Veilig Verkeer... BOMBARDEMENT brengt dood en verderf Politierechter Filmnieuws Dood kapitaal Auto1! Eiermuziek Vrouwengilde WEEKBLAD VOOR VENRAY EN OMSTREKEN fa. MARTENS TAXIBEDRIJF P. ST0KS KEMPWEG 9 TEL. 1233 VRIJDAG 9 OKTOBER 1964 No. 41 VIJF EN TACHTIGSTE JAARGANG PEEL EN MAAS DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 1512 GIRO 1.05.06.52 ABONNEMENT8- (buiten Venray 1.75 VOOR 20 JAREN Aehtung Störungsfeuer had 'n Duitse soldaat op een bord geklad derd langs de Leunseweg. En wat Störungsfeuer was had de Venrayse mens in de eerste week van oktober 1944 reeds ont dekt. De plotseling oversuisende en inslaande granaten had hem gedwongen de kelders in te schieten en zijn toevlucht te nemen onder de grond. Het had dood en verderf gebracht, leed en droe fenis. Het had mensen gedood en verminkt, woonhuizen vernield. Het rustige Venray van weleer was niet meer. In vele huizen liad men evacuees opgenomen uit het Brabantse, waar nu hard gevochten werd om iedere meter bos. Ze brach ten verhalen mee van bittere ge vechten, zware beschietingen, grote nood. En men bad in die oktober maand dat al dat vreselijke aan Venray voorbij zou mogen gaan. Maar het steeds heviger wordende storingsvuur voorspelde weinig goeds. Het bleef uit de hemel val len, onverwachts, onheilspellend. Weer werden mensen gewond, men sen gedoodEr kwam meer puin en de ruik van solfer bleef hangen. Men moest er uit voor brood en voedsel en men kroop langs muren, zocht steeds naar dekkingsmogelijk hedenEr was geen electriciteit meer en dus geen licht en kracht, dat op andere manieren opgewekt moest worden. Een petroleumlampje werd een kostbaar ding. In de Gro te Kerk werd nog Mis gedaan al was het alleen maar om de doden nog een kerkelijke begrafenis te geven, maar de gebrandschilderde ramen rammelden soms van geweld uit het Brabantse, waar eerst de Amerikanen en later de Engelsen zich letterlijk dood liepen op de zware Duitse tegenstand in de bos- ens. Het was het vredig Venray van weleer niet meer. Integendeel, de kelders waren vol met zenuwachtige mensen, die zich afvroegen wat de bevrijding toch wel worden moest, die met' ontzetting hoorden, dat dan weer hier, dan weer daar mensen getroffen waren door granaatvuur. Men ging niet meer kijken als hier of daar een granaat was ingeslagen. Men haalde zijn spulletjes bij elkaar die men niet wou missen en ging de kelder in, zodra dat verschrikkelijke onweer weer losbarstte. O zeker, men vertelde dat de Engelsen kof fie gingen drinken als de storings vuur weer even afnam, maar het waren zennuwachtige mopjes en men schaamde zich niet om bij het eerste het beste gerucht, hoe loos soms ook, met een fikse duik de kelder in te schieten. Men wachtte, bad envloekte! 12 OKTOBER Zo breekt dan de dag aan van 12 oktober 1944. Een dag als we hem nu beleven, vol zon in de late herlst. Met een kar had men nog enkele doodskisten naar de Grote Kerk ge bracht ,waar reeds een dodenmis ge lezen werd. Een kapelaan vroeg een paar jongens de kisten naar binnen te willen dragen, omdat er geen dragers waren. Negen doden werden die morgen begraven na de kerke lijke plechtigheid en het scheen dat de Engelse kanonniers tot na de be grafenis gewacht hadden, want ter nauwernood waren de weinigen thuis, die ter kerke waren geweest of daar begon het lieve leven weer. De ene granaat na de andere don derde neer op Venray en het geluid van de ontploffingen werd heviger en heviger. De mensen in de kel ders gedoken, voelden de muren trillen van het geweld der inslagen, maar hoorden ook hoe zich tussen het geluid der gierende granaten een ander geluid mengde, namelijk dat van vliegtuigen. Niemand reali- serde zich dat zij een andere do delijke last naar Venray brachten: bommen. Dan was het of tussen granaat- vuur door met kettingen in de lucht gerammeld werd. Een steeds snerper wordend gehuil kwam uit de hemel. Dan vielen ze, de bommen. Donderslagen klonken over het dorp; in de kelders spoot het zand naar binnen, de stutpa- len vielen om, de muren kraak ten, het licht verdween en het stonk naar vuurMen greep elkander vast in doodsangst. En weer opnieuw vielen de bommen, weer opnieuw dat beven en scheu ren ,dat doorklonk tot in het eigen gebeente. Weer sidderden de kel ders en weer werd het einde verwacht Uit de lucht zagen de Engelse vliegers het dorp liggen ,stil en ver laten toen boven Servatius het com mando gegeven werd de 500 kilo zware bommen los te laten. Men zag de inslagen in dit ziekenhuis, de in slagen van de bommen, die vielen in het vrije veld van wat nu plan Oost is ,maar ook de inslagen mid den in de Grotestraat en nabij het Henseniusplein. En met een grote zwaai kwamen ze terug, deze HAF mannen om nu opnieuw hun bom men te gooien waar grote stof- en vuurwolken het pad al-markeerden, dat ze eerst getrokken hadden. Nu werd het de Draal, de Paterskerk, de Patersstraat, waar de bommen insloegen, de hel losbrak DOOD EN PUIN Ze hadden deze opdracht gekre gen, de Engelse vliegeniers, om daarmee de Duitse toevoerlijnen naar het slachtveld van Overloon af te snijden. Maar het baatte niet, want over de puin-overdekte stra ten reden de nieuwe Tiger-pantsers en slechts een enkele Duitser, die toevalligerwijze bij of in de gebom bardeerde straten was, werd gedood. Zoveel te erger was het onder de burgerbevolking. Toen zij na het bombardement, dodelijk verschrok ken, uit hun kelders kwamen, lag daar voor hen een onherkenbaar Venray. Uit de gebombardeerde straten steeg het puinstof hemelhoog en was de weg versperd door puin en balken van kapotgeslagen wo ningenHier werd om hulp ge roepen, daar brandde het, hier zaten nog mensen onder het puin, daar waren kelders ingestort waarin nog mensen zaten En terwijl het granaatvuur nog rommelt in de lucht, gaat het grote reddingswerk beginnen. Mensen worden uit kelders gehaald, doden geborgen. Over het puin draagt men ze weg, de slachtoffers van dit bom bardement, dat van Venray-kom, 'n grote puinhoop heeft gemaakt, een massagraf van tientallen mensen. Het verhaal van die donderdag morgen in oktober kan niet volledig verteld worden. Ieder mens, die het zelf meegemaakt heeft, zwijgt er overKan het eenvoudig niet vertellen omdat de veelheid van in drukken weggevaagd werd door be sef van eigen kleinheid, van eigen hulpeloosheid, door het besef dat hij naakt en ^rm stond voor zijn God. Mensen, die het niet meegemaakt hebben, kan men niet vertellen wat het is gebombardeerd te worden. Hoe realistisch men hen ook dui delijk kan maken ,hoe de bommen neergierden en met geweld explo deren, hoe muren scheuren, huizen invallen, kelders het begeven, het vreselijke gevoel van de mens, die daar midden in ligt, is niet te be schrijvenEvenmin is te be schrijven wat na het bombardement is gebeurd. Er zijn evenveel verha len van, als er toen mensen in Ven ray woonden. Ieder heeft zijn eigen verhaal, zijn eigen belevenissen. Hier heeft men de buurtbewoners uit het puin van hun kelders kun nen halen, dodelijk geschrokken, uitgeput, maar nog levend. Daar heeft men na karrevrachten puin weggehaald te hebben met de blote hand het geluk gehad twee oude mensen onder het puin te halen. Zwaar gewond weliswaar, maar nog levend. Daar heeft men uren en uren en uren staan te werken als gekken om de plaats te zoeken, waar een hele familie moest zitten, tot men laat in de avond hun stoffelijke resten vindt zwaar verminkt door het puin. En kruide op een ouder wetse kruiwagen daar niet iemand een zwaargewonde naar het over volle ziekenhuis dwars over het puin? Lag daar geen gewonde op een deur, die enkele jonge kerels wegbrachten naar het ziekenhuis. Zocht men verderop nog steeds toen de avond al viel en zijn doods kleed uitspreidde over Venray? Wat er in die uren en dagen na Venray's bombardement gedaan is om mensen te helpen, mensen te zoeken, slacht offers te bergen, te begraven, het zijn allemaal verhalen, die nu 20 ja ren daarna zo vreemd en eigenaar dig klinken, nu weer wonen en wer ken in een nieuw en blij Venray STEEPLE HOLDS UP.... Een oorlogsgeschiedenis hoe breed ook opgezet, zal nooit het leed, de droefenis en de angst van die dag kunnen beschrijven, maar zal ook nooit een goed beeld kunnen geven van de heldenmoed, het saamhorig heidsgevoel en de levensvreugd die toen bloeide op het stinkende en ro kende puin. Laten we daarom vol staan met te constateren, dat het hart van Venray was uitgerukt, ver anderd was in een grote puinhoop, waaronder vele doden de tol betaald hadden, die Venray moest geven voor zijn bevrijding. De zon ging onder maar in het westen bleef de hemel rood. De strijd om Overloon ging door. In Venray zelf was het stil, als hield men de dodenwacht. Maar de zon ging ook weer op en het leven ging verder, ook in de kelders, die soms overvol waren, doordat uit de ver nielde panden ook de geredde bewo ners nog opgenomen moesten wor den Er moest brood zijn, er moest drinken komen en voedselDe mensen kropen uit hun holen, om dat alles te pakken te krijgen, kwa men uit hun kelders om het rui- mingswerk van daags tevoren voort te zetten. Maar niet lang, want weer begonnen de Engelse kanonniers aan hun doodbrengend werk. Ook op vrijdag 13 oktober lag Venray onder zwaar granaatvuur. Wat er in Venray nog overeind stond, scheen vewoest te moeten woro'en. Lang zaam sijpelde het bericht door dat het bombardement misschien wel 'n geluk voor Venray geweest was. Waren in Leunen de Grdne Polizei niet verschenen om alle mannelijke inwoners op te komen halen om schanswerk te komen verrichten voor de Duitsers? Nu had men en kele Leunse mensen meegenomen, maar het storingsvuur en het bom bardement had een verder gaan van deze gevreesde Polizei verhin derd. Een schrale troost voor de ve len, die hier lagen onder een steeds zwaarder en heftiger wordend ka nonvuur, steeds maar. luisterend of de vliegtuigen toch maar terug zou den komen We hoorden van bitter harde ge- TE LANGZAAM RIJDEN, STILSTAAN OF ACHTERUITRIJDEN Een autosnelweg is een weg om op te rijden, niet om op stil te staan. Maar wilt u toch stoppen, bijvoor beeld om wat te rusten, of dwingt een technisch gebrek aan de auto u tot stoppen, doe dat dan op de vluchtberm. Stop nooit op de rij baan. Dat is levensgevaarlijk voor het met hoge snelheid naderende verkeer. vechent, die rond Overloon plaats vonden, waar iedere meter grond bevochten moest worden door de Engelsen met de blanke bajonet. Overloon was genomen, maar de Duitser hield een verdere opmars tegen. Zijn kanonnen en zijn ge vreesde nevel werpers brachten dood en verderf daar waar een En gelsman zijn neus maar buiten de bossen durfde te steken. De torer van Venray bewees de Duitsers goe de diensten. In deze toren hadden de Duitsers een pracht overzicht over het gehele terrein van de strijd en hoe groot het uitzicht was bewe zen de zware aanvallen waarvan de Engelsen bloot stonden. De Engelse kanonniers hadden opdracht om die uitkijkpost uit te schakelen, maar stonden machteloos tegen deze brok steen, die eeuwen getrotseerd had en ook de Engelsen bleef trotseren. Daar moest een einde aan komen. En terwijl in Engeland de kran ten het ongedurige publiek, dat zich afvroeg waarom de opmars bij Overloon maar steeds niet verder ging, vertelde dat de kerktoren van Venray Dempsey's leger tegenhield, kregen Typhoon vliegers opdracht de Venrayse toren uit te schakelen. Dat moest op zaterdag 14 oktober 1944 gebeuren (Wordt vervolgd) Over snelheid gesproken. Een autosnelweg is een snélweg. Een te langzaam rijdende auto is daar een obstakel. De snelheid aanpassen aan die van het overige verkeer, doet 't verkeer op de autosnelweg soepeler en dus veiliger verlopen. Uitermate gevaarlijk is het achteruitrijden op de snelweg, bijvoorbeeld om naar een gemiste afrit terug te keren. Verstandiger is het dat te doen via de volgende afrit. Te langzaam rijden, stilstaan of achteruitrijden vormen samen één van de zes fouten, die Rijkspolitie en Verbond voor Veilig Verkeer ge zamenlijk in de „Aktie Zwarte Zes" bestrijden. U kunt het geloven of niet, maar er zijn mensen die niet op tijd hun hondenbelasting betalen en die zelfs niet tijdig de gemeente op de voor geschreven wijze verwittigen, dat zij hun woning delen met een hond. Er zijn zelfs mensen, die een hekel heb ben aan hondenbelasting en die vin den dat men liever de poesen maar eens moet belasten. Maar daar heb ben we het nu niet over. Het niet voldoen van de honden belasting is een misdrijf. En wie niet op tijd betaalt is dus een misdadi ger in de zin der Wet. Want men kan heel gemakkelijk een misdrijf doen door iets niet te doen. De rechter kan met de getroffen gemeenten meevoelen. Hij pleegt de eigenaren van clandestiene en ille- 2 honden bij verstek tot vijf of tien gulden boete op te leggen. Want meestal verschijnen deze lie den niet. Zij hebben er geen snip perdag voor over, want een hals misdrijf is het niet. Toch was er vandaag een geko men. Hij stond er een beeje zenuw- achig bij. Wan ook zijn hond had rondgelopen, zonder dat de over heid haar rechtmatig deel had kun nen opeisen. „Ik was ziek geweest", vertelde hij, „en zo was ik in finan ciële moeilijkheden gekomen. Daar door kon ik die hondenbelasting niet op tijd betalen. Ik zeg tegen mijn vrouw: dat moeten we dan later maar doen." De rechter kon dat niet begrijpen. „Neem dan geen hond", zei hij. „Ik wil ook geen hondenbelasting beta len. Daarom heb ik geen hond." O nee", zei de verdachte, „mijn geval ligt heel anders. Ik heb die hond al achttien jaar." „Achttien jaar", peinsde de rech ter. „Maar dat is toch veel te oud voor een hond? Dan was het mis schien verstandiger zo'n beest maar een spuitje te geven. Want dat kan toch niet veel meer zijn, zo'n hond van die leeftijd." Daarmee was de oppositie in de rechtszaal losgebroken. De officier, de verdachte en zelfs de griffier wa ren daar tegen. „Je wordt toch ge hecht aan zo'n beest", vond de of ficier. „Juist meneer de raadsheer, of bijzit", zei de verdachte, die niet wist, hoe hoog hij het zo gauw moest zoeken. En de griffier fluis terde achter zijn hand: „Ik denk, dat u ook niet om een spuitje vraagt als u erg oud bent." „Ho maar, ho maar", deed de rechter bezwerend. „Meneer de grootedelachtbare", verklaarde de hondenbezitter. „Mijn zoon heeft die hond gekregen toen hij drie jaar was. En nou is die jongen 21. Die zou het nooit goed vinden. En mijn vrouw ook niet. En ik trouwens ook niet. Dan maar een sigaretje minder. Maar dat beest zal een goede oude dag hebben, zolang hij nog gezond is. Al is het niet veel meer, want hij ligt haast de hele dag op de divan". „In dit speciale geval: vier gulden of een dag", eiste de officier, daar mee een gulden afwijkend van de ri tuele straf. „Als ik thuiskom gaat hij altijd nog even van de divan af om mee gedag te zeggen", zei de verdachte. „Conform", zei de rechter. En daarmee kreeg de man de kleinste straf, die „sinds mensenheugenis" voor dit misdrijf is opgelegd. Voor alle reparaties Schoolstraat 30 Tel. 2389 THANS GEVESTIGD: JEUGDFILMVORMING IN VENRAY Dezer dagen namen wij kennis van een circulaire die de Werkgroep voor Filmvorming heeft verspreid op de scholen voor voortgezet onder wijs in onze gemeente. Daarin konden we lezen, dat er, in aansluiting op het grote succes van de filmcyclus voor de jeugd van vorig jaar, wederom door deze werkgroep een programma van een vijftal speelfilms is samengesteld. Filmtitels als De Overval, Trapeze, Ballade van een soldaat en 't Is feest vandaag, laten ons zien, dat er belangrijk hoger wordt gemikt dan vorig jaar. Dit bijzondere pro gramma met de daaraan verbonden waardevolle begeleiding door mid del van uitleg op de scholen, be spreking in de pers en jeugdforum in de bioscoozaal verdient ons aller aandacht. Bovendien getuigt de uiterst lage abonnementsprijs van drie gulden voor vijf voorstellingen van de zeer sympathieke medewerking van de bioscoopdirectie. Eveneens verheugt het ons, dat deze aktie, die vorig jaar beperkt bleef tot Mulo, Huis houdschool en LTS ,nu wordt uitge breid tot middelbare schooljeugd. Hopenlijk vindt de Werkgroep ook hier voldoende medewerking en deelname; het bovenstaande pro gramma verdient dit zeker. Vooral de tv. heeft jong en oud aan de film gewend gemaakt en de ze is niet meer uit ons leven weg te denken. Op de jeugd speciaal kan zij een diepgaande invloed uitoefe nen. Zij heeft een eigen taal, die veel indringender kan zijn dan het gesproken woord. Door deze wijze, waarop de ca mera personen en situaties opneemt en de filmmaker de beelden met el kaar verbindt, kan een suggestief geheel ontstaan, dat de toeschouwer volledig in zijn ban houdt. De duis ternis in de bioscoopzaal, waardoor alle aandacht op het doek wordt ge richt, verhoogt de werking nog. De invloed van de film op de jeugd blijkt niet alleen uit de na bootsing van uiterlijke gedragingen van haar filmhelden (zij „spelen" Ivanhoe of „zijn" Eddy Constantine en Brigitte Bardot), maar ook de le vensbeschouwing, die de film eta leert, wordt gretig aanvaard. Weelde, zucht naar bezit, bravour, het ontbreken van hogere levens waarden, oppervlakkige materialis tische levensopvatting zijn dingen, die de film bij ons in discrediet brengen, veel meer dan de hoeveel heid sex en bloot. De jeugd moet leren met de nodi ge kritiek tegenover de film te staan. Zij moet door de suggestieve vor men heen leren kijken en de leeg heid en vervalsing van het leven onderscheiden, zij moet vooral de goede film leren kiezen. Voor dit alles is een zekere vorm geving noodzakelijk. Deze wordt op school slechts zelden gegeven. Hier door wordt de noodzaak voor de ouders, om aandacht aan deze vor ming te besteden des te klemmen der. Het mag ons niet onverschillig laten welke films onze kinderen bekijken en op welke wijze zij die beleven en beoordelen. Zo biedt deze cyclus, uitgebracht door Werkgroep Filmvorming, onze jeugd een unieke kans om kennis te nemen van het goede en schone in de film. Wij geloven zeker, dat vele ouders de bereidheid zullen tonen hieraan mee te werken; het beste zou zijn, als zij zelf de films ook zouden be zoeken, samen met zoon of dochter. Langzamerhand moeten zij kitsch van kunst leren onderscheiden. Daarvoor is nodig het kritisch be schouwen, het filmgesprek, een goe de begeleidng. Werkgroep Filmvorming heeft we derom een prijzenswaardig initiatief genomen. Moge een grote belang stelling haar deel worden. Wij vragen nog steeds PERSONEEL geschoold en ongeschoold Aanmelden dagelijks - ook na weiktijd - aan de fabriek, bij de portiei N.V. INALFA VENRAY Het blad „Missie Integraal" heeft fris van de lever een aanval gelan ceerd op een serie charitatieve in stellingen van de Kerk. Deze zouden kapitaalbezitters en couponknippers zijn geworden, die met het geld, dat hun is toevertrouwd om nood tc le nigen, niets doen dan op zijn best een uitkering van de rente. Dit is een ernstige beschuldiging zeker in een tijd, dat de wereld de mensheid in nood heeft ontdekt in de ontwikkelingsgebieden. Het is niet voldoende, wanheer enkele mensen uit die kring van charitatieve instellingen een tegen verklaring afleggen, waarin zij de beschuldiging weerspreken. Het enige goede antwoord, dat op die beschuldiging gegeven kan wor den, bestaat in volkomen opening van de boeken. Wanneer de beschuldiging niet waar is, dan zullen die organisaties er geen enkel bezwaar tegen kun nen hebben. Wanneer de beschuldi ging wel waar zou zijn, dan kunnen zij het alsnog goed maken door openlijke aansluiting bij het denken van DEZE tijd te zoeken. De autohandelaren kunnen tevre den zijn over het afgelopen jaar. De handel steeg mede dank zij de flin ke loonsverhoging van 1963 met 35%>. Een handige rekenaar heeft uitgerekend, dat voor iedere auto op de Nederlandse wegen een ruim- t& is van zegge en schrijve 17 meter. Dat het met het autoverkeer iedere dag drukker wordt, kan iedereen constateren. Menige automobilist in de steden is al weer op de fiets overgeschakeld, omdat hij daarmee vlugger thuis is dan met zijn wa gen, die hij bovendien meestal niet kan parkeren. De cijferaars en niet-cijfciaars zijn allen het erover eens, dat het wegennet zwaar overbelast is. De conclusie is duidelijk: meer wegen, bredere wegen, viaducten, tunnels enz. Maar dat betekent ook planning op langere termijn. Dus geduld oefe nen. Maar ondertussen zou men onder de auto's een flinke opruiming kun nen houden door b.v. de autokeu ring verplicht te stellen. Nederland kan hierdoor zijn naam van het land der auowrakken" weer kwijt raken. Er rijden veel van die doods kisten op wielen op de Nederlandse wegen met alle trieste gevolgen van dien. De Rijkspolitie alhier heeft proces verbaal opgemaakt tegen de eige naars van een kippenkooi, die in de Vredepeel de radio te hard lieten schallen. De radio was geplaatst in een hok om de kippen tot grotere produktiviteit te stimuleren. De om wonenden tekenden echter protest aan, omdat zij van dit burengerucht niet konden slapen De kippenkooi waarin maar liefst 43.000 kippen worden gehou den is eigendom van' de familie Poels. De dieren zijn nog steeds niet aan de leg en er worden thans da gelijks nog „slechts" 15000 eieren geraapt. De eigenaars van deze kip penfarm toonden zich voorstanders van een moderne aanpak en plaats ten een radio temidden van de bees ten, opdat deze daardoor rustiger zouden worden en meer zouden produceren. Ook in de late avonduren brulde de radio zijn tophits over de kippen, zodat de omwonenden erdoor uit hun slaap werden gehouden. De ra dio is thans het zwijgen opgelegd. Als inleiding o.a. op de vorming van gespreksgroepen over het reli gieplan voor het Landelijk Gilde zal het Vrouwengilde afd. Venray a.s. dinsdag een verdiepingsmiddag hou den. Deze begint om 2 uur in Ma- riannhill en de diocesaan geestelijk adviseur Rector J. Narinx uit Roer mond zal een inleiding houden on der de titel „Wat is er gaande met ons Geloof." Om 4 uur is een H. Mis in de kloosterkapel, waarna onder een kopje koffie nog wat nagekaart kan worden. Zij die zich nog niet voor deze middag opgegeven hebben kunnen tot zaterdag terecht bij Mevr. Jans- sen-Muis, Patersstraat 18.

Peel en Maas | 1964 | | pagina 11