het verplegend per
soneel vriendschappelijk met de pa
tiënten samenwerkt. Er is geen spra
ke van dril of van commando-geve-
rij. Er is een prettig samenspel. En
buiten ziet men de laadborden vol
met ingepakt materiaal, dat naar de
expeditiehal wordt gebracht, waar
het weer geadministreerd en verla
den wordt. De grote wagens rijden
op tijd en de patiënten kijken zelfs
niet meer op als deze kolossen vol
gepakt tot de nok het Servatiuster-
rein afrijden.
In elf jaren tijds is hier een in
dustrie opgebouwd, waarin niet al
leen voor miljoenen guldens waar
den omgaan, maar waarin honder
den mensen werk vinden. Goed
werk al gaat het niet op de eerste
plaats om de produktie, zoals we
hierboven aantoonden. Goed werk,
omdat de geestelijk gestoorde mens
hierin aktiviteiten vindt nuttig voor
lichaam en geest, kontakten houdt
met een buitenwereld, die niet voor
hem afgesloten wordt, als vroeger,
integendeel ook hem in haar midden
houdt en ook zijn aandeel hoe
gering soms ook vraagt.
EEN HEEL
BIJZONDERE INDUSTRIE
dus, die voor de buitstaander met
zijn soms nog vreemde ideeën over
psychiatrische inrichtingen, telkens
opnieuw versteld doen staan.
Broeder Maturus blijft er nogal
vrij nuchter onder. Hij heeft „deze
zaak" mee opgebouwd en weet de
moeilijkheden. Moeilijkheden met de
vrij vlotte doorstroming in zijn be
drijven; moeilijkheden met mensen
die - om wat voor reden dan ook -
soms niet willen werken en voor 'n
korte poos worden verwijderd van
de werkzalen. Moeilijkheden met de
rapporten aan de geneesheren, die
willen weten hoe bepaalde patiën
ten reageren op bepaald werk. En
moeilijkheden ook met de conjunc
tuur. Want als Philips een perso
neelsstop invoert en verschillende
bezigheden weer gaat concentreren
dan loopt hij kans werk te verlie
zen, en daarvoor moet ander werk
terugkomen.
We spraken hierboven over bedrij
ven, want behalve deze laten we
het Philips-afdeling noemen heeft
hij de verantwoordelijkheid over de
houtbewerkers-afdeling, die is on
dergebracht in de oude boerderij,
waar aan de modernste machines
ook weer patiënten werken. Werken
op de eerste plaats voor hun eigen
terugkeer in de maatschappij. Maar
ook daarvoor moet werk zijn. En
dan is er de schoenmakerij. Ook
weer een volledige fabriek, waar de
schoenen voor alle mensen in de in
richting kant en klaar gefabriceerd
worden en vooral jonge mensen 'n
vak leren, dat hen een goede toe
komst geeft.
Over deze laatste afdeling heeft
hij dan niet zo'n grote zorg. Daar is
voorlopig werk genoeg aan de win
kel, maar in de houtbewerkers- en
in de montageafdeling moet de
zaak niet alleen marcheren, maar
ook blijven marcheren. En ook dat
is zijn taak.
Broeder Maturus is optimist. Zo
lang de grote Philips-wagens nog
blijven rijden, zo lang zal het waar
achtig wel gaanHij moet de cij
fers in de gaten houden, al staat de
produktie niet voorop. Maar iedere
gulden, die binnenkomt door al dit
werk drukt de exploitatievergoedin
gen, die gemeenten en provincies
moeten betalen. En ook dat is dus
winst voor de maatschappij, die ech
ter als grootste winstpunt kan boe
ken dat door deze arbeidstherapie
geestelijk gestoorde mensen sneller
en beter de weg terug vinden
En dat is naast alle zorgen, die
dit nieuwe met zich brengt, toch ook
wel een heel grote voldoening
ariaens-
kosman
Grotestraat 6