Arbeidsmarkt op drift (ludbiirgemeester 70 jaren Sfiieqd van de katk.uteieid Politierechter Filmnieuws WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN Sanatogen Geestelijk artikel VRIJDAG 10 DECEMBER 1965 No. 49 ZES EN TACHTIGSTE JAARGANG PEEL EN MAAS DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 1512 GIRO 1.05.06.52 ADVERTENTIEPRIJS 81/» ct. p. mm. ABONNEMENTS PRIJS PER KWARTAAL 1.75 (buiten Venray 2.—) Concilie in Rome is voorbij, maar moet onder gelovigen nog beginnen 2400 Concilievaders hebben na vier jaar discussiëren getracht de katho lieke Kerk meer bij de tijd te bren gen. Paus Johannes wilde aanvanke lijk dat de ramen en deuren werden opengezet, dat er een frisse wind zou gaan waaien door het monumentale - hier en daar wat muffe - gebouw der Kerk. Paus Joannes wilde ook het ware gelaat van de Kerk laten zien aan alle mensen. Hierover heeft het concilie zich beraden en het re sultaat mag beslist opmerkelijk ge noemd worden. Alleen het feit reeds dat 2400 bisschoppen eensgezind hun stem gaven aan dokumenten als: de Kerk; de Goddelijke Openbaring; de Liturgievernieuwing; de oecumene en andere, mag opmerkelijk wor den genoemd, vooral als men be denkt dat over sommige stukken schijnbaar onverzoenlijke botsingen ontstonden. VEEL SCHEMATA En dan spreken we nog niet over schema 13, dat de verhouding Kerk tot de hedendaagse problemen van deze wereld: huwelijk en gezin, de atoombewapening, de ontwapening, de honger en het atheisme enz. enz. heeft aangesneden. Hier wil het con cilie enkele algemene beginselen der zielzorg geven en de wereld voorgehouden: dit denkt de Kerk over deze problemen. Dat het con cilie met deze geweldige problemen niet is klaargekomen mag nauwe lijks verwondering wekken. Hoeveel eeuwen zijn er sinds Galilei's ver oordeling niet verlopen, waarin de Kerk en de wereld ieder hun eigen wegen gingen? Veel bisschoppen waren er aanvankelijk niet eens van overtuigd, dat de Kerk de wereld haar standpunten bekend zou moe ten maken. De wereld kon toch ken nis nemen van het evangelie en de Pauselijke en bisschoppelijke uit spraken. Nu is dan het concilie in Rome voorbij. Er zijn een reeks besluiten genomen die enerzijds de gelovigen raken, anderzijds betrekking hebben op de leiding in de Kerk. Bij dit laatste denken we bijvoorbeeld aan de besluiten over bisschoppelijke zelfstandigheid in eigen diocees. De bisschop is veel onafhankelijker van Rome geworden, maar tegelijk is de eenheid duidelijker dan ooit gesteld in de collegialiteit. Ook voor de se minaries en de priesters heeft het concilie uitspraken gedaan. PAS EEN BEGIN Wat de kerk als gemeenschap be treft, voor haar moet het concilie pas gaan beginnen. Begeleid door de geestelijkheid en bisschoppen moet nu van onderaf de instemming ko men1 - groeien - met de besluiten van het concilie. Heel direkt hebben we reeds de bepalingen inzake de litur gievernieuwing ondervonden. Na tuurlijk zijn er mensen die moeten wennen aan de eigen taal in de Mis. Veel van het mysterieuze dat door het latijn mede in stand gehouden werd is nu verdwenen. Een winst? Verlies? Dat ligt er maar aan hoe een en ander in praktijk wordt ge bracht! En daarbij begint dan de belangrijke rol van de leek. Hij zal zich moeten laten horen, hij moet meespreken. Misschien schrikt hij eerst van zijn eigen geluid, maar als hij be reidheid tot luisteren vindt, komen we van lieverlee waar we zijn moe ten: een interne dialoog in de Kerk, in de eigen parochie. Men kan zch nu de vraag stellen of het concilie beantwoord heeft aan de verwachtingen, die wij - gewone mensen van iedere dag - hebben ge koesterd. Dat die vraag niet gemak kelijk te beantwoorden is, wordt u duidelijk, wanneer we beseffen hoe wij allemaal, die dit concilie min of meer gevolgd 'hebben, zelf al ver anderd zijn. Onze verlangens zijn met 't concilie meegegroeid. In gro te lijnen kunnen we zeggen, dat de verlangens der gelovigen gehono reerd zijn, zij het nog in beginsel. De praktische honorering moet nog komen. Ook in de toekomst zal blij ken, dat de verlangens der mensen meegroeien met de nieuwe ontwik keling, welke ons te wachten staat. VERNIEUWING Het is echter uit het verloop van het concilie, met zijn soms storm achtige vernieuwingen en doorbra ken, duidelijk, dat de toekomst der Kerk anders zal zijn dan in het ver leden: minder juridisch, meer evan gelisch. minder gezagsverhoudingen, meer eenheid, minder voorschriften, meer communicatie, minder afgeslo tenheid ten aanzien van de andere Kerken en van de wereld, meer openheid' ten aanzien van wat bui ten ons reilt en zeilt, mnder zeker heid ten aanzien van de concrete gedragslijn, meer zekerheid over de normen die onze gedragslijn moeten bepalen. Wij zouden het zo kem-achtig wil len formuleren: de gemeenschap der gelovigen, verenigd in de Katholie ke Kerk, heeft het proces ingezet zchzelf te vernieuwen in Christus. Zo vól de verjongde Kerk de we reld tegemoet treden: als gespreks partner, of als gist in het deeg! het versterkend middel voor jong eiv oud voor lichaam en geest. Neem het elke dag! I De goede Sint heeft de vader landse hoofden weer op hol gejaagd. Misschien is hij er de oorzaak van geweest, dat deze man zijn echtge note een strafbare verrassing wilde bereiden. Dit is gebeurd na een klein kar weitje. Er moest iets worden ge schaafd en getimmerd aan de ach terdeur, die bij vochtig weer altijd sleepte en nimmer goed sloot. De af grijselijke hoeveelheden regen, nat te sneeuw en wat dies meer zij, ge durende de laatste maanden, hadden het hout doen zwellen, en de bewo ners konden nu de deur nauwelijks nog open of dicht krijgen. Daarom namen ze hun toevlucht tot deze verdachte, die, naar hij verklaarde, zulke kleine karweitjes altijd graag opknapt. Hij kwam met een schaaf in het vrije avonduur, en na wat geklop en getimmer hing de deur weer in haar hengsels. De mensen waren er blij mee want men pleegt jaren verdriet te hebben van dingen, die in een kwartier hersteld kunnen worden. Hoe zou men de timmerman-vrij williger een plezier terug kunnen doen? „Zou je een borreltje lusten?" was de vraag van de vrouw des huizes. „Wel een halve kan!" antwoordde de timmer amateur. Dat kon. De fles kwam op tafel en de timmerman er onder.... Toen sloeg hij de gereedschapskist met 'n vlotte zwaai onder de arm en wan kelde huiswaarts, door de pas gere pareerde achterdeur. Onderweg evenwel begonnen zich droevige en zorgelijke gedachten van hem meester te maken. Het lied van de toffe jongens, dat hij pas had in gezet, verstomde bij de gedachte aan het welkom, dat zijn echtgenote hem zou bereiden als hij thuis kwam in een dergelijke toestand. Want dat hij niet helemaal nuchter meer was, kon hij met enige moeite aan zichzelf waarnemen. Deze mens begon zichzelf 'n slecht mens te vinden. Bovendien kreeg hij last van hartkloppingen, als iemand die bijna aan de beurt is bij de tandarts. De angst voor zijn vrouw plaagde hem zeer. Hij besloot iets mee te brengen, om haar te verras sen en te verzoenen. Maar wat? 's Avonds in 't donker zijn op een buitenweg maar weinig surprises te vinden. Toch vond hij iets. De politie heeft er weet van gehad. Een surveilerende politieman hoorde gekakel en zag hoe in een kippenhok een man gehurkt zat. Bij het licht van de maan was deze duistere figuur bezig kippen de nek om te draaien. Toen hij de wacht meester zag, nam hij drie genekte kippen en draafde weg. Zijn gang bleek echter zo wankel dat de ver balisant hem na enkele stappen al had ingehaald. „Ik wilde mijn vrouw verrassen," stamelde hij. Dat zei de man ook toen hij voor de politierechter te kijk stond. „Ik durfde haast niet meer naar huis" bekende hij. De officier nam aan dat deze ver dachte al gevoelig is gestraft, nadat zijn vrouw hem bij het politiebu reau heeft opgehaald. Blanco straf register en haastig vergoede schade deden de rest. Vij.f en dertig gulden boete luidde de eis. De timmerman had er geen bezwaar tegen, en het vonnis werd conform. „Maar een borrel lust ik niet meer" zei hij, „Ik mag ze niet meer drinken van mijn vrouw" zei hij er verklarend achterna. Op de arbeidsmarkt in Nederland bevinden wij ons in een moeilijke situatie. Dat is o.m. duidelijk ge worden uit de onderhandelingen over de loonbeweging op centraal niveau. De centrale organisaties van werknemers en werkgevers kunnen hun achterban niet meer in 't loon- gareel laten lopen. In een steeds wildere jacht tracht de momenteel sterkste partij op de arbeidsmarkt het onderste uit de loonkan te halen. In bepaalde be drijfstakken zal men beslist het dek sel op de neus krijgen. In andere branches kan men voorlopig nog wel het een en ander verdragen. Hieruit resulteert ook de gedachte vn de vrije loonvorming, die van zelfsprekend' sociale spanningen zal oproepen. Die spanningen zijn niet meer te voorkomen. Wij hebben de keuze tussen een algemene centrale loon- spannning en een meer gedifferen tieerde. De laatste is stellig te ver kiezen boven de eerste. IJVER LOONT NEET Bij de betaling van de arbeid lijkt de factor arbeidstempo geheel geen deel meer uit te maken van de contractsverhouding. Het moge dan zo zijn dat de produktiviteit in Ne derland nog steeds in stijgende lijn gaat, die wordt niet meer bepaald door de persoonlijke krachtsinspan ning van de mens in het arbeids proces. Het wordt ook steeds moei lijker het loon of salaris afhankelijk te doen zijn van de persoonlijke produktiviteit. Toch is er wel een bepaalde ont wikkeling te zien op die arbeids markt. Het lijkt soms alsof er iets broeit. Die broei is moeilijk in cij fers vast te leggen maar zij is niet temin van betekenis omdat zij ver schuivingen. op die markt van men selijke arbeid zal accentueren. Naar mate de prestatie per arbeidskracht daalt, neemt de aanwezige latente reserve in het aanwezige potentieel toe. Wij zijn van mening dat er in een groot aantal bedrijven een geweldi ge arbeidsreserve schuilt, die zpdra er verruiming in zicht komt zal zorg dragen voor een explosieve ontwik keling in tegengestelde richting. Daarnaast zijn er werkgevers, die met het oog op de schaarste alle vindingrijkheid aanwenden om werknemers binnen de muren van hun bedrijf te houden. Ook deze ge dragslijn verruimt de latent aanwe zige arbeidsruimte. GOEDE ZIJDE Onmiskenbaar leidt de schaarste op de arbeidsmarkt tot een groot aantal verschuivingen van betrek kingen. Het besef overal werk te kunnen vinden, maakt de band met een bedrijf losser. Toch zijn het niet. alleen de meest rustelozen. die van werkkring veranderen. Gelukkig is een groot aantal mensen met capa citeiten bezit zich van de plaats in het produktieproces te verzekeren, die aan hun kwaliteiten het meest recht doet weder-ervaren. Zij bezet ten de posten waar zij 'hun vleugels kunnen uitslaan. Dat is een positief gevolg van de ze drukkende situatie. Hun trek wordt begunstigd door de wens van werkgevers om mensen van goede kwaliteit aan te trekken. Hierbij blijkt dat die goede kwaliteit in al lerlei soorten menselijke arbeid hoe langer hoe schaarser wordt. Dit moet er toe leiden dat er voor kwaliteits- arbeid in versneld tempo een uit stekende betaling" aanwezig is. Ook hierdoor is een kracht aan het werk die het beloningspatroon uit elkaar zal rukken ten gunste van de goed onderlegden en tot schade van de werkkracht aan de voet van 't kwa liteitspatroon. Deze wetenschap maakt het ook steeds moeilijker het z.g. minimum loon mee te trekken naar boven. Dat minimum-loon is immers een vijand van de prestatieprikkel, die in de betaling is gelegen. Zijn betekenis ontaardt telkens meer in een „aan wezigheidspremie", die maar zeer beperkte economische betekenis heeft STATUSGEZWEL Helaas is door de ontwikkeling de arbeidsmarkt ook minder doorzich tig geworden. Er wordt een nevel getrokken over de werkelijke bete kenis van bepaalde arbeid en func ties. Een kwaadaardig economisch ge zwel aan de welvaartsstaat is de zucht naar status. Dat betekent in de eerste plaats dat iedereen binnen de grenzen van zijn voortellingsver mogen een goede positie wil hebben. Dat moet blijken uit de betaling, maar ook uit het etiket dat zijn maatschappelijke positie draagt. In dit klimaat is de hulpkracht assi stent geworden, de schrijver ad junct-secretaris, de arbeider mede werker en de typiste secretaresse. Wij kehden vroeger een beschei den aantal directie-secretaressen en adjunct-directeuren. Wanneer wij nu een bedrijf binnen wandelen ont moeten wij er enkele op elke ver dieping om niet te spreken van in elke gang van het gebouw. De ar- beidsschaarste heeft geleid tot een inflatie van functies, die velen ge wichtiger maakt door titels dan door prestatie. LOZE NAMEN In hoeveel bedrijven en instellin gen zijn er door advertenties en wervingscampagnes verwachtingen gewekt, die nooit realiteit zullen worden! Hoeveel hoop leeft er bij werknemers, die geen fundament vindt? Hoeveel van die adjunct-di recteuren worden er werkelijk di recteur? En wat betekent het wan neer men directeur heet? Een baas je van drie mensen heeft thans een „bedrijf" en is directeur geworden in zijn „onderneming". Namen hebben nog nooit beteke nis gehad maar wij moeten goed zien dat wij elke vergelijkingsmaatstaf te grabbel hebben gegooid. Het debi teren van halve waarheden bij de personeelswerving wekt evenveel wrevel ais vage salaristoezeggingen, die later m een poel van niet te rea liseren beloften wegschrompelen. Hoeveel ambitieuze zoekers op het toneel van de arbeid lopen als ge volg van deze personeelspolitiek ver bitterd rond? Hun aantal neemt da gelijks toe en daarmee ook het zo kostbare verloop in het bedrijfsleven en elders. De arbeidsmarkt is op drift ge raakt. Veel arbeidstijd wordt ver spild. Veel goed vertrouwen wordt misbruikt. Het gonst van beloften met een rijke toekomst. Wij kunnen die toekomst hebben wanneer wij ons telkens afvragen of wij het sa laris dat wij beuren ook werkelijk verdienen. Zo niet dan bouwen wij op drijfzand en zal onze droom in storten. Zo waar als onz eeconomie zal worden kapot gebeukt zonder in spanning, verantwoordelijkheidsge voel en visie op de toekomst. TIJD VOL VERWACHTING Het Oude Testament is een en al verwachting van de komst van de Verlosser. In alle boeken vinden we talrijke voorspellingen over Hem. De lijn loopt van het boek Genesis met zijn paradijsverhaal via Abraham, David, de profeten naar de vervul ling in Christus. Maar toen Chris tus geboren werd, gebeurde dit in alle stilte en het was maar aan zeer weinigen gegeven Hem toen te her kennen. Wij staan hier voor een groot raadsel. Wanneer Christus de Verlosser is, waarom werd er aan Zijn komst dan geen grotere bekendheid gegeven Het antwoord kan slechts hierin ge legen zijn. dat van het eerste begin af het geloof in Hem centraal werd gesteld. De Verlossing zou niet be staan in wat de toenmalige Joodse- goegemeente met haar bij belgeleer den en Farizeeërs erover dachten: namelijk een glorieus herstel van het Joodse rijk, maar in innerlijke omkeer, welke niets met herstel van uiterlijke macht te maken heeft. Dat is inderdaad terug te vinden in de gehele prediking van Christus. Hij gaf geen voorschriften en geen handleiding voor het dagelijkse le ven, maar hield de mensen de grote lijn voor: het geloof in Hem, het handelen uit liefde tot God, het geen gestalte krijgt in de liefde tot de naaste. De Verlossing is door Christus in beginsel voltooid, maar moet ook thans nog in ieder van ons bewerkt worden. Zijn Verlossingswerk is n.l. geen eenmalige daad, die bij Chris tus verrijzenis werd afgesloten, maar een daad, die nu nog steeds door werkt en steeds nieuwe dimensies krijgt. Ook onze tijd is vol verwachting. Door de grotere aandacht voor de mens, voor zijn waardigheid, wordt het christelijk geloof opnieuw „ver menselijkt", dat wil zeggen: meer op de medemens gericht. Meer dan ooit begint het authentieke besef terug te komen, dat Christus' verlossings werk ook het hele terrein van de tussen-menselijke verhoudingen, dus MR. A. H. M. JANSSEN 17 december 1965 staat in uw ver slaggevers-agenda als datum ge noemd dat Mr. A. H. M. Janssen, oud-burgemeester van Venray, zijn zeventigste verjaardag zal vieren. We weten dat we hem geen ple zier doen. met dit feit aan de grote klok te handen„Als ambteloos burger", zou hij zeggen, „blijf ik op de achtergrondMaar of hij het ons kwalijk neemt of niet, nu schui ven we hem toch nog even op de voorgrond. Want hij mag zich dan consequent sinds zijn pensionering inderdaad teruggetrokken hebben, nog praktisch dagelijks wordt men op de een of andere wijze gecon fronteerd met Mr. A. H. M. Janssen. Niet alleen ziet men hem statig wandelen in Venray's straten, be dachtzaam groetend naar links en rechts, maar waar men gaat of staat ziet men het werk van oud-burge meester Janssen. Of men in de Peel is, of op het in dustrieterrein, of men komt in kerk dorpen en in het centrum, overal treft men de sporen van de man, die in Venray's moeilijkste jaren de lei ding had en soms alleen stond voor de meest moeilijke beslissingen. Nee, we gaan hier niet meer een ris de meest moeilijke feiten en gebeur tenissen opnoemen, die het kenmerk waren van oud-burgemeester Jans- sen's burgervaderschap. Wie eniger mate Venray's geschiedenis van de laatste 30 jaren kent, die weet zulks genoeg. En voor hen, die het niet weten, mogen we volstaan met hem de bouwheer te noemen van het nieuwe Venray, de grondlegger van wat nu wordt uitgebouwd gens op een patronaatszolder kon beginnen om zijn verstrooide mensen nieuw onderdak en hulp te geven in een streek waar onderdak niet te vinden en hulp slechts moeilijk ge boden kon worden. De burgemeester tenslotte, die niet alleen Venray's opbouw te leiden kreeg, maar ook de uitbouw mogelijk moest maken. Een burgervader, die bij zijn afscheid 'n auto cadeau kreeg van de gemeen schap, die hem had leren waarderen en hoogachten, ondanks het feit dat hij allerminst de man was, die de populariteit zocht of op goedkope successen uit was. Zijn „we zullen het bezien" is hem wel eens kwalijk genomen, maar de toekomst heeft geleerd, dat hij goed gezien heeft en in plaats van de rommel en het puin goede en dege lijke fundamenten gekomen zijn voor het nieuwe Venray. Een nieuw Venray dat, al is hij ambteloos burger, nog dagelijks zijn belangstelling heeft. Op zijn wande ling, of wanneer hij met zijn wagen rond rijdt. Bedachtzaam en statig als altijd. Bij zijn afscheid is hem een otium cum dignitate toegewenst. Welnu, in de afgelopen 5 jaren is er inderdaad rust geweest. De rust van ambteloos burger. Het grote huis aan de Bon- gertstraat is zijn domein, waar hij met zijn vrouw z'n kinderen wacht, die uitgezworven zijn en een enkele goede vriend ontvangt. i Rust is er gekomen in een leven, dat voorheen zo weinig rust kende. Een burgemeester, die in de moei lijke oorlogsjaren z'n fraaie plannen waarmede hij van Nieuwenhagen1 naar Venray gekomen was, vertrapt zag worden door de laarzen van de Duitse soldaten en hun helpers, die nieuwe inwoners van Venray wer den. Hij die na de bevrijding er- ons eigen leven in deze wereld van 1965. heeft willen raken. Met andere woorden: dat wij Christus' Verlos sing in die verhoudingen van nu waar moeten maken. Dat is onze eigentijdse opdracht. Denken wij even aan het Evangelie verhaal en speciaal aan de woorden „Vrede op aarde aan de mensen van goede wil. Deze woorden hebben we als christenen in deze tijd speciaal waar te maken. Wie vieren met het kerstfeest daarom niet alleen een herinneringsfeest, maar plaatsen de komst van de Verlosser in deze tijd door te werken aan de vrede in de wereld. Wij leven weer „vol ver wachting. Maar op 17 december zal die rust ongetwijfeld even gestoord worden. Omdat men bij gelegenheid van zijn 70ste verjaardag de oud-burgemees ter gelukwensen wil met deze mijl paal in zijn leven en hem nog verder een lang en gelukkig leven met de zijnen wil toewensen. „Von Ryan's Express". Een spec taculaire film over een waar gebeu ren, tijdens de tweede wereldoorlog in Italië. Toen talië capituleerde namen de luitsers daar de touwtjes in handen. Italiaanse officieren probeerden 600 1 gealieerde gevangenen naar de Adri- atische kust te brengen om aan de moordlust van de duitsers te ont snappen. De duitsers doorzien het spel en allen worden gevangen ge nomen. Dan ontvouwt zich een krankzin- nig ontvluchtingsplan, wat door bü- jzondere omstandigheden lukt Met een overmeesterde gevangenentrein tracht men te ontsnappen naar het neutrale Zwitserland. Via vermom mingen als S.S. krijgen ze een mars bevel dat hen tot Verona voert. Daar zouden ze opgevangen worden door de echte SS. Met behulp van de on dergrondse beweging wordt de trein buiten Milaan omgeleid. Op het per ron te Milaan wacht de S.S. tever geefs en als het bedrog ontdekt wordt volgt een helse achtervolging. De duitsers zetten nu zelfs jacht vliegtuigen in. Deze vernietigen 'n brug en tunneldoorgang, waardoor de trein muurvast komt te zitten. De duitsers naderen nu met een trein vol S.S.ers. Enfin, u ziet het wel, als het niet inderdaad echt gebeurd was, zou men het voor onmogelijk hebben ge houden. De film is uitgegroeid tot een stuk pure sensatie, waarbij U nauwelijks tijd krijgt op adem te komen. Een knap gemaakte film. die de moeite van het zien meer dan waard is.

Peel en Maas | 1965 | | pagina 5