rob
van
haaren
CONCILIE-JOURNAAL
Onze aansprakelijkheid
voor onze dieren
Politierechter
fa. MARTENS
Zieke kinderen
uit Venray
naar Lourdes
Fraaie
Perzische
Tapijten
in
diverse
maten
en
dessins
en
tegen
zeer
voordelige
prijzen
bij
Schoolstraat
Tel. 1534
10.000
huisvrouwen
krijgen
voorlichting
in één middag
VRIJDAG 1 OKTOBER 1965 No. 39
ZES EN TACHTIGSTE JAARGANG
PEEL EN MAAS
OBOTB8TBAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 1512 GIRO 1.05.06.52 WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN
ABONNEMENTS-
(traiten Venray 2.
pauselijk ingrijpen
I
Dank zij persoonlijk ingrijpen van
Paus Paulus VI is de verklaring
over de godsdienstvrijheid een uit
puttingsslag bespaard gebleven en
daarmee waarschijnlijk een
geleidelijke uitschakeling. Het was
wel een spannend de laatste dagen.
Vorige week vrijdag besloten de vier
moderatoren, dat de concilievaders
niet over de verklaring zouden
stemmen, maar dat het stuk zon
der meer naar het secretariaat voor
de Eenheid terug zou moeten. Regle
mentair kon er niet gestemd wor
den, zo was het motief. De modera
toren hadden gelijk. De verklaring
was niet nieuw. Er was al eens over
gestemd in een vorige zitting. Maar
tijdens de Zwarte Week van '64 was
juist de redenering, dat de vaders
eerst eens het stuk moesten bestude
ren, omdat het na de omwerking zo
grondig gewijzigd was, dat eigenlijk
van een nieuw stuk moest worden
gesproken.
In ieder geval, het secretariaat
voor de Eenheid zat deze week een
paar dagen in zak en as. Hoe moes
ten ze het stuk bewerken aan de
hand van de discussies, wanneer ze
niet wisten hoe de stemverhoudingen
lagen?'
Er werd de nodige druk uitgeoe
fend en maandagavond kwamen de
moderatoren en de conciliepresiden
ten bij elkaar. Het resultaat was
echter: 12 voor stemming, 16 tegen.
Mgr. Dr. Willebrands stapte hiermee
naar de paus. Deze besliste dinsdag
morgen, dat er tooh gestemd zou
worden. De uitslag hebt U al in de
kranten kunnen lezen: 1997 coniilie-
vaders vóór de verklaring over de
godsdienstvrijheid, 224 tegen. Een
meerderheid dus van 90 pet. Het se
cretariaat voor de Eenheid kan nu
vooruit.
godsdienstvrijheid
Maar waarom zitten ze toch met
die godsdienstvrijheid te modderen?
Iedereen is toch vrij om de gods
dienst te belijden, welke hij denkt
dat de juiste is? Volgens onze op
vatting wel, maar vroeger dacht
men daar anders over. Het is nog
niet zo vreselijk lang geleden, dat in
naam van het heilige katholieke ge
loof mensen over de kling werden
gejaagd. Trouwens, zogenaamd ka
tholieke landen weten ook nu nog
van wanten. Spanje is er een type
rend voorbeeld van. Daar hebben de
protestanten lang niet zoveel vrij
heid als wij, katholieken, zouden op
eisen als wij in hun omstandigheden
verkeerden. Niemand snapt van ons
waarom er met twee maten gemeten
moet worden. De protestanten in
katholieke landen mogen niet zoveel
vrijheid hebben, de katholieken in
niet-katholieke landen moeten die
vrijheid wel hebben.
De redenering zit hierin, dat de
conservatieve groep in het concilie
redeneert vanuit het beginsel van de
waarheid. Zij zeggen dat de dwaling
niet zoveel rechten kan hebben als
de waarheid. De katholieke kerk be
zit de waarheid, dus zij heeft recht
op vrijheid. De anderen bezitten de
waarheid niet, zeker niet volledig,
dus zij hebben geen recht op vrij
heid. Omwille van rust en orde enz.
kunnen zij op z'n hoogst „getole
reerd" worden. De overgrote meer
derheid van he concilie redeneert
gelukkig echter vanuit het begrip
van de menselijke waardigheid en
die komt dan ook tot de thans vrij
wel algemeen aanvaarde opvatting
(in communistische landen natuur
lijk niet) dat iedereen krachtens zijn
mens-zijn recht heeft op vrijheid van
godsdienst en van geweten.
Aangezien de conservatieven in 't
concilie goede sleutelposities bekle
den in de concilieleiding en in de
top van het kerkbestuur en boven
dien alle juridische foefjes en wegen
kennen, kunnen zij heel wat traine
ren en tegenhouden. Nu, met de ver
klaring over de godsdienstvrijheid is
hun aanval voorlopig afgeslagen.
kardinaal alfrink
Ondertussen blijft kardinaal Al
frink het mikpunt van de aanvallen
van het Italiaanse dagblad „II Tem
po". Wanneer U nu weet, dat dit
dagblad uitstekende verbindingen
heeft met de oerconservatieve vleu
gel van het concilie, dan weet U ook
door welke richting, die aanvallen
Voor alle reparaties
Schoolstraat 30 Tal. 2309
geinspireerd worden. Wat is immers
mooier dan een kardinaal die in de
vooruitstrevende groep van concilie
vaders veel invloed heeft, flink aan
te vallen. Er blijft altijd wel iets van
hangen. Maar het begint erop te lij
ken, dat de aanval als een boeme
rang werkt. Iedereen in Rome kent
II Tempo. Iedereen kent de instel
ling van dit blad. Maar iedereen
weet niet en dat is minder pret
tig wat van al die beschuldigin
gen in het blad waar is en wat niet.
Het is daarom, dat kardinaal Alfrink
zo geladen was en in zijn redevoe
ring in Rome vorige week zo fel van
zich afbeet. Zo kennen wij onze kar
dinaal nauwelijks, die steeds zo
evenwichtig en rustig zijn zegje zegt.
II Tempo en met hem vele oer-con-
servatieven snapt niets van de vrij
heid, die wij in ons land genieten.
Het verwart boetevieringen met
biechten, het haspelt de hele Irene-
affaire door elkaar en vertelt dood
leuk, dat de Nederlandse katholie
ken eigenlijk het liefste protestant
zouden willen zijn.
Maar toch zit er een flinke waar
schuwing in:
1. De berichtgeving over de ge
beurtenissen in katholiek Nederland
moet verbeterd worden.
2. Het binnenkerkelijk kontakt in
Nederland zelf moet verbeterd wor
den. Het mag niet voorkomen, dat
vooruitstrevende en behoudende Ne
derlandse katholieken elkaar hier en
in buitenlandse bladen verketteren.
Onze meningsverschillen moeten in
wederzijds respect in eigen land be
sproken worden.
3. Onze publicerende theologen, die
gewend zijn met theologische voor
behouden en vooronderstellingen te
werken, moeten er meer rekening
mee houden, dat zij in week- en dag
bladen schrijven voor niet-theolo
gen.
de verhouding
kerk wereld
Ondertussen zijn de concilievaders
begonnen met de discussies over
Schema 13, over de verhouding van
Kerk tot de moderne wereld. Een
flinke kluif, waarover ongetwijfeld
hard gedebatteerd zal worden. Het
dokument is in ieder geval al door
de vaders aanvaard als basis voor
discussie.
Het is opvallend hoe weinig reak-
tie er gekomen is op het toch op
zienbarende besluit van paus Paulus
een bisschopssynode op te richten.
De concilievaders hadden er reeds
jaren op aangedrongen en eerlijk
gezegd sommigen hadden de moed
al laten zakken. Maar nu het zover
is, schijnen weinigen uiting te ge
ven aan hun genoegen daarover. De
bedoeling van de bisschoppensyno
de oftewel Senaat van Bisschoppen
is de paus bij te staan in-het inter
nationaal bestuur van de Kerk en
,'hem in zaken van algemeen beleid te
adviseren.
De Synode kan echter ook gezien
worden als een eerste en zeer be
langrijke stap tot reorganisatie van
de curie, de steen der aanstoots van
heel wat bisschoppen. De paus heeft
namelijk uitdrukkelijk bepaald, dat
de bisschoppensynode uitsluitend
met hem te maken heeft. Dus niet
met de curie. De curie heeft omge
keerd wel met de synode te maken.
Iedereen stemt ermee in, dat de paus
een uitvoerend secretariaat nodig
heeft voor zijn werk. Dat is de curie.
Maar nu de paus ook een Senaat van
Bisschoppen om zich groepeert, be
tekent dit, dat de curie tevens uit
voerend orgaan van de bisschoppen
wordt. En dan controleren de bis
schoppen de curie en niet meer de
curie de bisschoppen. Het zal daar
om zaak voor de synode zijn een ef-
fektief instrument te worden en
„haar bedje te spreiden" door eigen
initiatieven in eenheid met de paus.
Natuurlijk, het is nog pas een eer
ste stap, maar een eerste stap met
vele mogelijkheden. De weg naar de
centralisatie is in het bestuur der
Kerk geopend. Mensen, die het we
ten kunnen in Rome, zeggen overi
gens dat de voorbereidingen voor re
organisatie van de curie al in verge
vorderd stadium zijn.
Artikel 1404 B.W. regelt de aan
sprakelijkheid van de eigenaars èn
van de gebruikers van dieren als
volgt:
„De eigenaar van 'n dier, of dege
ne die zich van het zelve bedient,
is zolang het zelve tot zijn ge
bruik verstrekt, aansprakelijk we
gens de schade welke het dier
heeft veroorzaakt, hetzij1 het zelve
onder zijn toezicht en bewaring,
dan wel verdwaald of ontsnapt
zij."
Opvallend zijn in de eerste plaats
de woorden „de eigenaar óf degene,
die zich van het dier bedient". Met
andere woorden de schadelijder kan
niet èn de eigenaar èn de gebruiker
aansprakelijk stellen, maar hij zal
zich tot één van beiden kunnen
wenden.
In de tweede plaats wordt de aan
dacht gevestigd op de vermelding:
„welke het dier heeft veroorzaakt".
Met andere woorden artikel 1404
B.W. is dus alleen van toepassing
wanneer het dier zelfstandig heeft
gehandeld., Verleend dus" b.v. de
voerman van een paard en wagen
geen voorrang aan een automobiel,
dan is er geen sprake van een zelf
standig handelen van het paard en
dus zal men de voerman niet ex art.
1404, maar ex art. 1401 B.W. aan
sprakelijk moeten stellen.
geen bewijslast
Heeft het, zal men zich afvragen,
dan enig voordeel, wanneer men ex
artikel 1404 B.W. kan aanspreken?
Deze vraag moet bevestigend beant
woord worden en wel, omdat dit ar
tikel een vermoeden van schuld in
houdt. Zou men namelijk ex artikel
1401 aanspreken, dan zou men de
schuld van de eigenaar (of de ge
bruiker) moeten bewijzen. Spreekt
men echter ex artikel 1404 aan, dan
hoeft men die schuld niet te bewij
zen! De eigenaar (gebruiker) is in
principe schuldig en hij zal (indien
mogelijk) zelf moeten aantonen, dat
hij niet schuldig is.
Een groenteman „parkeert" zijn
paard en wagen aan de kant van de
straat en doet, om het eventueel
weglopen van het paard te verhin
deren, een ketting om het wiel. De
ketting is in zeer deugdelijke staat.
Terwijl de groenteman bij een klant
binnen is, gaat het paard er vandoor
en berokkent schade. De schade-
lijder spreekt de voerman aan. maar
deze beroept zich natuurlijk op de in
uitstekende staat verkerende ketting
en meent, dat hij hiermee heeft aan
getoond, dat er bij hem geen schuld
aanwezig is. Hij heeft immers alle
mogelijke voorzorgsmaatregelen ge
troffen.
Toch zal dit beroep niet opgaan.
Pas wanneer hij aantoont, dat b,v.
een kwajongen de ketting heeft los
gemaakt en 'het paard heeft opge
hitst, zal zijn beroep op het ontbre
ken van schuld succes kunnen heb
ben, aldus besliste in een ogneveer
analoog geval de kantonrechter te
Haarlem.
vee op de weg
Het komt nogal eens voor, dat er
vee uit een weiland breekt, omdat de
afsluiting, het hek, open is geraakt
of het schrikkeldraad zonder stroom
heeft gestaan.
Wanneer nu de eigenaar kan aan
tonen. dat hij het hek deugdelijk ge
sloten had, of de afsluiting in zijn
geheel had gecontroleerd en in orde
bevonden of geconstateerd had, dat
er stroom op het schrikkeldraad
stond, dan zou men geneigd zijn de
eigenaar van schuld vrij te pleiten.
Uit de jurisprudentie blijkt echter
wel, dat de rechter er anders over
denkt.
Pas wanneer de eigenaar zou kun
nen aantonen, dat iemand (voor wie
hij niet aansprakelijk is) het hek
heeft opengezet, of de aansluiting
vernield, of de stroom van 't schrik
draad heeft uitgeschakeld, zal hij
vrijuit gaan.
gebruikers
We hebben het tot nu toe alleen
gehad over de eigenaar van een dier,
maar de wet noemt ook de gebrui
ker. of, in wetstermen: „degene die
zich van hetzelve (het dier) bedient"
„zolang het zelve tot zijn gebruik
verstrekt." Wie is nu de gebruiker?
In vele gevallen is deze vraag niet
moeilijk te beantwoorden. Wanneer
b.v. een buurman (A) een paard
leent van de eigenaar (B) en het
voor zijn eigen wagen spant, zal,
wanneer het paard schade veroor
zaakt, de gebruiker A aansprakelijk
zijn en niet de eigenaar B. Het dier
„verstrekt immers duidelijk tot ge
bruik van A".
Moeilijker is de vraag echter te
beantwoorden, wanneer het gaat om
een hond. een kat en andere van dit
soort huisdieren, die men niet heeft
om ze voor economische doeleinden
te gebruiken, maar alleen voor ple
zier, genoegen e.d. Ook zulke dieren
„gebruikt" men in de zin van de
wet.
ook het genot
Het hof Den Haag (NJ no. 429)
overwoog in dit verband, dat onder
tot zijn gebruik verstrekt" niet is
te verstaan in de beperkte betekenis
van het „benutten van het dier voor
economische doeleinden", aangezien
immers dan van de werking van het
artikel uitgesloten zouden zün al
degenen, die een dier houden uit
sluitend voor hun genoegen of tot
verlevendiging van hun omgeving of
anderszins, met andere woorden: al
degenen, die huisdieren als honden,
katten, witte muizen, konijnen, pau
wen en andere siervogels als pape
gaaien houden. Dat daaronder is te
verstaan, degene, die op gelijke wij
ze als de eigenaar het genot heeft
van het dier in welke vorm dan ook,
daaronder mitsdien begrepen het
niet-economische genoegen".
Wanneer heeft nu een gebruiker
„op gelijke wijze het genot van een
dier" als de eigenaar? De volgende
ons bekende gevallen mogen
zulks duidelijk maken.
De heer C heeft een leuk hondjjg.
D's zoontje is ziek en D vraagt aan
C of hij diens hondje een poosis
mag hebben, opdat zijn zoontje er
wat mee kan spelen. C vindt het
goed en het hondje verhuist dus tij
delijk naar het huis van D. En nu
veroorzaakt het hondje schade. Het
is wel zonder meer duidelijk, dat het
hondje op dat moment tot „gebruik
verstrekte" van buurman D en niet
van de eigenaar. D zal dus aanspra
kelijk zijn, omdat hij op dezelfde wij
ze als de eigenaar het genot van het
bond je had.
oppassen
Ook de heer E. bezit een hond. Hij
gaat met vakantie en vraagt aan
buurman F of deze zijn hond zolang
wil verzorgen. F wil dat wel doen
en de hond vindt dus tijdelijk bij
haar onderdak. In die tijd veroor
zaakt de hond schade. Strekte de
hond op dat moment nu tot gebruik
van de verzorgster of van de eige
naar?
In een analoog geval oordeelde de
Rechtbank Haarlem „dat het gebrui
ken van een huisdier door de eige
naar niet ophoudt, indien hij de zorg
^daarvoor bij zijn afwezigheid tijde
lijk en met de bedoeling deze zelf
weer over te nemen aan een ander
toevertrouwt, indien die ander ken
nelijk de zorg voor het dier op zich
neemt zonder het oogmerk van dat
dier profijt te trekken."
Met andere woorden, de hond ver
strekte, tijdens het verblijf bij me
vrouw F nog steeds tot gebruik van
eigenaar E, zodat de heer E voor de
veroorzaakte schade verantwoorde
lijk was.
Uit het bovenstaande blijkt wel,
dat de beoordeling van de aanspra
kelijkheid in gevallen als deze van
nuances afhankelijk is en dat het
dus steeds zaak is na te gaan of de
genen die het dier bij zich heeft, dit
heeft om er gebruik van te maken in
de zin van het arrest van het Hof
Den Haag. Overigens gelden voor
wat de schuld betreft, voor de niet-
eigenaar natuurlijk dezelfde normen
als voor de eigenaar.
Zeggen wij te veel als wij bewe
ren. dat ook hier een weloverwogen,
op de praktijk afgestemde w.a.-ver-
zekering voor de particulier geen
overbodige luxe is?
Er zijn mensen, die zelf nooit la
chen en dat zijn beklagenswaardig
heden, aangezien naar ons oordeel
lachen belangrijker is, dan louter li
chamelijke verrichtingen als eten en
slapen. Er zijn er echter ook, die niet
kunnen zien dat anderen lachen en
zij zijn niet alleen te beklagen, maar
bovendien zijn ze gevaarlijk voor
hun omgeving, gelijk bij de politie
rechter bleek.
De jongeman, die stuurs het zaal
tje binnenstapte, legde met een
plotseling gebaar zijn dagvaarding
op de groene tafel en begon daarna
nors voor zich uit te kijken.
,Neem dat blauwe papier maar
weer mee", zei de rechter.
„Hang 't maar boven je bed. Dan
kun je nog eens aan ons denken",
adviseerde de officier.
Overigens bleek uit de inhoud van
het blauwe papiertje, dat de jonge
man ontzettend lelijke woorden had
gezegd tegen een ramenlappend
vrouwspersoon. Uit de woordkeus
bleek duidelijk, hoe veel uitdrukkin
gen onze taal kent, om iemand te be
tichten van een gebrek aan hygiëne.
Buitenlanders meten de zindelijk
heid der Nederlanders steeds af n^ar
de staat van geschrobtheid van onfce
stoepen: meer dan onze trottoirs zijn
al die woorden evenzovele bewijzen
voor de goed Nederlandse afschuw
van alles, wat vuil is. En de jonge
man had een 'half dozijn van die uit
drukkingen in allitererende volgorde
benut.
De jongedame dan reinigde ramen
aan de binnenzijde van een kantoor.
Voor dat kantoor liep de straat. En
over die straat passeerde de ver
dachte per bromfiets. Hij staarde
nors recht voor zich uit, zodat bij
het nemen van een -bocht zijn blik
de zemende juffrouw trof.
Dit moment moet u even vasthou-
Wij herinneren aan onze aktie om
volgend jaar zoveel mogelijk zieke
en gebrekkige kinderen uit Venray,
Heide, Merselo en Vredepeel (het ge
bied dat onder Herwonnen Levens
kracht afd. Venray valt) naar Lour
des te laten gaan. De kosten per
kind zijn plm. 250,Wij hebben
nu precies 1294,01 bijeen; dat is
dan voor 5 kinderen.
Er zijn in Venray meer gehandi
capte kinderen dan U denkt. Als U
weet dat er in een andere plaats in
Nederland, waar al zo'n aktie als
deze gevoerd is, op de plm. 3200 ge
zinnen zo'n 40 kinderen naar Lour
des worden gezonden, dan kunt U al
een voorzichtige schatting maken,
hoeveel het er in Venray kunnen
zijn.
Om ons in staat te stellen zoveel
mogelijk kinderen dit geluk te be
zorgen kunt U Uw gaven storten op
de volgende rekeningen t.n.v. „Ven-
rayse zieke kinderen naar Lourdes:
1. Boerenleenbank Venray, no. 397.
2. Boerenleenbank Merselo no.
1031996.
3. Amsterdam-Rotterdam Bank N.V.
4. Ned. Credietbank Venray no.
1032741.
Het is voor onze eigen kinderen!
Wij brengen nog even de vergade
ring van 11 oktober a.s. onder uw
aandacht, waarop U meer over deze
aktie kunt horen. Reserveer deze da
tum.
den. Want tegelijk gebeurde aan de
overkant van de straat iets anders,
zodat er een zekere driehoek van be
levingen ontstond. Aan de overkant
passeerden namelijk enkele jonge
lieden. De jongelieden lachten tegen
de ramenlappende dame. En toen
gebeurde het vreselijke. Dp raamlap-
pende dame lachte terug!
Onderwijl reed de bromfiets door.
maar de stuurse blik was net door
het raam gevallen, toen de zemende
juffrouw haar lippen begon op te
trekken en ook de verdere spieren
bundels in werkihg stelde, die tot
taak hebben het menselijk gelaat de
uitdrukking te geven die men „la
chen" noemt.
De bromfiets reed nog enkele
meters door (schrikseconde noemt
men dat). Daarna werd het ploffend
geluid van de explosiemotor vervan
gen door het „sjiep-sjiep-sjiep" van
het gelichte klep. De bromfietser
wendde de steven, zoals men dat wel
noemt, stopte voor het kantoor,
schreed binnen, dreunde het beledi
gende lijstje af, ging weer naar Hui-
ten en sjiep-sjiepte weg.
„Heb je misschien vroeger verke
ring gehad met dat meisje?" vroeg
de rechter.
„Heb je al eens geprobeerd, om er
mee uit te gaan?" vroeg de officier.
„Ben je er misschien verliefd op
geweest?" vroeg de rechter.
Maar een reden kon de verdachte
niet opgeven. Hij kon er alleen maar
niet tegen, dat ze gelachen had.
Waarbij het feit, dat ze tegen ande
ren lachte, misschien als verzwaren
de omstandigheid gold. Hoewel hij
ook dat bestreed.
De rechter haalde de schouders
van zijn toga op. „Je bent een aan
gebrand kereltje" zei hij, toen hij de
verdachte een tientje boete gaf.
Wij vragen nog steeds
PERSONEEL
geschoold en
ongeschoold
de fabriek, bi| cfe pof.-er
N.V. INALFA VENRAY
Zoals langzamerhand algemeen be
kend zal zijn, geeft de Nederlandse
Federatie voor Vrouwelijke Vrijwil
lige Hulpverlening (overkoepelend
orgaan van de 15 grootste vrouwen
organisaties) voorlichting over de
beveiliging van gezin en huis in tijd
van oorlog en in geval van ramp
spoed van andere aard. Deze aktie
wordt gevoerd onder de naam „door
Vrouwen aan Vrouwen-Eén op Vijf".
Normaal wordt deze voorlichting
gegeven aan groepjes van 10 - 12
dames in huiskamer of bedrijf door
hiertoe opgeleide voorlichtsters.
Op donderdagmiddag 7 oktober
a.s. al echter aan de hand van een
televisieuitzending een voor het ge
hele land groot opgezette voorlich
tingsactie worden gehouden. Op de
ze middag nl. zal de Stichting So-
cutera een televisieuitzending wijden
aan het brandgevaar thuis, waarbij
onder meer het blussen van brand
jes met eenvoudige middelen zal
worden getoond. Het ligt in de be
doeling dat deze uitzending in Ne
derlandse huiskamers zal worden ge
volgd door zoveel mogelijk groepjes
(huis)vrouwen. Bij ieder groepje kan
een voorlichtster aanwezig zijn die
op de uitzending aansluit met ver
dere nuttige wenken en aanwijzin
gen voor doeltreffend handelen bij
onverhoopte rampen of oorlogsge
vaar. Het gaat hier om up-to-date
voorlichting, waarbij ook begrippen
als „kern-explosie" en „radio-aktie-
ve neerslag" (fallout) zullen worden
behandeld. De Federatie verwacht
dan ook dat vele vrouwen zich hier
over op de hoogte zullen willen stel
len.
Inlichtingen hierover bij de plaat
selijke vrouwenorganisaties of bij 't
secretariaat der Provinciale Federa
tie Limburg, Mevrouw M. J. Mon-
née-Sluis, „De Vers", Overloon. tel.
04788-372.
De voorlichting brengt geen kosten
mee en lidmaatschap van enige or
ganisatie is in het geheel niet ver
eist.