Waardevast sparen-lenen VADERDAG GEZINSBIJDRAGE Filmnieuws De weg van Sint Oda Dr. S. DE JONG verlaat Deurne VRIJDAG 19 JUNI 1964 No. 25 VIJF EN TACHTIGSTE JAARGANG ffl PEEL EN MAAS DRUK EN UITGAVE VAN DEN MUNCKHOF N.V. VENRAY WïTPITRï A H VOOR VP1MR A V PM OMQTRPTTPN ADVERTENTIEPRIJS 8V« ct p. mm ABONNEMENTS- GROTESTRAAT 28 POSTBUS 1 TEL. 1512 GIRO 1.05.06.52 L<LjIVU1w/1U V UUIV V Uili\ü I EflY WIVIO 1 PRIJS PER KWARTAAL 1.50 (buiten Venray 1.75 DE H. ODA IS GESCHRAPT uit de zgn. heiligen-kalender van het Bisdom Roermond. De oprechte Oda-vereerder heeft zulks pyn gedaan, ook al omdat hij daar een soort miskenning in ziet van deze heilige Schotse maagd, die ook voor de plaatselijke ge schiedenis niet onbelangrijk is. Want St. Oda heeft voor de Ven- ray se mens wel iets te zeggen. We hebben immers een St. Oda-kapelle- tje op het einde van de Hoender straat; we hebben een parochie, die j aan de H. Oda is toegewijd, nl. die van Ysselsteyn en we hebben een Middelbare Meisjesschool, die aan St. Oda is toegewijd; er is een St. Odaput op Jerusalem en verschil lende verenigingen hebben haar als schutspatronesse. SCHOTSE PRINSES De meeste mensen kennen het ver haal van deze heilige. Ze zou een koningsdochter zijn uit Schotland of Ierland, die blind geboren was. Toen in haar geboorteland de wonder macht van het graf van St. Lamber- tus in Luik verteld werd, besloot zij dit graf te gaan bezoeken en St. Lambertus voorspraak te vragen voor haar genezing. Zie dat lukte en St. Oda werd weer ziende. Uit dank baarheid besloot zij haar leven te wijden aan God, maar kwam daar bij in conflict met haar vader, die haar wou uit-huwelijken aan de een of andere prins, reden waarom Oda vluchtte, naar Rome ging en later zich vestigde in deze contreien. De legende wil dat zij ergens ge woond heeft waar nu Jerusalem ge bouwd is (waar ook de Odaput de gedachtenis vasthoudt) maar later moest vluchten, omdat het haar las tig werd gemaakt. Het ene verhaal zegt dat dit gebeurde door achter volgers, die door haar vader waren nagestuurd, een ander verhaal, dat dit gebeurde door Venrayse mensen, die het niet op deze maagd begrepen hadden omdat ze bang waren on genoegen te krijgen met haar vader. Een derde verhaal zegt, dat de ek sters de oorzaak waren, die haar stoorden in haar gebed. Dit zou dan de verklaring zijn van de ekster, waarmede zij altijd staat afgebeeld. Een ander verklaring voor die ekster is ook, dat Oda blind geworden zou zijn door uitwerpselen van dit dier. Wat er van zij, ze heeft op een ge geven moment Venray verlaten, ech ter niet dan na beloofd te hebben, dat Venray van alle rampen gespaard zou blijven, indien Venray braaf zou blijven. Direct na de laatste oorlog had Venray daar dan zo zijn eigen ge dachte over. De legende wil dat ze wegtrekkende uit Venray op de „om ziende berg" nog een laatste blik wierp op haar verblijfplaats en de voorspelling deed dat Venray gebrek zou krijgen aan eikenhout en goede raad, iets wat met iedere raadsver kiezing weer wordt opgehaald. Het voorgeslacht stak er minder de draak mee, maar heeft op de plek, waar zij afscheid nam van Venray de St. Odakapel opgericht (St. Oeike, zoals men zegt.) Na een verblijf in Weert heeft zij zich gevestigd in Rode, het tegen woordige St. Oedenrode, waar ze omstreeks 726 na Christus gestorven moet zijn. In 1103 werd haar gebeen te aldaar opgegraven door de Bis schop van Luik en sindsdien heeft de St. Oda verering altijd een grote rol in de plaatsen Venray, Weert en St. Oedenrode gespeeld. Reeds boven hebben we aangetoond dat ook nu nog de naam Oda gehandhaafd is en dat verschillende Venrayse meisjes, deze naam, dus met de H. Oda als patrones, dragen. WAT GEBEURDE IN ST. OEDENRODE Dat is o.m. de vraag, die het Ge schied- en Oudheidkundig Genoot schap Venray zich heeft gesteld, bij een nader onderzoek van St. Oei Zoals gezegd, ze is daar, volgens haar levensbeschrijvingen, begraven en ook tot de eer van de altaren verheven. Hildeware, Vrouwe en Gravin van Rhode, heeft omstreeks 1150 naast de parochiekerk een ka pittelkerk ter hare ere gesticht, die in de 80-jarige oorlog weliswaar verwoest is (1583), maar waaruit de reliquien van de heilige toch gered zijn. In het twaalfjarig bestand (1609-1621) is deze kerk weer opge bouwd, maar na de Vrede van Mun ster in 1648 ging ze over in handen van protestanten, wier groep te klein was om deze en de parochie kerk goed te onderhouden. Toen de katholieken in 1800 de kerk terug kregen, verloren ze de andere, die was toegewijd aan de H. Martinus. Men besloot daarom de kapittelkerk parochiekerk te maken en aan de H. Martinus toe te wijden, waardoor St. Oda op het tweede plan kwam. Ze bleef toegewijd aan Martinus toen de slecht onderhouden kerk instort te en een nieuwe gebouwd moest worden. In die nieuwe is echter het koor van de oude kapittelkerk blij ven bestaan. Maar ook is blijven bestaan de oude verering van St. Oda, wier reliquien nog altijd te vinden zijn in deze kerk, alsmede haar reisstaf, die in haar graf ge vonden zou zijn en 'n aarden kruik je. In 1926 met het 12e eeuwfeest van haar dood is in St. Oedenrode (waar in dus St. Oda zelfs in de plaats naam vernoemd wordt) evenals in Venray een groot gedachtenisfeest geweest, bij welke gelegenheid de Gebr. Brom een prachtig zilveren beeld van de Heilige hebben ge maakt en het dankbare St. Oeden rode een schitterende kapel heeft opgericht, met een fraai beeld van St. Oei. We praten dan nog niet over de glas-in-lood ramen, die de her innering aan dit gedachtenisfeest vasthouden. Deze hadden we im mers ook in Venrays Grote Kerk. GESCHIEDKUNDIG ONDERZOEK Er is al eerder een Oda-kwestie geweest, als we dit zo mogen zeg gen. De Belgische Professor van de Essen heeft reeds in 1907 geschreven dat de levensbeschrijvingen van St. Oda onjuist zijn, in die zin, dat ze op geen enkel geschiedkundig vaststaand feit berusten. Daar zijn weer andere hooggeleerde schrijvers tegenop gekomen, die b.v. in de le vensgeschiedenis van de H. Lamber- tus zijn tegengekomen dat een meis je op zijn graf genezen is van blind heid, maar wie zegt dat het de H. Oda van St. Oedenrode of van Ven ray is geweest. In de historie is wel bekend een Oda van Amay, maar dat was een weduwe van een ko ning en die is in deze streken nooit geweest. Of dit alles de aanleiding geweest is, om de naam van de heilige in het Bisdom Roermond te schrappen is natuurlijk moeilijk te zeggen, maar zo lang historisch niet vast staat dat er een Schotse of Ierse konings dochter geweest is, die in grote lijnen dat gedaan heeft, wat vro me legenden van haar vertellen, zo lang neemt de wetenschap niet aan, dat ze bestaan heeft. Natuurlijk is het uiterst moeilijk om uit 700800 na Christus nog de nodige wetenschappelijke bewijzen te voorschijn te brengen. De kring Venray heeft in ieder geval weer een spoor gevonden en kon bij monde van Pastoor Driessen hun collega's van St. Oedenrode meedelen in een van de oudste do denboeken uit de 8e eeuw in de Kerk van Xanten de naam Oda te zijn tegengekomen op de 28e januari. In deze zgn. dodenboeken hield deze kapittelkerk de nagedachtenis vast van voor hen belangrijke personen en deze Oda was voor de kanunnik ken van deze beroemde kerk zelfs belangrijker dan Karei de Grote, die ook op die dag vernoemd werd, maar eerst op de 4e plaats. St. Oda staat op de tweede plaats. DE BETEKENIS Beduidt dit nu dat ook wij St. De voorzitter van de Geschied- en Oudheidkundige Kring Venray (Pastoor Driessen uit Well) biedt de voorzitter van de St. Oedenrooise Kring een foto aan van het prachtige St. Odabeeld uit Venrays Dekenale kerk. foto Gerard Kruijsen Oda maar af moeten schrijven? Dat alles wat sinds lang legende en volksverhaal was uit de duim ge- zorgen is en fantasie is? Beslist niet. Zeker is dat in het oude Rhode een maagd begraven is, wier graf honderden mensen bezocht hebben en door wiens voorspraak velen geholpen zijn. Dat is indertijd voor de kerkelijke autoriteiten vol doende reden geweest om haar stof felijke resten te „verheffen" d.w.z. op te graven, want in die tijd gelijk stond met een heiligverklaring. Op of bij haar graf heeft het dankbare volk een kerk gesticht (hoewel men reeds een goede parochiekerk had) en de roem en de faam van deze heilige werd zelfs in de naam van de plaats naar voren gebracht. Het Rhode van St. Oei, St. Oedenrode. Toen men 500600 jaren nadien nog eens nadrukkelijk haar levens beschrijving heeft vast willen leg gen, omdat toen het volk daarom vroeg, is het goed mogelijk dat die levensbeschrijver fouten heeft ge maakt, heiligen heeft verward, maar doet van de andere kant niets af aan het feit dat het graf van een maagd in Rhode sinds eeuwen door een bepaalde aantrekkingskracht voor het gelovige volk heeft gehad. En hoe zit het nu met het verblijf van St. Oda in Venray? Ook dat is geschiedkundig, met documenten dus, niet te bewijzen. Maar de oude legenden, de oude volksverhalen mag men zo maar niet even aan de kant zetten, als zijnde fantasie. Het is goed mogelijk, dat er in de loop der tijden rond een bepaalde kern (i.e. het verblijf van deze maagd in Venray) van allerlei fraais geweven is, maar daarom is de kern nog juist. En daarom mag men ook zonder documenten rustig stellen dat St. Oda in de 8e eeuw na Chris tus ook in Venray zal zijn geweest. Een verblijf waaraan veel nog her innert ,als men bedenkt hoe lang dit allemaal geleden is. Ook o.a. het prachtige beeld van deze heilige vrouw in onze dekenale kerk, waar- |van een foto als afsluiting van deze [„studiedag" aan de geschiedkundige kring van St. Oedenrode is aangebo den. Het zilveren beeld dat St. Oedenrode in 1926 ter ere van de H. Oda liet maken. Daarnaast 2 reliekkasten. De schedel wordt in een aparte schrijn in de kerk be waard. Op de voorgrond ligt de reisstaf en het kannetje welke men in haar graf heeft aange troffen. foto Gerard Kruijsen HET EI VAN COLUMBUS IS NOG NIET GEVONDEN Minister Andriessen heeft maat regelen genomen tegen te sterke I prijsstijgingen die ons land ver ontrusten. Het is logisch, dat toe gezegde loonsverhogingen tot fer me prijsverhogingen leiden. Wij ondervinden dit al dagelijks in ons huishoudboekje. De waardedaling van ons geld treft echter niet al leen de guldens, die wy nu ver dienen, maar ook de opgespaarde gelden in het verleden, die door banken, spaarbanken en levens verzekeringen worden beheerd. Kijken wij eens kritisch naar de waarde van onze gulden in de laat ste twintig jaar, dan hebben wij voor onze spaarzin duur betaald. De elkaar opvolgende Nederlandse re geringen hebben althans in één op zicht gefaald, nl. van ons ruilmiddel. Voor elke eenheid koopkracht die wij aan de staat of aan de verzeke ringsmaatschappij in beheer hebben afgestaan, krijgen wij na verloop van de leningstijd slechts een deel van die koopkracht terug. Dit betekent een onrechtvaardige korting van rechten, die temeer spreekt omdat het sparen een van de pijlers is waarop onze volkshuis houding steunt. KLEINE MAN IS DE DUPE Het is beslist geen geheim dat de grootste schade van de waardever mindering van het geld wordt toe gebracht aan de kleine spaarders, d.w.z. aan hen die slechts kleine be dragen kunnen wegleggen. Aan de gedachte van de bezitsvorming wordt on deze wijze grote schade toegebracht. De grote spaarders kunnen zich geheel of gedeeltelijk vrijwaren door hun geld te beleggen in goederen of aandelen. Kleine spaarders kunnen dit niet of moei lijker doen omdat goederen en aan delen niet op elk moment in geld kunnen worden omgezet. Dat kan zeker niet zonder verlies wanneer die goederen of aandelen tijdelijk een waarde-inzinking krügen door structurele of conjuncturele invloe den. Op de lange duur zal de geldwaar de-daling zich zeker op de aandelen- en goederenmarkt manifesteren. Wil de kleine spaarder zich vrijwaren, dan kan hij nog het beste beleggen in participaties van beleggingsmaat schappijen. Het zakenleven heeft er in de laatste jaren zelfs gewoonte van ge maakt om grote bedragen te gaan lenen in de vorm van obligatie leningen in plaats van het uitgeven van een emissie op de aandelen markt. Bij de stapsgewijze aflossing wordt er dan door de geldwaarde daling op de gekochte gebouwen of goederen gewonnen. Het spreekt vanzelf dat hiervan iemand de dupe wordt en dat zijn meestal de kleine spaarders die hun geld aan spaarbank of verzekerings maatschappij hebben toevertrouwd. KUNNEN WE HET GELD VERVANGEN? Er is thans in ons land tenminste één levensverzekeringsmaatschappij, die haar cliënten geen premie meer laat betalen in gu'ldens maar in waardefracties. Deze waardefracties zijn in hun geldswaarde gebonden aan de koers van een onzer grootste beleggingsfondsen. De gedachte van waardevastheid berust hierop dat bij waardedaling van het geld de koersen van aande len zullen stijgen, waardoor uitein delijk ook de koers van de deelne mingen in het beleggingsfonds om hoog zal gaan. Op dat moment gaan ook de waardefracties in geld uit gedrukt stijgen en daarmee hoopt men dan de waardedaling van geld voor verzekerden op tevangen. Het systeem heeft echter dit na deel dat men de fracties eigenlijk moet kunnen laten staan totdat ze hoog genoteerd staan en niet ieder een lees weer: de kleine spaar der kan zich dat permitteren. Bovendien zijn door tal van oorza ken ook vele aandelen boven hun werkelijke waarde opgeblazen zodat lang niet altijd de koersen van aan delen pai'allel lopen met de gelds waarde. Er werkep op koersen tal van andere factoren in, zoals de kwaliteit van de leiding van het be drijf en de marktpositie van het door de N.V. gebrachte artikel. WAARDEVASTE OBLIGATIES? Er wordt wel eens over gesproken om de in geld uitgedrukte waarde van obligaties op en neer te laten gaan met bijvoorbeeld de kosten van levensonderhoud. Wie dan een obli gatie van 1000,heeft gekocht zou bijvoorbeeld 1100,terug ont vangen wanneer bij de aflossing zou blijken dat de kosten van levens onderhoud met 10 pet. zouden zijn gestegen. Dit systeem werkt niet zuiver, om dat de kosten van levensonderhoud niet parallel verlopen met de gelds- PAROCHIE ST. PETRUS-BANDEN We zijn nu enkele maanden (vanaf 1 april) aan het draaien met de ge zinsbijdrage en we mogen dankbaar zijn dat vele gezinnen hun toegezeg de bijdragen geregeld overmaken. Enkele gezinnen (weekby dragen) blijven achter. Mogen wy langs deze weg nog eens een beroep op hen doen aan hun verplichtingen te voldoen. Stort uw bydrage ge regeld in de bussen. Zij, die toegezegd hebben hun bij drage op een andere manier over te maken worden aangespoord dit geregeld te doen. Altyd uw nummer vermelden. Zijn de zakjes kwijt geraakt, ge bruik dan een gewone witte enve loppe en vermeldt hierop uw num mer. Wij vragen iog steeds PERSONEEL geschoold «>n ongeschoold Aanmelden dag^lijl's - ook na werktijd aan de fabriek, bij d<? portier N.V. INALFA VENRAY HUIS DER ONTUCHT Deze week draait in Luxor een film die de aandacht verdient van filmkenners. Het is een meesterwerk van Mauro Bolognini, een van de beste Italiaanse regisseurs. La Viac- cia is de originele titel, maar in Nederland heeft men de film een „attractieve" titel gegeven, nl. „Huis der ontucht". Laat U dat echter niet weerhouden om de film toch te gaan zien want het is een werk dat ver geleken kan worden bij de beste van Ingmar Bergman, Antonionni en Fe- linni. Het bepaald niet frisse ver haal L'Eredita van Mario Pratesi, werd in sublieme filmbeelden vast gelegd en zelfs zodanig, dat de in ternationale pers lofuitingen tekort kwam. Alleen een regisseur van formaat was in staat dit verhaal te verfilmen omdat het een zeer deli caat verhaal is. Mauro Bologninni heeft de 18e eeuwse sfeer van Florence en de boerenomgeving daarvan uitzonder lijk sfeervol getekend. De spelpres- taties zijn zonder meer overweldi gend, maar het zijn dan ook de grootste Europese sterren die hun talenten gaven. De passende muziek van Claude Debussy vervolmaakt 't geheel en zo ontstond een meester werk van de Italiaanse film, dat waard is door vele filmkenners ge zien te worden. waarde. Bovendien zou de schulde naar gek zitten te kijken wanneer de geldswaarde nog eens zou stijgen, hetgeen wel als een illusie mag worden gezien. Het is de vraag of de overheid dwang op de geldvragers mag leggen om meer guldens terug te betalen dan werden ontvangen. Niemand van de geldvragers is overigens bereid dit systeem toe te passen. De geruisloze onteigening doe nu plaats vindt, is te voordelig voor de staat en grote geldvragers. De staat krijgt bovendien geweldige sommen van de verzekeringsmaat schappijen, die op hun beurt aan hun cliënten voor een bedrag van 3600,belastingaftrek mogen be loven voor inkomsten- en loonbelas ting. Dit systeem van geldklopperij brengt èn de staat èn de maatschap pijen nog grote winsten. HET GROEISYSTEEM Somige levensverzekeringsmaat schappijen kennen het zogenaamde groeisysteem bij gesloten verenigin gen. Hierbij worden bepaalde bedra gen uit de winst gereserveerd voor de verzekerden, die hiermee het be drag van de hun toegezegde uitke ringen) zien vergroot. Dit kan een deel van de waardedaling voor ver zekerden opvangen maar ook niet meer dan een deel. Het vers blijvende ei van Colum bus is nog niet gevonden en wij moeten maar hopen dat de wens van prof. Witteveen in vervulling mag gaan dat de verzekeringsmaatschap pijen wegen mogen vinden om hun klanten waardevaste uitkeringen te doen. Intussen kan ook de heer Witte veen in zijn functie als minister van financiën daar veel aan doen. De wereld wordt financieel door infla tie gegeseld en het voortgaan van dit proces is a-sociaal, zoals wij ho pen te hebben aangetoond. Interna tionaal zullen er monetaire maat regelen mieten worden getroffen en met spoed ook. Kan Nederland hier geen initiatief nemen? VADERS ZONDER HARNAS Uu zult het nooit van ze horen, want ze willen het amper zichzelf toegeven, maar het is toch zo. De meeste vaders hebben een beetje medelijden met zichzelf. Zij voelen zich in de hoek gedrukt niet de hoek, waar de klappen vallen maar het hoekje van de heel diep weggestopte wrok om die goede voorbije tijd. Ze hebben heimwee naar de tijd, dat de vaderwerkelijk de baas was in huis, dat hij als absolute auto- kraat heerste over de zijnen, dat hij op zijn wenken bediend werd door een onderdanige vrouw, lieve doch ters en gehoorzame zonen, die allen naar hem opkeken als hun grote meester, hun privé gezinsgod je. De overgang is ook wel groot, een beetje te groot, omdat de slinger van de autocratische heerser te ver doorgeslagen naar de andere kant, naar de vrouw, die de koord jes van de beurs stevig in handen heeft genomen. En u weet, geld re geert de wereld, dus ook het gezin. Wie daar het geld beheert, beheerst ook het gezin. Vader is alleen maar overgebleven om die beurs weer op tijd te vullen. Maar dat zelfmedelijden van al die vaders is overigens toch ook zelfbedrog, want dat ze de autokra- tie uitgeslingerd zijn, heeft vele voordelen. Denkt u maar eens in; u mag tegenwoordig gewoon mens zijn en niet de gezinsgod, die de absolute macht moet paren aan de feilloos heid. U mag zich best vergissen. Niemand, die u er lelijk op aankijkt. U mag uw vergissing zelfs ruitelijk bekennen. Dat wordt in paedagogi- sche handboeken zelfs van grote op voedende waarde genoemd. Wanneer u een fout maakt en u zegt u zelf een stommerd te vinden, dan zeggen uw kinderen volgens de hand boeken dat u een fijne vent bent. Dan onze voorvaders. Die mochten nooit een fout toegeven en zichzelf een stommerd vinden. Dat deden de kinderen dan welheel stiekum. U hoeft ook niet meer de schijn op te houdexv voor u,w vrouw, -die toch wel door u heen kijkt. U kunt, nee, u moet volgens de moderne psy chologie, uzelf zijn. U kunt als man van deze tijd van uw vrouw eisen, dat zij u neemt zoals u bent. Het is zelfs voorwaarde voor uw en haar levensgeluk. Het medelijden van de man met zichzelf is dus wel misplaatst, want in feite is hij niets kwijt geraakt, maar heeft hij alleen een stijf zittend harnas kunnen uitgooien. Hij kan zich weer vrij bewegen. Zijn kinderen hebben meer vertrou wen in hem dan dat zij hem vrezen. Zij kruipen op zijn knie en dat plaatsje wordt van tijd tot tijd ook eens ingenomen door zijn eigen vrouw, tenminste als het goed zit. Natuurlijk, natuurlijk. De slinger is wel eens iets te ver doorgeslagen naar de vrouw. Maar die slingerbe weging wordt steeds minder. Dat be wijzen de zakenlieden, de mensen met een fijne neus voor de men sen van wie zij tenslotte moeten le ven. Toen Moederdag er ineens was, zeiden ze: Vaderdag moet er ook ko men. Het 'is tenslotte zó, dat waar geen vaders zijn, ook geen moeders zijn. Met andere woorden: vaders zijn onmisbaar. En dat komen zon dag a.s. onze vx'ouwen en onze kin deren ons uitdrukkelijk verzekeren met hun cadeaux en hun verwenne rijen. Door de besturen van het St. Jo- seph-ziekenhuis en van de Stichting St. Willibrordus Ziekenhuis te Deur ne is in een gezamerxlijke vergade ring de heer P. J. van Wijk, inter nist te Deurne, tot Geneesheer-Di recteur benoemd. Dokter van Wijk is reeds vanaf 15 april 1961 als in ternist aan het ziekenhuis van Deur ne verbonden. Dokter S. J. de Jong, die reeds vanaf 1 april 1947, dus gedurende 17 jaar, als chirurg-vrouwenarts aan het ziekenhuis vei'bonden was, gaat Deurne verlaten en heeft zijn prak tijk overgedragen aan dokter C. M. Ververs, die tot chirurg en dokter R. R. Peters, die tot vrouwenarts aan het ziekerxhuis zijn benoemd. De chirurg, dokter Ververs, heeft reeds op 1 juni zijn praktijk aange vangen en dokter Peters zal dit bin nenkort doen. Ter gelegenheid van het afscheid van dr. Sj. de Jong en ter verwelko ming van dr. P. J. van Wijk als Geneesheer-Directeur zal op vrijdag 26 juni van 20.00 uur tot 21.00 uur een ontvangst gehouden worden in restaurant „De Peelpoort" Markt, Deurne.

Peel en Maas | 1964 | | pagina 1